EPSnews
اخبار/ گزارش و تحلیل بازار سهام (بورس) درسود نیوز/ قیمت برداشت ذهنی معامله گران از ارزش یک سهم است
بازی‌خوانی بزرگان بورس | عملکرد بازیگران عمده در روزهای نزولی بازار سهام
به نقل از دنیای اقتصاد؛ بررسی‌های نشان می‌دهد در روزهای نزولی خالص خرید حقوقی‌ها ۱۲ هزار میلیارد تومان بوده؛ اما بیشترین خرید و عرضه در این دوره به کدام یک از اشخاص حقوقی تعلق داشت؟ «دنیای‌اقتصاد» به این پرسش پاسخ می‌دهد.
پس از ۱۱ روز عقبگرد شاخص سهام از اوج ۱۹ مرداد، روز حمایت حقوقی از بزرگان بورس سه‌شنبه سرانجام این طلسم شکسته شد. به این ترتیب شاخص کل سهام پس از افت ۶/ ۲۲ درصدی، مجددا صعودی شد. در روزهای منفی بورس تهران، اما شنیده شد که سازمان بورس در دیداری با بزرگان حقوقی، دستوری برای حمایت از سهام شاخص‌ساز صادر کرده است. حتی فهرستی نیز در این خصوص روی خط رسانه‌ها رفت.
در حمایت حقوقی از بزرگان بورس این میان بررسی‌ها نشان می‌دهد از ۲۹ مرداد تا ۳ شهریورماه که شاهد ریزش ۹/ ۱۱ درصدی شاخص سهام بودیم، حقوقی‌ها در مجموع خالص خرید ۱۲ هزار میلیارد تومانی را رقم زدند. اما کدام حقوقی بیشترین خرید را در این بازه زمانی انجام داد و صف فروش کدام سهام از سوی بازیگران عمده جمع‌آوری شد؟
خریداران و فروشندگان روزهای قرمز
بررسی‌ها نشان می‌دهد بیش از ۱۰۰ حقوقی در چهار روز معاملاتی مورد بررسی در نقش خریدار ظاهر شدند و در مجموع افزون بر ۲ میلیارد سهم به پرتفوی خود افزودند. در این میان بیشترین خرید سهام را شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی به میزان ۴۰۷ میلیون و ۱۰۹ هزار سهم انجام داد. شرکت سرمایه‌گذاری گروه مالی سپهر صادرات دیگر خریدار بزرگ روزهای منفی بورس تهران با جمع‌آوری ۳۵۰ میلیون سهم بود.
در بانک ملی ایران نیز شاهد خرید ۱۶۷ میلیون سهمی در دوره مورد بررسی بودیم. شرکت گروه مالی ملت نیز در روزهای سرخ‌پوش بازار سهام در نقش خریدار ظاهر شد و خرید ۱۳۴ میلیون سهمی را رقم زد. در آن‌سوی بازار، اما ۶ حقوقی نیز فروشنده بودند. در این خصوص می‌توان به گروه توسعه اقتصادی تدبیر اشاره کرد که ۵۱ میلیون و ۵۷۵ هزار سهم را به بازار عرضه کرد. بیمه رازی نیز به نقد کردن ۲۹ میلیون سهم اقدام کرد.
بازگشت حقیقی‌ها در روز سبز سهام
دیروز همزمان با رشد ۶/ ۲ درصدی شاخص کل بورس تهران، معامله‌گران خرد نیز وارد گردونه معاملات سهام شدند و در مجموع خالص خرید ۷/ ۲ میلیارد تومانی را ثبت کردند و پس از چهار روز خریدار شدند. از این رو پس از افزایش جذابیت سهام پس از افت‌های متوالی قیمت‌ها درچند روز گذشته، دو گروه فرآورده‌های نفتی و چندرشته‌ای صنعتی بیشترین ورود نقدینگی خرد را شاهد بودند. از این رو پالایشی‌ها شاهد تغییر مالکیت ۱۸۱ میلیارد تومانی در مسیر حقوقی به حقیقی بودند.
این رقم در گروه چندرشته‌ای صنعتی به ۱۳۳ میلیارد تومان رسید. در آن‌سوی بازار، اما سهامداران خرد در سهام بانکی فروشنده بودند و خالص فروش ۱۱۶ میلیارد تومان را رقم زدند. غذایی و خودروسازها نیز شرایط مشابهی را تجربه کردند و به ترتیب شاهد جابه‌جایی ۵/ ۹۷ و ۹۲ میلیارد تومانی در مسیر حقیقی به حقوقی بودند.
فعالیت پررنگ حقوقی‌ها در پایان مرداد
در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته، همزمان با افت ۷/ ۳ درصدی شاخص کل بورس تهران شاهد جابه‌جایی بیش از یک میلیارد تومان نقدینگی از سبد سهام حقیقی‌ها به پرتفوی سهامداران عمده بازار بودیم. در این روز بیشترین خالص فروش حقوقی از آن زیرمجموعه‌های گروه فلزات اساسی به میزان ۳۸۳ میلیارد تومان شد و پتروپالایشی‌ها نیز در مجموع شاهد تغییر مالکیت ۲۴۴ میلیارد تومانی در مسیر حقیقی به حقوقی بودند.
در میان بازیگران بزرگ حقوقی روز چهارشنبه شرکت سرمایه‌گذاری غدیر اقدام به جمع‌آوری یک میلیون سهم شرکت گسترش نفت و گاز پارسیان از بازار کرد. شرکت گسترش سرمایه‌گذاری ایران خودرو نیز در این روز به خرید یک میلیون سهم ایران‌خودرو، ۴۰ هزار سهم مهرکام پارس و ۴۰ هزار سهم نیرومحرکه اقدام کرد.
گروه مالی ملت نیز روز چهارشنبه ۲میلیون سهم تامین سرمایه بانک ملت را خریداری کرد. شرکت سرمایه‌گذاری صنایع شیمیایی ایران نیز روز چهارشنبه به جمع‌آوری ۴ میلیون و ۵۸۳ هزار سهم لیزینگ صنعت و معدن و یک میلیون و ۹۲۱ هزار سهم شرکت نیروکلر اقدام کرد. ۵ میلیون سهم «فولاد» نیز روز چهارشنبه در سبد خرید شرکت توسعه سرمایه رفاه قرار گرفت.
شهریور بورس حقوقی آغاز شد
اولین روز شهریورماه شاخص سهام به روند منفی خود ادامه داد و ۷/ ۱ درصد از ارتفاع این نماگر کاسته شد. در این روز ۶۵۰ میلیارد تومان نقدینگی در مسیر حقیقی به حقوقی جابه‌جا شد. گروه فلزات که روز چهارشنبه شاهد خروج نقدینگی حقیقی بود روز شنبه مورد استقبال بازیگران خرد قرار گرفت و با خالص خرید ۱۵۱ میلیارد تومانی سهامداران حقیقی همراه شد.
در مقابل، اما دو گروه محصولات شیمیایی و چند رشته‌ای صنعتی مورد حمایت حقوقی‌های بازار قرار گرفتند حمایت حقوقی از بزرگان بورس و به ترتیب شاهد خالص خرید ۳۴۵ میلیارد تومانی بازیگران عمده بودند. در این میان نگاهی به عملکرد بازیگران عمده نیز در این روز قابل توجه است.
بانک ملی ایران روز شنبه ۱۹ میلیون و ۳۵۰ هزار سهم «وبانک» را به پرتفوی خود افزود. شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی نیز اقدام به جمع‌آوری ۱۰ میلیون سهم «تاپیکو»، ۱۰ میلیون سهم شرکت سرمایه‌گذاری صبا تامین و یک میلیون و ۳۰۰ هزار سهم شرکت سرمایه‌گذاری دارویی تامین کرد.
شرکت آرمان گستر خردمند از دیگر خریداران حقوقی بورس شنبه بود که ۱۷ میلیون و ۳۲۲ هزار و ۸۹۵ سهم بانک پاسارگاد را به پرتفوی خود اضافه کرد. ۵۳ میلیون سهم «ومعادن» نیز در سبد خرید شرکت سرمایه‌گذاری پرتوتابان معادن و فلزات قرار گرفت. در آن‌سوی بازار، اما گروه توسعه اقتصادی تدبیر ۱۱ میلیون و ۷۷۵ هزار سهم شرکت بهساز کاشانه تهران را به بازار عرضه کرد.
چتر حمایت حقوقی بر سر بزرگان
روز یکشنبه، اما شاخص کل بورس تهران ۸/ ۳ درصد دیگر سقوط کرد و به محدوده یک میلیون و ۶۶۲ هزار واحد رسید. در این روز ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی حقیقی از گردونه معاملات سهام خارج شد. حقوقی‌ها در این روز چتر حمایتی خود را بر سر سهام پتروشیمی، بانکی و پالایشی و البته چندرشته‌ای صنعتی باز کردند.
در این میان بانک ملی ایران روز یکشنبه ۷۸ میلیون سهم شرکت سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی (وبانک) و ۴ میلیون سهم شرکت سرمایه‌گذاری توسعه ملی (وتوسم) را خرید. شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی نیز در روز پرکار ۱۸۵ میلیون و ۳۶۸ هزار و ۴۷۳ سهم «تاپیکو»، ۱۴ میلیون سهم «تیپیکو» و بیش از ۴۵ میلیون سهم «صبا» را به پرتفوی خود افزود.
بیمه مرکزی نیز اقدام به جمع‌آوری ۸/ ۶ میلیون سهم سرمایه‌گذاری البرز، ۷ میلیون سهم گروه توسعه ملی، ۲/ ۵ میلیون سهم سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی و ۴میلیون سهم تامین سرمایه نوین کرد. گروه توسعه اقتصادی تدبیر باز هم دست به کار شد و ۱۶ میلیون سهم دیگر شرکت بهساز کاشانه تهران را به فروش رساند. ۶/ ۲۹ میلیون سهم بانک صادرات ایران نیز به پرتفوی موسعه توسعه همیاری سپهر افزوده شد.
دوشنبه تاریخی حقوقی‌ها
و، اما روز دوشنبه که نماگر بورس تهران ۲/ ۳ درصد دیگر افت کرد، حقوقی‌ها روزی تاریخی را ثبت کردند و با حمایت ۴ هزار و ۲۳۰ میلیارد تومانی از سهام بورسی و فرابورسی شگفتی‌ساز شدند. سهام زیرمجموعه سه گروه چندرشته‌ای صنعتی، فرآورده‌های نفتی و محصولات شیمیایی، اما بیشترین سهم از حمایت حقوقی را به خود اختصاص دادند. در این روز بانک ملی ایران باز هم خریدار بود و ۶۳ میلیون سهم «وبانک» و ۵/ ۲ میلیون سهم «وتوسم» را جمع‌آوری کرد.
شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی نیز با جمع‌آوری ۹۹ میلیون و ۷۴۲ هزار سهم «تاپیکو»، ۴۰ میلیون سهم «صبا» و یک میلیون و ۶۴۰ میلیون سهم «تیپیکو» را در سبد خرید خود قرار داد. ۱۷ میلیون و ۴۰۰ هزار سهم «پارسان» نیز به پرتفوی شرکت سرمایه‌گذاری غدیر افزوده شد. صندوق بازنشستگی نیروهای مسلح نیز روز دوشنبه وارد میدان شد و ۹۰ میلیون سهم «وغدیر» را خریداری کرد. خریدار دو میلیون سهم «فخاس» و ۵/ ۱۷ میلیون سهم «ومعادن» نیز موسسه صندوق بیمه اجتماعی بود. گروه مالی ملت نیز روز دوشنبه ۳۰ میلیون سهم «ومعادن»، ۲۵ میلیون سهم «شپنا» و ۵۴ میلیون سهم تامین سرمایه بانک ملت را خریداری کرد.
در این روز همچنین ۲۰ میلیون و ۲۰۰ هزار سهم فولاد مبارکه اصفهان، ۵ میلیون سهم شرکت ارتباطات سیار ایران و ۵ میلیون سهم سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی کارکنان بانک‌ها به پرتفوی شرکت توسعه و مدیریت سرمایه صبا افزوده شد. بانک رفاه نیز در این روز ۲۶میلیون و ۹۰۰هزار سهم پالایش نفت بندرعباس را از بازار جمع‌آوری کرد. ۳۱ میلیون سهم دیگر «وبصادر» نیز در سبد خرید موسسه توسعه همیاری سپهر قرار گرفت.
گروه مالی پارسیان در هر دو سمت بازار فعال بود و در کنار خرید ۲ میلیون سهم سرمایه‌گذاری البرز و یک میلیون سهم تجارت الکترونیک پارسیان، به فروش ۲ میلیون و ۱۱۰ هزار سهم صندوق سرمایه‌گذاری اعتماد آفرین پارسیان اقدام کرد.
بازدید کنندگان و علاقمندان وبلاگ سود نیوز epsnews.blogfa.com از این پس می توانند در زمان های عدم سرویس از طریق بلاگفا از وبلاگ دوم این گروه epsnews.blogsky.comدر این مجموعه بازدید کنند. وبلاگ سوم این گروه نیز epsnews.mihanblog.com می باشد. مطالب قابل ارائه وبلاگ عبارت است از: 1- آموزش کاربردی و اثربخش سرمایه گذاری در بازار سهام 2- ارائه اخبار مهم روزانه بازار سهام 3- ارائه اخبار مرتبط با اقتصاد جهانی و اقتصاد داخلی مرتبط با بازار سهام 4- بررسی وضعیت شرکتهای پذیرفته شده در بورس و فرا بورس 5- ارائه اخبار مربوط به سود اعلامی شرکتها و تحلیل آنها 6 -مروری بر شایعات و تیپ شناسی آنها 7- سایر موارد بورسی اطلاعیه رفع مسولیت : این وبلاگ فقط جنبه آموزشی و اطلاع رسانی دارد و به هیچ عنوان بر اساس مطالب وبلاگ، بخش نظرات و ایمیلهای ارسالی خرید و فروش نفرمایید. در ضمن بخش نظرات ممکن است حاوی مطالب مختلف از افراد با نیات گوناگون باشد، لطفا مراقب معاملات خود در بازار باشید. نخست دانش و دوم تجربه خود را در بازاربالا ببرید و نهایتا در صورت آمادگی کامل با حداقل سرمایه در این بازار مشغول شوید. بدون آموزش و بررسی توسط خودتان وارد هیچ بازاری نشوید. مسولیت سرمایه گذاری با خودتان است، پس خوب بررسی کنید. جمله مهم برای فعالیت در بازار: هـر حـقـیـقــتی در بازار از سـه مـرحـلـه می گـذرد: ابـتـدا، بـه مـسـخره گـرفـتـه مـی شود بـعـد بـه شـدت بـا آن مـخالـفـت مـی شـود و در آخـر، بـه عـنـوان امـری بـدیهـی پـذیـرفـتـه می شـود. محل تشکیل کلاس های آموزشی بورس مدیر وبلاگ: .
انجمن حمایت از مصرف‌کنندگان حامی سهامداران بورس/ قوه قضائیه نظارت بیشتری در عملکرد ناظران بازار سرمایه داشته باشد
بازرس انجمن حمایت از حقوق مصرف کنندگان کشور با توصیه به مردم در پرهیز از خرید و فروش‌های هیجانی در بورس گفت: قوه قضائیه نظارت بیشتری در عملکرد ناظران بازار سرمایه داشته باشد.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ علیرضا کیخایی در گفت وگو با خبرنگار عصرهامون بیان کرد: متاسفانه شاهد آن هستیم که حقوق مصرف‌کنندگان بعضاً توسط تعدادی از کارگزاری‌ها و شرکت های سپرده‌گذاری، نقض شده است.
وی گفت: با احتساب کدهای سهام عدالت که قریب ۵۰ میلیون کد بورسی هم اکنون وجود دارد، انجمن حمایت از مصرف کنندگان وظیفه خود دانست تا بر حسب رسالتی که دارد در این زمینه ورود کند.
بازرس انجمن حمایت از حقوق مصرف کنندگان کشور ادامه داد: از آنجایی که داشتن کد بورسی به منزله خریدِ خدمتی، از کارگزاری ها است ما یک مصرف کننده به شمار می رویم که باید کارگزاری ها خدماتی به مصرف کنندگان بپردازند و آنها را راضی نگه دارند.
این مقام مسئول افزود: در این راستا یک کارگروه بورسی در کشور با عضویت بزرگان این عرصه راه اندازی و بنده به عنوان دبیرکارگروه انجمن معرفی شدم تا پیگیر مسائل مربوط به مصرف کنندگان باشیم.
رئیس انجمن حمایت از حقوق مصرف کنندگان زاهدان با تاکید بر این مطلب که مردم مراقب خریدهای حبابی و هیجانی سهام در بورس باشند، افزود: در این میان تخلفاتی از سمت حمایت حقوقی از بزرگان بورس حمایت حقوقی از بزرگان بورس حقوقی های شرکت های بورسی صورت می گیرد که دست ما در مقابل آنها بسته است و می طلبد مجلس و قوه قضائیه ورود کرده و ضمن شناسایی این تخلفات از مجاری قانونی به آنها رسیدگی کنند.
کیخایی تصریح کرد: در این خصوص و در حوزه کارگزاری ها افراد می توانند شکایات، انتقادات و پیشنهادات خود را با انجمن حمایت از مصرف کنندگان در میان گذاشته تا در اسرع وقت به مشکل آنان رسیدگی شود.
این مقام مسئول خاطر نشان کرد: قوه قضائیه باید نظارت بیشتری در نظارت ناظران بازار سرمایه داشته باشد.
خطای بزرگان
این روزهای بازار به اندازه‌ای حاشیه دارد که اصل آن در سایه قرار گرفته است. روزهای خوب بازار در نیمه دوم شهریور به اندازه هیجان و شتاب و جهش شارپی به همراه داشت که سرمایه‌گذاران جدید الورود، گروه گروه به بازار آمدند. در آن مدت تمام بازار سبزپوش بود و دست روی هر سهمی می‌گذاشتند، سود ده بود. اما قدیمی‌های بازار می‌دانستند که این بازار به دوران استراحت و اصلاح هم خواهد رفت. این اتفاق هم افتاد اما بسیاری از سرمایه‌گذاران از بازار رفتند یا جهت حرکتی خود را عوض کردند. در این میان حسب معمول تمام اوقات بازار حرف و شایعاتی نیز پیش آمد که فارغ از صحت و سقم بسیاری از آنها، جهت دهی‌های جدیدی به بازار می‌داد.
بغض حقیقی‌ها از حقوقی‌ها
دوران اصلاح و استراحت بازار که حدود دو هفته به طول انجامید با این صحبت که حقوقی‌ها از سهم حمایت نمی‌کنند، استمرار داشت. اگر نگاهی به وضعیت عملکرد حقوقی‌ها بیندازیم، مشاهده می‌شود تقریبا از نیمه‌های هفته دوم مهرماه که بازار در حال ورود به فاز اصلاح بود، حقوقی‌ها نیز شروع به فروش‌های شدید کردند. البته روزهای فروش حقوقی‌ها پیش از آن آغاز شده بود و تقریبا می‌توان گفت جهش‌های شارپی بازار بر عهده حقیقی‌ها بود. زیرا در همان یک الی دو هفته ریزش‌های متوالی که از 8 مهرماه آغاز شد، حقوقی‌ها نسبتا حامی بازار بودند و از جایگاه فروشنده بودن خود آرام آرام خارج شدند.
با این حال حمایت اصلی از بازار که با مثبت شدن آن نیز همراه شد، تقارن تاریخی با جلسه دادستان و مسوولان سازمان بورس داشت. در آن جلسه که در روز 21 مهرماه برگزار شد، دادستان تهران سوالی مطرح کرد مبنی بر اینکه «آیا این درست است که برخی‌ها با بالا بردن و پایین بردن سهام می‌توانند شرکتها را به زمین بزنند؟» این سوال که حاکی از عزم قوه قضا برای بررسی روند خرید و فروش‌ها در بازار دارد، با ورود حقوقی‌ها به عنوان خریداران مقتدر بازار در دو روز معاملاتی بعد از آن همراه شد و پس از آن نیز خرید و فروش آنها دوباره به حالت تعادلی قبل بازگشت.
ضرورت بازارگردانی حقوقی‌ها
آنچه حقوقی‌ها در بازار انجام می‌دهند و بعضا محل مناقشه شده است، به این صورت است که فروش و عرضه‌های باحجم بالا توسط آنها کلید می‌خورد و به دلیل آنکه به صورت منطقی و بر اساس نظام عرضه و تقاضا، فروش موفق نیاز به عرضه در قیمت مناسب دارد، پایین‌تر از قیمت نهایی کشف شده اقدام به عرضه می‌کنند. به همین دلیل گاهی مشاهده می‌شود که 5 درصد مثبت تبدیل به 5 درصد منفی می‌شود. این رفتار به دنبال رفتار توده‌ای فروش از سوی حقیقی‌ها را نیز به دنبال دارد و در نهایت باعث منفی شدن جو عمومی بازار می‌شود. اما اگر این عرضه‌ها، تدریجی و کنترل شده باشد و در فاصله زمانی منطقی بدون آنکه قیمت سهم افت چشمگیر داشته باشد، خرید مجدد توسط عرضه‌کنندگان در دستور کار باشد، در واقع نهاد ناظر باید یک نوع بازارگردانی همگانی توسط حقوقی‌ها را شکل دهد تا نوسانات کوتاه‌مدت سهم‌ها، برای عده‌ای همراه با زیان‌های غیرقابل جبران تبدیل نشود.
به همین دلیل یک بازار گردانی گسترده جمعی توسط حقوقی‌ها را در همین زمان‌های رشد می‌توان شکل داد، زیرا اگر قرار باشد همه در بالاترین نقطه بفروشند احتمالا نزدیک به صفر درصدشان موفق خواهند شد و هیجان بر بازارحاکم خواهد شد. همان اتفاقی که کارشناسان مالی رفتاری از آن تحت عنوان شکست در رفتار رمه‌ای یاد می‌کنند.
چالش‌های تداوم اعتماد در بازار
مرادی، مدیرمعاملات کارگزاری مبین سرمایه در گفت‌وگو با «تعادل» در تشریح این گزاره که گفته می‌شود حقوقی‌ها مقصر افت بازار هستند، گفت: به صورت کلی نمی‌توان گفت که حقوقی‌ها در حال خروج از بازار هستند. اما دیده شده است که برخی از حقوقی‌ها اقدام به رنج قیمتی کردند و در قیمت‌های پایین‌تر از فروش، اقدام به فروش می‌کنند که این موضوع به ترس و استرس سهامداران منتج شده است. بسیاری از حقوقی‌ها نیز در حال فروش هستند اما در یکی دو هفته ریزشی بازار، برخی از حقوقی‌ها عرضه‌های سنگین آبشاری و با قیمت پایین داشتند که این موضوع لطمه‌هایی هم به بازار وارد کرد.
او افزود: بسیاری از کسانی که حضور داشتند، شاهد آن بودند که سهم را در 5 درصد مثبت خریدند، اما همان روز 5 درصد منفی شد که دلیل آن عرضه حقوقی بود. بسیاری از افرادی که با این موضوع مواجه شدند، به دلیل ترسو بودن سرمایه از بازار رفتند. توجه به این نکته ضروری است که بسیاری از این افراد، سرمایه‌گذاران قدیمی بازار بودند اما مواجهه با این رفتار، آنها را ترساند، یا از بازار خارج شدند یا اوراق مشارکت خریدند.
به گفته مرادی در یکی دو هفته اخیر، بازار جمع شد. بسیاری از حقوقی‌ها اقدام به خرید کردند و از سهم خود حمایت کردند. همین موضوع باعث شد که بازار روند مثبت بگیرد و ترس‌ها کمرنگ شود. در اواخر هفته اخیر شاهد آن بودیم که صف‌های خرید عرضه نشد و همین موضوع اعتماد را به بازار بازگرداند.
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه گفت: تداوم وجود این اعتماد در بازار، به کلیت بازار بستگی دارد. با این قیمت دلار و فاکتور‌های بنیادی شرکتها، بازار سهام جای رشد دارد و در کوتاه‌مدت نیز انتظار داریم که بازار روند مثبت و خوبی داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: در هفته اخیر، در جلسه مسوولان سازمان بورس با دادستان، برخی از افراد ترسیدند و از آن روز به بعد، خریدهای حقوقی‌ها هم بیشتر شد و از بازار حمایت کردند. حال اگر بررسی شود که کسی تخلفی کرده، اقدام به بر هم زدن نظم بازار کرده و با آن برخورد جدی قانونی شود، اعتماد برای مدت طولانی به بازار باز می‌گردد و رشد بلندمدتی پیش روی بازار خواهد گذاشت.
بازی خوانی بزرگان بورس
عملکرد بازیگران عمده در روزهای نزولی بازار سهام این روزها مورد توجه حمایت حقوقی از بزرگان بورس سرمایه‌گذاران قرار گرفته است. در روزهای منفی بورس از یکسو شنیده شد دستوری برای حمایت از سهام شاخص‌ساز صادر شده است و از سوی دیگر شنیده‌ها از عرضه‌های پررنگ برخی سرمایه‌گذاران نهادی حکایت داشت. بررسی‌های نشان می‌دهد در روزهای نزولی خالص خرید حقوقی‌ها ۱۲ هزار میلیارد تومان بوده؛ اما بیشترین خرید و عرضه در این دوره به کدام یک از اشخاص حقوقی تعلق داشت؟
به گزارش دنیای اقتصاد، پس از ۱۱ روز عقبگرد شاخص سهام از اوج ۱۹ مرداد، روز سه‌شنبه سرانجام این طلسم شکسته شد. به این ترتیب شاخص کل سهام پس از افت ۶/ ۲۲ درصدی، مجددا صعودی شد. در روزهای منفی بورس تهران اما شنیده شد که سازمان بورس در دیداری با بزرگان حقوقی، دستوری برای حمایت از سهام شاخص‌ساز صادر کرده است. حتی فهرستی نیز در این خصوص روی خط رسانه‌ها رفت. در این میان بررسی‌های دنیای اقتصاد نشان می‌دهد از ۲۹ مرداد تا ۳ شهریورماه که شاهد ریزش ۹/ ۱۱ درصدی شاخص سهام بودیم، حقوقی‌ها در مجموع خالص خرید ۱۲ هزار میلیارد تومانی را رقم زدند. اما کدام حقوقی بیشترین خرید را در این بازه زمانی انجام داد و صف فروش کدام سهام از سوی بازیگران عمده جمع‌آوری شد؟
خریداران و فروشندگان روزهای قرمز
بررسی‌های نشان می‌دهد بیش از ۱۰۰ حقوقی در چهار روز معاملاتی مورد بررسی در نقش خریدار ظاهر شدند و در مجموع افزون بر ۲ میلیارد سهم به پرتفوی خود افزودند. در این میان بیشترین خرید سهام را شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی به میزان ۴۰۷ میلیون و ۱۰۹ هزار سهم انجام داد. شرکت سرمایه‌گذاری گروه مالی سپهر صادرات دیگر خریدار بزرگ روزهای منفی بورس تهران با جمع‌آوری ۳۵۰ میلیون سهم بود. در بانک ملی ایران نیز شاهد خرید ۱۶۷ میلیون سهمی در دوره مورد بررسی بودیم.
شرکت گروه مالی ملت نیز در روزهای سرخ‌پوش بازار سهام در نقش خریدار ظاهر شد و خرید ۱۳۴ میلیون سهمی را رقم زد. در آن‌سوی بازار اما ۶ حقوقی نیز فروشنده بودند. در این خصوص می‌توان به گروه توسعه اقتصادی تدبیر اشاره کرد که ۵۱ میلیون و ۵۷۵ هزار سهم را به بازار عرضه کرد. بیمه رازی نیز به نقد کردن ۲۹ میلیون سهم اقدام کرد.
بازگشت حقیقی‌ها در روز سبز سهام
دیروز همزمان با رشد ۶/ ۲ درصدی شاخص کل بورس تهران، معامله‌گران خرد نیز وارد گردونه معاملات سهام شدند و در مجموع خالص خرید ۷/ ۲ میلیارد تومانی را ثبت کردند و پس از چهار روز خریدار شدند. از این رو پس از افزایش جذابیت سهام پس از افت‌های متوالی قیمت‌ها درچند روز گذشته، دو گروه فرآورده‌های نفتی و چندرشته‌ای صنعتی بیشترین ورود نقدینگی خرد را شاهد بودند. از این رو پالایشی‌ها شاهد تغییر مالکیت ۱۸۱ میلیارد تومانی در مسیر حقوقی به حقیقی بودند. این رقم در گروه چندرشته‌ای صنعتی به ۱۳۳ میلیارد تومان رسید. در آن‌سوی بازار اما سهامداران خرد در سهام بانکی فروشنده بودند و خالص فروش ۱۱۶ میلیارد تومان را رقم زدند. غذایی و خودروسازها نیز شرایط مشابهی را تجربه کردند و به ترتیب شاهد جابه‌جایی ۵/ ۹۷ و ۹۲ میلیارد تومانی در مسیر حقیقی به حقوقی بودند.
فعالیت پررنگ حقوقی‌ها در پایان مرداد
در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته، همزمان با افت ۷/ ۳ درصدی شاخص کل بورس تهران شاهد جابه‌جایی بیش از یک میلیارد تومان نقدینگی از سبد سهام حقیقی‌ها به پرتفوی سهامداران عمده بازار بودیم. در این روز بیشترین خالص فروش حقوقی از آن زیرمجموعه‌های گروه فلزات اساسی به میزان ۳۸۳ میلیارد تومان شد و پتروپالایشی‌ها نیز در مجموع شاهد تغییر مالکیت ۲۴۴ میلیارد تومانی در مسیر حقیقی به حقوقی بودند. در میان بازیگران بزرگ حقوقی روز چهارشنبه شرکت سرمایه‌گذاری غدیر اقدام به جمع‌آوری یک میلیون سهم شرکت گسترش نفت و گاز پارسیان از بازار کرد.
شرکت گسترش سرمایه‌گذاری ایران خودرو نیز در این روز به خرید یک میلیون سهم ایران‌خودرو، ۴۰ هزار سهم مهرکام پارس و ۴۰ هزار سهم نیرومحرکه اقدام کرد. گروه مالی ملت نیز روز چهارشنبه ۲میلیون سهم تامین سرمایه بانک ملت را خریداری کرد. شرکت سرمایه‌گذاری صنایع شیمیایی ایران نیز روز چهارشنبه به جمع‌آوری ۴ میلیون و ۵۸۳ هزار سهم لیزینگ صنعت و معدن و یک میلیون و ۹۲۱ هزار سهم شرکت نیروکلر اقدام کرد. ۵ میلیون سهم «فولاد» نیز روز چهارشنبه در سبد خرید شرکت توسعه سرمایه رفاه قرار گرفت.
شهریور بورس حقوقی آغاز شد
اولین روز شهریورماه شاخص سهام به روند منفی خود ادامه داد و ۷/ ۱ درصد از ارتفاع این نماگر کاسته شد. در این روز ۶۵۰ میلیارد تومان نقدینگی در مسیر حقیقی به حقوقی جابه‌جا شد. گروه فلزات که روز چهارشنبه شاهد خروج نقدینگی حقیقی بود روز شنبه مورد استقبال بازیگران خرد قرار گرفت و با خالص خرید ۱۵۱ حمایت حقوقی از بزرگان بورس میلیارد تومانی سهامداران حقیقی همراه شد. در مقابل اما دو گروه محصولات شیمیایی و چند رشته‌ای صنعتی مورد حمایت حقوقی‌های بازار قرار گرفتند و به ترتیب شاهد خالص خرید ۳۴۵ میلیارد تومانی بازیگران عمده بودند. در این میان نگاهی به عملکرد بازیگران عمده نیز در این روز قابل توجه است.
بانک ملی ایران روز شنبه ۱۹ میلیون و ۳۵۰ هزار سهم «وبانک» را به پرتفوی خود افزود. شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی نیز اقدام به جمع‌آوری ۱۰ میلیون سهم «تاپیکو»، ۱۰ میلیون سهم شرکت سرمایه‌گذاری صبا تامین و یک میلیون و ۳۰۰ هزار سهم شرکت سرمایه‌گذاری دارویی تامین کرد. شرکت آرمان گستر خردمند از دیگر خریداران حقوقی بورس شنبه بود که ۱۷ میلیون و ۳۲۲ هزار و ۸۹۵ سهم بانک پاسارگاد را به پرتفوی خود اضافه کرد. ۵۳ میلیون سهم «ومعادن» نیز در سبد خرید شرکت سرمایه‌گذاری پرتوتابان معادن و فلزات قرار گرفت. در آن‌سوی بازار اما گروه توسعه اقتصادی تدبیر ۱۱ میلیون و ۷۷۵ هزار سهم شرکت بهساز کاشانه تهران را به بازار عرضه کرد.
چتر حمایت حقوقی بر سر بزرگان
روز یکشنبه اما شاخص کل بورس تهران ۸/ ۳ درصد دیگر سقوط کرد و به محدوده یک میلیون و ۶۶۲ هزار واحد رسید. در این روز ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی حقیقی از گردونه معاملات سهام خارج شد. حقوقی‌ها در این روز چتر حمایتی خود را بر سر سهام پتروشیمی، بانکی و پالایشی و البته چندرشته‌ای صنعتی باز کردند. در این میان بانک ملی ایران روز یکشنبه ۷۸ میلیون سهم شرکت سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی (وبانک) و ۴ میلیون سهم شرکت سرمایه‌گذاری توسعه ملی (وتوسم) را خرید.
شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی نیز در روز پرکار ۱۸۵ میلیون و ۳۶۸ هزار و ۴۷۳ سهم «تاپیکو»، ۱۴ میلیون سهم «تیپیکو» و بیش از ۴۵ میلیون سهم «صبا» را به پرتفوی خود افزود. بیمه مرکزی نیز اقدام به جمع‌آوری ۸/ ۶ میلیون سهم سرمایه‌گذاری البرز، ۷ میلیون سهم گروه توسعه ملی، ۲/ ۵ میلیون سهم سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی و ۴میلیون سهم تامین سرمایه نوین کرد.
گروه توسعه اقتصادی تدبیر باز هم دست به کار شد و ۱۶ میلیون سهم دیگر شرکت بهساز کاشانه تهران را به فروش رساند. ۶/ ۲۹ میلیون سهم بانک صادرات ایران نیز به پرتفوی موسعه توسعه همیاری سپهر افزوده شد.
دوشنبه تاریخی حقوقی‌ها
و اما روز دوشنبه که نماگر بورس تهران ۲/ ۳ درصد دیگر افت کرد، حقوقی‌ها روزی تاریخی را ثبت کردند و با حمایت ۴ هزار و ۲۳۰ میلیارد تومانی از سهام بورسی و فرابورسی شگفتی‌ساز شدند. سهام زیرمجموعه سه گروه چندرشته‌ای صنعتی، فرآورده‌های نفتی و محصولات شیمیایی اما بیشترین سهم از حمایت حقوقی را به خود اختصاص دادند. در این روز بانک ملی ایران باز هم خریدار بود و ۶۳ میلیون سهم «وبانک» و ۵/ ۲ میلیون سهم «وتوسم» را جمع‌آوری کرد.
شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی نیز با جمع‌آوری ۹۹ میلیون و ۷۴۲ هزار سهم «تاپیکو»، ۴۰ میلیون سهم «صبا» و یک میلیون و ۶۴۰ میلیون سهم «تیپیکو» را در سبد خرید خود قرار داد. ۱۷ میلیون و ۴۰۰ هزار سهم «پارسان» نیز به پرتفوی شرکت سرمایه‌گذاری غدیر افزوده شد. صندوق بازنشستگی نیروهای مسلح نیز روز دوشنبه وارد میدان شد و ۹۰ میلیون سهم «وغدیر» را خریداری کرد. خریدار دو میلیون سهم «فخاس» و ۵/ ۱۷ میلیون سهم «ومعادن» نیز موسسه صندوق بیمه اجتماعی بود.
گروه مالی ملت نیز روز دوشنبه ۳۰ میلیون سهم «ومعادن»، ۲۵ میلیون سهم «شپنا» و ۵۴ میلیون سهم تامین سرمایه بانک ملت را خریداری کرد. در این روز همچنین ۲۰ میلیون و ۲۰۰ هزار سهم فولاد مبارکه اصفهان، ۵ میلیون سهم شرکت ارتباطات سیار ایران و ۵ میلیون سهم سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی کارکنان بانک‌ها به پرتفوی شرکت توسعه و مدیریت سرمایه صبا افزوده شد.
بانک رفاه نیز در این روز ۲۶میلیون و ۹۰۰هزار سهم پالایش نفت بندرعباس را از بازار جمع‌آوری کرد. ۳۱ میلیون سهم دیگر «وبصادر» نیز در سبد خرید موسسه توسعه همیاری سپهر قرار گرفت. گروه مالی پارسیان در هر دو سمت بازار فعال بود و در کنار خرید ۲ میلیون سهم سرمایه‌گذاری البرز و یک میلیون سهم تجارت الکترونیک پارسیان، به فروش ۲ میلیون و ۱۱۰ هزار سهم صندوق سرمایه‌گذاری اعتماد آفرین پارسیان اقدام کرد.
فعلا بذارم باشه! دلیل بسیاری از ضررهای ما در بازار بورس
نخبگان عزیز سرمایه گذاری در بازار بورس، شاید شما هم چه در نقش یک سرمایه گذار، چه در نقش یک مدیر یا سرپرست یک خانواده با جمله «فعلا بذارم باشه» سر و کار زیادی داشته باشید. در این مطلب تصمیم داریم تا در خصوص یک اشتباه رفتاری که به جرأت می‌توان گفت در رفتار اغلب سرمایه گذاران وجود دارد اطلاعاتی را در اختیارتان قرار دهیم. در اشتباه رفتاری «زیان گریزی» یا «Loss Aversion Bias» تمایل افراد به پرهیز از زیان، بیشتر از کشش آنها به سمت کسب سود است. وقتی فرد دچار زیان گریزی می‌شود از نظر روانی امکان وقوع زیان، دو برابر بیشتر از امکان کسب سود در تصمیم‌گیری‌اش تاثیر می‌گذارد. می‌توان این طور گفت که برای یک شخص زیان گریز، ضرر هزار ریالی دارایی مطلوبیتی برابر با سود دو هزار ریالی دارد. این موضوع نشان می‌دهد که وقتی میزان سود و زیان با هم برابر باشند افراد در آن دارایی سرمایه گذاری نمی‌کنند چرا که زیان برای آنها نسبت به سود، بار روانی سنگین‌تری را دربردارد. شاید به نظر شما این موضوع، ویژگی بدی نباشد و فکر کنید که نوعی فرار از ریسک به شمار می‌رود؛ اما در واقعیت، همین ویژگی اخلاقی باعث کم شدن سود و بیشتر شدن ضررها می‌شود. با خانه سرمایه همراه باشید تا چگونگی این ماجرا را برایتان توضیح دهیم.
تمایل افراد به پرهیز از زیان، بیشتر از کشش آنها به سمت کسب سود است. در واقعیت، همین ویژگی اخلاقی باعث کم شدن سود و بیشتر شدن ضررها می‌شود.
همانطور که در تصویر بالا می‌بینید با وجود آن که از نظر حجم سود و زیان، مقدار « x » ثابت است اما شادی کسب این سود، بسیار کوچک‌تر از اندوه از دست دادن آن مقدار از پول خواهد بود. همین موضوع باعث ضرر حمایت حقوقی از بزرگان بورس بسیاری از افراد می‌شود.
زیان گریزی، یکی از دلایل ضررتان است
جمله «فعلا بذار باشه!» در میان بسیاری از سرمایه گذاران شایع است. این جمله بدان معنی است که یک فرد آن‌قدر صبر می‌کند و منتظر می‌ماند تا اینکه یک سرمایه گذاری زیان‌ده، نتیجه معکوس دهد و رونق بگیرد. چنین استراتژی می‌تواند خطرناک باشد. چون بهترین پاسخ در حمایت حقوقی از بزرگان بورس شرایط زیان، فروش دارایی و سرمایه گذاری آن در فرصت‌های دیگر است. مثلا شما سهم بانک صادرات را می‌خرید اما بعد از مدتی ناگهان سهم در سرازیری افت کردن قرار می‌گیرد. با وجود این که سهم شما دچار ضرری ۵ درصدی شده اما دلتان نمی‌آید آن را بفروشید و سهم را به امید برگشت نگه می‌دارید و به نوعی ریسک پذیر می‌شوید! این کار اشتباهی است. اگر در طول یک سال، سهم بانک صادرات شما ۴۰% افت کند چقدر ضرر می‌کنید؟! ۴۰% سرمایه شما از دست خواهد رفت. در صورتی که اگر پول خود را در بانک صادرات سرمایه گذاری کرده بودید، می‌توانستید بدون ریسک ۲۰% سود کنید. در نتیجه، شما بعد از یک سال چیزی در حدود ۶۰% ضرر کرده‌اید. کاش ریسک پذیر نشده بودید و سهم خود را در همان ۵% ضرر می‌فروختید!
وارن بافت و زیان گریزی
در مطالب زیادی توصیه شده که اول در بازار بورس حفظ سرمایه کنیم. مثلا «وارن بافت» که از راه سرمایه گذاری در بازار سهام به ثروتمندترین مرد جهان تبدیل شده است می‌گوید: «قانون اول: هرگز پولتان را از دست ندهید. قانون دوم: هرگز قانون اول را فراموش نکنید.» شاید یکی از دلایلی که ما این قانون را زیر پا می‌گذاریم تبدیل شدن ناگهانی ما از فردی ریسک گریز به ریسک پذیر باشد.
نقطه خطر را بشناسید!
نکته جالب آنجا است که بیاییم زیان گریزی را به ریسک گریزی (Risk Aversion)، ریسک پذیری یا ریسک طلبی (Risk lover) ارتباط دهیم، چگونه؟ به این صورت که اگر فردی سرمایه گذاری خود را رو به رشد و ترقی ببیند ریسک گریز می‌شود و با شتاب، آن سرمایه گذاری را می‌فروشد. چون می‌ترسد که بازار معکوس عمل کند و سودهای او از بین برود. اما زمانی که سرمایه گذاری‌های او در زیان باشند به فردی ریسک پذیر تبدیل می‌شود و سرمایه گذاری‌های زیان‌ده خود را حفظ می‌کند. چون امیدوار است که شرایط تغییر کند و سرمایه گذاری‌های او از زیان خارج و به سود تبدیل شوند. دقت کنید که موضوع ریسک گریز بودن افراد در شرایط سود با بحث «طمع» متفاوت است. چون طمع، زمانی معنا دارد که سرمایه گذاری شخص رشدی را در پیش نداشته ولی به امید رشد بیشتر، دارایی خود را به فروش نمی‌رساند. اما ریسک گریز بودن در سود یعنی وقتی یک سرمایه گذاری به احتمال زیاد در ادامه، رشد خواهد داشت اما شخص اطمینانی به این رشد ندارد و می‌ترسد که روند رشد به وضعیتی منفی تبدیل شود.
نمونه بارز این اتفاق را می‌توان در سال ۱۳۹۲ و در بورس اوراق بهادار تهران دید. به عنوان مثال، نماد واتی (سرمایه گذاری آتیه دماوند) در آن سال که اوج رشد بازار بورس در چندین سال اخیر بود تا حدود قیمت ۹۰۰۰ ریال رشد کرد. فردی که در قیمت ۹۰۰۰ ریال یا سقف قیمت، خرید کرده بود پس از افت قیمت تا محدوده کمتر از ۶۰۰۰ ریال (یعنی ۳۳% زیان) همچنان امیدوار به برگشت شرایط و رشد قیمت بود تا اینکه حداقل سهم خود را در نقطه سر به سر به فروش برساند. متاسفانه این اتفاق نیفتاد و سهامدار علاوه بر تحمل زیان شدید از فرصت‌های سرمایه گذاری دیگر هم بازماند. این مثال می‌خواهد بیان کند که خریدار سهم واتی، حتی پس از سقوط قیمت این سهم، همچنان بر ریسک پذیری خود اصرار داشت که این اشتباه موجب شد تا زیان او روز به روز افزایش یابد.
راه چاره چیست؟
راه چاره را می‌توان در این دانست که یک نخبه سرمایه گذاری در بازار بورس باید بتواند با استفاده از آموخته‌های خود در جایی مناسب از سهم زیان‌ده خارج شود، بدون اینکه درگیر این اشتباه رفتاری یا به قولی سوگیری رفتاری شود. این کار با ابزاری‌هایی مثل تحلیل تکنیکالی که در دوره نخبگان بورس می‌آموزید اتفاق می‌افتد. حد ضرر را برای خرید سهم به یاد آورید؛ اگر یادتان باشد در دوره نخبگان بورس خانه سرمایه می‌گفتیم حد ضرر را کجا بگذارید و بدون چون و چرا در همان حد ضرر از سهم خارج شوید تا اول بتوانید سرمایه خود را حفظ کنید و سپس بتوانید در زمان مناسب از بازار کسب سود کنید. نخبگان بورس، شما به علم تحلیل تکنیکال و بنیادی مسلط هستید. فقط کافی است همین نکات ساده را رعایت کنید تا ببینید چقدر نسبت به افراد عادی در بازار بورس جلو هستید و سودهایی می‌کنید که خیلی‌ها در خواب هم نمی‌بینند.
پس یادمان باشد با داشتن حد ضرر و شجاعت در فروش در حد ضرر، می‌توان از اشتباه رفتاری تبدیل شدن از ریسک پذیر به ریسک گریز جلوگیری کرد و همین موضوع، بخش اعظمی از موفقیت شما در بازار بورس را تضمین می‌کند.
دیدگاه شما