مقدمه ای بر نظریه موج الیوت

“اصل موج در درجه اول یک ابزار پیش‌بینی نیست، بلکه شرح مفصلی از نحوه رفتار بازارها است.”

امواج الیوت در تحلیل تکنیکال | به زبان ساده (+ فیلم آموزش رایگان)

در آموزش‌های پیشین از مجموعه بورس و بازار سرمایه مجله فرادرس، در مطالبی با عنوان «آموزش بورس رایگان | گام به گام برای همه | به زبان ساده» و «بورس چیست ؟ آموزش بورس (+ دانلود فیلم آموزش رایگان)» مفاهیم بازار بورس و اصطلاحات رایج آن را بیان کردیم. همچنین در مطلب «آموزش تحلیل تکنیکال بورس رایگان (+ دانلود فیلم آموزش رایگان)» با تحلیل تکنیکال آشنا شدیم و گفتیم که نظریه امواج الیوت یکی از ابزارهای آن است. در این آموزش «امواج الیوت» (Elliott Wave) را معرفی می‌کنیم.

فیلم آموزش رایگان امواج الیوت در تحلیل تکنیکال

فیلم آموزش رایگان امواج الیوت به صورت گام به گام، در کادر بالا، به سوالات شما در خصوص کاربرد امواج الیوت در تحلیل تکنیکال، به زبان ساده و به صورت گام به گام پاسخ می‌دهد.
برای پخش و مشاهده ویدئو روی دکمه پلی یا تصویر بالا کلیک کنید.

تاریخچه نظریه امواج الیوت

«رالف نلسون الیوت» (Ralph Nelson Elliott) در دهه 1930 نظریه امواج الیوت را توسعه داد. الیوت معتقد بود بازار بورس که تصور می‌شد رفتاری تصادفی و آشوبناک دارد، در حقیقت از الگوهایی تکراری تبعیت می‌کند.

نظریه امواج الیوت در حقیقت برای توصیف حرکات قیمت در بازارهای مالی ارائه شده است. بدین صورت که در حرکات قیمت سهام و در رفتار معامله‌گران می‌توان امواج را مشخص کرد. سرمایه‌گذاران در تلاش برای سودآوری از روند بازار به نوعی «سوار بر موج» هستند. برای مثال، یک حرکت بزرگ توسط صاحبان خانه برای جایگزینی مستأجران فعلی خود با مستأجران جدید که شرایط بهتری دارند، به عنوان یک «موج تأمین مالی مجدد» عمل می‌کند.

الیوت پس از آنکه مجبور شد به دلیل بیماری بازنشسته شود، وقتش را به تحلیل بازار اختصاص داد. او در 75 سالگی مطالعات خود را روی نمودارهای شاخص سالانه، ماهانه، هفتگی و روزانه موجود و نمودارهای ساعتی و نیم‌ساعتی که خودش ساخته بود، آغاز کرد. الیوت قواعد خاص حاکم بر نحوه شناسایی، پیش‌بینی و سرمایه‌گذاری در این الگوهای امواج را تشریح کرد. این کتاب‌ها، مقاله‌ها و نامه‌ها در مجموعه‌ای به نام “R.N. Elliott’s Masterworks” در سال 1994 چاپ شده است. «الیوت وِیو اینترنشنال» (Elliott Wave International) بزرگترین شرکت مستقل تجزیه و تحلیل مالی و پیش‌بینی بازار در جهان است که تجزیه و تحلیل و پیش‌بینی بازار در آن، بر اساس مدل الیوت انجام می‌شود.

البته الیوت متوجه این نکته بود که این الگوها هیچ قطعیت کاملی در مورد حرکت قیمت‌های آینده ندارند، بلکه تنها به تحلیل بازار آینده کمک می‌کنند. در واقع، از امواج الیوت می‌توان در ارتباط با سایر روش‌های تحلیل تکنیکال از جمله شاخص‌های تکنیکال، برای شناسایی فرصت‌های خاص خرید و فروش استفاده کرد. معامله‌گران ممکن است در یک زمان مشخص تعابیر مختلفی از ساختار امواج الیوت در یک بازار داشته باشند.

ماهیت امواج الیوت

الیوت بیان مقدمه ای بر نظریه موج الیوت کرد که روند در قیمت‌های مالی ناشی از روانشناسی غالب سرمایه‌گذاران است. وی دریافت که نوسان‌ها در روانشناسی جمعی همیشه در همان الگوهای تکراری فراکتال یا «امواج» در بازارهای مالی ظاهر می‌شود. نظریه الیوت تا حدودی به «نظریه داو» (Dow Theory) شباهت دارد، زیرا هر دو می‌گویند که قیمت سهام در قالب امواج حرکت می‌کند. از آنجا که الیوت ماهیت «فراکتالی» بازارها را نیز به رسمیت شناخت، توانست جزئیات بیشتری را تجزیه و تحلیل کند. فرکتال‌ها ساختارهایی ریاضی هستند که در مقیاس‌های کوچک‌تر بی‌نهایت بار تکرار می‌شوند. الیوت کشف کرد که ساختار الگوهای قیمت سهام بورس به همان گونه است. وی سپس شروع به بررسی این موضوع کرد چگونه می‌توان از این الگوهای تکراری به عنوان شاخص‌های پیش‌بینی کننده بازار آینده استفاده کرد.

برای آشنایی با این ابزار تکنیکال جذاب، می‌توانید فیلم آموزش مقدماتی امواج الیوت در تحلیل تکنیکال را نیز مشاهده کنید. در این فیلم آموزشی، نظریه اموج الیوت با شروع از سطح پایه تدریس شده و کاربرد آن در عمل مورد بررسی قرار گرفته است. از طریق لینک زیر می‌توانید این فیلم آموزشی را مشاهده کنید.

برای مشاهده فیلم آموزش مقدماتی امواج الیوت در تحلیل تکنیکال + اینجا کلیک کنید.

تفسیر نظریه امواج الیوت

الیوت پیش‌بینی‌های دقیقی از بورس سهام را مبتنی بر ویژگی‌های قابل اعتماد و کشف شده در الگوهای امواج انجام داد. طبق نظریه الیوت، یک «موج انگیزشی» (Motive Wave)، که در کل در جهت روند بزرگ‌تر حرکت می‌کند، همیشه در الگوی خود پنج موج دارد. از سوی دیگر، «موج اصلاحی» (Corrective Wave) در جهت مخالف روند اصلی است و سه موج دارد. همچنین، الگوها خود را در مقیاس‌های همیشه کوچک‌تری به نام «اینفینیتوم» (Infinitum) تکرار می‌کنند.

در بازارهای مالی‌، می‌دانیم که «آنچه بالا می‌رود، باید پایین بیاید»، زیرا حرکت قیمت بالا یا پایین همیشه با یک حرکت مخالف دنبال می‌شود. رفتار قیمت نیز به انگیزش‌ها و اصلاح‌ها تقسیم می‌شود. روندهای انگیزشی جهت اصلی قیمت‌ها را نشان می‌دهند، در حالی که اصلاحات در خلاف جهت روند اصلی حرکت می‌کند.

الگوی امواج الیوت

نظریه امواج الیوت به صورت زیر تبیین می‌شود:

• پنج موج در جهت روند اصلی حرکت می‌کنند و به دنبال آن سه موج در یک اصلاح رخ می‌دهند (در کل، یک حرکت ۵-۳). این حرکت پنج-سه یا ۵-۳ سپس به دو زیربخش از حرکت موج بالاتر بعدی تبدیل می‌شود.
• الگوی زیرین 5-3 ثابت است، اگرچه طول هر موج ممکن است متغیر باشد.

نمودار زیر را در نظر بگیرید که از هشت موج با برچسب‌های 1، 2، 3، 4، 5، B ،A و C تشکیل شده است (پنج موج رو به بالا (در مقدمه ای بر نظریه موج الیوت جهت روند اصلی) و سه موج رو به پایین) .

امواج 1، 2، 3، 4 و 5 انگیزش را تشکیل می‌دهند و امواج B ،A و C تشکیل دهنده اصلاح هستند. پنج موج مربوط فاز انگیزشی، به نوبه خود، موج 1 را درجه بعدی بزرگ‌تر شکل می‌دهند و سه موج اصلاحی نیز تشکیل دهنده موج 2 درجه بزرگ‌تر بعدی هستند. شکل زیر، به خوبی ماهیت فراکتالی امواج را نشان می‌دهد.

موج اصلاحی به طور معمول دارای سه حرکت مشخص است: دو حرکت در جهت اصلاح اصلی (A و C) و دیگری در مقابل آن (B). امواج 2 و 4 در تصویر بالا اصلاح هستند. ساختار امواج اصلاحی به طور معمول به صورت شکل زیر است.

توجه داشته باشید که در تصویر بالا، امواج A و C در جهت روند در یک درجه بزرگ‌تر حرکت می‌کنند و بنابراین، انگیزشی هستند و از پنج موج تشکیل شده‌اند. در مقابل، موج B مخالف روند اصلی است و بنابراین اصلاحی است و از سه موج تشکیل شده است. تشکیل موج انگیزشی، و به دنبال آن موج اصلاحی، درجه موج الیوت را تشکیل می‌دهد که از روندها و تقابل‌ها تشکیل شده است.

همان‌طور که از الگوهای تصویر بالا مشاهده می‌کنید، پنج موج همیشه به سمت بالا حرکت نمی‌کنند و به طور مشابه، سه موج همیشه به سمت پایین حرکت نخواهند کرد. این روند اصلی صعودی یا نزولی است که جهت امواج را مشخص می‌کند.

درجه امواج الیوت

طبق نظریه امواج الیوت، امواج را می‌توان در ۹ درجه و از بزرگ‌ترین به کوچک‌ترین، به صورت زیر دسته‌بندی کرد:

• اَبَرچرخه بزرگ (Grand Supercycle)
• ابرچرخه (Supercycle)
• چرخه (Cycle)
• اصلی یا اولیه (Primary)
• متوسط (Intermediate)
• کوچک (Minor)
• ریز (Minute)
• بسیار ریز (Minuette)
• کوچک‌تر از بسیار ریز (Sub-Minuette)

به دلیل ماهیت فراکتالی امواج الیوت، همواره امواج بزرگ‌تر و کوچک‌تری از موارد بالا وجود دارد. برای استفاده از این نظریه در معاملات، یک معامله‌گر می‌تواند یک موج انگیزشی با روند صعودی را مشخص کند، در ابتدای روند سهم مورد نظر را بخرد و در موقعیت مناسب، بعد از تکمیل الگوی پنج موج آن را بفروشد.

قواعد امواج الیوت

در هر زمان، ممکن است بازار در الگوی اصلی پنج موج قرار داشته باشد و از آنجا که الگوی پنج موج شکل اصلی روند بازار است، تمام الگوهای دیگر را نیز تحت تأثیر آن هستند.

«قوانین» خاصی وجود دارد که حاکم بر الگوی پنج موج است. این سه قانون به شرح زیر هستند:

• قانون اول: موج 2 نمی‌تواند بیش از 100 درصد موج 1 تغییر کند. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است موج ۲ موج اصلاحی قابل انتظار نباشد و در واقع می‌تواند در جهت یک موج انگیزشی با درجه بزرگ‌تر قرار گیرد.

• قانون دوم: موج 3، که اغلب نمایانگر قوی‌ترین قسمت چرخه است، نمی‌تواند از موج 1 و موج 5 کوتاه‌تر باشد.

• قانون سوم: موج 4 نمی‌تواند از سقف موج ۱ عبور کند. اگر این اتفاق بیفتد، آخرین حرکت بازار باید بخشی از یک موج انگیزشی بزرگ‌تر باشد که می‌تواند به بالاتر یا پایین‌تر پیشرفت کند.

مثالی از امواج الیوت

در ساده‌ترین شکل، نمودار هفتگی سهام شرکت «اپل» (Apple) نمونه‌ای از الگوی پنج موج است. البته، این بدین معنا نیست که مرحله جدید اصلاحی در حال رخ دادن است. ورود به اصلاح به اندازه موج پنجم بستگی دارد و با توجه به رابطه نظریه امواج الیوت و سطوح فیبوناچی می‌توان به طور دقیق‌تر آن را بررسی کرد.

جمع‌بندی

در این آموزش، گفتیم که نظریه امواج الیوت بیان می‌کند روند بازار یک الگوی تکراری و به بیان بهتر فراکتالی دارد. هر یک از امواج الیوت با درجات مختلف تکرار می‌شوند و یک چرخه کامل موج در واقع از هشت موج تشکیل شده است. این هشت موج دو مرحله یا فاز را تشکیل می‌دهند: (1) فاز انگیزشی که پنج موج است و (2) یک فاز اصلاحی که سه موج دارد. به دلیل ماهیت فراکتالی بازار، هر فاز خود یک موج است.

امواج فاز انگیزشی معمولاً با اعداد ۱ تا ۵ نشان داده می‌شوند. موج اصلاحی نیز معمولاً توسط حروف A و B و C نشان داده می‌شود. بسته به روند اصلی حرکت، فازهای انگیزشی و اصلاحی می‌توانند صعودی یا نزولی باشند.

فیلم آموزش مقدماتی امواج الیوت در تحلیل تکنیکال

برای آشنایی بیشتر با تحلیل امواج الیوت، پیشنهاد می‌کنیم فیلم آموزش مقدماتی امواج الیوت در تحلیل تکنیکال را مشاهده کنید. این آموزش ۵ ساعت و مقدمه ای بر نظریه موج الیوت ۵۵ دقیقه‌ای در پنج درس تدوین شده است. در درس اول، مقدمه‌‌ای بر امواج الیوت در تحلیل تکنیکال ارائه شده و مفاهیمی مانند تئوری داو، تئوری آشوب، فراکتال‌ها، تک موج‌ها و درجه موج بیان شده است. درس دوم این آموزش مربوط به شناسایی فاز انگیزشی و درس سوم مربوط به شناسایی فاز اصلاحی در روند حرکت قیمت سهم است. قواعد مربوط به امواج الیوت نیز در درس چهارم مورد بحث قرار گرفته‌اند. نسبت‌های فیبوناچی در الیوت نیز موضوع درس پنجم است. در نهایت، فصل ششم به جمع‌بندی مطالب اختصاص یافته است.

• برای مشاهده فیلم آموزش مقدماتی امواج الیوت در تحلیل تکنیکال+ اینجا کلیک کنید.

سخن پایانی

همانطور که در ابتدای مطلب نیز اشاره شد، پیش از این در مجله فرادرس به مبحث تحلیل تکنیکال و ضرورت یادگیری آن برای حضور در بازار بورس و سرمایه پرداخته بودیم. در این نوشتار نیز، سعی کردیم به صورت خلاصه یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال، یعنی امواج الیوت را معرفی کنیم. در همین راستا، مروری داشتیم بر تاریخچه امواج الیوت و بعد از آن نیز به ترتیب الگو، درجه و قواعد مرتبط به این مبحث را مرور کردیم.

اگر شما نیز در این رابطه دیدگاهی دارید یا پرسشی در ذهن‌تان است که بی‌پاسخ مانده، آن را از طریق بخش نظرات در ادامه صفحه با ما و سایر خوانندگان مجله فرادرس مطرح کنید. بدیهی است که نظرات و پرسش‌های شما سبب خواهند شد تا این مطلب به مرور زمان کامل‌تر و بهتر شود.

سلب مسئولیت مطالب اقتصاد: این مطلب صرفاً‌ با هدف افزایش آگاهی عمومی در حوزه اقتصاد نوشته شده است. برای سرمایه‌گذاری،‌ تجارت و آگاهی دقیق از قوانین مربوط به آن‌ها، لازم است حتماً از دانش و مشاوره افراد متخصص کمک گرفته شود. دقت داشته باشید که قوانین بازار سرمایه و قوانین تجاری و اقتصادی کشور، همواره در حال تغییر هستند و بر همین اساس، ممکن است برخی موارد ذکر شده در این مطلب، دیگر صحت نداشته باشند. مسئولیت هر گونه بهره‌برداری از این نوشتار با هدف سرمایه‌گذاری، تجارت، کسب درآمد و غیره، بر عهده خود افراد بوده و مجله فرادرس هیچ مسئولیتی در این رابطه ندارد. برای اطلاعات بیشتر + اینجا کلیک کنید.

مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش بورس رایگان به زبان ساده» است. در ادامه، می‌توانید فهرست این مطالب را ببینید:

اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌ها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:

نظریه امواج الیوت (Elliott Wave Theory) چیست؟

امواج الیوت (Elliott Wave) نظریه‌ای برای توصیف حرکت قیمت ارزهای دیجیتال (در روندهای بلندمدت) است که سرمایه‌گذاران و معامله‌گران می‌توانند از آن در تحلیل تکنیکال خود استفاده کنند. اساس تئوری موج‌های الیوت مبتنی بر این فرض است که بازارهای مالی بدون در نظر گرفتن بازه‌های زمانی، از الگوهای خاصی پیروی می‌کنند. اساساً، نظریه موج الیوت (EWT) می‌گوید که حرکات بازار از یک توالی چرخه‌های روان‌شناسی توده (Crowd Psychology) پیروی می‌کند؛ در واقع، الگوهایی بر اساس احساسات فعلی بازار شکل می‌گیرد که به طور متناوب بین حالت‌های نزولی و صعودی تغییر می‌کند.

موج الیوت (Elliott Wave) چیست؟

رالف نلسون الیوت (Ralph Nelson Elliott)، حسابدار و نویسنده آمریکایی در دهه ۳۰ میلادی نظریه‌ی موج الیوت را ایجاد کرد؛ با این حال، این نظریه در دهه ۷۰ میلادی و به لطف تلاش های رابرت آر. پرچتر (Robert R. Prechter) و ای. جی. فراست (A. J. Frost) میان کارشناسان تحلیل تکنیکال بازارهای مالی محبوبیت پیدا کرد. در ابتدا، نظریه موج الیوت (EWT) را با نام اصل موج (Wave Principle) می‌شناختند، زیرا توصیفی از رفتار انسان است. رالف الیوت، تئوری الیوت بر اساس انجام مطالعات گسترده‌‌ای از داده‌های بازار، به ویژه بازا‌رهای سهام ایجاد کرد؛ تحقیقات روشمند و منسجم او شامل حداقل ۷۵ سال اطلاعات است.

تحلیل‌گران از نظریه‌ی EWT به‌عنوان یک ابزار تحلیل تکنیکال برای شناسایی چرخه‌ها و روندهای بازار استفاده می‌کنند که می‌تواند در طیف وسیعی از بازارهای مالی اعمال شود. با این حال، موج الیوت یک شاخص یا تکنیک معاملاتی نیست؛ در عوض، نظریه‌ای است که ممکن است به پیش‌بینی رفتار بازار کمک کند. همانطور که پرچتر در کتاب خود می گوید:

“اصل موج در درجه اول یک ابزار پیش‌بینی نیست، بلکه شرح مفصلی از نحوه رفتار بازارها است.”

الگوی موج الیوت (Elliott Wave Pattern)

الگوی پایه موج الیوت (EWT)، شامل پنج موج حرکتی است که در جهت روند اصلی حرکت می‌کند و سه موج اصلاحی دیگر در ادامه که در جهت مخالف حرکت می کنند. بنابراین، یک چرخه کامل موج الیوت در یک بازار صعودی (بازار گاوی) به شکل زیر است:

توجه داشته باشید که در مثال اول، ما پنج موج حرکتی داریم: سه موج با حرکت صعودی (۱، ۳، و ۵) و دو موج با حرکت نزولی (A و C). به بیان ساده، هر حرکتی که مطابق با روند اصلی باشد می‌توامند یک موج حرکتی در نظر گرفته شود؛ این بدان معنی است که بخش‌های ۲، ۴، و B سه موج اصلاحی هستند. براساس گفته‌های الیوت، بازارهای مالی الگوهایی با ماهیت فراکتال ایجاد می‌کنند. بنابراین، اگر به بازه‌های زمانی بزرگ‌تری نگاه کنیم، روند حرکتی از ۱ تا ۵ را می‌توان یک موج حرکتی واحد (i) در نظر گرفت، در حالی که حرکت A، B ,C می‌تواند به تنهایی یک موج اصلاحی واحد (ii) را نشان دهد.

همچنین، در بررسی بازه‌های زمانی کوتاه‌تر می‌توان یک موج حرکتی مانند شماره‌ی ۳ را می‌توان به پنج موج کوچک‌تر تقسیم کرد؛ همانطور که در بخش بعدی نشان داده شده است. در نقطه مقابل، یک چرخه کامل موج الیوت در یک بازار نزولی (بازار خرسی) به شکل زیر است:

امواج حرکتی (Motive Waves)

براساس تعریف رابرت پرچتر، امواج حرکتی (Motive Waves) همیشه در جهت روند بزرگ‌تر حرکت می‌کنند. همانطور که قبلاً هم دیده‌ایم، الیوت روند پیش‌روی دو نوع موج را توصیف می‌کند: امواج حرکتی (Motive Waves) و امواج اصلاحی (Corrective Waves). مثال قبلی شامل پنج موج حرکتی و سه موج اصلاحی بود؛ اما اگر یک موج حرکتی را به تنها بررسی کنیم، خواهیم دید که خود از یک ساختار پنج موجی کوچکتر تشکیل شده است. رالف الیوت، این الگو را الگوی پنج موجی (Five-Wave Pattern) نامید و سه قانون برای توصیف نحوه‌ی شکل گیری آن ایجاد کرد:

• موج ۲ نمی تواند بیش از ۱۰۰ درصد از حرکت موج ۱ قبلی را پوشش دهد.
• موج ۴ نمی تواند بیش از ۱۰۰ درصد از حرکت موج ۳ قبلی را پوشش دهد.
• در میان امواج ۱، ۳ و ۵، موج ۳ نمی تواند کوتاه‌ترین باشد و اغلب طولانی‌ترین موج است. همچنین، موج ۳ همیشه از انتهای موج ۱ عبور می‌کند.

امواج اصلاحی (Corrective Waves)

برخلاف امواج حرکتی، امواج اصلاحی (Corrective Waves) معمولاً از یک ساختار سه موجی ساخته می شوند. آن‌ها اغلب توسط یک موج اصلاحی کوچک‌تر که بین دو موج حرکتی کوچکتر رخ می‌دهد، تشکیل می‌شوند. تحلیل‌، اغلب این سه موج را با نام‌های A، B و C می‌شناسند.

امواج اصلاحی در مقایسه با امواج حرکتی کوچکتر هستند، زیرا برخلاف روند اصلی حرکت می‌کنند. در برخی موارد، چنین حرکت‌های خلاف روندی می‌تواند تشخیص امواج اصلاحی را بسیار سخت‌تر کند؛ زیرا طول و پیچیدگی آن‌ها به‌طور قابل‌توجهی کوچک‌تر و متفاوت است. به گفته رابرت پرچتر، مهم‌ترین قانونی که باید در مورد امواج اصلاحی در نظر داشت این است که آن‌ها هرگز از پنج موج ساخته نمی‌شوند!

آیا امواج الیوت قابل اعتماد هستند؟

همواره، بحثی در مورد کارایی امواج الیوت (EWT) و پرایس اکشن میان تحلیل‌گران وجود دارد. برخی معتقدند که میزان موفقیت معامله گران در استفاده از نظریه موج الیوت به توانایی آن‌ها در تقسیم دقیق حرکات بازار به روندها و اصلاحات بستگی دارد. در عمل، این امواج ممکن است به چندین روش مختلف کشیده شوند، بدون اینکه الزاما قوانین الیوت را زیر پا بگذارند. این بدان معنی است که ترسیم درست امواج در تحلیل تکنیکال کار ساده‌ای نیست؛ نه تنها به این دلیل که نیاز به تمرین دارد، بلکه به دلیل وجود تعداد زیادی از عناصر ذهنی که در آن لحظه می‌تواند وجود داشته باشد.

بر این اساس، منتقدان استدلال می‌کنند که نظریه موج الیوت (EWT) به دلیل ماهیت بسیار ذهنی آن یک نظریه قابل اعتبار نیست و بر مجموعه‌ای از قوانین کاملاً تعریف‌شده متکی است. با این حال، هزاران سرمایه‌گذار و معامله‌گر موفق وجود دارند که توانسته‌اند اصول الیوت را به شیوه‌ای سودآور در معاملات خود به کار گیرند. جالب اینجاست که تعداد فزاینده ای از معامله گران وجود دارد که تئوری موج الیوت را با اندیکاتورهای دیگر تحلیل تکنیکال ترکیب می‌کنند تا میزان موفقیت خود را افزایش و ریسک ضرر کردن را کاهش دهند.

اندیکاتورهای فیبوناچی اصلاحی (Fibonacci retracement) و فیبوناچی اکستنشن (Fibonacci Extension) شاید محبوب‌ترین نمونه‌هایی باشند که در کنار الگوی امواج الیوت به‌ کار گرفته می‌شوند.

سخن آخر

به گفته رابرت پرچتر، الیوت هرگز در مورد اینکه چرا بازارها تمایل به ارائه ساختار موجی ۵-۳ دارند، نظری ارائه نمی‌دهد؛ در عوض، او به سادگی و با تجزیه و تحلیل داده‌های بازار را این نتیجه رسید. اصل الیوت صرفاً نتیجه‌ی چرخه های اجتناب ناپذیر بازار است که براساس طبیعت انسانی و اصول روانشناسی توده ایجاد شده است.

همانطور که گفته شد، موج الیوت یک اندیکاتور در تحلیل تکنیکال نیست، بلکه صرفا یک نظریه است. به این ترتیب، هیچ راه درستی برای استفاده از آن وجود ندارد و ذاتاً موضوعی ذهنی یا سابجکتیو است. پیش‌بینی دقیق حرکات بازار با استفاده از امواج الیوت (EWT) به تمرین و مهارت زیادی نیاز دارد، زیرا معامله‌گران باید نحوه ترسیم تعداد موج‌ها را به خوبی یاد بگیرند؛ پس فراموش نکنید که استفاده از آن به خصوص برای مبتدیان در تحلیل تکنیکال بازار ارزهای دیجیتال می‌تواند بسیار خطرناک باشد. شما همراهان عزیز ارز تودی می‌توانید دیدگاه‌ها و سوالات‌تان در مورد نظریه و الگوهای امواج الیوت را در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.

سوالات متداول

امواج الیوت چیست؟

امواج الیوت نظریه‌ای برای توصیف حرکت قیمت ارزهای دیجیتال (در روندهای بلندمدت) است که سرمایه‌گذاران و معامله‌گران می‌توانند از آن در تحلیل تکنیکال خود استفاده کنند.

الگوی موج الویت چگونه است؟

الگوی پایه موج الیوت (EWT)، شامل پنج موج حرکتی است که در جهت روند اصلی حرکت می‌کند و سه موج اصلاحی دیگر در ادامه که در جهت مخالف حرکت می کنند.

نکته : توجه داشته باشید این مقاله صرفا با هدف راهنمایی و آشنایی نوشته شده و آکادمی ارز دیجیتال ارزتودی مسئولیتی در مقابل تصمیمات افراد یا عواقب مالی آن ندارد.

رالف نلسون الیوت[1] تئوری موج الیوت را در دهه 1930 مطرح کرد. الیوت معتقد بود که بازارهای سهام، که معمولا تصور می‌گردید رفتارشان پرهرج‌و‌مرج و تصادفی است رفتاری در قالب الگوهای تکرار‌شونده معاملاتی دارند. در این مقاله، ما نگاهی به تاریخچه پشت نظریه موج الیوت و اینکه چگونه برای معامله استفاده می‌گردد می‌اندازیم.

الیوت مطرح کرد که روند قیمت‌ها ناشی از روانشناسی غالب سرمایه گذاران است. او دریافت که نوسانات در روانشناسی توده‌ها همیشه در همان الگوهای‌ تکراری فراکتال یا "امواج" در بازارهای مالی نمود پیدا می‌کند.

در نظریه الیوت و تا حدودی در نظریه داو حرکت قیمت را در قالب امواج می‌بینیم. از آنجا که الیوت ماهیت "فراکتال" بازارها را به رسمیت شناخت، می‌توانست تجزیه و تحلیلی با جزئیات بیشتر انجام دهد. فرکتال‌ها ساختارهای ریاضی هستند که در مقیاس های کوچکتر از بی نهایت خود را تکرار می کنند. الیوت دریافت که الگوهای شاخص قیمت سهام در همین قالب قرار می‌گیرند. او سپس شروع به بررسی چگونگی عملکرد این الگوهای تکراری به عنوان اندیکاتورهای پیش‌بینی تحرکات آینده بازار کرد.

پیش بینی بازار بر اساس الگوهای موج

الیوت پیش‌بینی دقیقی از بازار سهام بر مبنای خصوصیاتی که خودش یافته بود در قالب امواج ارائه داد. یک موج سازنده(موافق) ، که در مسیر موافق روند اصلی حرکت می‌کند همیشه در الگوی خود پنج موج را نمایش می‌دهد . در سوی دیگر، موج اصلاحی در جهت مخالف روند اصلی حرکت می‌کند. در یک مقیاس کوچکتر، در هر یک از امواج موافق، دوباره می‌توان پنج موج دیگر نیز یافت.

این الگو خود را بی نهایت در مقیاس های کوچکتر تکرار می‌کند. الیوت این ساختار فراکتالی را در دهه 1930 آشکار ساخت، اما دانشمندان چند دهه بعد فراکتال ها را تشخیص دادند و آن‌ها را از نظر ریاضی اثبات نمودند.

در بازارهای مالی، ما می دانیم که "هرچه که بالا رفت، پایین هم باید بیاید" یعنی هر حرکت قیمت به سمت بالا یا پایین با یک حرکت خلاف جهت نیز همراه می‌گردد. نمودار قیمت به دو بخش روندها و اصلاح‌ها تقسیم می‌گردد. روند نشان‌دهنده مسیر اصلی حرکت قیمت است، درحالیکه اصلاح‌ها برخلاف جهت روند حرکت می‌کنند.

تفسیر نظریه موج الیوت

نظریه الیوت به شرح زیر تفسیر می‌گردد:

• پنج موج که در جهت روند اصلی حرکت می کنند، توسط سه موج اصلاحی پیگیری می‌شوند(به صورت کلی یک حرکت 3-5). این حرکت 3-5 تبدیل به دو بخش موج بزرگتر بعدی می‌گردد.
• الگوی 3-5 زمینه‌ای ثابت است و فقط طول زمانی موج‌ها ممکن است متغیر باشد.

بیایید با هم نگاهی به جدول زیر که از هشت موج(پنج موج صعودی و سه موج نزولی) که با 1،2،3،4،5 و A,B,C نمایش داده شده بیاندازیم.

امواج 1، 2، 3، 4 و 5 امواج سازنده(موافق)، و امواج A، B و C امواج اصلاحگر( مخالف روند) را تشکیل می‌دهند. 5 موج اصلی به نوبه خود بزرگترین موج را تشکیل می‌دهد و 3 موج اصلاحی دومین موج بزرگ را می‌سازد.

موج اصلاحی به طور معمول دارای سه حرکت قیمتی مجزا است که دوتای آن‌ها (AوC) هم‌جهت با اصلاح و دیگری(B) در خلاف جهت اصلاح است. امواج 2 و 4 در تصویر بالا امواج اصلاحی هستند. این امواج به طور معمول دارای ساختار زیر است:

توجه داشته باشید که در این تصویر، امواج A و C در جهت روند بزرگتر هستند، پس بنابراین امواج سازنده هستند و خودشان از پنج موج تشکیل شده‌اند. موج B، در مقابل، ضد روند و در نتیجه اصلاحی و متشکل از سه موج است.

یک موج سازنده که به دنبال خود یک موج اصلاحی به همراه دارد ، یک درجه از امواج الیوت را تشکیل می‌دهد که از روندها و ضدروندها تشکیل شده.

همانطور که شما می توانید از الگوهایی که در تصویر بالا نشان داده شده ببینید، پنج موج همیشه صعودی نیستند و همچنین سه موج هم همیشه نزولی نیستند ( تنها موافق و مخالف روند هستند). به عنوان مثال هنگامی که روند بلندمدت نزولی است پنج موج نزولی هستند.

الیوت 9 درجه موج شناسایی کرد که به ترتیب از بزرگ به کوچک در زیر نام برده می‌شود:

• ابرچرخه بزرگ یا Grand Supercycle
• ابر چرخه یا Supercycle
• چرخه یا Cycle
• اصلی
• متوسط
• جزئی
• دقیقه یا Minute
• مینوت Minuette
• زیر مینوت یا Sub-Minuett

از آنجا که امواج الیوت فراکتال هستند ، درجه امواج بر اساس تئوری به سوی کوچکتر و یا بزرگتر شدن طبق لیست بالا حرکت می‌کند.

برای استفاده از این نظریه در معاملات روزانه، معامله‌گر ممکن است یک موج صعودی اصلی را شناسایی می‌کند و پوزیشن طولانی (long) را اتخاذ کند و پس از آن که الگوی 5 موج سهم تکمیل شد و روند در حال برگشت بود سهم را بفروشد و یا به پوزیشن کوتاه(short) برود .

محبوبیت نظریه موج الیوت

در دهه 1970، اصل امواج الیوت با تلاش‌های فراست و رابرت پرچر[2] به محبوبیت رسید. فراست و رابرت پرچر در کتاب خود که امروزه افسانه ای و معروف شده - اصل امواج الیوت را اینگونه تعریف کردند: کلیدی برای رفتار بازار - نویسندگان همچنین بازار صعودی دهه 1980 را پیش‌بینی کردند. پرچر همچنین بعدها چند روز قبل از سقوط سال 1987 سیگنال فروش صادر کرد.

کسانی که با امواج الیوت کار می‌کنند بر این نکته تاکید دارند که چون بازار فراکتال است دلیل بر این نیست که پیش‌بینی آن آسان باشد. دانشمندان نیز درخت را یک فراکتال می‌دانند اما این دلیل نمی‌شود که پیش‌بینی جهت هر شاخه آن آسان باشد. از لحاظ کاربرد عملی، اصل امواج الیوت نیز به مانند دیگر روش‌های تحلیل تکنیکال مخالفانی دارد.

یکی از نقاط ضعف مهم این است که افرادی که از این نظریه استفاده می‌کنند همیشه ممکن است به جای توجه به ضعف در تئوری، خوانش خود از موج‌شماری نمودار را مورد سرزنش قرار دهند و اشکال کار بدانند. در موارد شکست نیز یک تفسیر با سرنوشت نامعلوم درباره اینکه چقدر زمان می‌برد تا یک موج به اتمام می‌رسد وجود دارد. با این حال گفتنی است که مدافعان نظریه موج الیوت با تمام وجد از آن دفاع می‌کنند.

بازار بورس

تجربیات کاربردی بازار بورس کالا و ارز(کپی برداری با ذکر منبع ولینک مجاز میباشد)

مقدمه ای بر تئوری الیوت :

این تئوری روشی برای تحلیل بازار است که بر اساس الگوهای تکرار شونده امواج و اعداد فیبوناچی می باشد. الگوی ایده آل و کامل امواج الیوت از پنج موج صعودی به همراه سه موج نزولی تشکیل شده است .

اصل امواج توسط نلسون الیوت كشف گردیدكه حركت و برگشت انرا تشخیص می دهد .
الیوت در اطلاعات بازار سهام كشف كرد كه تغییرات قیمت در بازار با ساختار خاصی انجام می گیرد كه در واكنشهای چرخشی یك اهنگ اصلی را دنبال می كند. از این كشف ، او سیستمهای منطقی بررسی بازار را توسعه داد. الیوت 13 نوع موج مجزا كه در بازار سهام تكرار می شدند را ترسیم نمود. این امواج هیچ الزامی برای تكرار در زمان و یا دامنه خاصی ندارند. او مسیرها را تعریف ، ترسیم و نام نهاد. او توصیف كرد كه چگونه این ساختارها به یكدیگر متصل می شوند، چگونه انها در یك الگوی قابل پیش بینی بزرگتر به یكدیگر متصل می شوند وّّّّّّهمینطور در مورد الگوهای بزرگتر و بزرگتر .
بطور خلاصه اصل امواج یك مجموعه از مسیرهاست ویك تفسیر از این فرمها كه شبیه همه مسیرهایست كه تا بحال در حركت بازار اتفاق افتاده. توصیف الیوت تشكیل شده از یك سری قاعده تجربی راهنما برای تغییرات بازار. الیوت پیشگوئی قیمت برای بازار را مطرح نمود كه حالا بنام اصل امواج الیوت نامیده می شود.

سه جنبه مهم در نظریه موج وجود دارد.الگو , نسبت و زمان.الگو در نظریه موج به الگوهای موج و اشکال آن اشاره دارد که مهمترین جز این نظریه است.تحلیل نسبت ها برای تععین کردن نقاط تصحیح و قیمت های هدف از طریق اندازه گیری ارتباط بین موج های مختلف کاربرد دارد.وسرانجام روابط زمان برای تائید کردن الگوهای موجی و نسبت ها به کار می رود ولی از نظر بعضی از تحلیلگران نظریه الیوت زمان اهمیت و اعتبار کمی برای پیش بینی بازار برخوردار است.

3 )امواج Impulse و correction :

بازار از 2 حرکت کلی به وجود می آید

1- حرکت اصلی یا پیشرو (impuls)
2- حرکت اصلاحی (correction)
در تمام حرکت های بازار این 2 حالت موجود است و بازار دائم در حال ساخت این امواج است

اجزای تشکیل دهنده این امواج:

حرکتهای پیش روساختار پنج موجی دارند . در واقع در حرکات رو به جلو بازار
در جهت اصلی حرکت میکند . حرکات رو به جلو با ساختار 5 موجی به سمتی که بازار میخوا ه د حرکت میکنند .

عموما به موج های اصلاحی کمتر پرداخته می شود و کمتر تعریف واضحی از آنها دیده شده است.در نتیجه تشخیص و پیش بینی آنها مشکل است.ولی این نکته که به روشنی تعریف شده است این است که موج های اصلاحی هرگز با پنج موج اتفاق نمی افتند.موج های اصلاحی سه تا هستند.

زیگزاگ ها الگوی سه موج اصلاحی هستند که بر خلاف روند بزرگتر حرکت می کنند و هر کدام به ترتیب 5-3-5 موج شکسته می شوند.یکی از انواع زیگزاگ ها که کمتر دیده می شود زیگزاگ دوبل نام دارد.این نوع زیگزاگ اغلب در الگوهای بزرگ تصحیحی اتفاق می افتد.این نوع متفاوتی از الگوی زیگزاگ 5 , 3 , 5 مرتبط با الگوی b,a و c میانی است.

تمایز بین پهنه ها و زیگزاگ ها این است که پهنه ها از الگوی 3-3-5 پیروی می کنند.پهنه ها بیشتر علامت تقویت بازار افزایشی هستند و بیشتر الگوی تحکیمی به شمار می آیند تا الگوی تصحیحی

مثلث ها معمولا در چهارمین موج و قبل از آخرین حرکتی که در سمت روند بزرگ انجام می شود رخ می دهند.می توان گفت در روند صعودی این مثلث ها هم صعودی و هم نزولی هستند.نوع صعودی آنها زمانی رخ می دهد که ادامه روند صعودی را مشخص می کنند و نوع کاهشی آنها بیانگر این است که بعد از یک صعود شدید قیمت ها کمی افت می کنند.تفسیر الیوت از مثلث ها همان چیزی است که از الگوهای مثلثی کلاسیک تفسیر می شود اما با دقت بیشتری که از او انتظار می رود.

هو الرزاق
دنیای امروز دنیای اطلاعلات است .
ما بر ان شدیم تا تجربیات خود را که باتحمل هزینه های گزاف معنوی و مالی به دست آمده را در اختیار شما قرار داده تا تریدرهای ایرانی که سرشار از نبوغ و استعداد هستند روز به روز در این بازار موفقتر باشند .

مقدمه ای بر تئوری امواج الیوت

امواج الیوت چیست؟ و چرا این روش بعد از 100 سال هنوز طرففداران زیادی دارد؟ برای پاسخ به این سوالات اجازه بدید مقدمه ای از امواج الیوت ارائه نماییم. آر.ان. الیوت بنیانگذار نظریه امواج الیوت یک کارمند خزانه داری آمریکا بود. او که زندگی معمولی داشت. در کنار کار اصلی خود در بازار سهام آمریکا نیز سرمایه گذاری می کرد. زمانی که وی نظریه داو را مطالعه نمود به تحلیل تکنیکال علاقمند شد. و در این مسیر پا نهاد. الیوت دو سال از عمر خود را در خانه و در بستر بیماری بسر می برد. عده ای معتقد بدلیل زیان هایی که در آن سالها در بورس کرده بود دچار بیماری شده بود. اما در همان دوران او خیلی سخت به بررسی نمودارهای سهم می پردازد.

سرانجام وی “نظریه امواج الیوت” را در نیمه نخست قرن بیستم به بازار سرمایه معرفی کرد. در واقع تلاشهای الیوت در این راه از سال 1934 شروع شد. در سال ۱۹۳۹ نظریات الیوت با کمک سی جی کولینز ، طی مقالاتی که در مجله فایننشال ورلد منتشر شدند. و مورد توجه وال استریت قرار گرفت. تا بالاخره در سال 1946 یعنی دو سال قبل از مرگش نظریه خود را در کتاب خود منتشر نمود، نام کتاب وی “قانون طبیعت-راز هستی” نام داشت.

او با بررسی قیمت ها در بازار سرمایه متوجه شد نه تنها تغییرات قیمت کاملا منظم است . بلکه از ساختار خاصی که با طبیعت نیز هماهنگی و هارمونی کامل دارد، پیروی می کند. با این کشف او توانست مکانیزمی برای پیش بینی حرکات قیمت در بازار سرمایه طراحی کند. الیوت این کار را با ابداع الگوهایی که در بازار به صورت مرتب تکرار می شدند انجام داد.

باور الیوت

الیوت بر این باور بود که هر عرصه ای که در آن جنب و جوش و فعالیت مردم زیاد باشد. حرکت ها بر اساس قاعده ای طبیعی که او آن را نظریه موج ، برگرفته از حرکت امواج دریا می خواند، انجام می شود. و البته پر واضح است که بزرگترین نمود چنین بالا و پایین شدنی، بازار سرمایه است.

الیوت به لطف هوش و نبوغ شگفت انگیزش ، با بررسی نمودارهای صنایع داوجونز توانست مجموعه ای از اصول مقدمه ای بر نظریه موج الیوت و قوانینی تدوین کند. که در آن زمان این قواعد کلیه حرکت های بازار مالی آن دوران تا سال 1940 را توجیه می کرد. در آن سال ها هنگامی که سرمایه گذاران بر این باور بودند که محال است شاخص داوجونز سقف سال 1929 را بشکند و اعداد فراتری را تجربه کند ، الیوت بازار افزایشی و شدیدی را برای چند دهه پیش بینی کرد. و امروز شاهدیم اکثر پیش بینی های او تحقق یافته است.

هر قدر در شرایط غیر قابل پیش بینی اقتصاد مانند رکودهای اقتصادی، جنگ های بزرگ، بازسازی های پس از جنگ و شکوفایی های اقتصادی بیشتر تامل می کنیم ، بهتر درک می کنیم که نظریه امواج الیوت کاملا متناسب با واقعیت های زندگی است. این مهم سبب ایجاد اطمینان بیشتر به این اصل انکار ناپذیر می شود.

نظریه الیوت بعد ازمرگ وی در سال 1948 به دست فراموشی سپرده شد. 5 سال بعد از مرگش یعنی در 1953 توسط همیلتون بولتون با چاپ کتاب “Elliot wave supplement” یا “نظریه تکمیلی موج الیوت” ، از افتادن این کشف بزرگ به دست فراموشی جلوگیری نمود.

پس وی هم اساتید بیشماری مثل رابرت پرکتر، رابرت بالان، گلن نیلی، رابرت ماینر و غیره بر روی این روش تحلیلی شگفت انگیز کار کردند. و مواردی زیادی به این تئوری اضافه نمودند. جهت آشنایی با سبک های مختلف امواج الیوت می توانید این مقاله را مطالعه نمایید.

قاعده کلی امواج الیوت

الیوت بیان کرد بازارها همواره و برای همیشه در یک حهت حرکت نمی کنند. بلکه بعد از هر حرکت تند و شارپی بازار نیاز به یک استراحت و برگشت قیمتی دارد. دقیقا مثل انسانی که از کوه بالا می رود. پس از هر صعودی خستگی چیره شده و نیاز به استراحت احساس می شود. و معمولا زمان استراحت چند برابر زمان صعود می باشد.

بر همین مبنا الیوت رفتار بازارها را به دو بخش کلی حرکات شتابدار و حرکات تصحیحی تقسیم بندی کرد.

امواج شتابدار:

این الگوها در جهت روند اصلی بازار می باشند. و حرکاتی شارپ و روند دار می باشند. هر الگوی شتابدار از پنج ریز موج تشکیل می شود. که شامل 3 موج جنبشی و 2 موج اصلاحی است. در واقع فاز سوده بازار در این قسمت می باشد. و اندیکاتورهای دنبال کننده روند مثل Moving Average ها در این قسمت بخوبی عمل می کنند. الگوهای شتابدار دارای سه قانون اصلی هستند.

• موج 2 نمی تواند کل موج 1 را برگشت کند.
• موج 3 نمی تواند کوچکترین موج بین امواج شتابدار باشد.
• موج 4 نمی تواند وارد حریم موج 1 شود.

امواج تصحیحی:

این الگوها در خلاف جهت روند اصلی بازار می باشند. و حرکاتی نوسانی و زمانبر می باشند. الگوی تصحیحی نیز شامل سه ریز موج است. که دو موج آن جنبشی و یک موج آن آصلاحی می باشد. این بخش از بازار پیچیده ترین بخش بازار می باشد. و صرفا نوسانگیری در این بخش امکان پذیر است. در این فاز اندیکاتورهای اشباع خرید و اشباع فروش مثل RSI قابل استفاده می باشد.

درجه امواج:

همچنین الیوت نشان داد که امواج دارای رفتار فرکتالی هستند. و به درجات مختلف تقسیم بندی کرد.اما در همه درجات شکل کلی الگو و دو فاز شتابدار و اصلاحی ثابت باقی می ماند. و همان قوانین کاملا صادق است. در واقع با به هم پیوستن الگوهای شتابدار و تصحیحی، الگوهای بزرگتری ایجاد می شود که همان شرایط و قوانین را دارند و فقط زمان و قیمت بیشتری صرف می کنند. لذا الیوت امواج را مطابق جدول زیر درجه بندی کرد.

امیدوارم مقاله “امقدمه ای بر امواج الیوت” برای شما مفید بوده باشد. قطعا مطالب تئوری امواج الیوت گسترده و محدود به این مطالب نمی باشد. لذا در این مقاله صرفا سعی شد مقدمه ای از امواج الیوت جهت آشنایی شما عزیزان مطرح گردد.

علاقمندان می توانند جهت اطلاعات تکمیلی از کتاب ها و منابع داخل سایت بهره ببرند.

برای دریافت مطالب جدید می توانید در کانال تلگرام یا پیج اینستاگرام شیراز نئوویو ما را همراهی نمایید.