هدف گذاری برای رشد سرمایه گذاری غیرمستقیم در بازار سرمایه
به گزارش بازار، رضا نوحی حفظ آباد، مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: ما به دنبال رشد سرمایه گذاری به صورت غیرمستقیم در بازار سرمایه هستیم، به طوریکه همه افراد نیاز دارند بخشی از عایدی خود را سرمایه گذاری کنند و با صرفه جویی مصارف خود رفاه بیشتری را در آینده داشته باشند.
او افزود: در جریان رشد سرمایه گذاری غیر مستقیم، نقش فناوری و پلتفرم های هوشمند مالی غیر قابل انکار بوده است به طوریکه شرایط امروز بازار سرمایه با قبل از سال ۹۶ در این حیطه قابل مقایسه نیست.
وی با بیان اینکه در سال ٩٦ مسوولان به دنبال توسعه صندوق های سرمایه گذاری بودند، اظهار داشت: در آن زمان فارغ از اینکه صندوق سرمایه گذاری شکل بگیرد و دارایی ها در نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه آن صندوق قرار می گیرد و اختلافات مربوط به پرتفوی این صندوق که به صورت روزانه محاسبه شود و سهم هر فردی که در این صندوق وارد و خارج می شوند مشخص شود، یک امر فراسرزمینی بود.
نوحی اظهار داشت: اطمینان و استقبال سرمایه گذاران به حضور در صندوق های سرمایه گذاری زمانی شکل می گیرد که فرد بتواند در محیطی کاملا شفاف و آسان سرمایه گذاری کند؛ وجود این نیاز، باعث راه اندازی صندوق های سرمایه گذاری شد و انجام چنین اتفاقی به عنوان گام اولیه تلقی شد.
او افزود: گام دیگر در راستای توسعه صندوق سرمایه گذاری این بود که افراد باید برای ورود و خروج به صندوق سرمایه گذاری یا ابطال آن، مراجعه حضوری می کردند در حالی که تعداد شعب گسترده نبود و در سراسر کشور دارای شعب نبودیم.
مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار اظهار داشت: در این زمینه اقدامات لازم مبنی بر ایجاد صندوق سرمایه گذاری قابل معامله انجام شد، در این صندوق سرمایه گذار واحدهای سرمایه گذاری را مشابه سهام خرید و فروش می کند که محاسبه nav صندوق ها از روزانه به هر دو دقیقه یکبار نیز از دیگر اقدامات انجام شده بود.
وی ادامه داد: همچنین مکانیزم قبلی که فرد برای احراز هویت یا صدور و ابطال با آن مواجه بود از جمله موضوعاتی بود که سرمایه گذار را دچار تردید و سرخوردگی می کرد اما با توسعه تکنولوژی ها، فرصت رشد برای صندوق ها و سهولت اقدامات مهیا شد و بحث شناسایی غیرحضوری سرمایه گذاران از طریق اثرانگشت یا سامانه چهره نگاری احراز هویت گامی مهم در روند رشد سرمایه گذاری ها در این بخش بود.
وی در پایان گفت: روند توسعه فناوری و تکنولوژی های روز دنیا در جهت سهولت سرمایه گذاری و اطمینان بخشی به سرمایه گذاران در بازار سرمایه ادامه دارد که قطعا توسعه این فعالیت ها به رشد اعتمادها به سرمایه گذاری در بازار سرمایه اثر گذار است.
معرفی شرکت‌های ارائه‌کننده خدمات مالیاتی در بازار سرمایه
به‌موجب قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، فعالان اقتصادی موظف هستند برای ثبت معاملات کالا و خدمات خود از پایانه فروشگاهی و تجهیزات مشابه استفاده کنند.
به گزارش خبرگزای مهر به نقل از سازمان امور مالیاتی، به‌موجب قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان ، فعالان اقتصادی موظف هستند برای ثبت معاملات کالا و خدمات خود از پایانه فروشگاهی و تجهیزات مشابه استفاده کنند و برای انجام معاملات خود صورت‌حساب الکترونیکی صادر کنند.
براین‌اساس شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و فرابورس از اول آبان‌ماه ۱۴۰۱ به‌عنوان اولین گروه فراخوان شده، مشمول اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان و ملزم به صدور صورت‌حساب الکترونیکی هستند.
بر اساس این گزارش، شرکت‌های ساختمانی، ماشین‌آلات و تجهیزات، رایانه‌ای، شرکت افست ، ارتباطی، نفت و پتروشیمی، شرکت‌های فعال در زمینه صنایع سیمان، چینی و کاشی، شرکت‌های مالی و سرمایه‌گذاری، شرکت‌های روانسپاری و لیزینگ، تأمین سرمایه پذیرفته شده در بورس و فرابورس طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده در مرکز تنظیم مقررات پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان حضور یافتند و با کلیات قانون، روشهای اجرا، نحوه تبادل اطلاعات، نحوه و زمان صدور صورت‌حساب الکترونیکی آشنا شدند.
همچنین شرکت‌های معتمد ارائه‌کننده خدمات مالیاتی به‌عنوان بازوی اجرایی قانون پایانه فروشگاهی و سامانه مودیان به مودیان معرفی شدند تا طبق قانون در زمینه مشاوره و ارائه آموزش‌های لازم به مودیان ، نصب و پشتیبانی تجهیزات موردنیاز برای ارائه خدمات مالیاتی با این شرکت‌ها همکاری‌های لازم صورت گیرد.
تابلوهای معاملاتی بورس به سرخپوشی کمتر از ۸۰ درصد رضایت نمی‌دهند/ حراج گسترده سهام زیر قیمت بازار!
به گزارش بااقتصاد، معاملات بازارهای سهام تهران طی امروز یکشنبه ۲۴ مهرماه، در دامنه کاملا منفی و ریزشی آغاز شد و تا پایان وقت بازار ادامه یافت. شاخص کل بورس با ثبت ۶۶۱۱ واحد منفی، به ارتفاع یک‌میلیون و ۳۱۱ هزار واحدی سقوط کرد و شاخص کل هم‌وزن نیز با کاهش ۳۰۳۲ واحدی در نقطه ۳۷۶ هزار واحدی به کار خود پایان داد. برای شاخص کل آیفکس هم افت ۱۱۷ واحدی رقم خورد.
سهم برابر دلاری‌ها و ریالی‌های بورس در افت شاخص کل
منفی‌سازان اصلی شاخص کل بورس تهران، متشکل از گروه‌های دلاری و ریالی بازار با صدرنشینی نمادهای فولاد، خودرو، شپدیس، فملی، شبندر، شپنا و حکشتی بودند. خودرویی‌ها به همراه شستا، بالاترین حجم تراکنش منفی بورس را هم به خود اختصاص دادند.
در بازار فرابورس، نمادهای زاگرس، آریا، کگهر، فرابورس، فغدیر و شگویا، بیش‌ترین تاثیر منفی را بر شاخص کل آیفکس گذاشتند و شاوان تک نماد سبزپوش در جدول تاثیرگذاران این شاخص بود. دی، فرابورس و کرمان رتبه بالاترین حجم تراکنش منفی فرابورس را از آن خود کردند.
انتظار رکود ملایم بورس برآورده نشد!
بازار سرمایه درحالی روزهای ..
تداوم سقوط گروهی شاخص‌های بورس و فرابورس
به گزارش بااقتصاد، معاملات بازارهای سهام تهران طی امروز یکشنبه ۲۴ مهرماه، در دامنه کاملا منفی و ریزشی آغاز شد و تا پایان وقت بازار ادامه یافت. شاخص کل بورس با ثبت ۶۶۱۱ واحد منفی، به ارتفاع یک‌میلیون و ۳۱۱ هزار واحدی سقوط کرد و شاخص کل هم‌وزن نیز با کاهش ۳۰۳۲ واحدی در نقطه ۳۷۶ هزار واحدی به کار خود پایان داد. برای شاخص کل آیفکس هم افت ۱۱۷ واحدی رقم خورد.
سهم برابر دلاری‌ها و ریالی‌های بورس در افت شاخص کل
منفی‌سازان اصلی شاخص کل بورس تهران، متشکل از گروه‌های دلاری و ریالی بازار با صدرنشینی نمادهای فولاد، خودرو، شپدیس، فملی، شبندر، شپنا و حکشتی بودند. خودرویی‌ها به همراه شستا، بالاترین حجم تراکنش منفی بورس را هم به خود اختصاص دادند.
در بازار فرابورس، نمادهای زاگرس، آریا، کگهر، فرابورس، فغدیر و شگویا، بیش‌ترین تاثیر منفی را بر شاخص کل آیفکس گذاشتند و شاوان تک نماد سبزپوش در جدول تاثیرگذاران این شاخص بود. دی، فرابورس و کرمان رتبه بالاترین حجم تراکنش منفی فرابورس را از آن خود کردند.
انتظار رکود ملایم بورس برآورده نشد!
بازار سرمایه درحالی روزهای به شدت منفی را در نیمه دوم سال آغاز کرده است که بسیاری از تحلیلگران و مدیران بورس، انتظار روند متعادل را داشتند. سقوط قیمت کامودیتی‌ها در بازارهای جهانی، تنش‌های سیاسی داخلی و منطقه‌ای و برخی سیاستگذاری‌های نادرست دولت در سایر بازارهای پولی و مالی، ازجمله عوامل موثر در تداوم ریزش‌های بورس هستند.
سرخپوشی بیش از ۸۰درصدی نمادها
با این تفاسیر، نماگرهای بورس و فرابورس امروز تنها ۱۸ درصد از نمادهای معامله شده را سبز نشان دادند و ۸۲ درصد از تابلوها سرخپوش بودند. به‌این‌ترتیب، ۱۲۲ نماد در دامنه مثبت و ۵۴۴ نماد در مدار منفی، به استقبال معاملات فردا رفتند. همچنین تراز منفی معاملات حقیقی‌ها نیز به ۳۹۰ میلیارد تومان افزایش یافت و ارزش صف‌های فروش سهام به رقم ۲۷۰ میلیارد تومان رسید.
سود سهام عدالت تا ۲.۵ برابر افزایش یافت
محمدرضا پورابراهیمی، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس، گفت: امسال سود مردم از محل مالکیت نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه سهام عدالت در حوزه شرکت‌های بورسی و غیر بورسی دو و نیم برابر افزایش می‌یابد.
وی افزود: هم اکنون سود شرکت‌های غیر بورسی درگیر فرایند افزایش سرمایه است که این سود در کل به میزان ۴.۵ هزار میلیارد تومان برآورد شده است.
به گفته پورابراهیمی، ظرف دو هفته آینده فرایند افزایش سرمایه شرکت‌های غیر بورسی انجام و سپس تا اواسط آبان ماه منابع ناشی از سود سهام شرکت‌های غیر بورسی سهام عدالت مشخص میشود.
راه‌اندازی آپشن آتی زعفران در بورس کالا
مدیریت بازارهای مشتقه و صندوق‌های کالایی بورس کالای ایران در اطلاعیه‌ای اعلام کرد، قرارداد اختیار معامله (آپشن) مبتنی بر قرارداد آتی زعفران نگین با سررسید دی ماه سال جاری از روز ۱۶ آبان‌ماه راه اندازی می شود.
افزایش ضریب اوراق تبعی منتشر شده از طرف صندوق توسعه
قادر معصومی خانقاه، مدیر صندوق توسعه بازار سرمایه، از موافقت هیات‌مدیره سازمان بورس با افزایش ضریب اوراق تبعی منتشر شده از طرف این صندوق برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت خبر داد.
به گفته معصومی خانقاه، با توجه به انتشار اوراق تبعی از نوع تامین مالی توسط صندوق سرمایه‌گذاری مشترک توسعه بازار سرمایه و با توجه به شرایط خاص این صندوق، هیات مدیره سازمان بورس اوراق بهادار با افزایش ضریب این اوراق در نصاب سهام صندوق های با درآمد ثابت از ۵۰ درصد به ۷۰ درصد موافقت کرد.
مدیر صندوق توسعه بازار سرمایه، افزود: این بدان معناست که صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت زمانی که اوراق تبعی را از صندوق سرمایه‌گذاری مشترک توسعه بازار سرمایه خریداری می‌کنند به ازای خرید هر ده ریال، معادل هفت ریال در نصاب سهام آنها لحاظ خواهد شد.
درخواست کانون کارگزاران برای فعال شدن سرویس پیامکی نهادهای مالی
محمدرضا دهقانی، دبیر کل کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار، طی نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه نامه‌ای از شرکت‌های ارائه دهنده خدمات پیامکی درخواست کرد تا در اسرع وقت و حداقل زمان ممکن هماهنگی و مکاتبات لازم را نسبت به فعالسازی سرویس‌های پیامکی ارائه دهنده خدمات به نهادهای مالی، انجام داده و این نهادها را از محدودیت‌های اخیر مستثنی کند.
مصوبات جدید شورای پول و اعتبار برای صنایع دارویی
مصوبات جدید شورای پول و اعتبار برای صنایع دارویی به شرح زیر اعلام شد: افزایش سقف اعتباری مقرر در آیین‌نامه تسهیلات و تعهدات کلان به ۴۰ درصد سرمایه پایه بانک‌ها.
مستثنی شدن از محدودیت‌های مربوط به سرمایه پایه منفی برخی از بانک‌های عامل و آیین‌نامه رعایت نسبت شاخص‌های مالی جهت اخذ تسهیلات و ایجاد تعهدات.
به منظور تامین نقدینگی موردنیاز شرکت‌های دارویی ناشی از تغییر نرخ ارز ترجیحی به نیمایی، حداکثر تسهیلات و تعهدات برای صنایع دارویی از ۹۰ درصد به ۲۰۰ درصد فروش سال ۱۴۰۰ افزایش می‌یابد.نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه
نمای پایانی معاملات بازارهای سهام تهران، یکشنبه ۲۴ مهر ۱۴۰۱
حجم کل دادوستدهای سهام در بورس و فرابورس امروز با رشد ۱۰۰۰ میلیارد تومانی نسبت به روز گذشته، رقم ۱۰۲۰۰میلیارد تومان را ثبت کرد. ارزش این حجم از سهام معامله‌شده حدود ۹۲۰۰ میلیارد تومان بود. از این میزان ۳۷۰۰ میلیارد تومان به ارزش معاملات بورس و بیش از ۵۵۰۰ میلیارد تومان به معاملات فرابورس اختصاص یافت.
ارزش معاملات خرد سهام و حق تقدم و صندوق‌های قابل معامله در بورس و فرابورس همچنان روند کاهشی را طی می‌کند و امروز به رقم ناچیز ۱۸۴۵ میلیارد تومان رسید. طی این نقل و انتقالات، ۳۹۰ میلیارد تومان تراز منفی برای معاملات حقیقی‌ها با تغییر خالص مالکیت سهام از حقوقی‌ها انجام شد.
در جریان داوستدهای امروز، بیش‌ترین ارزش و حجم معاملات سهام به گروه‌های خودرو، محصولات غذایی و محصولات شیمیایی به ترتیب با ۱۷۷، ۱۳۴ و ۹۵ میلیارد تومان تخصیص یافت و این شرکت‌ها برترین صنایع بازار منفی شناخته شدند.
نمایشگاه بانک، بورس و بیمه/ کیش اینوکس 2022
چهاردهمین نمایشگاه معرفی فرصتهای سرمایه‌گذاری کشور و نهمین نمایشگاه بین‌المللی بورس، بانک، بیمه و خصوصی سازی (کیش اینوکس2022) از روز 25 تا 28 مهر نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه 1401 در جزیره کیش برگزار میشود.
به گزارش کاماپرس، رویداد کیش اینوکس در طی سالهای برگزاری با حمایت و مشارکت نهادها، سازمانها و شرکت‌های دولتی و خصوصی فعال در بازار سرمایه و سرمایه‌گذاری کشور به یکی از رویدادهای کلیدی و تأثیرگذار در حوزه اقتصادی کشور تبدیل شده است.
این رویداد اقتصادی که به معرفی فرصتهای سرمایه‌گذاری و قابلیت‌های نهادهای مالی و همچنین توانمندی‌ها و دستاوردهای بازار سرمایه می‌پردازد، بستر مناسبی برای تبادل اطلاعات فنی و تجاری میان سرمایه‌گذاران و مجریان طرحهای سرمایه‌گذاری محسوب میشود. همچنین کمک به جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی و ارائه نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه جدیدترین روشهای تأمین مالی برای طرحهای سرمایه‌گذاری، از دیگر اهداف برگزاری این رویداد است.
رویداد کیش اینوکس در دو بخش نمایشگاهی و محتوایی برگزار میشود که در بخش محتوایی نشست تخصصی و همایش جانبی در مرکز همایش‌های بین‌المللی جزیره کیش انجام می‌پذیرد.
همچنین این رویداد در سال گذشته با حضور 200 سازمان دولتی و شرکت سرمایه‌گذاری در آذر ماه در محل نمایشگاه‌های بین‌المللی جزیره کیش برگزار شد.
فرار سرمایه از اغتشاش
بدون شک ناآرامیهای اخیر اقتصاد کشور را از ابعاد مختلفی تحت تاثیر قرار داده و از نظر امنیت سرمایه‌گذاری و کسبوکارها آسیب‌های قابل نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه توجهی به مردم و کشور وارد کرده است. علاوه بر اینکه این مساله نیز باید مورد توجه قرار گیرد که هر گاه در کشور اغتشاش و ناآرامی شکل گرفته، فشار بیرونی و تحریم‌های بین‌المللی نیز بر کشور تحمیل شده و مشکلات اقتصادی که یکی از محورهای نارضایتی مردم است، نه تنها بهبود پیدا نمی‌کند، بلکه وضعیت حادتری نیز بر اقتصاد و معیشت مردم حاکم میشود. کاهش سرمایه‌گذاری خارجی، آسیب به کسب‌وکارهای اینترنتی و نوپا، به نتیجه نرسیدن پروژه‌های کریدوری و تجاری و در نهایت کاهش رشد اقتصادی و از بین رفتن نهاد بازار از اصلی‌ترین آسیب‌های اغتشاشات اخیر برای اقتصاد ایران بوده است.
* تند شدن شیب نزولی بورس
یکی از عوامل موثر بر نوسانات اخیر بازار سهام را می‌توان اغتشاشات اخیر دانست. آشوب‌های خیابانی با افزایش سطح ریسک سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه، مسیر قرمزپوشی این بازار را فراهم کرد. هنگامی که فضای عمومی کشور تحت تاثیر رخدادهایی همچون اغتشاشات قرار می‌گیرد، کاهش ارزش پول ملی و نوسان بازار سهام امری بدیهی است.
ناآرامیهای اخیر اثر منفی بر بازار سرمایه گذاشت و موجب کاهش 3 تا 5 درصدی شاخص بورس و کاهش 15-10 درصدی ارزش سهام‌های کوچک بازار شد و در همین مدت بیش از 10 هزار میلیارد ریال پول حقیقی‌ها از بازار سرمایه خارج شد.
کارشناسان و صاحبنظران اقتصاد معتقدند به دنبال اتفاقاتی که طی هفته‌های گذشته در کشور رخ داده، خروج سرمایه از بورس و خروج سرمایه از کشور شدت گرفته است. در واقع افت شاخص بورس باعث شده سهامداران بازار سرمایه، دارایی‌های خود را از این بازار خارج کرده و برای حفظ ارزش دارایی‌های خود، آن را وارد بازارهای دیگر از جمله دلار کنند و حتی با خارج کردن دلار از کشور، خروج سرمایه از کشور را رقم بزنند.
به گفته کارشناسان، طی هفته‌های اخیر بازار سرمایه یک عقب‌ماندگی را نسبت به 4 بازار خودرو، مسکن، دلار و طلا در طول ۱۰ سال گذشته تجربه کرده است. و شواهد نشان می‌دهد در حال حاضر روند کلیت بازار نزولی و با توجه به ایجاد نشدن نهادهای لازم در بازار و نیز اعتمادهای از دست رفته نسبت به این بازار، بازگشت بورس به مسیر اصلی خود زمانبر است. در واقع جو حاکم بر کشور مزید بر علت شده و روند نزول را تشدید کرده، در نتیجه هر گونه تشدید نااطمینانی باعث اثر منفی در رفتارهای بازیگران و نیز روند بازار خواهد شد، حتی این نااطمینانی می‌تواند نشأت گرفته از بحث برجام یا اتفاقات اخیر ایجاد شده در سطح کشور باشد.
همچنین در این مدت ارزش پول ملی به واسطه ناامنی‌ها در کشور بشدت کاهش یافته است؛ 26 شهریور هر دلار آمریکا در بازار آزاد با قیمت 31 هزار و 500 تومان معامله می‌شد که با آغاز اغتشاشات روند صعودی به خود گرفت تا جایی که در کانال 33 هزار تومان قرار گرفت و در روزهای اخیر با فروکش کردن اردوکشی‌های خیابانی به محدوده 32 هزار تومان رسیده است.
* تأثیر اغتشاشات بر اصناف
در شرایطی که اصناف و کسب‌وکارهای فعال در کشور پس از گذشت بیش از ۲ سال از شیوع ویروس کرونا و آسیب‌هایی که از شیوع این بیماری به آنها وارد شد، رفته رفته در فکر جبران ضرر و زیان‌های خود بودند، شروع اتفاقات و اغتشاشات اخیر در کشور بار دیگر وضعیت کسبوکارها را در شرایط نامساعدی قرار داده است. پایین کشیدن کرکره مغازه‌ها در شرایط ناامنی و اغتشاش حتی اگر زمان زیادی ادامه پیدا نکند اما باز هم بر اقتصاد و هزینه‌های صاحبان کسبوکار تاثیر مستقیم می‌گذارد.
گزارش‌های میدانی از وضعیت بازار و کسبوکارها در مدت اخیر نشان می‌دهد بیشتر بازاریان و صاحبان کسبوکارها با تعطیل کردن محل کسب و پایین کشیدن کرکره مغازه در ساعاتی که اوج فعالیت و درآمدزایی آنهاست، متحمل ضرر و زیان‌های فراوانی شده‌اند.
رئیس اتاق اصناف تهران نیز بتازگی با اشاره به اغتشاشات اخیر گفته است: صنف‌های مختلف با توجه به ناآرامیهای اخیر آسیب دیدند و این موضوع چرخه اقتصادی کشور را دچار چالش می‌کند. به گفته قاسم نوده‌فراهانی، اصناف در بخش‌های مختلف کشور از این وضعیت آسیب دیدند، زیرا بخشی از کسبه فعالیت خود را نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه در ساعات عصر آغاز و تا ساعت پایانی شب ادامه می‌دادند. این قشر از صاحبان کسبوکار در اغتشاشات مجبور به بستن مغازه‌های خود می‌شدند تا از آسیب و خسارت به اموال جلوگیری کنند، به همین دلیل مشکلات اقتصادی برای آنها ایجاد شده و میشود.
نوده‌فراهانی با بیان اینکه در صورت بسته نبودن مغازه‌ها در خیابان‌هایی که ناآرامی‌ها در آن رخ می‌دهد امکان تعرض و خسارت بیشتر وجود دارد، تاکید کرد: کسادی بازار بویژه در بعدازظهرها، اقتصاد کشور را چه در بخش خرد و چه در بخش کلان با چالش مواجه می‌کند.
وی با تاکید بر اینکه امنیت و آرامش، اقتصاد حاکم بر کسبوکارها را تامین می‌کند، تصریح کرد: با توجه به این وضعیت، کسبه و بازاری‌هایی که به طور مستقیم با شرایط خیابان در ارتباط نیستند نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرند و به طور قطع بر چرخه اقتصادی کشور تاثیر خواهد گذاشت.
رئیس اتاق اصناف تهران خاطرنشان کرد: در چرخه اقتصادی تمام بخش‌ها به یکدیگر وابسته‌اند و اختلال در یکی از بخش‌ها، حوزه‌های دیگر را نیز درگیر خواهد کرد، زیرا اصناف به صورت مجموعه و نه فردی، فعالیت می‌کنند.
* آسیب به اصناف اینترنتی
از طرف دیگر اغتشاشات اخیر بر روند فعالیت کسب‌وکارهای مجازی نیز تاثیر گذاشته به گونه‌ای که طبق اعلام کارشناسان و فعالان کسب‌وکارهای مجازی، اغتشاشات اخیر، کسبوکار ۱۰ میلیون نفر را با مشکل مواجه کرد. به عبارت دیگر ملاحظات امنیتی که موجب اعمال محدودیت‌های مقطعی در اینترنت شده، باعث شد بسیاری از کسب‌وکارهایی که در بستر اینترنت و فضای مجازی فعالیت دارند با ضررهای هنگفتی روبه‌رو شوند. مضاف بر اینکه اعمال محدودیت در اینترنت باعث کاهش اعتماد مردم به کسب‌وکارهای اینترنتی شد.
سیداحسان خاندوزی، وزیر اقتصاد بتازگی در نشست شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی با اشاره به لطماتی که در فضای مجازی به کسبوکارها و فعالان اقتصادی به دلیل اتفاقات هفته‌های اخیر وارد شده، گفته است: دغدغه‌های فعالان اقتصادی در فضای مجازی و حقیقی در طول هفته‌های گذشته و لطماتی را که ناامنی اجتماعی وارد کرده است باید به رسمیت شناخت. بر همه ما روشن است که اهمیت کسبوکار و امنیت سرمایه‌گذاری موضوعی است که نه تنها فقط شاخص‌های رشد اقتصادی و پیشرفت اقتصادی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه بر معیشت مردم، خانوارها و فعالان اقتصادی از اصناف و تجار و کسانی که در فضای مجازی هستند، تأثیرگذار است. حتما لطمات وارد شده به کسبوکارها باید ترمیم شود و دولت وظیفه خود می‌داند و مشخصا درباره برخی بسته‌های حمایتی، دوستان دست به کار شده‌اند، ویرایش اولیه انجام و به مراجع ارجاع شده و اگر تصویب شود، ظرف روزهای آینده می‌تواند خبر خوبی برای فعالان اقتصادی باشد.
* تحریم و تورم دستاورد اغتشاشات
یک اصطلاح بسیار مهم در اقتصاد وجود دارد که گفته میشود سرمایه ترسو و فرار است. به این معنا که برای جلوگیری از فرار سرمایه باید بستر امن و مناسبی ایجاد شود. همان‌گونه که وقتی یک دانه اگر در خاک قرار می‌گیرد، برای رشد و نمو نیاز به بستر مناسب و آب و نور دارد تا رشد کند و بالغ شود، یک سرمایه‌گذاری هم برای رسیدن به مرحله سودآوری، نیاز دارد در محیط امن و شفاف و قابل پیش‌بینی انجام شود و اگر سرمایه‌گذار احساس کند آینده روشن و امنی ندارد، شروع به خروج سرمایه خود از کشور می‌کند و سرمایه به جای اینکه به سمت تولید، صنعت و خدمات برود، به سمت بازارهای نقدشونده و خروج از کشور می‌رود.
کاهش سرمایه‌گذاری در کشور نتیجه‌ای جز گرانی و در نهایت تورم نخواهد داشت و ناگزیر مردم باید تاوان تورم به وجود آمده را پرداخت کنند.
علاوه بر این، تحریم نیز یکی از پیامدهای اغتشاش و ناامنی و ناآرامی در کشور است. اگرچه ایران طی دهه‌های اخیر همواره با تحریم‌های متعددی روبه‌رو بوده اما تحریم‌هایی که ناشی از وجود ناامنی در کشور اعمال میشود، تبعات سنگین‌تری بر اقتصاد کشور خواهد گذاشت. کارشناسان اقتصادی می‌گویند نتیجه تحریم‌ها علیه کشور موجب تحمیل هزینه تولید و گرانی کالاها و خدمات در کشور میشود و در نتیجه به سفره مردم فشار وارد می‌کند و موجب سخت شدن معیشت مردم میشود.
در واقع یکی از معیارهای تقویت سرمایه‌گذاری در کشور، امنیت سرمایه‌گذاری است. سرمایه‌گذاران با توجه به روند آینده، یک آستانه و حد ریسک برای خود قائل هستند و در جایی حاضر می‌شوند که امنیت بیشتر و اقتصاد پیش‌بینی‌پذیر و نرخ بازده سرمایه آنها مشخص و روشن باشد و هرچه فضای اقتصاد ناامن باشد یا پیش‌بینی‌پذیر نباشد، سرمایه‌گذاری کمتر خواهد شد. به هم ریختگی اجتماعی و فرهنگی و نبود امنیت منجر به کاهش سرمایه‌گذاری و کاهش قابلیت پیش‌بینی‌پذیری اقتصاد میشود.
نکته قابل توجه دیگر اینکه در نظام‌های اقتصادی وقتی ریسک اقتصادی افزایش پیدا کند، بیمه‌گری در اقتصاد گران‌تر میشود و در هر کشوری که رتبه امنیت و آرامش کمتر باشد، درصدهای حق بیمه افزایش می‌یابد و در نتیجه سرمایه‌گذاری گران‌تر تمام میشود. برای واردات و صادرات کالا هم پوشش بیمه‌ای در اقتصادهای ناامن گران‌تر تمام میشود، در نتیجه قیمت کالاها و خدمات بالا می‌رود و باعث تورم و گرانی و فشار به معیشت مردم میشود.
* افزایش ریسک سرمایه‌گذاری
به دنبال اغتشاشات هفته‌های اخیر، افزایش ریسک سرمایه‌گذاری در کشور از مسیر بی‌ثباتی و ناآرامی و از طریق ۲ شاخص اقتصادی و روانی، اقتصاد ایران را تحت‌الشعاع قرار داد. همان‌طور که بی‌ثباتی، آشوب و اغتشاش بر مسائل خرد اثر گذاشته و بازارها از رونق می‌افتد، در بخش کلان هم اثرات جبران‌ناپذیری از جمله افزایش ریسک سرمایه‌گذاری دارد.
علی مروی، اقتصاددان در این باره گفته است: در این فضا ممکن است تعریفی به وجود بیاید که چون ارتباط ایران و روسیه به یک ارتباط خوب بدل شده است و کریدور شمال - جنوب ایران به مسیری برای دور زدن تحریم ۲ کشور اختصاص دارد، بنابراین بی‌ثباتی در ایران ریسک سرمایه‌گذاری کشورهای دیگر در این کریدور را افزایش می‌دهد. این یعنی ریسک به نحوی تنظیم میشود که در همه ابعاد قابلیت بهره‌برداری داشته باشد. به معنای دیگر، افزایش ریسک سرمایه‌گذاری در ایران از مسیر بی‌ثباتی و ناآرامی و از طریق ۲ شاخص اقتصادی و روانی در دستور کار است.
همچنین ناآرامی به وجود آمده در مسیرهای کریدوری از جمله سیستان‌و‌بلوچستان و چابهار برای تحت تاثیر قراردادن روابط ایران و روسیه هم قابل تعریف است، یعنی اگر این کریدور آسیب ببیند، یکی از مهم‌ترین مسیرهای روسیه از بین رفته است.
بنابراین شرط اول و لازم برای هر سرمایه‌گذاری امنیت است، مقوله‌های بعدی به مرور زمان از طریق شرکای تجاری قابل تأمین است. به عنوان مثال یک سرمایه‌گذار اگر امنیت داشته باشد، می‌تواند تجهیزات و ماشین‌آلات مورد نظر یا مواد اولیه را از محل واردات تأمین کند اما مؤلفه امنیت در تولید و سرمایه‌گذاری شرط اول و لازم و بسیار حیاتی است و قابل واردات نیست. بقیه عوامل تولید از جاهای دیگر قابل تأمین است اما امنیت سرمایه‌گذاری باید در داخل کشور وجود داشته باشد.
* صادرات و واردات تحت تأثیر اغتشاش
یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی که تحت تأثیر مسائل و چالش‌های داخلی کشور قرار می‌گیرد، موضوع مراودات خارجی است. همان‌طور که گفته شد، ناامنی و نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه اغتشاش نه تنها در بخش‌های خرد و اقتصاد معیشتی مردم تأثیر می‌گذارد، بلکه در حوزه مراودات خارجی نیز موجب بر هم زدن نظم میشود. رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی در این باره با اشاره به تاثیر اغتشاشات در کاهش مراودات و سیاست‌های صادرات و واردات کشور گفته است: مواردی را سراغ داریم که برخی کشورها محموله‌های غذایی ما را پس از وقوع آشوب‌های خیابانی ارسال نکرده‌اند و یک‌طرفه قراردادها را لغو کردند. به عبارت دیگر به دنبال ناامنی‌های ایجاد شده، نگاه کشورهای دیگر نسبت به وضعیت ایران تغییر می‌کند و در نتیجه آنها کالاهای خود را به کشور ما صادر نمی‌کنند و شرایط تحریم را هم سخت‌تر می‌کنند. حتی در مواردی پس از اعمال تحریم کشتی‌های ایران، مانع بزرگ صادراتی شکل گرفت و در انتقال و حمل و نقل محصولات کشاورزی و غذایی دردسر ایجاد شد.
به گفته سیدرضا نورانی تامین امنیت اجتماعی زیربنای توسعه اقتصادی است و حتی امنیت غذایی هم که در حوزه کشاورزی برای آن تلاش میشود، بدون امنیت اجتماعی محقق نخواهد شد. در حقیقت امنیت اجتماعی از اهم واجبات است که امروز از سوی برخی‌ها نشانه گرفته شده است. در واقع تاثیر هر گونه ناآرامی و به هم خوردن امنیت اجتماعی در داخل، نه تنها در درون مرزها، بلکه بیرون مرزها نیز خود را نشان می‌دهد.
* تحریم جدید؛ اغتشاش جدید
اگرچه در نگاه اول اغتشاشات و ناآرامی‌ها در کشور، جنبه سیاسی و اجتماعی دارند اما تجربه نشان داده است تبعات اقتصادی آن بویژه در حوزه بین‌الملل دوچندان است. با نگاهی به تحولات یک دهه اخیر، می‌توان دریافت با وقوع هرگونه آشوب و ناامنی در کشور، سیگنال ضعف و چنددستگی در کشور برای دشمنان غربی ارسال شده است که همین امر انگیزه آنان را برای افزایش فشارهای اقتصادی و سیاسی افزایش می‌دهد، چرا که گمان می‌کنند افزایش تحریم‌های اقتصادی و افت معیشت مردم، می‌تواند بر آتش اغتشاشات بیفزاید.
بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند فتنه ۸۸ تاثیر چشمگیری بر وضع تحریم‌های شدید علیه ایران داشت و می‌گویند فتنه ۸۸ مقامات آمریکایی را به این نتیجه رساند که می‌توانند با افزایش فشار اقتصادی از طریق تشدید تحریم‌ها و آغاز جنگ اقتصادی، شکاف بین مردم و حاکمیت را زنده نگه دارند تا ایران بر اثر فشارهای داخلی مجبور به تغییر رفتار در مساله هسته‌ای و سایر مسائل به نفع آمریکا شود.
در همین رابطه ریچارد نفیو، معاون وقت وزارت خزانه‌داری آمریکا و طراح تحریم‌ها علیه ایران در دولت اوباما، در کتاب خاطرات خود با عنوان «هنر تحریم‌ها، نگاهی از درون میدان» با تاکید بر اینکه اعتراض‌ها به نتیجه انتخابات سال ۸۸، کاخ سفید را به این نتیجه رساند که با توجه به تضعیف دولت ایران، امکان توافق وجود ندارد و آمریکا باید تحریم‌ها علیه کشورمان را تشدید کند، نوشت: «در نوامبر ۲۰۰۹ (آذر ۸۸) اوباما به سفیر آمریکا در سازمان ملل (خانم رایس) و وزیر خارجه (خانم کلینتون) و یک وزیر دیگر اجازه داد برنامه‌های خود برای تحریم را پیش ببرند».
همچنین باراک اوباما، رئیس‌جمهور وقت آمریکا در کتاب خاطرات خود با عنوان «سرزمین موعود» که اخیرا منتشر شده است، با اشاره به اعتراضات به نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در سال ۸۸ نوشت: «بعد از آنکه تلاش‌های‌مان برای آغاز مذاکره با ایران رد شد و در شرایطی که این کشور وارد چرخه هرج‌ومرج و سرکوبگری بیشتر می‌شد، ما راهبردمان را به سمت دومین گام راهبرد منع اشاعه‌ای خودمان تغییر دادیم: یعنی بسیج کردن جامعه بین‌الملل برای اعمال تحریم‌های اقتصادی سخت و چندجانبه‌ای که می‌توانست ایران را وادار به حضور در میز مذاکره کند».
در حال حاضر نیز همان پازل سال 88 در حال تکرار است؛ پس از آنکه دولت سیزدهم توانست با عضویت کامل در پیمان همکاری شانگهای و خنثی‌سازی تحریم‌ها، اقدامات دشمنان را خنثی و آنان را مجبور به قبول شرایط ایران در میز مذاکرات کند، اغتشاشات و آشوب‌های اخیر اما باعث شد دشمنان مجددا در خیال خام افزایش نارضایتی‌ها در پی افزایش تحریم‌ها و تبدیل آن به اهرم فشار در میز مذاکرات فرو بروند. حال این اغتشاشگران هستند که بستر تحریم‌های جدید و اجماع‌سازی علیه ایران را ایجاد خواهند کرد تا آمریکا با استفاده از این اهرم فشار بتواند در پای میز مذاکره، مطالبات خود را به جمهوری اسلامی تحمیل و امتیازات زیاده‌خواهانه را وصول کند.
* ضربه اغتشاشات به مسیر دیپلماسی اقتصادی
توسعه دیپلماسی اقتصادی با همسایگان و رابطه متوازن با کشورهای مختلف دنیا از اولویت‌های دولت سیزدهم محسوب میشود و از ابتدای شکل‌گیری دولت نیز سفرهای مختلفی از سوی اعضای مختلف کابینه به این کشورها انجام شده یا ایران میزبان برخی رؤسای‌جمهور یا وزرای کشورهای همسایه برای تقویت دیپلماسی اقتصادی بوده است. یکی از مسیرهای خنثی‌سازی تحریم‌ها، توسعه تجارت با کشورهای منطقه به عنوان بازاری بزرگ از محصولات و خدمات گوناگون است. سفرهای مقامات کشورها به تهران، عضویت دائم ایران در پیمان شانگهای، سفرهای رئیس‌جمهور و اعضای اقتصادی کابینه به کشورهای مختلف، نقش موثر ایران در نشست سران کشورهای حاشیه خزر و. از جمله اقداماتی بوده که در راستای افزایش سطح روابط اقتصادی ایران با سایر کشورها می‌توان نام برد. ثمره این اقدامات می‌تواند منجر به افزایش سرمایه‌گذاری خارجی در اقتصاد ایران، ورود سرمایه‌گذاران مختلف به بازار ایران و افزایش حجم تجارت کشور شود که با بروز اغتشاشات، سطح ناامنی در اقتصاد نیز افزایش یافته و عملا به دلیل افزایش ریسک سرمایه‌گذاری، تمایل سرمایه‌گذاران خارجی برای ورود به بازار کاهش خواهد یافت. این اتفاق تدوین مسیری که دولت سیزدهم در راستای گسترش همکاری‌های خود با کشورهای مختلف ایجاد کرده را با کندی روبه‌رو خواهد کرد و آسیب آن دامنگیر عموم جامعه خواهد بود.
دیدگاه شما