افت قیمت سهام سودآوری دارد

در مجموع نسبت سودآوری شرکت در طول یک سال گذشته به شدت در حال کاهش است و این موضوع می‌تواند نشان دهد که شرکت در بحث سودآوری چندان موفق نبوده است

شش ماهی که برای بیمه نوین نان نداشت| کاهش ۹۴ درصدی درآمد بیمه نوین محقق شد!

بر اساس گزارش شش ماهه صورت مالی بیمه نوین، این شرکت در شش ماهه ابتدای سال جاری به شدت دچار افت در سودآوری بوده که در گزارش مدیران بخشی از آن را به برجام ارتباط دادند.

بازار؛ گروه بورس: بیمه نوین یکی از شرکت‌هایی که عمده سهامدار آن بانک اقتصاد نوین است در شش ماه ابتدای سال حدود ۵ میلیارد تومان سود خالص به دست آورده در حالی که در سال گذشته در همین بازه زمانی نزدیک ۹۶ میلیارد تومان سود خالص کسب کرده بود.

در گزارش تفسیری مدیریت این شرکت وجود رکود عمیق در اقتصاد، برآورده نشدن کامل توقعات ناشی از توافق برجام در گسترش مناسبات و همکاری‌های اقتصادی بین افت قیمت سهام سودآوری دارد المللی و برداشته شدن تحریم ها، بالا بودن نرخ سود بانکی ، فروش اوراق بدهی با نرخهای بالای سود به منظور تامین مالی و پرداخت بدهی های دولت، نوسانات شدید قیمت نفت ، تغییرات مدیریتی در سازمان بورس و اوراق بهادار و هیجانات ناشی از اتفاقات سیاسی در دنیا ، عوامل موثر بر صنعت بیمه و محیط پیرامون شرکت معرفی شده است.

سودی بخور و نمیر برای بیمه نوین

درآمدی که این شرکت در طول شش ماه ابتدای سال از محل حق بیمه به دست آورده ۸۹۹ میلیارد تومان بوده که نسبت به مشابه سال گذشته ۳۱ درصد رشد را نشان می‌دهد . از این میزان درآمد حدود ۵۳۳ میلیارد تومان آن خسارت‌های بیمه‌ای و مزایایی بوده که پرداخت کرده است.

با کسر برخی از هزینه‌های مثل پرداخت حق بیمه اتکایی، هزینه‌های اداری، خسارت بیمه‌ای و غیره سود عملیاتی که از درآمدهای خود به دست آورده حدود ۵ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان است که ۹۴ درصد نسبت به مشابه سال قبل کاهش داشته است.

سود (زیان) خالص هر سهم یا همان EPS خالص بیه نوین ۱۰ ریال بوده که برای شش ماهه سال گذشته ۱۹۲ ریال عنوان شده که حدود ۹۵ درصد کاهش داشته است. هزینه خسارتی که این شرکت بیمه‌ای برای شش ماهه امسال پرداخته کرده حدود ۶۸۳ میلیارد تومان بوده که تقریبا دو برابر سال گذشته است، این در حالی است که ۱۲ ماهه سال گذشته این عدد حدود ۹۰۰ میلیارد تومان است.

در مجموع نسبت سودآوری شرکت در طول یک سال گذشته به شدت در حال کاهش است و این موضوع می‌تواند نشان دهد که شرکت در بحث سودآوری چندان موفق نبوده است

در شش ماهه سال گذشته بیمه نوین از محل حق بیمه خود حدود ۶۸۰ میلیارد تومان کسب درآمد کرده و از این میزان نزدیک به ۲۷۲ میلیارد تومان را صرف خسارت و مزایای پرداختی کرده این در حالی است که در شش ماه ابتدای سال جاری از ۸۹۹ میلیارد تومان حدود ۵۳۳ میلیارد تومان پرداخت کرده است. به عبارت دیگر بیمه نوین از محل حق بیمه در شش ماهه ابتدای سال ۳۱ درصد نسبت به مشابه سال گذشته رشد داشته و در بحث پرداختی خسارت با ۹۶ درصد رشد مواجه شده است.

ترازنامه ساکن

وجوه نقد و موجودی که این شرکت بیمه نزد بانک‌ها دارد در شش ماه ابتدای سال جاری ۱۲۳ میلیارد تومان بوده که این عدد نسبت به سه ماهه ابتدای سال نزدیک به ۴۰ میلیارد تومان کاهش داشته و نسبت به ۱۲ ماهه سال گذشته ۲۷ درصد کمتر شده است.

مطالبات این شرکت بیمه‌ای از بیمه گران و نمایندگان خود از ۶۶۸ میلیارد تومان در ۱۲ ماهه سال گذشته به هزار میلیارد تومان رسیده که بیشترین سهم را در افزایش دارایی‌های جاری شرکت داشته است. در بخش دارایی‌های ثابت هم تغییرات چندانی در طول یک سال گذشته نسبت به شش ماه ابتدای سال جاری دیده نمی‌شود. بنابراین میزان رشد ۲۰ درصد دارایی‌های شرکت بیشتر از محل دارایی جاری و مطالبات این شرکت است.

در بخش بدهی‌های شرکت ۲۵ درصد رشد را در مقایسه شش ماهه ابتدای سال جاری و ۱۲ ماهه سال ۱۴۰۰ مشاهده می‌کنیم که بیشترین آن مربوط به بدهی بیمه نوین به بیمه گران و بیمه گران اتکایی است.

در بخش حقوق مالکانه به غیر از کاهش ۱ درصدی در سود انباشته تغییراتی بین دو مقطع مذکور تغییری دیده نمی‌شود و جمع بدهی و حقوق مالکانه شرکت در شش ماهه ابتدای سال جاری از ۳ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان در ۱۲ ماهه سال گذشته به ۴ هزار ۳۰۰ میلیارد تومان رسیده است.

شرکت بیمه نوین در طول شش ماهه ابتدای سال نسبت به سال گذشته روند کاهشی داشته و به نظر می‌رسد که بخشی از آن ناشی از رکود حاکم بر اقتصاد کشور باشد.

نسبت‌های مالی: اوضاع خوب نیست

یکی از نسبت‌های مالی مهم نسبت بازده دارایی یا ROA می‌باشد که نشان می‌دهد مدیریت شرکت برای سود آوری چه مقدار از دارایی‌ها استفاده کرده است، هر چقدر این عدد بزرگتر میزان موفقیت شرکت در سودآوری هم بیشتر است. نسبت بازده دارایی نوین برای شش ماهه ابتدای سال ۰.۱۲ است که این عدد برای سال گذشته ۱.۶۴ بوده که نشان از کاهش محسوس در سودآوری از دارایی‌های شرکت داشته است.

نسبت بعدی نرخ بازدهی سرمایه است که برای سهامداران به منظور سرمایه‌گذاری مهم است. این نرخ در شش ماه اول سال جاری ۱.۰۱ و برای ۱۲ ماهه سال گذشته ۱۱.۹۳ بوده یعنی بازده سرمایه گذاری در شرکت بیمه نوین برای سال ۱۴۰۱ بسیار کاهش پیدا کرده است. نرخ بازده سرمایه‌گذاری به ما نشان می‌دهد که یک سرمایه‌گذار از سرمایه‌گذاری دریک شرکت چقدر بازده کسب کرده است.

یکی دیگر از نسبت‌های سود آوری نسبت بازدهی سرمایه ROE یا بازده حقوق صاحبان سهام است که به ما نشان می‌دهد یک مدیر در تصمیم گیری برای سرمایه‌گذاری با استفاده از سرمایه‌ سهامداران چقدر موفق بوده است. نسبت بازده سرمایه برای ۱۲ ماهه سال گذشته بیمه نوین ۷.۹۴ بوده درحالی که این عدد برای شش ماهه امسال ۰.۶۷ است.

در مجموع نسبت سودآوری شرکت در طول یک سال گذشته به شدت در حال کاهش است و این موضوع می‌تواند نشان دهد که شرکت در بحث سودآوری چندان موفق نبوده است.

از سوی دیگر نسبت‌های اهرمی شرکت هم گواه همان چیزی است که نسبت‌های سودآوری به ما می‌دهد. به عنوان مثال نسبت بدهی این شرکت در طول ۱۲ ماهه سال گذشته ۰.۷۹ این در حالی است که در شش ماهه ابتدای امسال ۰.۸۳ رسیده است. بالا رفتن این نسبت در دنیای حسابرسی نشان از بالا رفتن ریسک و خطر پذیری شرکت می‌باشد.

نسبت مالکانه شرکت هم روند کاهش داشته و از ۲۰.۷ در سال ۱۴۰۰ به ۱۷.۳ در شش ماهه امسال رسیده است. کاهشی بودن این نسبت نشان می‌دهد که شرکت در حال حرکت به سمت تامین منابع از بخش خارج از شرکت است که ریسک مالی در پی دارد.

قیمت پایانی که سهام نماد نوین بر روی تابلو بازار اول فرابورس معامله شد ۱۴۱۰ ریال بوده که ۰.۳۶ درصد رشد نسبت به ۸ آبان داشته است که بیشترین بازیگیر این سهم را سهامداران حقیقی داشتند. سهامداران حقوقی این سهم تقریبا فروشی نداشتند و بیشتر خریدار سهم بودند که نشان از حمایت از این سهم دارد.

بر اساس گزارش شش ماهه شرکت بیمه نوین، به نظر می‌رسد که این شرکت سال جدید را چندان مناسب شروع نکرده و باید منتظر ماند تا ببینم در شش ماه دوم سال آیا روند سود آوری شرکت بهبود پیدا می‌کند.

این در حالی است که برخی از اعضای هیات مدیره این شرکت دارای سوابق مدیریت عالی در کشور بودند مثل آقای عیسی شهسوار خجسته که معاون وزیر در امور اداری و مالی سازمان برنامه و بودجه بودند.

تاثیرات نرخ بهره بر بازار سهام

نرخ بهره برای اکثر مردم مهم است و همچنین می‌‌تواند در بازار سهام تاثیرگذار باشد، اما چرا؟ در این مقاله به ارتباط بین نرخ بهره با بازار سهام و اینکه چگونه ممکن است بر زندگی ما تاثیر بگذارند، پرداخته می‌شود.

بهره در واقع هزینه‌ای است که فرد در قبال استفاده از پول فرد دیگری به وی می پردازد. خانوارها با این مفهوم به‌خوبی آشنا هستند، آنها باید برای خرید خانه از بانک وام رهنی دریافت کنند و در عوض بهره‌ آن را بپردازند. دارندگان کارت‌های اعتباری نیز این مفهوم را خوب می‌دانند، آنها پول را به ‌صورت کوتاه‌مدت قرض می‌گیرند و به وسیله آن خرید خود را انجام می‌دهند. اما زمانی که صحبت از بازار سهام و تاثیر نرخ بهره می شود شرایط فرق می‌کند.

نرخ‌های بهره در واقع همان هزینه‌های هستند که بانک‌ها برای استقراض پول از بانک مرکزی متحمل می‌شوند. چرا این ارقام مهم هستند؟ بانک مرکزی توسط این نرخ‌ها سعی در کنترل تورم دارد. تورم، ناشی از تقاضا زیاد و یا عرضه کم است که سبب افزایش قیمت‌ها می شود. بانک مرکزی با اثر گذاری بر مقدار پول در دسترس، می تواند تورم را کنترل کند. در حقیقت با افزایش نرخ بهره بانک مرکزی عرضه پول را کم می‌کند و به نوعی دسترسی به آن را گران‌تر می‌کند.

هنگامی که بانک مرکزی نرخ بهره را افزایش می دهد، این اقدام تاثیر آنی بر بازار سهام نمی‌گذارد. در عوض تاثیر مستقیمی بر بانک‌ها برای وام گرفتن از بانک مرکزی می‌گذ‌ارد. اولین اثر غیرمستقیم افزایش نرخ بهره این است که بانک‌ها نرخ‌های بهره را برای مشتریان افزایش می‌دهند. افراد برای گرفتن وام رهنی و کارت‌های اعتباری تحت تاثیر این افزایش قرار می‌گیرند، به خصوص اگر از نرخ‌های بهره‌ی شناور استفاده کنند. این اقدام بر مقدار پولی که مردم می توانند خرج کنند اثر می‌گذارد. علاوه بر این، افراد همچنان باید قبوض را پرداخت کنند وقتی این قبوض گران‌تر می‌شوند، پول کمی از درآمد خانوارها باقی می‌ماند. این بدین معناست که خانوارها محتاطانه تر خرج می کنند. به همین علت، شرکت‌ها به‌صورت غیرمستقیم ازعکس العمل مشتریان در برابر کاهش نرخ بهره تاثیر می‌گیرند. اما افزایش نرخ بهره به‌صورت مستقیم بر شرکت‌ها نیز تاثیر می‌گذارد. آنها باید برای گسترش فعالیت‌های عملیاتی خود باید از بانک‌ها وام بگیرند. وقتی بانک‌ها استقراض را گران‌تر می‌کنند، شرکت‌ها شاید دیگر نتوانند به مقدار زیاد وام بگیرند و مجبور هستند تا بهره‌ بالاتری پرداخت کنند. هنگامی که شرکت‌ها کمتر هزینه می کنند کمتر رشد خواهند کرد که این امر سبب کاهش سود آوری‌ آنها نیز می شود.

همانطور که گفته شد تغییر در نرخ بهره بر شرکت‌ها و مردم اثر می‌گذارد، اما علاوه بر آن بر بازار سهام نیز تاثیر می‌گذارد. یکی از راه‌های ارزش‌گذاری شرکت‌ها، جمع ارزش فعلی جریانات نقد آتی شرکت‌ها است. برای بدست آوردن قیمت سهام، مجموع ارزش فعلی جریانات نقد آتی بر تعداد سهام موجود تقسیم می‌شود. نوسانات قیمت سهام نشان دهنده انتظارات سرمایه‌گذران زمان‌های مختلف از شرکت دارند. به خاطر این تفاوت‌ها سرمایه گذاران تمایل دارند که در قیمت‌های متفاوت سهمی را بخرند یا بفروشند.

اگر تصور شود که شرکت در آینده رشد و یا سود کمتری خواهد داشت (در اثر بهره بالا بدهی و یا درآمد کم) مقدار جریانات آتی آن کاهش یافته و در نتیجه قیمت سهامش افت قیمت سهام سودآوری دارد کاهش می یابد. اگر قیمت سهام بسیاری از شرکته‌ا کاهش پیدا کند، کل بازار و شاخص‌هایی از قبیل داو جونز و اس اند پی افت می کنند.

برای بسیاری از سرمایه گذاران افت قیمت سهام و بازار خوشایند نیست. سرمایه گذاران تمایل دارند ارزش سرمایه‌گذاری‌ آنها افزایش یابد که این افزایش ارزش می‌تواند ناشی از افزایش قیمت سهام، دریافت سود تقسیمی و یا هر دو این موراد است. با انتظار رشد کم وجریانات نقد آتی کمتر، سرمایه گذاران رشد قیمتی مورد انتظار خود را دریافت نخواهند کرد و این باعث می‌شود تا سرمایه گذاری در سهام برای آنها جذاب نباشد. به‌علاوه، سرمایه‌گذاری در سهام از سایر سرمایه‌گذاری‌ها ریسک بیشتری دارد. هنگامی که بانک مرکزی نرخ‌ بهره را افزایش می‌دهد، اوراق بهادار دولتی مانند اوراق خزانه که سرمایه‌گذاری‌ها مطمئن‌تری هستند را پیشنهاد می کند. به عبارت دیگر، نرخ بازده بدون ریسک افزایش می‌یابد و این سرمایه‌گذاری‌ها را جذاب‌تر می کند. هنگامی که افراد در سهام سرمایه‌گذاری می‌کنند، توقع دارند در ازای قبول ریسک، پاداش بگیرند و نرخ بازده سرمایه‌گذاری‌ از نرخ بازده بدون ریسک بیشتر باشد. بازده مورد انتظار سرمایه‌گذاری در سهام برابر است با نرخ بازده بدون ریسک به‌علاوه‌ی صرف ریسک. افراد مختلف، بسته به میزان ریسک پذیری‌ و شرکتی که در آن سرمایه‌گذاری می‌کنند، انتظار بازده‌های متفاوتی دارند. در اصل، هرچه نرخ بازده بدون ریسک افزایش یابد، بازده مورد انتظار سرمایه‌گذاری در سهام نیز افزایش می‌یابد، به همین خاطر اگر صرف ریسک مورد انتظار کاهش یابد در حالی که بازده ثابت باشد و یا کاهش یابد، سرمایه گذاران سهام را پر ریسک دانسته و جای دیگری سرمایه‌گذاری می کنند.

تغییر در نرخ بهره تاثیر گسترده‌ای بر اقتصاد می گذارد. وقتی که نرخ بهره افزایش می یابد، مقدار پول در گردش کاهش می‌یابد و در نتیجه تورم کاهش می‌یابد، همچنین وام گرفتن گران‌تر ‌می‌شود و این عامل نیز بر مردم و شرکت‌ها نیز تاثیر می‌گذارد، به گونه‌ای که هزینه‌ها افزایش و درآمدها کاهش می‌یابد. در نهایت، افزایش نرخ بهره باعث می‌شود بازار سهام جذابیت خود را برای سرمایه گذاران از دست بدهد.

به خاطر داشته باشید که تمامی این عوامل و نتایج آنها به هم وابسته هستند. آنچه در بالا شرح داده شد را نمی‌توان مستقل از سایر عوامل در نظر گرفت، نرخ‌ بهره تنها عامل اثر گذار بر قیمت سهام نیست و عوامل بسیاری بر تغییرات قیمت سهام موثر هستند و تغییر نرخ بهره تنها یکی از این عوامل است. بنابرین نمی‌توان با قطعیت گفت که افزایش نرخ بهره توسط بانک مرکزی همیشه اثر منفی بر بازار می‌گذارد.

شاخص بورس چیست؟ معرفی انواع آن و کاربرد هر شاخص بورس

چرا آشنایی با شاخص بورس مهم است؟ مهم ترین شاخص های بورس کدامند؟ ما در این مطلب به مفهوم شاخص بورس پرداخته مهمترین شاخص ها را معرفی و کاربرد هر یک را بیان می کنیم.

آیا می‌دانید شاخص در بورس چیست؟ آیا درباره انواع شاخص بورس اطلاعات کافی دارید؟

در چند سال اخیر مردم ایران بیش از پیش با مفهوم بورس آشنا شده‌اند و بسیاری به سرمایه‌گذاری در آن روی آورده‌اند. اما برخی از این سرمایه‌گذاران حتی به درستی نمی‌دانند که شاخص بورس چیست؟ به همین دلیل، آشنایی با اصطلاحات و مفاهیم کاربردی در بورس اهمیت بیشتری پیدا کرده است. شاخص بورس یکی از همین مفاهیم به شمار می‌آید که داشتن شناخت و درک درست از آن، لازمه رشد و سودآوری است.

شاخص‌های متعددی در بورس وجود دارند که هر یک از آن‌ها با بررسی بازار بورس از زاویه‌ای متفاوت، به پیش‌بینی وضعیت بازار و قیمت سهام توسط سهامداران کمک می‌کنند. به این ترتیب، تمام سهامداران برای معامله در بازار نیاز دارند که ابتدا به بررسی قیمت سهام و روند احتمالی شاخص‌ها بپردازند و بعد افت قیمت سهام سودآوری دارد تصمیم به خرید و فروش یا نگه داشتن اوراق بهادار خود کنند. در ادامه به بررسی بیشتر مفهوم و انواع شاخص بورس (Index) می‌پردازیم و شما با مطالعه این مطلب به صورت کامل متوجه خواهید شد که شاخص بورس چیست؟

برای کسب اطلاعات کامل در مورد خرید و فروش سهام در بازار فرابورس کلیک کنید.

شاخص بورس چیست؟

برای اینکه بدانید معنی شاخص بورس چیست و با کاربرد شاخص بورس آشنا شوید، ابتدا لازم است با مفهومی به نام «بورس» آشنا شده باشید. بورس در واقع به بازاری گفته می‌شود که اوراق بهادار و سهام در آن مبادله می‌شود. تا پیش از دخالت تکنولوژی در بازار بورس، سهام شرکت‌ها به صورت افت قیمت سهام سودآوری دارد اوراق بهادار به سهامداران داده می‌شد و این اوراق به ازای پول، میان خریداران و فروشندگان رد و بدل می‌شدند. امروزه اوراق بهادار شکل کاغذی خود را از دست داده‌اند و تقریباً تمامی مبادله‌ها به صورت الکترونیکی و آنلاین انجام می‌شوند. در این بازار الکترونیکی شاخص‌های متعددی وجود دارند که وضعیت بازار را از جهات مختلف مورد بررسی قرار می‌دهند و رشد و نزول قیمت سهام بخش‌های مختلف را به اطلاع سهامداران می‌رسانند.

شاخص بورس در واقع عددی است که میانگین قیمت سهام شرکت‌های ثبت شده در بازار بورس و میزان رشد یا افت آن‌ها را محاسبه کرده و به سهامداران نشان می‌دهد.

انواع مختلفی از شاخص‌ های بورس را داریم که مهم‌ترین آن‌ها شامل شاخص کل بورس، شاخص قیمت، شاخص آزاد شناور، شاخص بازار اول و دوم، شاخص 50 شرکت برتر، شاخص 30 شرکت بزرگ، شاخص صنعتی و شاخص واسطه‌گری‌های مالی هستند.

برای آنکه بهتر بدانید شاخص بورس چیست بهتر با انواع آن آشنا شوید. انواع بورس به دو صورت وزنی یا بدون وزن مورد بررسی قرار می‌گیرند.

شاخص وزنی در واقع به شاخص‌هایی گفته می‌شود که حجم، سرمایه اولیه و تعداد سهام شناور شرکت‌ها در تعیین آن‌ها مؤثر باشند. یعنی هرچه شرکت بزرگ‌تر بوده و سرمایه بیشتری را به بازار بورس وارد کرده باشد، سهم بزرگ‌تری در تعیین شاخص بورس خواهد داشت.

این در حالی است که در شاخص‌های بدون وزن، سهم همه شرکت‌ها در تعیین شاخص بورس یکسان است و کاهش یا افزایش قیمت سهام هر یک از شرکت‌ها به یک میزان در نزول یا صعود شاخص بورس تأثیر می‌گذارد.

بررسی این نوع شاخص‌ها به سهامداران می‌فهماند که بازدهی بیشتر و تمایل بازار به سمت شرکت‌های بزرگ است یا صنایع و شرکت‌های کوچک.

بیشتر بخوانید: انواع روش های سرمایه گذاری در بورس

معرفی انواع شاخص های بورس و کاربرد هرکدام

اکنون که می‌دانید شاخص بورس چیست، نیاز است با انواع شاخص بورس و کاربرد آن‌ها آشنا شوید. شاخ‌ های متعددی در بورس وجود دارند، اما 8 شاخص اصلی در بازار بورس ایران به چشم می‌خورند که شناخت آن‌ها برای سهامداران از اهمیت بالایی برخوردار است. هر یک از این شاخص‌ها از طریق فرمول مخصوص خود به دست می‌آیند. 8 شاخص اصلی شامل موارد زیر هستند:

شاخص کل بورس چیست (شاخص قیمت و بازده نقدی)

اگر با بازار بورس اوراق بهادار و کاربرد شاخص بورس کمی آشنا شده باشد، حتماً اصطلاحی به نام شاخص کل (Index) را شنیده‌اید. آشنایی با مفهوم شاخص کل دریچه‌ای برای پاسخ به پرسش شاخص بورس چیست، است. این شاخص ورد زبان تمام سرمایه‌گذاران و فعالان بازار بورس است که این امر اهمیت بالای شاخص کل را نشان می‌دهد.

شاخص کل در واقع به میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران بازار بورس گفته می‌شود . بازدهی سهامداران از قیمت سهام و سود سالانه‌ای که سرمایه‌گذاران از شرکت‌ها دریافت می‌کنند تشکیل شده است. برای درک بهتر این مفهوم، تصور کنید شما یک سهام را به قیمت 400 تومان خریده‌اید و بعد از یک سال قیمت این سهام به 1000 تومان می‌رسد. در این میان، شما 100 تومان نیز به عنوان سود سالیانه از شرکت دریافت می‌کنید. در این صورت، بازدهی سرمایه‌گذاری شما 700 تومان است.

حال این موضوع را در ابعاد بزرگ‌تر تصور کنید. شاخص کل قیمت سهام تمام شرکت‌های ثبت شده در بازار بورس و میزان سوددهی سالانه آن‌ها را محاسبه کرده و میانگین آن‌ها را از طریق فرمولی مخصوص به دست می‌آورد. در این میان، شرکت‌های بزرگ‌تر نقش تعیین‌کننده‌تری نسبت به صنایع و شرکت‌های کوچک‌تر در شاخص کل دارند. بنابراین شاخص کل را می‌توان یک شاخص وزنی به شمار آورد. چیزی که در شاخص کل اهمیت دارد، عدد مشخص شده برای آن نیست. سرمایه‌گذاران در هنگام بررسی شاخص کل باید به میزان و نحوه تغییرات آن اهمیت دهند. حتما تاکنون به خوبی متوجه شده‌اید که شاخص بورس چیست.

شاخص قیمت (TEDPIX)

شاخص قیمت، روند تغییر عمومی قیمت سهام تمام شرکت‌ها و صنایع حاضر در بازار بورس را بررسی می‌کند. در واقع اگر میزان سوددهی سالیانه شرکت‌ها را از فرمول محاسبه شاخص کل حذف کنید، شاخص قیمت به دست می‌آید. در شاخص قیمت میزان سوددهی سالانه شرکت‌ها اهمیت ندارد، بلکه تغییر قیمت سهام آن‌ها است که مهم است.

از آنجایی که حجم سهام و سرمایه شرکت‌های بزرگ در بازار بورس بیشتر است، سهم بیشتری نیز در تعیین شاخص قیمت دارند و شاخص قیمت را به یک شاخص افت قیمت سهام سودآوری دارد وزنی تبدیل می‌کنند. البته شاخص قیمت دیگری به نام شاخص قیمت هم وزن نیز داریم که سهم شرکت‌های کوچک و بزرگ را به یک میزان محاسبه کرده و تغییر قیمت سهام آن‌ها را به یک میزان در نوسانات شاخص تأثیر می‌دهد . اگر مفهوم شاخص قیمت را فهمیده باشید تا حدود زیادی پاسخ پرسش شاخص بورس چیست را نیز متوجه شده‌اید.

شاخص بازار اول و دوم

شرکت‌های حاضر در بازار بورس را می‌توان به دو گروه عمده تقسیم کرد. گروه اول شرکت‌هایی را شامل می‌شود که بیشترین میزان سرمایه و سودآوری، تعداد سهامداران و سهام و شاخص آزاد شناور را داشته باشند. گروه دوم را سایر شرکت‌های عضو بورس تشکیل افت قیمت سهام سودآوری دارد می‌دهند. این شاخص به نوعی تفکیک‌کننده شرکت‌های بزرگ و کوچک از یکدیگر است. بنابراین با مقایسه سرعت تغییر شاخص این دو گروه با یکدیگر می‌توان متوجه شد سرمایه‌گذاری در گروه اول سودآوری سریع‌تری دارد یا گروه دوم.

شاخص آزاد شناور (TEFIX)

سهامداران را می‌توان به دو گروه عمده تقسیم کرد. گروه اول از سهامداران حقیقی تشکیل شده‌اند که در بازار بورس فعال هستند و گروه دوم از افراد حقوقی یا شرکت‌هایی تشکیل شده‌اند که در این بازار به معامله می‌پردازند.

معمولاً میزان سرمایه وارد شده به شرکت‌ها از جانب گروه دوم بیشتر است و میزان و تعداد بیشتری از سهام شرکت‌ها به این دسته سهامداران تعلق دارد. اما گروه اول یا سهامداران حقیقی سهام خود را مرتباً خرید و فروش می‌کنند. سهامی که در دست سهامداران حقیقی قرار دارد، به عنوان سهام شناور آزاد شناخته می‌شود. ارزش میانگین سهام گروه دوم را شاخص آزاد شناور می‌گویند. معمولاً گروه اول به شرکت‌هایی که حضور پررنگ‌تری از گروه دوم را تجربه می‌کنند و شاخص آزاد شناور بالاتری دارند، علاقه بیشتری نشان می‌دهند.

شاخص 50 شرکت برتر

برای آنکه بدانید شاخص بورس چیست باید حتما از مفهوم شاخص 50 شرکت برتر اطلاع داشته باشید. در پایان هر دور سه ماهه، فهرستی از 50 شرکت برتر در بازار بورس ایجاد می‌شود که سهام آن‌ها نسبت به سایر شرکت‌های عضو بازار بورس اوراق بهادار قابلیت نقدشوندگی بیشتری دارند.

میانگین ارزش سهام این شرکت‌ها را با «شاخص 50 شرکت برتر» مشخص می‌کنند. شاخص آزاد شناور این شرکت‌ها بالا است و روزانه تعداد بسیار زیادی از سهام آن‌ها میان سهامداران معامله می‌شوند. سهام این شرکت‌ها همواره خریدار دارند و هر زمان که بخواهید می‌توانید سرمایه خود را به ازای بهترین قیمت خارج کنید.

شاخص 30 شرکت بزرگ

همان طور که از نام شاخص معلوم است، هر سه ماه یک بار 30 شرکت بزرگ که ارزش بازار آن‌ها در صدر لیست شرکت‌های عضو بازار بورس اوراق بهادار قرار دارد را مشخص می‌کنند و تغییرات ارزش سهام آن‌ها را به عنوان «شاخص 30 شرکت بزرگ» نمایش می‌دهند. در حالی که این 30 شرکت تنها کمتر از 10 درصد از تعداد تمام شرکت های بازار بورس را تشکیل داده‌اند، بیش از 70 درصد از ارزش بورس تهران به همین شرکت‌ها تعلق دارد. به این ترتیب، به راحتی می‌توان تأثیر قابل توجه آن‌ها بر تغییر شاخص کل و شاخص قیمت را درک کرد.

شاخص صنعت چیست

شرکت‌های صنعتی شامل شرکت‌های بخش تولید از جمله خودروسازی، پتروشیمی، مخابرات، فلزات، ساختمان و . هستند که قیمت سهام آن‌ها به صورت جداگانه نسبت به سایر بخش‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد. شاخص صنعت، یک سطح عمومی از ارزش سهام شرکت‌های صنعتی را به اطلاع سرمایه‌گذاران و سهامداران می‌رساند. البته تمام صنعت‌های زیر مجموعه شاخص مخصوص به خود را نیز دارند. برای مثال، شاخص صنعت خودرو یا محصولات شیمیایی را می‌توان به صورت جداگانه بررسی کرد.

شاخص واسطه‌گری‌های مالی

قیمت و ارزش سهام شرکت‌های فعال در زمینه واسطه‌گری مالی مانند هلدینگ‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها و لیزینگ‌ها به صورت جداگانه مورد بررسی قرار می‌گیرد و به عنوان « شاخص واسطه‌گری‌های مالی » شناخته می‌شود.

اکنون شما به عنوان یک فرد فعال در بازار بورس می‌دانید که شاخص در بورس چیست و با انواع و کاربرد شاخص بورس آشنایی پیدا کرده‌اید. فعالان و سرمایه‌گذاران بازار بورس با توجه به تغییرات شاخص‌های مختلف اقدام به پر کردن سبد خود و خرید و فروش سهام شرکت‌های مختلف می‌کنند. این شاخص‌ها افت قیمت سهام سودآوری دارد به سهامداران کمک می‌کند از آینده ارزش سهام خود مطلع شوند و سرمایه‌گذاری را به صورت منطقی انجام دهند. در واقع کاربرد شاخص بورس، در استفاده از آن به منظور ارزیابی و قیاس چند متغیر و پدیده است. با بررسی و مقایسه انواع شاخص بورس می‌توان به درستی فهمید که شاخص بورس چیست و بر آینده بازار اشراف نسبی پیدا کرد. لازم به ذکر است که آنچه در این میان اهمیت دارد، منفی یا مثبت بودن شاخص‌ها نیست، بلکه میزان و نحوه تغییرات است که اهمیت دارد.

به عنوان مثال، ممکن است شاخص کل در هر صورت مثبت باشد، اما رقم آن نسبت به ماه‌های گذشته کاهش پیدا کرده باشد. همچنین ممکن است شاخص کل به دلیل کاهش ارزش سهام چند شرکت کاهش پیدا کند، اما شاخص صنعت با افزایش همراه بوده و سرمایه شما در منطقه امن قرار گرفته باشد. بنابراین بررسی رفتار شاخص‌های مختلف و مقایسه آن‌ها با یکدیگر می‌تواند پاسخ درست را برای شما ایجاد کند.

خروج حقیقی‌ها از افت قیمت سهام سودآوری دارد شرکت‌های بزرگ بورسی/ اصلاح سبد سهامداران با ریزش بازار سرمایه

بسیاری از شرکت‌های بزرگ بورس با تشدید عرضه در سمت حقیقی مواجه شده‌اند و افت قیمت این شرکت‌ها سبب افت در شاخص‌های بورس نیز شده است.

به گزارش مشرق ، بازار سرمایه برای دومین روز متوالی با افت در شاخص ها همراه بود و خروج سنگین سرمایه حقیقی از بازار سهام مهمترین اتفاق در جریان معاملات روز دوشنبه بوده است.

در چند روز اخیر اغلب فعالان بازار سرمایه روی افت شاخص برای به وجود آمدن یک اصلاح اتفاق نظر داشتند و منفی شدن شاخص‌های بورس نه تنها موجب ناراحتی بسیاری از اهالی بازار سرمایه نشد، بلکه سهامداران حرفه‌ای این منفی‌ها را فرصتی برای تغییر و چیدمان جدید پرتفوی بورسی خود می‌دانند.

در صورتی که این ریزش ها ادامه داشته باشد، به نظر اغلب کارشناسان بازار سرمایه شاخص می تواند تا یک میلیون و ۳۵۰ هزار واحد افت داشته باشد.

بسیاری از شرکت های بزرگ بورس با تشدید عرضه در سمت حقیقی مواجه شده‌اند و افت قیمت این شرکت ها سبب افت در شاخص های بورس نیز شده است.

* بازار سرمایه نیاز به نفس‌گیری دارد

رضا گلستانی، کارشناس بازار سرمایه گفت: بسیاری از اهالی بازار سرمایه این انتظار را برای این روزهای بازار سهام داشتند که پس از رشد دو هفته‌ای بازار به یک نفس گیری نیاز دارد. اما این اصلاح و استراحت نباید خیلی سنگین و ادامه‌دار باشد.

وی ادامه داد: شاخص اندیکاتور RSI که تا محدوه های ۷۵ واحدی رشد کرده بود با افت امروز شاخص، خود را به محدوده ۷۰ واحدی رساند است و به نظر می‌رسد می ‌توان این احتمال را داد که از هیجان خرید در حال خروج است.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: اگر شاخص بخواهد از این محدوده اصلاحی خارج شود، از نظر تکنیکالی می‌تواند تا ۲۳ یا ۳۸ درصد از موج صعودی ایجاد شده در طی این چند روزه افت را تجربه کند. در غیر این صورت و ادامه‌ دار بودن روند صعودی شاهد رسیدن به سطح ۶۱ درصدی از موج های فیبوناچی خواهیم بود.

گلستانی افزود: در خصوص شاخص کل هموزن نیز باید گفت که این شاخص توانسته است تا ۷۸ درصد از موج نزولی قبلی خود را بازپس گیرد کند و صعودی شود. این شاخص تا سطح حمایت‌های میانگین ۲۰۰ روزه و ۵۵ روزه ممکن است افت را تجربه کند.

* افت شاخص های عملکردی بورس

در پایان معاملات روز دوشنبه، شاخص کل بورس نسبت به روز کاری قبل ۱۰ هزار و ۹۶۵ واحد افت کرد و به رقم یک میلیون و ۴۰۸ هزار و ۱۷۴ واحد رسید. بازدهی این شاخص منفی ۷۷ صدم درصد بوده است.

شاخص کل هموزن نیز با ریزش ۳ هزار و ۹ واحدی در سطح ۳۹۸ هزار و ۸۱۶ واحدی ایستاد. بازدهی این شاخص نیز منفی ۷۵ صدم درصد بوده است. همچنین شاخص کل فرابورس، ۱۰۵ واحد پائین آمد و در سطح ۱۸ هزار و ۴۱۹ واحد قرار گرفت.

* رشد ارزش کل معاملات بازار سهام

امروز ارزش معاملات کل بازار سهام به رقم ۱۴۴ هزار و ۸۸۸ میلیارد تومان افزایش یافت. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه ۱۳۸ هزار و ۹۰ میلیارد تومان بود که ۹۵ درصد از ارزش کل معاملات بازار سرمایه را تشکیل می ‌دهد.

امروز ارزش معاملات خرد سهام با کاهش ۳ درصدی نسبت به روز کاری قبل به رقم ۳ هزار و ۷۴۵ میلیارد تومان رسید. سهم این معاملات از کل معاملات بورس ۲.۵ درصد بوده است.

* تداوم خروج پول حقیقی از بورس

در مجموع معاملات دوشنبه، ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار برای پنجمین روز متوالی منفی شد و ۷۶۵ میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد که بیشترین رقم در ۱۲ روز کاری اخیر است. امروز میزان خروج پول حقیقی نسبت به روز یکشنبه رشد ۱۳۰ درصدی داشته است.

بیشترین خروج پول حقیقی به سهام شپنا (شرکت پالایش نفت اصفهان)، شبندر (شرکت پالایش نفت بندعباس) و فملی (شرکت ملی صنایع مس ایران) اختصاص داشت و نمادهای غدشت (دشت‌ مرغاب‌)، غاذر (کشت ‌و صنعت ‌پیاذر) و شفن (پتروشیمی فناوران) بیشترین ورود پول حقیقی را داشتند.

* کاهش ارزش صف‌های خرید بازار سهام

در جریان معاملات امروز، ۳۵ درصد نمادها با رشد قیمت و ۶۵ درصد سهم ها با کاهش قیمت روبرو شدند. در پایان معاملات روز دوشنبه، ۶۹ نماد صف خرید داشتند و ۳۵ نماد با صف فروش مواجه بودند.

مجموع ارزش صف‌های خرید با کاهش ۲۸ درصدی به ۱۶۵ میلیارد تومان رسید و مجموع ارزش صف‌های فروش ۱۰ درصد افزایش یافت و ۲۴۴ میلیارد تومان بود.

در پایان معاملات نمادهای زاگرس (شرکت پتروشیمی زاگرس)، حتوکا (شرکت حمل و نقل توکا) و شاروم (شرکت پتروشیمی ارومیه) بیشترین صف خرید را داشتند.

نفت و بازار سهام

به نظر می رسد اثر کاهش یا افزایش بهای نفت برای کشورهای وارد کننده و صادرکننده نفت متفاوت باشد. کاهش بهای نفت منجر به کاهش قیمت تمام شده تولیدات صنعتی و مصرفی در کشورهای واردکننده نفت می شود. این امر باعث سودآوری بیشتر صنایع و رونق در سرمایه گذاری در بازار سهام می شود. داستان برای کشورهای صادرکننده نفت کاملاً متفاوت است. به عبارتی به نظر می رسد کاهش بهای نفت منجر به کاهش شاخص سهام در صنایع نفت و پتروشیمی و سایر شرکت های صادرکننده فرآورده های نفتی شود. از آن جا که در کشورهای صادرکننده نفت، بخش بزرگی از شاخص را شرکت های وابسته به صنایع نفت و پتروشیمی تشکیل می دهد، کاهش بهای نفت سودآوری این شرکت ها را کاهش داده و موجب کاهش سرمایه-گذاری در این شرکت ها و به تبع آن کاهش شاخص کل می شود.

در منطقه خاورمیانه با نگاهی به وضعیت بورس های بزرگ منطقه مشاهده می شود که شاخص بورس در این کشورها در شش ماه گذشته از افت قابل توجهی برخوردار بوده است، به گونه ای که شاخص بورس دوبی طی شش ماه گذشته با افت 75/28 درصدی مواجه بوده است. همچنین شاخص بورس قطر طی مدت مشابه 13/17 درصد کاهش داشته است و شاخص بورس اوراق بهادار تهران نیز افت قیمت سهام سودآوری دارد با کاهش 55/17 درصدی مواجه بوده است.

نمودار (1)- شاخص بورس ایران طی شش ماه اخیر (01/05/93 تا 08/11/93)

منبع: واحد مطالعات بازار دنياي اقتصاد

نمودار (2)- شاخص بورس قطر طی شش ماه اخیر (01/05/93 تا 08/11/93)

نمودار (3)- شاخص بورس امارات طی شش ماه اخیر (01/05/93 تا 08/11/93)

یکی از مهم ترین دلایل افت شاخص بورس در منطقه خاورمیانه، از جمله ایران، افت شدید قیمت نفت خام اوپک، گاز طبیعی و فرآورده های نفتی بوده که این اتفاق موجب افت قیمت سهام شرکت های نفتی، پتروشیمی و سایر شرکت های صادرکننده فرآورده های نفتی بوده است. ارزش بازار صنایع نفتی و فرآورده های پتروشیمی در بازار بورس اوراق بهادار تهران حدود 33 درصد از کل ارزش بازار است که نشان دهنده تاثیر زیاد این صنایع بر شاخص کل است.

منبع: واحد مطالعات بازار دنياي اقتصاد

همچنین به نظر می رسد کاهش بهای نفت و نگرانی سرمایه گذاران از کاهش درآمدهای ارزی و افزایش کسری بودجه دولت در سال آینده نقدینگی را از بازار سهام اوراق بهادار به سمت بازارهایی نظیر سکه و ارز کشانده است. به طور کلی به نظر می رسد سقوط بهای نفت خطری جدی برای بازارهای سهام کشورهای خاورمیانه، از جمله ایران، باشد. با بررسی داده های بازار سهام و قیمت نفت در شش ماه گذشته مشاهده شد که ضریب همبستگی بین این دو متغیر حدود 6/0 است. به این معنی که بین این دو متغیر ارتباطی نسبتاً قوی و مستقیم وجود دارد. به نحوی که با افزایش قیمت نفت، شاخص سهام نیز افزایش یافته، و با کاهش قیمت نفت شاخص سهام کاهش می یابد.

منبع: واحد مطالعات بازار دنياي اقتصاد

نتایج پژوهش واحد مطالعات بازار دنياي اقتصاد، با استفاده از توابع مفصل نشان می دهد، بین تغییرات قیمت نفت و شاخص قیمت سهام در شوک های منفی وابستگی وجود دارد و اندازه این وابستگی در مقایسه با وابستگی در شوک های مثبت متفاوت است؛ به این معنی که در مواقعی که قیمت نفت به میزان زیادی کاهش یافته است، شاخص قیمت سهام نیز کاهش زیادی داشته است، ولی با افزایش بسیار زیاد قیمت نفت، شاخص قیمت سهام به همان میزان افزایش پیدا نکرده است. بنابراین بین قیمت نفت و شاخص قیمت سهام وابستگی نامتقارن وجود دارد. این موضوع را می توان در نمودار(4) نیز مشاهده کرد. همان طور که مشاهده می شود، در دو شوک نفتی منفی مشخص شده در طول دوره مورد بررسی ( شوک ناشی از بحران سال 2008 و دیگری شوک اخیر)، شاخص سهام نیز شوک های منفی بی سابقه ای را تجربه کرده است. لذا به نظر می رسد با تداوم کاهش قیمت نفت، بازار سهام همچنان به روند کاهشی خود ادامه دهد.