افزایش ریسک سرمایه‌گذاری در بازارها

ریسک سرمایه گذاری مجدد (Reinvestment Risk) چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟

خبرگزاری موج

عضو جامعه کارشناسان بازارهای مالی در پاسخ به خبرگزاری موج مطرح کرد؛

افزایش ریسک معاملات بازارهای مالی

محمد آتشکار گفت:در شرایط کنونی هر بازاری ریسک خاص خودش را دارد و هر چقدر بازارهای سرمایه پر نوسان تر باشند مانند بازار فارکس، سرمایه گذار در آستانه ضررهای سنگین تر قرار می گیرد، در واقع در بورس وابسته به میزان دارایی و ریسک پذیری فرد می‌تواند در بازارهای مالی سرمایه گذاری کن، اما باید آموزش تکنیکال دیده باشد یا از مشاوره استفاده کند..

عضو جامعه کارشناسان بازارهای مالی در نشست خبری با اصحاب رسانه درباره تغییرات بازارهای مالی جهان در چند سال اخیر گفت: در حال حاضر بازارهای مالی و بورس از مجموعه ای از بازارها همچون قیمت طلا، نقره، سیمان و سایر فلزات، انرژی و . متاثر است و بازار اوراق بهادار که همان اوراق مشارکتی است عمدتا توسط دولت‌ها در خصوص سرمایه گذاری در طرح‌های سودآور به مردم سفارش می‌شود و بازار دیگر در سازمان بورس جهانی بازار تبادلات ارزی یا همان فارکس که نسبت هر ارز به ارز دیگر سنجیده می‌شود و بزرگترین بازارمالی جهان است که بالغ بر پنج تریلیون دلار حجم تراول مالی است که مزایای زیادی نسبت به بازارهای رقیب خودش در حوزه های مالی دارد.

محمد آتشکار بازار سهام که شرکت‌های مختلف از کشورهای مختلف در آن حضور دارند، افزود: در حال حاضر بازارهایی همچون تبادلات ارزی قدرت نقد شوندگی بالا دارند و وجود همیشگی فروشنده و خریدار در بازار منجر به سودآوری این بازار برای برخی افراد شده است.

او در پاسخ به سوال خبرنگار خبرگزاری موج درباره ریسک‌های موجود در بازارهای مالی ، گفت: در شرایط کنونی هر بازاری ریسک خاص خودش را دارد و هر چقدر بازارهای سرمایه پر نوسان تر باشند مانند بازار فارکس، سرمایه گذار در آستانه ضررهای سنگین تر قرار می گیرد، در واقع در بورس وابسته به میزان دارایی و ریسک پذیری فرد می‌تواند در بازارهای مالی سرمایه گذاری کند اما باید آموزش تکنیکال دیده باشد یا از مشاوره استفاده کند.

او با تاکید بر اینکه ابزارهایی اعم از استفاده از تحلیل تکنیکال یا همان چارت خوانی یا تحلیل بنیادی در اختیار افراد است که می تواند وضعیت سیاسی و اقتصادی، نرخ تورم یا تحریم بانکی را پیش بینی کند، گفت: در شرایط کنونی دنیا بازار جهانی با هر خبری در حال تغییر است و از این رو سرمایه گذار باید با کسب دانش کافی و استفاده از مشاوره درست و اصولی وارد این حوزه شوند. در چند وقت اخیر برخی با هیجانات کاذب و بدون علم وآگاهی وارد این بازارها شده اند و زیان های را هم متحمل شده اند.

ریسک سرمایه گذاری در بازار خودرو چقدر است؟

این روزها بازار خودرو وضعیت آشفته‌ای دارد ولی با این وجود خیلی از افراد همچنان نگاه سرمایه‌ای به این بازار دارند. یکی از دغدغه‌های خیلی از مردم انتخاب محلی مناسب برای سرمایه‌گذاری از میان چهار بازار بورس، خودرو، مسکن و ارز است. با توجه به شرایط حاکم بر اقتصاد کشور انتخاب گزینه‌ای درست در این زمینه کمی سخت شده و همچنان بسیاری در این زمینه تردید دارند. برای دریافت اطلاعات بیشتر ابتدا در مورد حوزه خودرو و سپس انتخاب گزینه‌ای مناسب برای سرمایه‌گذاری گفت‌و‌گویی با فربد زاوه، کارشناس حوزه خودرو ترتیب دادیم که در ادامه گزارش مشروح آن را می‌خوانید.

زاوه ابتدا در مورد وضعیت کنونی بازار خودرو گفت: فعلاً در بازار خودرو هیچ خبری نیست و قیمت‌ها هم اعلام نمی‌شود. افزایش قیمت‌های اخیر در بازار هم معلول سیاست‌های تورمی است. انتظار معجزه داشتن در اقتصاد با وجود سیاست‌هایی که در پیش گرفته شده را نباید داشت. در حد فاصل سال ۹۷ تاکنون اجناس تقریباً ۴۰۰ درصد گران شده‌اند و همه چیز ۴ برابر شده است؛ از قیمت ملک گرفته تا خودرو و این قضیه به ارز و کالاهای اساسی هم می‌رسد.

وی ادامه داد: اتفاقاً یکی از کمترین میزان‌های تورم را در بازار، خودرو داشته است. پراید سال پیش نزدیک به ۲۲ میلیون تومان بود و هم اکنون تقریباً ۶۰ میلیون تومان شده است. در صورتی که این وضعیت را با وضعیت موجود در بازار مسکن و ارز مقایسه کنیم می‌توان به این نتیجه رسید که پراید حتی ۲۲ میلیون تومان دیگر برای افزایش قیمت جا دارد! راه مقابله با این قضیه هم این نیست که چندین نفر دلال را دستگیر کنیم. راه حل این مشکل این است که سیاست‌های مرتبط با نقدینگی کشور تغییر کند. به خاطر این که سیاست‌ها تغییر نمی‌کند در نتیجه با چنین وضعیتی در بازار خودرو رو به رو شده‌ایم.

پیش‌بینی وضعیت بازار خودرو در سال ۹۹

زاوه گفت: بتازگی هم قیمت خودرو اعلام نمی‌شود و چنین راه‌هایی برای جلوگیری از افزایش قیمت خودرو درست نیست. اگر قیمت‌ها اعلام نشود و یا سایت‌های آگهی را متهم بدانیم تمامی این موارد به نوعی فرار از پاسخگویی است. اقتصاد ایران به طور کلی متورم است و در سال آینده تورم هم بیش از این خواهد بود چون که کسری بودجه هم بسیار بالاست. زمانی که کسری بودجه داریم طبعتا وضعیت تورم همچنان بحرانی است و در این وضعیت می‌توان گفت قیمت خودرو برای سال آینده هم افزایشی خواهد بود. حتی این احتمال وجود دارد که قیمت خودرو برای سال آینده ۲ برابر هم بشود.

بازاری که کمترین ریسک را دارد

وی در رابطه با بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری اظهار کرد: اگر بخواهیم نوسان‌گیری داشته باشیم در زمینه خودرو تورم بخشی کمتری داریم. در زمینه بورس هم با چنین وضعیتی رو به رو هستیم و افزایش شاخص بورس در واقع ورود افزایش ریسک سرمایه‌گذاری در بازارها تورم است. در بازارها افرادی باهوش وارد حوزه‌هایی می‌شوند که در حال رشد است و در سه چهارم آخر رشد از آن خارج می‌شوند و به بازار دیگری با تورم بخشی کمتر ورود می‌کنند. در بازارهای موجود شامل مسکن، بورس، خودرو و ارز حوزه خودرو کمترین تورم بخشی را دارد. بعد از این حوزه بورس و سپس ارز و مسکن از لحاظ میزان تورم بخشی قرار دارند. اما از طرفی دیگر از لحاظ نقدپذیری ارز بهترین حالت قرار دارد و بعد از آن بورس و سپس خودرو و مسکن در رتبه‌های بعدی قرار دارند. اما به طور کلی از لحاظ سرمایه‌گذاری بازار خودرو کمترین ریسک را از لحاظ سرمایه‌گذاری دارد.

ریسک پذیری پایین بین سرمایه‌گذاران، چالش کنونی بازار سرمایه

تهران - ایرنا - مدیر شرکت اطلاع رسانی و آموزش بورس گفت: چالش های کنونی بازار، ناشی از ریسک پذیری پایین بین سرمایه گذاران است، بسیاری با اصول اولیه بازار آشنا نبودند افزایش ریسک سرمایه‌گذاری در بازارها و این امر زمینه ساز ضرر و زیان سنگین ٧٠ درصدی این افراد در بازار شد.

به گزارش ایرنا، «محمدهادی سلیمی زاده» عصر سه شنبه در نشست خبری که در محل نمایشگاه کیش اینوکس برگزار شد، اعلام کرد: در سال های گذشته فعالیت زیادی در شرکت در راستای بهبود وضعیت آموزش در بازار سرمایه انجام شد اما شاهد وقفه هایی در اجرای این برنامه ها بوده ایم.

وی به مأموریت های در دستور کار این شرکت اشاره کرد و افزود: در زمینه دوره MBA بازار سرمایه، در حال رفع و رجوع مشکلات هستیم و در تلاشیم که تا ۶ ماه آینده مشکلی باقی نماند و فرآیندها به صورت الکترونیکی انجام شود.

سلیمی زاده به مقوله سواد مالی هم پرداخت و تاکید کرد: این مساله از جمله موضوعاتی است که در بورس دارای بیشترین تکرار و کمترین خروجی بوده است و اکنون در حال دست و پنجه نرم کردن با معضلات حاضر بر سر راه این مساله هستیم.

مدیر شرکت اطلاع رسانی و آموزش بورس به ناآشنایی مردم نسبت به بورس کالا اشاره کرد و اظهار داشت: مردم برای حاشیه سود ۶۰ میلیونی اقدام به خرید خودرو از طریق سایت شرکت خودروسازی می کنند اما برای سود ٢٠٠ میلیونی خودرویی مانند دیگنیتی فقط چند هزار نفر از طریق بورس کالا اقدام به خرید خودرو می کنند.

وی با تاکید بر اینکه تمرکز خود را در مدیریت برخی رویدادهای عملی گذاشته ایم، ادامه داد: به دنبال آن هستیم که تا ٢ سال آینده به برنامه ای موثر با شاخص معین دست پیدا کنیم.

سلیمی زاده افزود: بنیه مالی به عنوان یکی از مهمترین مولفه ها در حوزه سرمایه گذاری تلقی می شود.

مدیرعامل شرکت اطلاع رسانی و آموزش بورس به مقوله ای مهم به نام مدیریت ریسک اشاره کرد و اظهار داشت: چالش های فعلی بازار، ناشی از ریسک پذیری پایین بین سرمایه گذاران است، بسیاری با اصول اولیه بازار آشنا نبودند و این امر زمینه ساز ضرر و زیان سنگین ٧٠ درصدی این افراد در بازار شد.

وی با بیان اینکه در تلاشیم در فضای آموزشی این مسایل را رفع کنیم، افزود: امیدواریم در یک سال آینده به چند محصول دست یافته و بازار و شبکه توزیع آن را پیدا کنیم.

افزایش ریسک پذیری سهامداران در پی بهبود افق پیش رو

نخستین هفته از ماه سپتامبر با افزایش امید سرمایه گذاران به بهبود وضعیت اقتصاد جهانی پایان یافت.

گروه بورس|محمد امین خدابخش|

نخستین هفته از ماه سپتامبر با افزایش امید سرمایه گذاران به بهبود وضعیت اقتصاد جهانی پایان یافت. در آخرین روزهای این هفته خبر از سرگیری مذاکرات تجاری میان آمریکا و چین موجی تازه از امید را به بازارهای جهانی تزریق کرد. جریان از این قرار بود که پس از یک دوره چند هفته‌ای از بلاتکلیفی ناشی از عدم تمدید گفت و گوها میان دو ابرقدرت اقتصادی، طرفین دعوا از آغاز دور تازه گفت و گوها در نخستین روز از ماه اکتبرخبر دادند. همین امر سبب شد تا بازارهای جهانی به خصوص بازارهای عمده سهام و اوراق در سراسر جهان که در سه سال اخیر و از زمان روی کار افزایش ریسک سرمایه‌گذاری در بازارها آمدن ترامپ و آغاز مناقشات تجاری، فشار زیادی را تحمل کرده بودند، در سه روز پایانی هفته گذشته وضعیت بهتری را شاهد باشند.

تاثیر عمیق این خبر بر بازارهای جهانی از آنجا ناشی می‌شود که تشدید تنش‌ها در چارچوب جنگ تعرفه‌ای میان آمریکا و چین نگرانی‌های بسیاری را درخصوص کاهش مصرف در دو سوی اقیانوس آرام و به تبع آن افت رشد اقتصادی کشورهای درگیر شکل داده بود. همین امر سبب شده تا در کنار کاهش احتمالی نرخ بهره توسط فدرال رزرو و انتشار آمار 195هزارتایی اشتغال در ماه آگوست، این موضوع جزو تاثیرگذارترین مسائل مورد بحث در جریان معاملات بین المللی باشد.

نگاهی به بازار جهانی ارز

تمامی عوامل یاد شده سبب شد تا در روز گذشته خبر از سرگیری مذاکرات در کنار توجه دوباره به کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو، منجر به بزرگترین افت شاخص دلار در یک ماهه اخیر شوند؛ خبری که حکایت از تضعیف دلار در مواجه با افزایش امیدواری به آینده است و می تواند در صورت تداوم به رشد قیمت کالاهای اساسی منجر شود.

با این حال تاثیر این اتفاق به خود ارز یاد شده محدود نماند و با کاهش یافتن ریسک انتظاری، سرمایه گذاران در این بازار به دنبال دارایی‌های پر ریسک‌تری همچون دلار استرالیا رفتند. البته دلار استرالیا تنها ارزی نبود که هفته گذشته را با افزایش تقاضا به پایان برد. در دو روز پایانی این هفته یورو و پوند نیز دیگر اسعاری بودند که در مقابل دلار تقویت شدند.

در این میان اگرچه تقویت یورو در مقابل دلار تنها

به دلیل اخبار خوب مذاکرات و کاهش نرخ بهره شدت کمتری داشت، با این حال پوند توانست به دلیل تحولات مهم داخلی رشد خوبی را تجربه کند. داستان از این قرار بود که در روز سه شنبه طرح برگزیت بدون توافق بوریس جانسون توسط نمایندگان مجلس عوام رای نیاورد. این طرح که انتظار می‌رفت فشار بیشتری به مشاغل و بنگاه‌های اقتصادی حاضر در قلمرو سلطنت متحده وارد کند، سنگین ترین تاثیر خود بر پوند را همزمان با انتخاب جانسون به مقام نخست وزیری، به این واحد پولی وارد کرد. در مقابل با منتفی شدن خروج بدون توافق بریتانیا از اتحادیه اروپا و از دست رفتن اکثریت پارلمان که پیشتر متعلق به حزب محافظه کار بود، قیمت پوند در روزهای گذشته از 1.19 به 1.23 در مقابل هر دلار آمریکا افزایش یافت.

از تمامی ارزهای مهم مورد معامله در بازار جهانی ارز که بگذریم شاید بتوان گفت جالب ترین واکنش به اخبار منتشر شده در خصوص از سرگیری مذاکرات و کاهش نرخ بهره در ایالات متحده، به ین ژاپن تعلق داشت. این واحد پولی که در بازار ارز عملکردی مشابه طلا در بازار فلزات را دارد و با افزایش ریسک در اقتصاد جهانی همواره به مقصدی برای سرمایه گذاران ریسک گریز بدل می‌شود، بر خلاف سایر ارزها که در مقابل دلار تقویت شده بودند،‌ در دو روز اخیر با افت قیمت مواجه شد.

پیشروی شاخص‌ها با چاشنی امید

اما از وضعیت ارزها و معاملات «فارکس» که بگذریم، بازارهای سهام نیز تغییرات قابل توجهی را در هفته اخیر شاهد بودند. طی هفته‌ای که گذشت، خبر تداوم مذاکرات تجاری بر سر تعرفه‌ها میان چین و آمریکا، نقش موثری بر رشد شاخص‌ها در بازارهای یاد شده داشت و برای مثال توانست شاخص صنعتی «داوجونز» را به سطح 26 هزار و 800 واحد برساند. لازم به

یادآوری است شاخص یاد شده که پیش‌تر در سقف تاریخی 27 هزار و 400 واحد قرار داشت، در هفته‌های اخیر به دلیل بالاگرفتن جنگ تجاری و اعمال تعرفه 10 درصدی بر 300 میلیارد دلار از کالاهای چینی و عدم کاهش نرخ بهره در ماه آگوست، ضمن سقوط از سطح یاد شده به کانال 25 هزار و 400 واحدی رسیده بود. سایر شاخص‌های بازار آمریکا نیز در چند روز اخیر وضعیتی مشابه نماگر داو داشتند و با رشد همراه بودند. بر این اساس معاملات سهام در بازارهای آمریکا طی هفته اخیر در حالی تمام شد که «اس اند پی 500» و «نزدک» به ترتیب، سطوح 2 هزار و 976 واحد و 8 هزار و 116 واحد را فتح کردند.

مطابق با آنچه که تحلیل گران بازارهای جهانی می‌گویند، بخشی از این رشد به احتمال کاهش 0.25 درصدی نرخ بهره در ماه جاری میلادی مربوط می‌شود، که می‌تواند در صورت وقوع موج جدیدی از رونق را به قیمت سهام در بازارهای ایالات متحده و سایر بورس‌های عمده جهان وارد کند. دلیل این مدعا موج جدیدی از نقدینگی است که به واسطه افزایش توجیه اقتصادی سرمایه گذاری به این بازارها وارد می‌شود. در واقع امیدواری به همین رونق است که سبب شده تا در روزهای پایان هفته قبل شاهد افزایش بازده اوراق و کاهش قیمت‌ آن در بازارهای ایالات متحده باشیم. به نظر می‌رسد با تداوم روند موجود و کاهش نگرانی‌ها نسبت به تداوم بی دردسر جریان تجارت در بستر اقتصاد جهانی، حداقل در کوتاه مدت شاهد، عدم تکرار افت بازده اسناد خرانه دوساله آمریکا نسبت به اوراق

10 ساله آن باشیم. همان طور که در گزارش‌های قبلی نیز به آن اشاره شد، از وقوع رویداد یاد شده به عنوان نماگر پیش‌نگر برای وقوع رکود در اقتصاد آمریکا یاد می‌شود.گفتنی است، سایر بازارهای سهام نیز در هفته گذشته با رشد به معاملات خود خاتمه دادند. در حالی که آغاز دوره مورد اشاره با افت شاخص سهام در بسیاری از کشورها آغاز شده بود، آخرین روز از نخستین هفته سپتامبر با رشد تمامی نماگرهای آسیایی اعم از «هنگ سنگ»، «کاسپی»، «نیکی»، «شانگهای» و «شنزن» به پایان رسید. در بازارهای اروپایی نیز کلیت معاملات نسبت به هفته گذشته از وضعیت بهتری برخوردار بود و تمامی این بازارها توانستند به طور تقریبی رشد کنند.

طلا، پایان یک رویا یا تداوم یک صعود

همانطور که انتظار می‌رود، تغییرات به وجود آمده در صحنه سیاسی و افزایش امیدواری به کاهش نرخ بهره، تنها بر معاملات ارز سهام در بازارهای جهانی اثر نگذاشته است. در حالی که خبر کاهش نرخ بهره و انجام مذاکرات میان چین و آمریکا، در ماه جاری تاثیری سازنده بر پیشروی قیمت در بازار سهام داشته، اما کمتر شدن ریسک و کاهش عدم اطمینان در صحنه جهانی اقتصاد به ضرر قیمت فلزات گرانبها از جمله طلا تمام شده است.سرمایه گذاران که همواره به دنبال کم کردن ریسک خود در مقابل بازده مورد انتظار هستند در حالی این روزها طلا را به مقصد دارایی‌ها پر بازده‌تر ترک می‌کنند که این فلز ارزشمند در ماه‌های اخیر به دلیل تضعیف انتظارات نسبت به آینده جنگ تجاری و رشد اقتصادی، رشد قابل توجهی را در کارنامه خود به ثبت رسانده است.با این حال انتشار آمار اشتغال ماه میلادی گذشته حکایت از آن داشت که اقتصاد آمریکا فعلا آنقدرها هم که انتظار می‌رود در مسیر رکود نیست و با شروع مذاکرات بین چین و آمریکا و کاهش نرخ بهره آنقدری جا برای نگرانی وجود ندارد که رشد قیمت طلا به طور بی وقفه ادامه یابد و شاهد بهایی بیش از 1560 دلار به ازای هر اونس برای این دارایی باشیم. عوامل اینچنینی بود که طی روز 5 شنبه قیمت طلا را با افتی 2 درصدی رو به رو کرد و توانست نقره را که تا 19.5 دلار به ازای هر اونس پیشروی کرده بود، تا قیمت 18.1 دلار (بیش از 4 درصد) کاهش دهد.بر اساس آنچه برخی از

صاحب‌نظران بازار جهانی فلزات گرانبها می‌گویند، افت قیمت این دو فلز به دلیل عرضه سنگین روی دارایی‌های یاد شده شکل گرفته است. تا زمانی که رویدادهای احتمالی آتی دست رد بر سینه اخبار مطلوب روزهای اخیر نزند می‌توان این انتظار را داشت که افت قیمت دارایی‌های یاد شده کاهش یابد. در صورتی که این افت در روزهای پیش رو از شدت بالایی برخوردار نباشد می‌توان انتظار داشت که دارایی‌هایی نظیر طلا با تغییر روند مواجه نشوند، اما افزایش ریسک سرمایه‌گذاری در بازارها در صورتی که فشار عرضه با شدت روز 5 شنبه ادامه یابد تغییر روند قیمت این دست از فلزات دور از انتظار نخواهد بود.

فلزات اساسی در مسیر رشد

بازار فلزات اساسی نیز در روزهای پایانی هفته اخیر تاثیری شگرف از خبرهای منتشره در خصوص مذاکرات تجاری پذیرفت. بازار این محصولات که تا حد زیادی تحت تاثیر میزان تقاضای چین قرار دارد در پایان هفته اخیر روزهای خوبی را تجربه کرد به طوری که قیمت هر تن مس دوباره به بیش از 5800 دلار بالغ شد و قیمت هر تن آلومینیوم نیز به هزار و 876 دلار رسید. بخشی مهم از این افزایش قیمت از آن روی رخ داده است که سیاست های پولی بانک مرکزی چین در عمل صدها میلیارد دلار وام جدید را در اقتصاد این کشور آزاد می‌کند و می‌تواند، موجب بهبود وضعیت اقتصادی در این کشور شود.

در بازار سنگ آهن نیز خبرها حاکی از آن است که بهای این محصول با افزایش قیمت همراه بوده و قیمت کنستانتره 66 درصد نیز ضمن رشد 8.6 درصدی به حدود 66 دلار رسید است. گفتنی است، بازار فولاد نیز در هفته گذشته نوسان‌هایی طبیعی داشته و افت قیمت قراضه در روزهای اخیر به کاهش بهای 3.3 و 5.4 درصدی اسلب و بیلت صادراتی ایران انجامیده است.

طلای سیاه همچنان در نوسان

در بازار جهانی نفت اما مانند تمامی هفته‌های ماه آگوست شاهد، نوسان قیمت نفت برنت بین 57 دلار تا 62 دلار بودیم. بر این اساس معاملات هفته گذشته در این بازار در حالی خاتمه یافت که قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال 60 دلار و 5 سنت و قیمت هر بشکه نفت وست تگزاس 55 دلار و 44 سنت بوده است. به نظر می‌رسد که نگرانی‌ها از بالا بودن عرضه در این بازار به حدی زیاد است که نه تنها خبرهایی نظیر بهبود اوضاع جنگ تجاری و حتی خبر کاهش 4.7 میلیون بشکه‌ای ذخایر نفت آمریکا نیز نتوانست تاثیری پایدار بر روند قیمتی طلای سیاه در هفته اخیر بگذارد.

ریسک سرمایه گذاری مجدد (Reinvestment Risk) چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟

هنگام سرمایه گذاری در بازارهای سرمایه، مفهوم ریسک به احتمال از بین رفتن ارزش یک دارایی اشاره دارد، بدین معنی که دارایی فرد سرمایه گذار، ارزش خود را از دست بدهد. انواع مختلفی از ریسک ها وجود دارد که سرمایه گذاران در معرض آن ها قرار دارند اما راه های زیادی همچون متنوع سازی دارایی نیز برای مدیریت این ریسک های سرمایه گذاری وجود دارد. در این مقاله ما به یکی از ریسک های رایج در بازار سرمایه تحت عنوان ریسک سرمایه گذاری مجدد می پردازیم و عوامل ایجاد کننده ی آن و نحوه ی محاسبه و مدیریت آن را شرح می دهیم.

ریسک سرمایه گذاری مجدد (Reinvestment Risk) چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟

ریسک سرمایه گذاری مجدد

هنگام سرمایه گذاری در بازارهای سرمایه، مفهوم ریسک به احتمال از بین رفتن ارزش یک دارایی اشاره دارد، بدین معنی که دارایی فرد سرمایه گذار، ارزش خود را از دست بدهد. انواع مختلفی از ریسک ها وجود دارد که سرمایه گذاران در معرض آن ها قرار دارند اما راه های زیادی همچون متنوع سازی دارایی نیز برای مدیریت این ریسک های سرمایه گذاری وجود دارد، ولی برای از بین بردن کامل این ریسک ها راهی قطعی وجود ندارد.

با این حال اطلاع از منابع مختلف ریسک به سرمایه گذاران کمک می کند تا بهتر بتوانند سرمایه ی خود را هنگام ایجاد سبدی از دارایی های مختلف به طور دقیق ارزیابی نمایند و آن را به نحوی بهینه افزایش دهند. در این مقاله ما به یکی از ریسک های رایج در بازار سرمایه تحت عنوان ریسک سرمایه گذاری مجدد می پردازیم و عوامل ایجاد کننده ی آن و نحوه ی محاسبه و مدیریت آن را شرح می دهیم.

ریسک سرمایه گذاری مجدد چیست و چه زمانی ظاهر می شود؟

برای تعریف ریسک سرمایه گذاری مجدد ابتدا باید مفهوم خود سرمایه گذاری مجدد را درک کنیم. سرمایه گذاری مجدد یا Reinvestment به این معنی است که به جای آنکه معادل نقدی سود حاصل از سرمایه گذاری روی سهام یا صندوق های سرمایه گذاری مستقیماً دریافت گردد، از آن برای خرید سهم یا واحدهای اضافی استفاده شود. این کار به معنی سرمایه گذاری مجدد سود سهام برای خرید سهام اضافی است که راهی مناسب برای افزایش ارزش یک سهام یا صندوق سرمایه گذاری است. (1)

اما ریسک سرمایه گذاری مجدد چیست؟ ریسک سرمایه گذاری مجدد بیشتر در مورد اوراق بهادار با درآمد ثابت مصداق دارد زیرا اگر نرخ سود سهام یا یک صندوق سرمایه گذاری به مرور زمان کاهش پیدا کند، سرمایه گذار دیگر نخواهد توانست سودهای دریافتی اش را مجدداً با همان نرخ اولیه سرمایه گذاری نماید و باید به نرخ های سود جدید که کمتر از نرخ سود اولیه هستند راضی شود. (2)

برای درک بهتر از یک مثال فرضی استفاده می کنیم. فرض کنید یک فرد سرمایه گذار سهام یک صندوق سرمایه گذاری مشترک را خریداری می کند که حدود ۵ درصد سود دارد. این سرمایه گذار ۱۰۰هزار دلار را با هدف ۵ ساله با پیش بینی دریافت ۵ هزار دلار سود سالانه خریداری می نماید. اما در این دوره ی ۵ ساله نرخ سود سالانه ی سهام مورد نظر به ۲ درصد کاهش می یابد. اگر طبق توافق نامه ی اولیه، سرمایه گذار اصل پول خود و حتی ۵ درصد سود سالیانه را نیز دریافت کند و با سود دریافتی اش سهام جدیدی از آن صندوق سرمایه گذاری را بخرد مشکل اینجاست که سهام خریداری شده ی جدید دیگر مشمول ۵ درصد سود سالیانه نیست و تنها ۲ درصد سود به آن تعلق می گیرد.

اگر مجدداً نیز اتفاقی بیفتد که نرخ بهره بالا برود، ارزش اصل سرمایه اش کاهش می یابد. اگر سرمایه گذار پیش از موعد به سرمایه اش احتیاج پیدا کند و بخواهد آن را پیش از موعد نقد کند و قبل از سر رسید، اوراق قرضه ی خود را بفروشد، آن گاه بخشی از اصل سرمایه ی خود را نیز از دست می دهد. زیرا طبق فرمولی شناخته شده، با افزایش نرخ بهره، ارزش اوراق قرضه سقوط می کند تا بازده فعلی آن برابر با بازده اوراق جدید باشد که سود بیشتری دارد.

ریسک سرمایه گذاری مجدد با اوراق قابل تماس نیز رخ می دهد. «قابل تماس» به این معنی است که صادرکننده می تواند اوراق را قبل از سررسید پرداخت کند.

یکی از دلایل اصلی نام گذاری اوراق قرضه به این نام این است که از زمان انتشار اوراق قرضه نرخ بهره کاهش می یابد و شرکت یا دولت هم سپس می توانند اوراق جدیدی را با نرخ های پایین تر صادر کنند و در نتیجه تفاوت بین نرخ بالاتر و نرخ پایین تر جدید را پس انداز می کنند.

صادرکننده این را می داند و این بخشی از قرارداد است که سرمایه گذار هنگام خرید اوراق مشارکت با آن موافقت می کند، اما متأسفانه این بدان معنی است که یک بار دیگر، سرمایه گذار مجبور است پول نقد خود را دوباره با نرخ غالب پایین تر به کار اندازد. (2)

عوامل مؤثر بر ریسک سرمایه گذاری مجدد

سر رسید اوراق قرضه

نرخ کوپن اوراق قرضه

اوراق قرضه ای با کوپن صفر در واقع هیچ ریسک سرمایه گذاری مجددی ندارد زیرا هیچ گونه کوپن موقت پرداخت نمی شود و تمام پول به گونه ای است که در خود اوراق قرضه سرمایه گذاری می شود و مبلغ در پایان پرداخت می گردد. به خصوص اگر اوراق قرضه تا زمان سر رسید نگه داشته شود این موضوع صادق است. (4)

نحوه ی محاسبه ریسک سرمایه گذاری مجدد

بیایید فرض کنیم که یک سرمایه گذار یک کوپن ۱۵ ساله با ۸ درصد سود سالانه را به صورت مشترک خریداری کرده است. اگر نرخ سود تا سر رسید ثابت بماند، از آنجا که هیچ سود یا ضرر سرمایه ای وجود ندارد، نرخ سود اوراق بهادار نیز ۸ درصد خواهد بود. ما می توانیم کل ارزش آینده ی کلیه ی جریان های نقدی حاصل از این اوراق را به شرح زیر محاسبه کنیم:

ارزش آینده ی آن به دلار برابر است با ۱۰۰ دلار ضرب در ۳۰ (۱.۰۴) که برابر است با ۳۲۴.۳۴ دلار.

این ارزش از ۱۰۰ دلار اصل پول و ۲۲۴.۳۴ دلار کل درآمد کوپن و سرمایه گذاری مجدد است. در واقع اگر درآمد حاصل از سرمایه گذاری مجدد وجود نداشته باشد، درآمد کوپن فقط ۱۲۰ دلار خواهد بود. به یاد داشته باشید که هیچ سود سرمایه ای وجود ندارد، بنابراین تساوی زیر از درآمد سرمایه گذاری مجدد بدست می آید.

۲۲۴.۳۴ - ۱۲۰ = ۱۰۴.۳۴ دلار

این پولی است که با سرمایه گذاری پرداخت های دوره ای کوپن در ۸ درصد سود ثابت به دست می آید. اگر کوپن ها با ۸ درصد سود سرمایه گذاری نشوند، سرمایه گذار قادر به تحقق سود ۸ درصدی نخواهد بود. (5)

تاثیر ریسک سرمایه گذاری مجدد بر بازار سهام

ریسک یک اصل دائمی در بازار سرمایه است، زیرا بخشی جدایی ناپذیر از بازار سهام است. ریسک های موجود مختلف از جمله ریسک سرمایه گذاری مجدد در بازار سرمایه بر رفتار معامله گران در بورس تاثیر می گذارد. سرمایه گذاران برای ارزیابی خطر کاهش درآمد حاصل از دارایی خود با مشکل روبرو هستند. درآمد، به طور کلی باید بهینه باشد و کسانی که نسبتاً ریسک های اقتصادی از جمله ریسک سرمایه گذاری مجدد را در نظر گرفته و آن را مدیریت می نمایند، به بهترین نحو در کسب درآمد از بازار سهام اولویت می یایند.

گاهی اوقات افراد تنها به دلیل پیشنهاد آشنایان اقدام به سرمایه گذاری در صندوق اوراق قرضه ای می نماید که ممکن است با ریسک سرمایه گذاری مجدد بالایی همراه باشد و سرمایه گذار با زیان رو به رو گردد. در نتیجه ی این اتفاق اعتماد سرمایه گذاران بر بازار سهام و صندوق های سرمایه گذاری مشترک کاهش می یاید و با خروج سرمایه گذار نقدینگی این بازارها افزایش ریسک سرمایه‌گذاری در بازارها کاهش می یاید. (6)

چگونه می توان ریسک سرمایه گذاری مجدد را مدیریت کرد؟

سرمایه گذاران می توانند با سرمایه گذاری در اوراق بهادار بلند مدت، ریسک سرمایه گذاری مجدد را حذف کنند. اما متأسفانه، با این کار نیز پرتفوی را در معرض ریسک حتی بیشتری در رابطه با نرخ بهره قرار می دهند. یکی دیگر از کارهایی که سرمایه گذاران ممکن است گاهی انجام دهند این است که سعی کنند با سرمایه گذاری در اوراقی با بازده بالا، درآمد سود از دست رفته را تأمین نمایند. این یک استراتژی قابل درک، اما شبهه آور است، زیرا همه به خوبی می دانند که وقتی اقتصاد به خوبی پیش نرود، اوراق قرضه با نرخ های بالا ناخواسته شکست می خورند که به طور کلی با یک محیط کم بهره هم تراز می شود.

یک راه بهتر برای کاهش حداقل بخشی از خطر سرمایه گذاری مجدد، ایجاد «نردبان اوراق قرضه» است که پرتفویی با دارایی های اوراق بهادار با تاریخ های سررسید متفاوت است. از آنجا که بازار اساساً یک چرخه است، نرخ بهره بالا خیلی پایین می رود و دوباره افزایش می یابد. پس این شانس وجود دارد که فقط برخی از اوراق قرضه ی سرمایه گذار در یک محیط کم بهره با کاهش نرخ بهره مواجه شوند و این معمولاً می تواند با اوراق قرضه ی دیگری که نرخ بهره ی آن ها بالا می رود، جبران شود.

سرمایه گذاری در صندوق های اوراق بهادار که به طور فعال اداره می شوند، ممکن است تأثیر ریسک سرمایه گذاری مجدد را کاهش دهد، زیرا مدیر صندوق می تواند اقدامات مشابهی را برای کاهش ریسک انجام دهد. با این حال، با گذشت زمان، بازده صندوق های اوراق بهادار با افزایش و کاهش در بازار روبرو می شوند، بنابراین صندوق های اوراق بهادار اداره شده ی فعال فقط محافظت محدودی در برابر ریسک افزایش ریسک سرمایه‌گذاری در بازارها سرمایه گذاری دارند.

یکی دیگر از استراتژی های ممکن سرمایه گذاری مجدد در سرمایه گذاری هایی است که به طور مستقیم از افت نرخ بهره، تحت تأثیر قرار نمی گیرند. به طور کلی یک هدف از سرمایه گذاری ها این است که آن ها را تا حد ممکن به هم ربط ندهند. اگر این استراتژی با موفقیت اجرا شود، به این هدف دست می یابد. اما این مستلزم درجه ای از پیشرفت و تجربه در سرمایه گذاری است که بسیاری از سرمایه گذاران مبتدی از آن برخوردار نیستند. (3)

نتیجه گیری و جمع بندی

محاسبه ی قیمت اوراق بهادار به عنوان ارزش فعلی همه ی جریان های نقدی آینده، بر اساس این فرض است که تمام جریان های نقدی آینده با نرخ سود سالیانه ی ثابت یا نرخ بازده مورد انتظار، سرمایه گذاری می شوند. حتی کوچکترین تغییر نرخ بازار بر این محاسبه تأثیر می گذارد و سرانجام این تأثیر بر دارایی مالی سرمایه گذار نمایان خواهد شد. سرمایه گذاری بر روی یک اوراق بهادار خوب که از پیش در مورد آن تحقیق شده باشد در کاهش ریسک سرمایه گذاری از جمله ریسک سرمایه گذاری مجدد تا حدود زیادی کمک کننده است اما حذف کامل این ریسک هیچ گاه امکان پذیر نیست.

در این مقاله ما به بررسی کامل ریسک سرمایه گذاری مجدد و عوامل تاثیر گذار بر آن پرداختیم و همچنین نحوه ی محاسبه ی آن و روش هایی برای مدیریت این ریسک را نیز ارائه نمودیم.

امید است که با شناخت ریسک های این چنینی و داشتن علم و اطلاع کامل از نحوه ی تاثیرات این ریسک ها بر دارایی مالی شما سرمایه گذاران محترم، بتوان از گرفتار آمدن در دام این خطرها اجتناب نمود و با یک سرمایه گذاری با دیدی باز، شما نیز بتوانید به سودهای قابل توجه از طریق سرمایه گذاری در بازار سهام برسید.