تحلیل و معامله شاخص‌های مختلف

انواع شاخص‌های تکنیکال

شاخص‌ بازار (Index)

حتماً شما هم تاکنون، بارها و بارها، شنیده‌اید که مثلاً شاخص بورس امروز با 150 واحد رشد، به عدد 70 هزار واحد رسید. همچنین گاهی اوقات رسانه‌ها از کاهش شاخص بورس خبر می‌دهند. اما تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید که شاخص چیست و چرا افزایش یا کاهش آن اهمیت دارد؟

اساس نوسانات شاخص چه مفهومی دارد؟ در این مطلب از بورسینس قصد داریم درباره شاخص‌های بورس و اینکه Index چیست، صحبت کنیم.

شاخص چیست؟

شاخص در بورس برای بررسی و ارزیابی عملکرد گروهی از دارایی‌ها است. از شاخص معمولاً برای ارزیابی عملکرد سبدهای اوراق بهادار جهت تکرار نقطه خاصی از بازار استفاده می‌شود.

علاوه بر این، از شاخص‌ها برای اندازه گیری سایر داده‌های مالی یا اقتصادی مانند نرخ بهره، تورم یا تولید نیز استفاده می‌شود. اما اگر بخواهیم به طور خلاصه توضیح دهیم index چیست باید بگوییم که Indexها معمولاً به عنوان معیارهایی عمل می‌کنند که بر اساس آن‌ها عملکرد بازده یک سبد سرمایه گذاری را می‌توان ارزیابی کرد.

استراتژی ایندکسینگ (Indexing) یکی از استراتژی‌های محبوب سرمایه گذاران است که در آن تریدر با سرمایه گذاری در شاخص‌ها به صورت غیرمستقیم در بازار فعالیت کرده و در تلاش است تا بازدهی خوبی از بازار کسب کند.

از شاخص‌ها همچنین به عنوان معیاری برای اندازه گیری عملکرد صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک و صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) استفاده می‌شود. به عنوان نمونه بسیاری از صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک بازده خود را شاخص S&P 500 مقایسه می‌کنند تا به سرمایه گذاران نشان دهند که مدیران چه مقدار کمتر یا بیشتر از یک صندوق شاخص، درآمد دارند.

معنی شاخص در سرمایه گذاری چیست؟

شاخص معیاری آماری است که تغییرات در یک دارایی یا بازار بورس را نشان می‌دهد. در خصوص بازارهای مالی شاخص، یک سبد فرضی از کلیه سهامی است که در آن بازار خرید و فروش می‌شود و میانگین تغییرات قیمت همه سهام را نشان می‌دهد.

روش اندازه‌گیری هر شاخص، منحصر به همان شاخص است و نمی‌توان رقم فعلی یک شاخص را با شاخصی دیگر مقایسه کرد؛ بنابراین برای مقایسه دو شاخص مختلف بهتر است درصد تغییرات شاخص‌ها را نسبت به‌روز یا ماه قبل باهم مقایسه کرد، نه عدد فعلی آن‌ها را.

از شاخص کل و سایر شاخص‌های بورس اوراق بهادار تهران می‌توان برای سنجش عملکرد سهام و صندوق‌های سرمایه‌گذاری استفاده کرد. مفهوم شاخص در بورس بسیار متفاوت است، کلمه شاخص (INDEX) در کل به معنای نمودار یا نشان‌دهنده یا نماینده است.

شاخص کمیتی است که نماینده چند متغیر همگن است و وسیله‌ای برای اندازه‌گیری و مقایسه پدیده‌هایی است که دارای ماهیت و خاصیت مشخصی هستند که بر مبنای آن می‌توان تغییرات ایجاد شده در متغیرهای معینی را در طول یک دوره بررسی نمود.

شاخص کل چیست؟

شاخص کل نمایانگر میانگین بازدهی سرمایه گذاران در بورس است و این شاخص، تغییرات قیمت سهام و سود سالانه‌ای که شرکت‌ها به سرمایه گذاران پرداخت می‌کنند را محاسبه می‌کند.

در محاسبه شاخص کل، هرچه شرکت‌ها بزرگ‌تر باشند، تأثیر بیشتری روی شاخص کل خواهند گذاشت.

شاخص قیمت چیست؟

شاخص قیمت، بیانگر روند قیمت سهام همه شرکت‌های موجود در بورس اوراق بهادار است. به عنوان نمونه، اگر شاخص قیمت در 1 سال اخیر 35 درصد رشد داشته باشد، یعنی سطح عمومی قیمت‌ها در این یک سال به صورت متوسط 20 درصد رشد کرده است.

در شاخص قیمت تنها قیمت سهام شرکت‌های بورسی محاسبه می‌شوند در حالی که در شاخص کل؛ هم قیمت و هم سود پرداختی سالیانه شرکت‌ها محاسبه می‌شود.

شاخص بازار سهام چیست؟

شاخص بازار سهام، روشی برای اندازه‌گیری بخشی از بازار سهام است. این شاخص بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکت‌های پذیرفته در بورس اوراق بهادار است.

طبق فرمول طراحی شده تغییر قیمت شرکت‌های بزرگ‌تر که در عین حال سرمایه بیشتری نیز دارند بر نوسان شاخص تأثیر بیشتری می‌گذارد. در هر بازار بورس اوراق بهاداری می‌توان بنا بر احتیاج و کارایی شاخص‌های زیادی را تعریف و محاسبه نمود.

روش محاسبه شاخص کل بورس تهران

برای درک نحوه محاسبه شاخص کل ابتدا لازم است توضیح دهیم که بازدهی سرمایه گذارانی که (در بورس) سرمایه گذاری کرده اند در بورس اوراق بهادار به دو روش محاسبه می‌شود.

در اولین روش بازدهی حاصل از دریافت سود نقدی در پایان هر سال و در روش دوم تغییر قیمت سهم در طول دوره سرمایه گذاری سهام‌دار محاسبه می‌شود.

به عنوان نمونه، تصور کنید شخصی سهامی را به ارزش هر سهم 100 تومان در ابتدای یک سال خریداری کرده است. قیمت هر سهم این شرکت در پایان سال 120 تومان شده و شرکتی که سهام آن خریداری شده است نیز در پایان سال 10 تومان به ازای هر سهم سود تقسیم کرده است.

بنابراین این سرمایه گذار تا پایان این سال در مجموع 30 تومان به ازای هر سهم سود کند و در واقع بازدهی این سرمایه گذار در پایان سال 30 درصد بوده، چرا که سرمایه وی از 100 تومان به 130 تومان افزایش یافته است.

به این ترتیب، فرمول محاسبه شاخص کل بورس نیز بر همین اساس است. یعنی شاخص کل، افزایش قیمت کلیه سهام‌های منتشر شده در بورس و همچنین تقسیم سود نقدی این شرکت‌های سهامی را در نظر گرفته و بر این اساس بازدهی کلیه سهام‌ها و در واقع بازدهی کل بورس را محاسبه می‌کند. به این امر، شاخص کل بورس یا بازدهی نقدی بورس می‌گویند.

مفهوم واحد در شاخص چیست؟

شاخص بر اساس یک واحد تعریف می‌شود. به عنوان نمونه، اگر شاخص کل بورس در ابتدای سال 10 هزار واحد باشد و در پایان سال به 15 هزار واحد افزایش یابد یعنی در کل 5 هزار واحد افزایش داشته است. این به معنای بازده 50% درصدی در شاخص کل بورس است.

شاخص کل قیمت در بورس تهران برای سه گروه محاسبه می‌شود که عبارت‌اند از:

1. شاخص قیمت کل بازار: در محاسبه شاخص کل قیمت بازار، قیمت سهام تمام شرکت‌های معامله شده تأثیر داده می‌شود.
2. شاخص قیمت تالار اصلی: در محاسبه شاخص قیمت تالار اصلی، فقط قیمت سهام شرکت‌های معامله شده در تابلو اصلی تأثیر داده می‌شود.
3. شاخص قیمت تالار فرعی: در محاسبه شاخص قیمت تالار فرعی، فقط قیمت سهام شرکت‌های معامله شده در تابلوی فرعی تأثیر داده می‌شود.

در ادامه برخی از شاخص‌های دیگر بورس را بررسی خواهیم کرد:

• شاخص صنعت: شاخص صنعت عملکرد شرکت‌های صنعتی بورس را نشان می‌دهد.
• شاخص واسطه‌گری‌های مالی: معنی شاخص عملکرد یعنی این شاخص شرکت‌های واسطه‌گری مالی شامل هلدینگ‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها و لیزینگ‌ها را نشان می‌دهد.
• شاخص قیمت و بازده نقدی: شاخص قیمت و بازده نقدی را در سال‌های اخیر روزنامه همشهری با نام شاخص بازده بازار سهام به سهام‌داران شناسانده است. شاخص قیمت و بازده نقدی را می‌توان یکی از دقیق‌ترین شاخص‌های محاسبه در بورس تهران به حساب آورد چرا که هر دو مؤلفه تقسیم سود در شرکت‌ها و بازده سهام بر اثر افزایش قیمت سهام شرکت‌ها در آن مدنظر قرار گرفته است.
• شاخص عملکرد تالار اصلی: شاخص عملکرد تالار اصلی فقط روند حرکت قیمت سهام شرکت‌های درج شده در تابلوی اصلی بورس تهران را طبق ضوابط محاسبه شاخص کل نشان می‌دهد.
• شاخص کل قیمت سهام: معنی شاخص کل قیمت سهام یعنی این شاخص بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکت‌های پذیرفته در بورس اوراق بهادار است. طبق فرمول طراحی شده قیمت شرکت‌های بزرگ‌تر که در عین حال سرمایه بیشتری نیز دارند بر محاسبه شاخص تأثیر بیشتری می‌گذارد.
• شاخص عملکرد تالار فرعی: این شاخص فقط روند حرکت قیمت سهام شرکت‌های درج شده در تابلوی فرعی بورس تهران را طبق ضوابط محاسبه شاخص کل نشان می‌دهد.

محاسبه شاخص‌های مختلف بر اساس فرمول‌های قراردادی انجام می‌گیرد و هر شاخصی بنا بر داده‌ها و فرمول مورد استفاده می‌تواند گویای تغییرات خاصی باشد؛ لذا به غیر از شاخص کل قیمت که نشان‌دهنده تغییرات قیمت کلیه شرکت‌ها است. مابقی شاخص‌ها بنا بر نوع محاسبه و شرکت‌هایی که در آن قرار می‌گیرند باید تفسیر شوند.

حال که تا حدودی با نحوه محاسبه شاخص‌های مختلف آشنا شدیم لازم است با توجه به اینکه سهام چه شرکت‌هایی در شاخص مورد نظر تأثیر گذار تحلیل و معامله شاخص‌های مختلف بوده‌اند تفسیر لازم را از شاخص مورد نظر داشته باشیم .

سرمایه گذاران باید به دو نکته توجه نمایند:

• افزایش شاخص کل کلاً به معنی سودآوری کلیه سهام موجود در بورس نیست و برعکس کاهش شاخص کل هم به معنی ضرر در کل سهام موجود در بورس نیست.
• یکی از مهمترین مسائل در سرمایه‌گذاری در بورس تشکیل سبد سهام است. سرمایه گذاران باید از هر صنعتی یک نوع از سهام آن صنعت را در سبد خود داشته باشند.

شاخص هم وزن بورس چیست؟

در محاسبه شاخص هم وزن، بزرگی و کوچکی شرکت‌ها در محاسبه دخالت داده نمی‌شوند و همه شرکت‌ها به یک میزان در شاخص اثر می‌گذارند. به طور مثال شرکت بزرگی مانند هلدینگ خلیج فارس با شرکت کوچکی مانند دامداری تلیسه نمونه هم وزن است؛ بنابراین نوسانات قیمتی آنها تأثیر مشابهی روی شاخص هم وزن می‌گذارد.

از این رو، این عامل باعث می‌شود در برخی روزهایی که به طور مثال شاخص کل مثبت است ولی اکثر سهام بازار منفی هستند، شاخص هم وزن منفی شود زیرا وضعیت اکثریت سهام بازار است که در شاخص هم وزن منعکس می‌شود.

مبنای شاخص هم‌وزن 10000 واحد بوده و از اول فروردین 1393 معرفی شده است. به نظر می‌رسد که این شاخص با کیفیت بهتری نشان‌دهنده کلیت وضعیت بورس تهران است.

برای درک تفاوت شاخص کل و شاخص هم وزن می‌توانید ویدئوی زیر را تماشا کنید:

سخن آخر

در معنی شاخص، می‌توان گفت که ابزاری برای بررسی و ارزیابی عملکرد گروهی از دارایی‌ها است که معمولاً برای ارزیابی عملکرد سبدهای اوراق بهادار هم استفاده می‌شود.

جدای از این ها، در تعریف شاخص چیست می‌توان گفت که از شاخص‌ها برای اندازه گیری سایر داده‌های مالی یا اقتصادی مانند نرخ بهره، تورم یا تولید نیز استفاده می‌شود. اما در تعریف دیگر index چیست می‌توان گفت که Indexها به عنوان معیاری برای ارزیابی عملکرد بازده یک سبد سرمایه گذاری عمل می‌کنند.

این اصطلاح در واژه‌نامه جامع بورسینس منتشر شده است.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

آموزش تحلیل تکنیکال ؛ شاخص‌‌های تکنیکال (بخش اول)

تریدرها علاوه بر مطالعه در مورد الگوهای شمعی، می‌توانند از منابع بی‌شمار شاخص‌های تکنیکال استفاده کنند تا در تصمیم‌گیری‌های معاملاتی به آنها کمک کنند. شاخص‌های تکنیکال (اندیکاتورها) سیگنال‌های ابتکاری یا مبتنی بر الگوها هستند که توسط قیمت، حجم یا قراردادهای باز مورد استفاده تریدرها تولید می‌شوند.

شما در معاملات ارزهای دیجیتال و هر دارایی دیگری می‌توانید از تحلیل تکنیکال به عنوان بخشی از استراتژی خود استفاده کنید و این امر شامل مطالعه شاخص‌های تکنیکال مختلف نیز هست. شاخص‌های تکنیکال محاسبات ریاضی هستند که به صورت خطوط در نمودار قیمت ترسیم شده و می‌توانند به تریدرها در شناسایی سیگنال‌ها و روندها کمک کنند.

تحلیلگران تکنیکال با تجزیه و تحلیل داده‌های گذشته، از شاخص‌ها برای پیش‌بینی حرکت قیمت در آینده استفاده می‌کنند. نمونه‌هایی از شاخص‌های تکنیکال رایج عبارتند از میانگین متحر‌ک، شاخص قدرت نسبی (RSI)، شاخص جریان پول (MFI)، استوکستیک‌، واگرایی/همگرایی میانگین متحرک (MACD) و باندهای بولینگر.

نحوه عملکرد شاخص‌های تکنیکال

تحلیل تکنیکال یک دانش است که برای ارزیابی سرمایه‌گذاری‌ها و شناسایی فرصت‌های معاملاتی با تجزیه و تحلیل روندهای آماری حاصل از فعالیت‌های معاملاتی مانند حرکت قیمت و حجم مورد استفاده قرار می‌گیرد. بر خلاف تحلیلگران فاندامنتال که سعی می‌کنند ارزش ذاتی یک دارایی یا ارز دیجیتال را بر اساس داده‌های مالی یا اقتصادی ارزیابی کنند، تحلیلگران تکنیکال بر الگوهای حرکت قیمت، سیگنال‌های معاملاتی و سایر ابزارهای تحلیلی تمرکز می‌کنند تا قدرت یا ضعف یک دارایی را ارزیابی کنند.

شاخص‌های تکنیکال که به عنوان «تکنیکال» نیز شناخته می‌شوند، روی داده‌های معاملاتی مانند قیمت، حجم و قراردادهای باز تمرکز می‌کنند، نه اصول اولیه یک معامله، مانند درآمد، بازده یا حاشیه سود. شاخص‌های تکنیکال معمولاً توسط معامله‌گران فعال استفاده می‌شوند، زیرا برای تجزیه و تحلیل حرکت‌های کوتاه مدت قیمت طراحی شده‌اند، اما سرمایه‌گذاران بلند مدت نیز ممکن است از این شاخص‌ها برای شناسایی نقاط ورود و خروج استفاده کنند.

انواع شاخص‌های تکنیکال

انواع شاخص‌های تکنیکال

دو نوع عمده از شاخص‌های تکنیکال وجود دارد:

• شاخص‌های پوششی (Overlays): شاخص پوششی یک تکنیک اساسی تحلیل تکنیکال و معاملاتی است که شامل هم‌پوشانی یک روند بر روند دیگر است. این شاخص‌های تکنیکال از مقیاس‌های مشابه با قیمت‌ها استفاده کرده و معمولاً روی نمودار قیمت ترسیم می‌شوند. از آنجایی که این شاخص‌ها با نمودار قیمت همپوشانی دارند به آنها پوششی یا همپوشان گفته می‌شود. به عنوان مثال، می‌توان به میانگین متحرک و باندهای بولینگر اشاره کرد.
• شاخص‌های نوسان‌ساز (Oscillators): یک شاخص اسیلاتور فاصله دو نقطه را روی یک نمودار تحلیل تکنیکال به منظور ردیابی مومنتوم (یا عدم وجود آن) اندازه‌گیری می‌کند. این شاخص‌های تکنیکال بین یک حداقل و حداکثر در نمودار نوسان کرده و بر مومنتوم بازار تمرکز می‌کنند. این شاخص‌ها معمولاً در بالا یا پایین نمودار قیمت ترسیم می‌‌شوند. نمونه‌ها شامل استوکستیک، MACD یا RSI هستند.

تریدرها و سرمایه‌گذاران با استفاده از اسیلاتورها، نوسانات و بازگشت قیمت‌ها را در بازارهای خنثی تعریف می‌کنند، زیرا آنها در محدوده مشخصی حرکت می‌کنند.

در بسیاری از موارد، تحلیلگران تکنیکال استفاده از اسیلاتورهای متعدد در یک نمودار واحد را زائد می‌دانند، زیرا اسیلاتورها از نظر فرمول ریاضی، عملکرد و ظاهر خود شباهت قابل توجهی به هم دارند.

تریدرها اغلب هنگام تجزیه و تحلیل دارایی‌ها و از جمله ارزهای دیجیتال از شاخص‌های تکنیکال مختلفی استفاده می‌کنند. با وجود هزاران گزینه مختلف، تریدرها باید شاخص‌هایی را انتخاب کنند که برای آنها مناسب‌تر است و با نحوه کار آنها آشنا باشند. همچنین، تریدرها ممکن است شاخص‌های تکنیکال را با الگوهای نموداری ترکیب کنند. شاخص‌های تکنیکال را می‌توان با توجه به ماهیت کمی آنها در سیستم‌های معاملاتی خودکار نیز به کار برد.

در واقع، شاخص‌ها سنگ بنای تحلیل تکنیکال هستند و نقش مهمی در ارائه و تأیید سیگنال‌های ورود و خروج در سیستم‌های معاملاتی دارند. شاخص‌های تکنیکال را می‌توان در دو دسته عمده دیگر نیز جای داد:

• شاخص‌های پیشرو (leading): شاخص پیشرو یک سیگنال پیش‌بینی است که حرکت قیمت در آینده را پیش‌بینی می‌کند. به عبارت دیگر، این شاخص‌ها احتمال تغییر روند را از قبل نشان می‌دهند. این شاخص شرایط فعلی بازار را می‌سنجد تا نشان دهد در آینده رخ دادن چه اتفاقی محتمل است. بیشتر شاخص‌های پیشرو مومنتوم قیمت را در یک دوره زمانی معین ارزیابی می‌کنند. برخی از شاخص‌های برجسته و محبوب عبارتند از شاخص کانال کالا (CCI)، شاخص قدرت نسبی (RSI)، اسیلاتور استوکستیک و٪ R ویلیامز.
• شاخص‌های متأخر (lagging): این شاخص‌ها پشت سر قیمت حرکت کرده و معمولاً شاخص‌های دنبال‌کننده (تعقیب کننده) روند هستند؛ یعنی به روندهای گذشته نگاه کرده و مومنتوم را نشان می‌دهند. این شاخص‌ها بر اساس داده‌های اخیر قیمت ارزیابی خود را انجام می‌دهند. مانند میانگین‌های متحرک (MA) و همگرایی/واگرایی میانگین متحرک (MACD). شاخص‌های متأخر تنها پس از تغییر حرکت قیمت تغییر می‌کنند و بنابراین تأخیر دارند.

معمولاً شاخص‌های پیشرو بهتر از شاخص‌های متأخر در نظر گرفته می‌شوند، زیرا جهت احتمالی حرکت قیمت را قبل از وقوع پش‌بینی می‌کنند. با این حال، ماهیت پیش‌بینی آنها لزوماً صحت یا اعتبار آنها را افزایش نمی‌دهد.

شاخص‌های پیشرو معمولاً همراه با شاخص‌های متأخر استفاده می‌شوند. وقتی از این دو نوسان ساز (پیشرو و متأخر) با هم استفاده می‌شود، اطلاعات دقیق‌تری از احساسات بازار ارائه می‌شود و به پیش‌بینی بهتر حرکت احتمالی قیمت کمک می‌کند.

همچنین، شاخص‌ها جنبه‌های مختلف عملکرد بازار را بدون در نظر گرفتن این که پیشرو هستند یا متأخر، ارزیابی می‌کنند. علاوه بر این، بسته به نحوه محاسبه، شاخص‌ها می‌توانند در بالا و پایین یک خط صفر نوسان کنند. اینها را شاخص‌های نوسانی (اسیلاتورها) می‌نامند. انواع دیگر شاخص‌ها می‌توانند شاخص‌های روند، شاخص‌های مومنتوم و شاخص‌های حجمی باشند. انواع مختلف شاخص‌ها اغلب می‌توانند با یکدیگر متناقض باشند، زیرا برخی از آنها برای بازارهای رونددار مناسب‌ترند، در حالی که برخی دیگر برای بازارهای خنثی مناسب‌ هستند.

مهم است که قبل از استفاده از یک شاخص، آنچه را که ارزیابی می‌کند، نحوه محاسبه و واکنش آن نسبت به تغییرات قیمت را درک کنید. وقتی بدانید یک شاخص چگونه کار می‌کند و چگونه در برابر تغییرات قیمت واکنش نشان می‌دهد، در معاملات خود عملکرد بهتری خواهید داشت.

شاخص‌های روند

در تحلیل تکنیکال، هدف اصلی یک شاخص روند این است که به صورت عینی جهت روند را با هموار کردن ماهیت نوسانی حرکات قیمت مشخص کند. این شاخص‌های تکنیکال جهت و قدرت یک روند را با مقایسه قیمت‌ها با یک خط پایه تعیین می‌کنند. طیف وسیعی از شاخص‌های مختلف روند وجود دارند که می‌توانند برای تحلیل تکنیکال استفاده شوند. این شاخص‌ها معمولاً شاخص‌های متأخر هستند، زیرا معمولاً بر اساس حرکات قبلی قیمت شکل می‌گیرند. بنابراین، این شاخص‌ها بیشتر از آنکه قیمت را هدایت کنند، پشت سر آن حرکت می‌کنند. برخی از شاخص‌های روند مانند MACD قدرت روند را هم اندازه‌گیری می‌کنند.

آموزش تحلیل تکنیکال معاملات Technical Analysis براساس نمودارهای شاخص و قیمت برای سرمایه گذاری

تحلیل بازارهای مالی به دو دسته اصلی تحلیل فاندامنتال (Fundamental) و تحلیل تکنیکال (Technical) تقسیم می شود. تحلیگران فاندامنتال، سرمایه گذاران بلند مدتی هستند که توجه آن ها بیشتر به ارزش سهام تحلیل و معامله شاخص‌های مختلف با توجه به آنالیز مسائل اقتصادی و آمارهای مالی شرکت ها است. هدف از این فرادرس، بیشتر برای دسته دوم، یعنی تحلیگران تکنیکال است که سرمایه گذارانی براساس معاملات میان مدت و کوتاه مدت هستند و معاملات آنان به صورت روزانه انجام می شود و با توجه به کوتاه بودن مدت زمان معامله، تکنیک های تحلیل بنیادی یا فاندامنتال برای این سرمایه گذاران کاربرد چندانی ندارد و به دنبال ابزارهایی برای پیش بینی آینده قیمت برای سرمایه گذاری کوتاه مدت است.

آموزش تحلیل تکنیکال معاملات Technical Analysis براساس نمودارهای شاخص و قیمت برای سرمایه گذاری

آموزش ویدئویی مورد تائید فرادرس

فایل PDF یادداشت‌ های ارائه مدرس

دکتر فرزاد تحریری

محقق پسادکتری مهندسی صنایع

ایشان عضو هیات پژوهشی و محقق دانشگاه تهران (دانشکده صنایع) هستند و علاوه بر رشته تخصصی در مهندسی صنایع در مسائل پولی، مالی و اقتصادی در معاملات بازارهای جهانی از جمله: بازارهای سهام، بازارهای آتی، بازار فارکس، بازار آپشن باینری و بازار ارزهای دیجیتال فعالیت دارند.

توضیحات تکمیلی

تحلیل بازارهای مالی به دو دسته اصلی تحلیل فاندامنتال (Fundamental) و تحلیل تکنیکال (Technical) تقسیم می شود. تحلیگران فاندامنتال، سرمایه گذاران بلند مدتی هستند که توجه آن ها بیشتر به ارزش سهام با توجه به آنالیز مسائل اقتصادی و آمارهای مالی شرکت ها است.

هدف از این فرادرس، بیشتر برای دسته دوم، یعنی تحلیگران تکنیکال است که سرمایه گذارانی براساس معاملات میان مدت و کوتاه مدت هستند و معاملات آنان به صورت روزانه انجام می شود و با توجه به کوتاه بودن مدت زمان معامله، تکنیک های تحلیل بنیادی یا فاندامنتال برای این سرمایه گذاران کاربرد چندانی ندارد و به دنبال ابزارهایی برای پیش بینی آینده قیمت برای سرمایه گذاری کوتاه مدت است.

تحلیل تکنیکال برای هر محصولی که دارای قیمت است از قبیل: کالا، سهام، شاخص‌ ها، قراردادهای آتی و ارزهای دیجیتال، کاربرد دارد. تحلیل تکنیکال بیشتر به جهت و حرکت قیمت در گذشته و حال در بازار و با توجه به سه ابزار اساسی که شامل: الگوهای نمودار خطی، نمودار شاخص و نمودار قیمت تعیین می‌ گردد و هر کدام از این ابزارها در پیش بینی هر چه دقیق‌ تر حرکات قیمت در آینده تاثیر بسزایی دارد.

در این فرادرس، استفاده از هر سه ابزار به صورت کاربردی و جامع می‌ تواند باعث پیش بینی هر چه دقیق‌ تر قیمت در آینده شوند. از آنجایی که احساسات معامله گران در بازار، منعکس کننده نوسانات قیمت حاضر است و با توجه به این که روانشناسی جمعی معامله گران در دوره‌ های متفاوت تقریبا مشابه است، بنابراین نوسانات آینده‌ بازار می‌ تواند سیکل دوباره و شبیه به نوسانات گذشته‌ آن باشد. یکی از رموز اصلی موفقیت تحلیلگر تکنیکال، دانش و شناخت روانشناسی بازار معاملات است که در این فرادرس در نظر گرفته شده است.

در این آموزش مثال هایی از بازار فارکس بیان شده است تا مخاطبین، ضمن آشنایی با اصول تحلیل تکنیکال با سرمایه گذاری در این بازار بیشتر آشنا شوند.

تحلیل سنتیمنتال | شاخص احساسات

تحلیل سنتیمنتال یا همان شاخص احساسات بازار فارکس یکی از اساسی ترین و مهمترین آموزش هایی میباشد که باید بیاموزید، این مقاله به معامله گران تفکیک دقیقی از احساسات بازار در معاملات فارکس ارائه می دهد. این شامل تجزیه و تحلیل احساسات، نحوه بهره مندی از احساسات بازار، انواع مختلف شاخص های احساسات موجود در بازار و موارد دیگر می شود!

همه معامله گران فارکس (FX) در بازارهای مالی همیشه در مورد بازار فارکس نظر دارند. علاوه بر این، هرکسی درک شخصی از اینکه چرا بازار FX به روش خاصی در حال حرکت است، دارد، و در طول معاملات است که معامله‌گران FX در هر معامله‌ای که انجام می‌دهند، این دیدگاه را آشکار می‌کنند.

یک معامله گر فارکس باید درک کند که بازار فارکس ترکیبی از دیدگاه ها، ایده ها و نظرات مختلف است. تجزیه و تحلیل این تفاوت ها می تواند به ارائه احساسات کلی بازار کمک کند.

احساسات بازار فارکس چیست؟

تحلیل احساسات نوعی تحلیل FX است که بر نشان دادن و در نتیجه سنجش وضعیت کلی روانی و عاطفی همه شرکت کنندگان در بازار ارز متمرکز است.

این نوع تحلیل فارکس تلاش می‌کند تا مشخص کند که چند درصد از شرکت‌کنندگان بازار FX خریداران هستند و چند درصد فروشندگان هستند، به عبارت دیگر خوش‌بین یا بدبین هستند. هنگامی که احساسات اکثریت بازار فارکس با موفقیت شناسایی شد، یک تحلیلگر خاص در سمت مخالف این فرضیه که جمعیت اشتباه می کند، موضع می گیرد.

معامله فقط بر اساس احساسات یک تکنیک مخالف است که به شدت به نسبت خرس و گاو نر و سایر شاخص های احساسات بستگی دارد. در عوض، تجزیه و تحلیل احساسات اغلب در ترکیب با تحلیل بنیادی یا تکنیکال اعمال می شود تا عمق بیشتری به درک معامله گر از بازار فارکس اضافه کند. باید توجه داشته باشید که استفاده از هر سه نوع تحلیل به طور همزمان می تواند بسیار زیاد باشد، اما مطمئنا ارزش تلاش را دارد.

درواقع ترکیب تحلیل سنتیمنتال و دیگر روشهای تحلیل بازار کمک شایانی به فیلتر کردن اشتباهات میباشد. پس سختی کار را درک کنید و این آموزش فارکس را به خوبی یادبگیرید.

شیوه استفاده از احساسات بازار فارکس

احساسات بازار یک محاسبه نسبتاً جدید است که کارشناسان بازار، تحلیلگران و استراتژیست ها را در مورد احساس عمومی آنها در بازار راهنمایی می کند. هدف را می توان به شرح زیر توصیف کرد:

وقتی به احساسات در بازار فارکس نگاه می کنید، می خواهید ببینید افکار سرمایه گذاران و معامله گران در بازار چیست. بدون شک یکی از قدیمی ترین نظرسنجی های احساسات، انجمن آمریکایی سرمایه گذاران فردی است که به عنوان نظرسنجی احساسات AAII نیز شناخته می شود. این نظرسنجی اکنون به صورت آنلاین انجام می شود و هر پنجشنبه منتشر می شود.

برخی از کسب و کارها داده های معاملاتی مانند معاملات بلوکی یا سود کوتاه و همچنین روند داستان های منتشر شده توسط انتشارات اخبار مالی را در نظر می گیرند. همچنین چیزی تحت عنوان «خط کاهش پیشروی ده روزه» برای شاخص S&P 500 وجود دارد. این معیاری است که تعداد سهام افزایش یافته را در مقابل تعداد واقعی سهام کاهش یافته جدول بندی می کند، و اگر این عدد برای بیش از ده روز منفی باشد، به این معنی است که در بازار فارکس فروش بیشتری دارد یا به عبارتی فروشندگان بیشتر هستند.

یک پارادوکس ظاهری با احساسات فارکس وجود دارد. این نظرسنجی‌ها یا خوانش‌ها فقط نشان می‌دهند که بازار کجا بوده است و نه اینکه واقعاً به کجا می‌رود. در بیشتر مواقع این منجر به پیش‌بینی نظرسنجی می‌شود که بازار برخلاف اکثریت قریب به اتفاق پیش‌بینی می‌کند. این به نوبه خود به این معنی است که دوره‌های صعودی بالا در نهایت منجر به فروش و دوره‌های رکود و همچنین نزولی بازار می‌شود که نشان‌دهنده سقوط بازار است.

اگر همه به طور همزمان در بازار فارکس صعودی باشند، افراد کمتری برای ترغیب به ورود به بازار وجود دارند، بنابراین تقاضای آتی کمتری وجود خواهد داشت. برعکس، وقتی اکثریت معامله گران به اتفاق مردم نزولی هستند، در صورت چرخش بازار، صعودی خواهند شد. در نتیجه، این امر منجر به ایجاد تقاضای بیشتر برای سهام می شود.

انواع مختلف شاخص های احساسات

حذف اندیکاتورهای فارکس که بتوانند ما را در تشخیص احساسات کمک کنند از این مقاله اشتباه است. بنابراین باید بگوییم که شاخص احساسات چیست؟ این اندیکاتور یک نشانگر عددی یا گرافیکی است که برای نشان دادن احساس یک گروه خاص در مورد بازار یا یک محیط تجاری و شاید در مورد عوامل دیگر ساخته شده است.

اندیکاتورهای احساسات با هدف سنجش وضعیت بازار فارکس هستند. شما می توانید بسیاری از آنها را در اینترنت پیدا کنید ما نیز چند نمونه را در بخش اندیکاتور های سایت بصورت رایگان برای دانلود قرار داده ایم. در این بخش سه شاخص خاص را که ممکن است به عنوان مثال برای شما مفید باشد، بیان کنیم:

• روش‌های متضاد با شاخص‌های احساسات
• گزارش تعهد معامله گران
• شاخص نوسان (VIX)

روش‌های متضاد با شاخص‌ احساسات

تکیه بر رفتار جمعی در معامله گری امری اشتباه است. یعنی زمانی که خوش بینی به اوج خود رسیده است بفروشید و زمانی که بدبینی به اوج خود رسیده و بازار در واقع به کف رسیده است، خرید کنید. این رویکرد تنها به دلیل این واقعیت وجود دارد که قیمت ها بر اساس احساسات بازار یا همان تحلیل سنتیمنتال تعریف می شوند. رفتار جمعیت ترکیبی از تعداد زیادی افکار و فرآیندها است.

ابزارهایی وجود دارند که در دسته شاخص‌ احساسات قرار می‌گیرند که می‌توانیم از آنها برای تعریف احساسات صعودی یا نزولی استفاده کنیم. تعداد زیادی از آنها، و تعداد نامحدودی راه برای تفسیر آنها وجود دارد. شاخص های احساسات باید با سایر شاخص ها و همچنین با تحلیل بنیادی ترکیب شوند. علاوه بر این، شاخص‌های احساسات در فارکس و ارزهای دیجیتال شفاف هستند و اغلب به صورت آزاد نیز قابل دسترسی هستند.

گزارش تعهد معامله گران

گزارش COT (گزارش تعهد معامله‌گران) می‌تواند اطلاعات به‌روزی در مورد روندها و قدرت معامله‌گران تعهدی در قبال این روند با جزئیات موقعیت واقعی معامله‌گران سوداگرانه و تجاری در تنوع بازارهای آینده ارائه دهد. باید در نظر داشته باشید که فارکس یک بازار خارج از بورس (OTC) است، بنابراین بازار آینده در اینجا به عنوان نماینده ای برای بازار لحظه ای بتونی استفاده می شود.

علاوه بر موارد گفته شده در خصوص تحلیل سنتیمنتال، کمیسیون معاملات آتی کالا (CFTC) هر جمعه یک گزارش جدید COT منتشر می کند. می توانید از آن برای دریافت ایده ای از احساسات بازار فارکس برای یک دوره زمانی خاص استفاده کنید. گزارش COT در واقع حاوی بسیاری از اطلاعات مفید دیگر است، با این حال، ماهیت گزارش این است که داده‌هایی را ارائه می‌کند که موقعیت‌های خرید و فروش خالص را برای هر قرارداد آتی موجود ، هم برای معامله‌گران تجاری و هم برای معامله‌گران فردی نشان می‌دهد.

شاخص نوسان (VIX)

VIX از محبوبیت نسبتاً زیادی در جامعه تجارت فارکس برخوردار است. این به طور کلی به این دلیل است که VIX یک نشانگر احساسات است که برای اندازه گیری نوسانات ضمنی استفاده می شود . همانطور که می دانید، نوسان بزرگی حرکتی است که در آن قیمت از میانگین قیمت در یک دوره زمانی معین فاصله می گیرد. علاوه بر این، VIX نرخ نوسان ضمنی را به جای نوسانات تاریخی گزینه‌های خرید و فروش شده در شاخص S&P 500 اندازه‌گیری می‌کند.

این ویژگی این شاخص احساس بازار فارکس است. اگر گزینه ها را به عنوان یک روش محافظتی در برابر حرکت اصلاحی قیمت در برابر یک روند اصلی در نظر بگیریم، بدون شک موارد زیر را درک می کنیم:

هر چه نوسانات ضمنی بیشتر باشد، ترس در میان معامله گران خاص دنبال کننده روند قوی تر است.

در نمودار بالا، اندیکاتور احساسات بازار فارکس احساسات همه جفت ارزهای اصلی و فرعی را نشان می دهد. این اندیکاتور نشان می دهد که – در زمان نگارش مقاله – تعداد مشتریان بیشتری در جفت هایی مانند AUDNZD خریدار بوده است.

معامله گران می توانند بر روی هر یک از جفت ارزها کلیک کنند تا اطلاعات احساسی بازار فارکس را با جزئیات بیشتر، همانطور که در زیر نشان داده شده است، مشاهده کنند.

اسکرین شات بالا به ما می گوید که – در زمان نگارش – 85٪ از مشتریان در نمودار یک ساعته (H1) مدت زیادی خریدار یا فروشنده AUDCAD بودند. می‌توانید بازه‌های زمانی را که می‌خواهید احساسات را در آن ببینید تنظیم کنید. معامله گران می توانند از این روش به روش های مختلف استفاده کنند. برخی از این روش معاملاتی برای معامله با حجم های بالا استفاده می کنند و برخی منتظر پوزیشن های طولانی یا کوتاه هستند تا منتظر باز شدن این معاملات و معکوس شدن بالقوه بازار باشند.

ما این اندیکاتور احساسات بازار را در بخش اندیکاتور سایت برای دانلود قرار داده ایم که از منوهای بالایی سایت به سادگی به آن بخش میتوانید دسترسی داشته باشید.

جمع بندی

همانطور که می بینید تحلیل سنتیمنتال و شاخص احساسات فارکس نقش بسیار زیادی در تجارت و سرمایه گذاری فارکس ایفا می کند. حال و هوای اصلی در بازار ارز، معرف جهت گیری بازار است. به آنچه معامله‌گران درباره آن صحبت می‌کنند، خواه صعودی یا نزولی باشند، پایبند باشید. در واقع به سنجش نگرش‌های روانی و عاطفی همه شرکت‌کنندگان در بازار کمک می‌کند. شما می توانید تحلیل سنتیمنتال را برای پیش بینی حرکات بازار بر اساس وضعیت فعلی استفاده کنید.

علاوه بر این، برای اینکه تجزیه و تحلیل خود را دقیق تر و مفیدتر کنید، باید از شاخص احساسات یا همان اندیکاتور نمایش سنتیمنتال استفاده کنید.

آنها می توانند بینشی در مورد قدرت اساسی حرکات بازار به شما ارائه دهند. ما به شما توصیه می کنیم که به دنبال خوانش های شدید به عنوان سیگنالی مبنی بر معکوس شدن قیمت ها باشید. با درک تمام موارد ذکر شده در بالا، متوجه خواهید شد که احساسات بازار چیست. همچنین مطمئن شوید که چگونه محافظت از نوسانات شما را از خطرات نوسانات در امان نگه می دارد.

معرفی شاخص S&P 500

شاخص S&P 500، یک شاخص وزن شده بر اساس ارزش بازار از 500 شرکت پیشرو در معاملات عمومی در ایالات متحده است. این فهرست دقیقی از 500 شرکت برتر ایالات متحده بر اساس ارزش بازار نیست، زیرا معیارهای دیگری وجود دارد که باید در این شاخص گنجانده شوند. این شاخص به عنوان یکی از بهترین معیارهای سنجش سهام ایالات متحده با سرمایه بزرگ در نظر گرفته می شود.

فرمول وزن و محاسبه برای S&P 500

شاخص S&P 500 از روش وزن دهی ارزش بازار استفاده می کند که درصد بیشتری را به شرکت هایی با بیشترین ارزش بازار اختصاص می دهد. بنابراین در ابتدا باید ارزش بازار کلیه ی شرکت های موجود در S&P 500 با یکدیگر جمع شود تا ارزش بازار کل به دست بیاید و سپس تاثیر نسبی هر شرکت روی این شاخص با تقسیم ارزش بازار آن بر ارزش بازار کل به دست می آید.

تاثیر شرکت در شاخص = ارزش بازار شرکت/کل ارزش بازار

برای تحلیل و معامله شاخص‌های مختلف یادآوری، ارزش بازار یک شرکت با ضرب قیمت فعلی سهام و در تعداد سهام موجود شرکت محاسبه می شود. خوشبختانه، برای کسانی که در این بازار فعالیت می کنند، کل ارزش بازار S&P 500 و همچنین ارزش بازار شرکت‌های منفرد، اغلب در وب‌سایت‌های مالی منتشر می‌شود و سرمایه‌گذاران را از نیاز به محاسبه آن‌ها نجات می‌دهد.

ساختار شاخص S&P 500

S&P هنگام محاسبه ارزش بازار فقط از سهام شناور آزاد استفاده می کند، یعنی سهامی که عموم می توانند معامله کنند. S&P ارزش بازار هر شرکت را برای جبران مسائلی مثل انتشار سهام جدید یا ادغام شرکت ها تعدیل می کند. ارزش این شاخص از مجموع ارزش بازار تعدیل شده هر شرکت و تقسیم نتیجه بر یک مقدار مشخص محاسبه می شود. متأسفانه، این مقدار مشخص اطلاعات اختصاصی S&P است و برای عموم منتشر نمی شود.

با این حال، علاقه مندان می توانند وزن یک شرکت را در شاخص محاسبه کنند که می تواند اطلاعات ارزشمندی را در اختیارشان قرار دهد. اگر یک سهم افزایش یا کاهش یابد، می‌توانیم متوجه شویم که آیا ممکن است بر شاخص کل تأثیر به سزایی بگذارد یا خیر. به عنوان مثال، شرکتی با وزن 10 درصد نسبت به شرکتی با وزن 2 درصد تأثیر بیشتری بر مقدار شاخص خواهد داشت.

شاخص S&P 500 یکی از پر استفاده ‌ترین شاخص‌های آمریکایی است زیرا نشان‌دهنده بزرگ‌ترین شرکت‌های سهامی عام در ایالات متحده است. S&P 500 بر بخش بزرگ بازار ایالات متحده متمرکز است و همچنین یک شاخص وزنی شناور است، به این معنی که ارزش بازار شرکت با تعداد سهام موجود برای خرید و فروش عموم مردم تنظیم می شود.

مقایسه S&P 500 و DJIA

S&P 500 با توجه به عمق و وسعت آن، اغلب شاخص ترجیحی سرمایه گذاران نهادی است، در حالی که میانگین صنعتی داوجونز (DJIA) از لحاظ تاریخی با معیار سرمایه گذاران خرد در بازار سهام ایالات متحده مرتبط بوده است. سرمایه گذاران نهادی، S&P 500 را نماینده بزرگتری از بازار های سهام ایالات متحده می دانند زیرا شامل سهام بیشتری در همه بخش ها می شود.

علاوه بر این، S&P 500 از روش وزن دهی ارزش بازار استفاده می کند که درصد بیشتری را به شرکت هایی با بیشترین ارزش بازار اختصاص می دهد، در حالی که DJIA یک شاخص وزنی قیمت است که به شرکت هایی با قیمت سهام بالاتر وزن شاخص بیشتری می دهد. ساختار وزن‌دهی شده به ارزش بازار، نسبت به ساختار وزن دهی شده به قیمت، در ایالات متحده رایج‌تر می باشد.

مقایسه S%P 500 و نزدک

نزدک یک بازار الکترونیک جهانی برای معاملات اوراق بهادار است. چندین شاخص بازار سهام وجود دارد که شامل سهام معامله شده در نزدک می شود. توجه داشته باشید که یک سهم موجود در شاخص S&P 500 ممکن است در یک یا چند شاخص مختلف نزدک نیز باشد.

شاخص‌های سهام نزدک که بیشترین بازدید را دارند عبارتند از: شاخص نزدک 100 که شامل 100 مورد از بزرگترین و فعال‌ترین سهام عادی فهرست شده در نزدک است؛ شاخص ترکیبی نزدک که اغلب در رسانه ها به سادگی «نزدک» نامیده می شود و شامل بیش از 2500 سهام عادی است که در نزدک معامله می شوند؛ شاخص ترکیبی بازار جهانی نزدک که شامل سهام بین المللی می شود.

محدودیت های شاخص S&P 500

یکی از محدودیت‌های S&P و سایر شاخص‌های وزن شده بر اساس ارزش بازار زمانی به وجود می‌آید که قیمت سهام در این شاخص به مقداری زیاد و بسیار بیشتر از ارزش ذاتی خود افزایش یابند. اگر یک سهم وزن زیادی در شاخص داشته باشد و در عین حال قیمت آن بسیار بالا رفته باشد، این سهم به تنهایی می تواند ارزش یا مقدار کلی شاخص را به مقدار نسبتا زیادی افزایش دهد. در این گونه مواقع شاخص نمی تواند نمایانگر خوبی از وضعیت کل بازار باشد. در نتیجه، شاخص های هم وزن به طور فزاینده ای محبوب شده اند که به موجب آن حرکات قیمت سهام هر شرکت تأثیر یکسانی بر شاخص دارد.

ذکر یک مثال

برای درک اینکه چگونه سهام موجود در شاخص S&P 500 بر آن تأثیر می‌گذارند، باید وزن‌های هر سهم به طور تکی محاسبه شود که با تقسیم ارزش بازار هر شرکت بر ارزش کل بازار شاخص انجام می‌شود. در زیر نمونه ای از این محاسبه را برای اپل مشاهده می کنید:

• شرکت اپل گزارش داد که تا 15 جولای 2021، تعداد 16،530،166،000 سهام عادی منتشر شده دارد و در 13 اکتبر 2021 قیمت سهام آن 141 دلار بوده است.
• بنابراین ارزش بازار اپل 2.33 تریلیون دلار (یا 16.53 میلیارد در 141 دلار) بوده است.
• در این زمان ارزش کل بازار S&P 500 تقریباً 38.41 تریلیون دلار بود که مجموع ارزش بازار برای همه سهام این شاخص است.
• پس در این زمان وزن اپل در این شاخص 6.1 درصد یا 2.33 تریلیون دلار / 38.41 تریلیون دلار بوده است.

جمع بندی

در این مطلب با شاخص S&P 500 که یکی از معروف ترین شاخص ها در سراسر جهان و ایالات متحده می باشد، آشنا شدیم. تغییرات این شاخص بر اساس تغییرات ارزش بازار شرکت های موجود در این شاخص انجام می شود و بنابراین هر چه ارزش بازار یک شرکت بیشتر باشد، تغییرات آن در شاخص اثر بیشتری می گذارد که این موضوع یکی از دلایلی است که برخی منتقدان به شاخص های محاسبه شده بر اساس ارزش بازار وارد می کنند و بر این اساس شاخص های هم وزن از محبوبیت بیشتری نزد این عده برخوردارند.