معامله مابه التفاوت های نرخ بهره

نرخ تسعیر ارز چیست؟ – [نحوه محاسبه و ثبت حسابداری تسعیر ارز]

آیا می دانید یکی از مسائل مهم تجاری و اقتصادی در تمام دنیا تسعیر ارز می باشد! اکثر شرکت های تجاری برای انجام معاملات با سایر کشور ها مجبور می شوند، که از پول رایج کشور مقصد استفاده نمایند. حسابداران برای ثبت معاملات ارزی در دفاتر، باید با استفاده از نرخ تسعیر ارز، مبلغ معاملات را به پول رایج کشور خود تبدیل نمایند.

پس از مطالعه این مقاله شما با تسعیر ارز، مفهوم معاملات ارزی، نحوه محاسبه تسعیر ارز، ثبت حسابداری تسعیر ارز، استاندارد تسعیر ارز، اصطلاحات تسعیر ارز و … آشنا خواهید شد.

مدیران کسب و کارها
مدیران مالی شرکت ها
حسابداران

تسعیر ارز چیست؟

فرایند تبدیل واحد پولی تسعیر ارز نامیده می شود. در شرکت ها و سازمان ها با استفاده از روش تسعیر ارز تغییرات نرخ ارز در عملیات مالی و حسابداری بررسی شده و سپس به صورت استاندارد در صورت های مالی ثبت می گردد.

ممکن است بسیاری از شرکت ها عملیات خرید و فروش خود را با استفاده از ارز های خارجی انجام بدهند، در حالی که مطابق قوانین حسابداری کشور، مبالغ تمام حساب های شرکت باید بر مبنای واحد پول رایج کشور ثبت گردد، بنابراین برای رفع این مشکل شرکت ها باید اطلاعات رویداد های مالی خود را با استفاده از تسعیر ارز به واحد پول رایج کشور( ریال) تبدیل نموده و در دفاتر حسابداری خود ثبت نمایند.

تعریف ارز

ارز (Currency) نوعی واحد پول پذیرفته شده در کشورها است، که دولت هر کشور آن را توزیع نموده و مردم می توانند با استفاده از آن به معاملات و مبادله محصولات بپردازند. نوع ارز هر کشور با سایر کشور ها متفاوت می باشد، اما این امکان وجود دارد که یک کشور استفاده از ارز سایر کشورها در کشور خود را قانونی نماید.

یورو تنها ارزی می باشد که در چند کشور اروپایی مورد استفاده قرار می گیرد.

مفهوم معاملات ارزی

هنگامی که شرکت با استفاده از ارز به انجام معاملات بپردازد، معامله ارزی صورت گرفته است. به عنوان مثال هنگامی که شرکت شرکت برای خرید و یا فروش محصولات خود از ارز استفاده نماید، معامله ارزی انجام داده است.

تسعیر ارز به زبان ساده

تبدیل پول ملی یک کشور به واحد پول کشوری دیگر تسعیر ارز نامیده می شود و جزء مفاهیم مهم اقتصادی به حساب می آید. در کشور ما به دلیل میزان بالای نرخ تورم، تسعیر ارز توسط اغلب شرکت های تجاری ازجمله شرکت هایی که به فعالیت های واردات و صادرات مشغول هستند و همچنین شرکت های پذیرفته شده در بورس انجام می شود.

تبدیل پول ملی یک کشور به واحد پول کشوری دیگر تسعیر ارز نامیده می شود

ثبت حسابداری تسعیر ارز

ثبت حسابداری تسعیر ارز بدین طریق می باشد، که ابتدا عملیات ثبت اولیه معامله ارزی با توجه به نرخ ارز موجود در هنگام معامله به واحد ریال ثبت شده و در مرحله بعد با توجه به نوع خرید یا فروش بودن معامله تسعیر ارز ثبت می شود. حسابدار معاملات ارزی را با توجه به نوع معامله در نرم افزار حسابداری ثبت خواهد نمود.

تسعیر ارز چگونه محاسبه می شود؟

برای محاسبه تسعیر ارز می توان به سه روش روزانه، ماهیانه و سالیانه اقدام نمود. روش روزانه دقیق تر از روش ماهیانه و سالیانه می باشد، زیرا در این روش حسابداران هر روز نرخ ارز را محاسبه می نمایند.

سود و زیان تسعیر ارز چیست؟

اگر پس از انجام تسعیر ارز مانده حساب ارزی مثبت باشد، شرکت از انجام تسعیر ارز سود نموده است. اما اگر پس از انجام تسعیر ارز مانده حساب ارزی منفی باشد، شرکت از انجام تسعیر ارز زیان نموده است.

نحوه محاسبه سود و زیان تسعیر ارز

سود تسعیر ارز بدین معنی می باشد، که اگر نرخ تسعیر دلار در تاریخ پرداخت بدهی ارزی پایین تر از نرخ تسعیر دلار در تاریخ معامله باشد، شرکت از سود تسعیر ارز برخوردار خواهد شد.

زیان تسعیر ارز بدین معنی می باشد، که اگر نرخ تسعیر دلار در تاریخ پرداخت بدهی ارزی بالاتر از نرخ تسعیر دلار در تاریخ معامله باشد، شرکت از زیان تسعیر ارز برخوردار خواهد شد.

نکته: درصورتی که مانده محاسبات تسعیر منجر به سود گردد حساب سود تسعیر ارز به در بخش بستانکار و درصورتی که مانده محاسبات منجر به زیان گردد حساب سود تسعیر ارزدر بخش بدهکار ثبت می گردد.

چگونگی محاسبه تسعیر ارز در بازه های زمانی

برای محاسبه تسعیر ارز می توان در سه بازه زمانی روزانه، ماهیانه و سالیانه اقدام نمود، که در ادامه به معرفی آن ها خواهیم پرداخت.

3 روش محاسبه نرخ تسعیر ارز

برای محاسبه تسعیر ارز سه روش روزانه، ماهیانه و سالیانه وجود دارد، که در این بخش به معرفی هریک از این روش ها می پردازیم.

1. ثبت ارز با نرخ ثابت

در این روش نرخ ارز در طول یک سال به صورت ثابت درنظر گرفته شده و معاملات شرکت با توجه به نرخ درنظر گرفته شده ثبت می گردد. در انتهای سال نیز حسابداران مانده های ارز را تسعیر می نمایند و سود و زیان شرکت را محاسبه خواهند نمود.

ثبت ارز با نرخ ثابت در تسعیر ارز

2. ثبت دوره ای نرخ متغیر ارز

در این روش نرخ ارز به صورت ماهیانه و یا بر اساس دوره مالی ثبت می گردد و سپس عملیات تسعیر ارز انجام می شود.

3. ثبت روزانه نرخ متغیر ارز

در این روش نوسانات نرخ ارز در هر روز ثبت شده و تسعیر ارز انجام می شود. این روش دارای در مقایسه با دو روش دیگر معامله مابه التفاوت های نرخ بهره دقیق تر می باشد.

مثال محاسبه نرخ تسعیر ارز

برای درک راحت تر محاسبه تسعیر ارز در ادامه به یک مثال می پردازیم.

فرض می نماییم شرکت A که شرکتی ایرانی است، کالایی را به مبلغ 20000 دلار به صورت نسیه به شرکت B که شرکتی خارجی است فروخته است. در تاریخی که این معامله ارزی انجام شده است، نرخ دلار 30000 ریال بوده است. حال ثبت معامله ارزی انجام شده در دفاتر حسابداری شرکت معامله مابه التفاوت های نرخ بهره A به صورت زیر می باشد.

حساب دریافتی شرکت B: 30,000,000

بابت فروش کالا به شرکت B :1000 دلار

حال فرض می نماییم در زمانی که تسعیر ارز ثبت شده است، نرخ ارز به مبلغ 35000 ریال می باشد. به دلیل ثبت فروش در ترازنامه حساب دریافتی و با توجه به این که حساب دریافتی جزء اقلام پولی به حساب آمده است، لازم است که با تاریخ ترازنامه نیز مجددا تسعیر محاسبه گردد.

100,000,000= ( 30,000–35,000 ) * 20,000

بنابراین سود تسعیر مبلغ 100,000,000 می باشد. حال اگر قیمت یورو پایین می آمد شرکت متحمل ضرر میشد.

نمونه حسابداری نرخ تسعیر ارز

برای شرح حسابداری نرخ تسعیر ارز به بررسی یک مثال واقعی می پردازیم.

شرکت البرز در تاریخ 02/02/1397 قطعاتی را از کشور آلمان به مبلغ 1000 دلار خریداری کرده است. قیمت دلار در تاریخ خریداری قطعات برابر با 4000 تومان بوده است. در تاریخ 05/04/1397 قیمت دلار مبلغ 5000 تومان و در تاریخ 12/09/1397 قیمت دلار برابر با 6500 تومان بوده است.

در تاریخ خرید دارایی مبلغ 4,000,000 تومان در سیستم ثبت می گردد.

دارایی/ ماشین آلات 4,000,000

حساب پرداختنی تجاری ]ارزی[ 4,000,000

حال به دلیل افزایش نرخ ارز و عدم وجود حفاظ در برابر بدهی، زیان تسعیر ارز را شناسایی نمی کنیم، بلکه مبلغ تفاوت را به بهای تمام شده اضافه می کنیم.

دارایی / ماشین آلات 2,500,000

ح پرداختنی تجاری ]ارزی[ 2,500,000

ثبت تصفیه حساب به شرح زیر است:

ح پرداختنی تجاری ]ارزی[ 6,500,000

موجودی نقد و بانک 6,500,000

لازم به ذکر می باشد درصورتی که تسویه حساب با شرکت خارجی در سال مالی آینده انجام شود، سود و زیان تسعیر ارز نیز باید در پایان سال مالی شناسایی شود.

ترازنامه تسعیر ارز چیست؟

ترازنامه تسعیر ارز نوعی صورت مالی می باشد، که اقلام پولی و اقلام غیرپولی در آن درج می شود.

نحوه تنظیم ترازنامه تسعیر ارز

نحوه تنظیم ترازنامه تسعیر ارز مانند سایر ترازنامه ها بوده و براساس معادله حسابداری انجام خواهد شد. مواردی که در ترازنامه تسعیر ارز ثبت می گردند، شامل اقلام پولی و اقلام غیر پولی می باشد.

در ترازنامه تسعیر ارز چه مواردی ذکر می شود؟

در ترازنامه تسعیر ارز اقلام پولی و اقلام غیر پولی قرار داده می شوند.

اقلام پولی

اقلام پولی شامل مواردی مانند دارایی ها، بدهی ها و پول نقد می باشد (که با مبلغ مشخصی به صورت نقد دریافت و پرداخت خواهد شد.) با نرخ ارز در تاریخی که در ترازنامه تنظیم می شود، مجددا تسعیر شده و ممکن است در نرخ تسعیر ارز تفاوت وجود داشته باشد.

چند نمونه از اقلام پولی عبارتند از: موجودی نقد، سپرده ای کوتاه مدت و اوراق مشارکت

اقلام غیر پولی

اقلام غیر پولی به مواردی گفته می شود که تسعیر ارز با نرخ ارز در تاریخ انجام معامله صورت می گیرد و در نرخ تسعیر ارز تغییری مشاهده نخواهد شد.

چند نمونه از اقلام غیرپولی عبارتند از: موجودی کالا، پیش پرداخت و پیش دریافت

استاندارد تسعیر ارز چیست؟

تسعیر ارز دارای استاندارد هایی می باشد که باید همه آن ها رعایت شوند. مهم ترین استاندارد مرتبط با تسعیر ارز استاندارد شماره 16 می باشد که در ادامه به معرفی آن می پردازیم.

استاندارد شماره 16 تسعیر ارز

استاندارد شماره 16 تسعیر ارز در دو مورد به کار گرفته می شود که عبارتند از :

• تسعیر معاملات ارزی
• تسعیر صورت های مالی عملیات خارجی که از طریق تلفیق یا روش ارزش ویژه در صورت های مالی واحد تجاری منعکس می شود.

استاندارد شماره 16 تسعیر ارز گسترده بوده شرح و بررسی این استاندارد در این مقاله نمی گنجد، به همین جهت فایل کامل آن را در انتهای صفحه قرار داده ایم. شما می توانید با دانلود فایل آن متن کامل استاندارد را مطالعه نمایید.

نکات مهم مربوط به تسعیر ارز

تا این بخش سعی نمودیم اطلاعات جامعی در اختیار شما عزیزان قرار بدهیم، در این بخش از مطالب نیز به شرح نکات مهم تسعیر ارز خواهیم پرداخت.

نکات مهم تسعیر ارز

سایت های استعلام نرخ ارز

برای استعلام نرخ ارز سایت های مختلفی وجود دارد، سایت سنا به آدرس (https://www.sanarate.ir )، سایت نیما به آدرس (www.ntsw.ir) و آرشیو نرخ ارز بانک مرکزی از جمله سایت هایی می باشند، که کاربران می توانند با مراجعه به آن ها به بررسی و استعلام نرخ ارز بپردازند.

افزایش نرخ تسعیر ارز بانک ها

در سال 99 بانک مرکزی نرخ جدید تسعیر ارزی برای گزارشگری منتهی به شهریور ماه را برای هر یور مبلغ 12900 تومان و برای هر دلار مبلغ 11000 تومان اعلام نموده است.

نرخ های ذکر شده در عمکرد بانک های ملت، تجارت، آینده، صادرات، شهر، سرمایه، پارسیان، اقتصاد نوین، پست بانک ایران، بانک سامان و بانک خاورمیانه تاثیر معنادار خواهد گذاشت.

اصطلاحات مرتبط با تسعیر ارز

عملیات خارجی و واحد پول گزارشگری 2 اصطلاح پرکاربرد تسعیر ارز می باشند که در ادامه به شرح آن ها می پردازیم.

عملیات خارجی

واحدی های تجاری به صورت فردی یا وابسته یا مشارکت خاص و یا شعبه واحد تجاری گزارشگر که استقرار و یا اداره فعالیت های آن ها در خارج از کشور ایران انجام می شود، عملیات خارجی نام می گیرند.

واحد پول گزارشگری

پول گزارشگری واحد پولی می باشد که در صورت های مالی استفاده می شود. بنابراین هنگامی که یک واحد تجاری معاملات خود را با استفاده از ارز انجام می دهد، برای ثبت معاملات ارزی خود در صورت های مالی، باید معاملات ارزی خود را به واحد پول گزارشگری که همان ریال می باشد تسعیر نماید.

ارتباط تسعیر ارز با تورم و رشد نقدینگی

تسعیر ارز موجب تغییر در رشد نقدینگی و تورم می شود، اما تاثیر آن به قدری نمی باشد که سبب ایجاد تورم افسارگسیخته و ایجاد مشکل در اقتصاد کشور گردد. برای کنترل و جلوگیری از نوسانات تورمی که پس از ورود منابع حاصل از درآمد ارزی در کشور ایجاد می شود، لازم است مجلس شورای اسلامی بر ساز و کار های اجرایی مناسب و تعهدات دولت ها نظارت نماید.

نتیجه گیری

با توجه به این که اکثر شرکت ها برای خرید و یا فروش محصولات خود به سایر کشور ها در جهان معاملات ارزی انجام می دهند و از پول رایج کشور های دیگر استفاده می نمایند و مطابق استاندارد های حسابداری کشور ایران، تمام رویداد های مالی در دفاتر حسابداری باید با واحد پول رایج کشور ثبت گردند، اهمیت بسیار بالای تسعیر ارز آشکار می شود.

با استفاده از تسعیر ارز حسابداران واحد پول سایر کشور ها را به واحد پول کشور ایران (ریال) خود تبدیل نموده و سپس مبلغ معاملات را به ریال در دفاتر حسابداری ثبت می نمایند. برای تسعیر ارز لازم است که نرخ ارز بررسی گردد، برای بررسی و انجام نرخ تسعیر ارز سه روش روزانه، ماهیانه و سالیانه وجود دارد.

درصورتی که سوال و یا نظری درباره مقاله نرخ تسعیر ارز دارید، می توانید از طریق درج کامنت برای این مقاله با ما در ارتباط باشید.

۸ مزیت قرارداد کشف پریمیوم برای تولیدکنندگان

با توجه به آغاز طرح ویژه وزرات صمت و عرضه تختال فولاد هرمزگان و فولاد خوزستان، مس کاتد شرکت ملی صنایع مس ایران، شمش بلوم شرکت های چادرملو، جهان فولاد سیرجان و فولاد کاوه جنوب کیش و شمش آلومینیوم آلومینای ایران از فردا در قالب قراردادهای کشف پریمیوم در بورس کالا، رسول رحیم نیا مدیر صندوق سرمایه‌گذاری شرکت تامین سرمایه بانک ملت در یادداشتی با موضوع قرارداد کشف پریمیوم به تعریف، بررسی تجربه های بین المللی و داخلی، مزایا و نحوه تعیین پریمیوم در تالار بورس کالا پرداخته است که در کالاخبر می خوانید.

به گزارش «کالاخبر»؛ بازار معاملات کالاهای فیزیکی از طریق ۶ روش مختلف: معاملات نقدی، سلف، نسیه، کشف پریمیوم، تهاتر و پیمان آتی صورت می‌پذیرد که از میان آن ها معاملات تهاتر و پیمان آتی هنوز در بورس کالا راه اندازی نشده است.

قرارداد های کشف پریمیوم از ابزارهای پوشش ریسک برای رفع نگرانی عرضه کنندگان و خریداران در خصوص امکان فروش محصول یا امکان تامین کالای مورد نیاز برای مقاطع زمانی مشخص در آینده و ایجاد رونق مبادلات تجاری است که بر مبنای آنها می‌توان قراردادهای بلندمدت منعقد کرد. در سال‌های گذشته همواره فعالانِ صنعت، خواهان ایجاد قراردادهای بلندمدت جهت تامین مواد اولیه بوده اند تا بتوانند از تامین مواد اولیه خود اطمینان حاصل کنند و مانند شرایط فعلی مجبور نباشند هفتگی در خصوص تامین مواد اولیه تصمیم گیری کنند که وجود معاملات کشف پرمیوم کمک مهمی به این امر دارد.

تعریف

معاملات کشف پریمیوم قراردادی است که در بازار فیزیکی معامله می‌شود و به موجب آن، طرفین متعهد می‌شوند که در زمان مشخصی در آینده (تحویل، حمل یا بارگیری) کالا را بر اساس قیمت نهایی (قیمت مبنا به علاوه مابه التفاوت توافق شده) معامله نمایند. خریدار بخشی از ثمن معامله را در زمان توافق(حدود ۶ درصد ارزش علی الحساب تقریبی بهای تقریبی قرارداد)، به فروشنده پرداخت و تسویه مابقی وجه متعاقباً و براساس شرایطی انجام می‌شود که در زمان عقد قرارداد مشخص می‌گردد. مکانیسم این قرارداد به گونه‌ای است که در ابتدای انجام توافق، طرفین باید قسمتی از ارزش حدودی معامله را نزد اتاق پایاپای به عنوان وجه الضمان تودیع کنند.

در این قرارداد، ﭘﺮﻳﻤﻴﻮم ﻣﺒﻠﻎ ﻳﺎ درﺻﺪی اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻬﺖ ﻣﺤﺎسبه ﻗﻴﻤﺖ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﻣﺒﻨﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻳﺎ از ﻗﻴﻤﺖ ﻣﺒﻨﺎ ﻛﺴﺮ می‌ﺷﻮد و قیمت مبنا(میانگین موزون هفتگی معاملات ۳ هفته آخر در بورس کالا) ﻗﻴﻤﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در زﻣﺎن ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه در اﻃﻼﻋﻴﻪ ﻋﺮﺿﻪ، ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺮﺟﻊ ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل ﺑﻮرس اﻋﻼم می‌شود.

این قرارداد ابزاری منعطف است که می تواند برای سررسیدهای کوتاه مدت و یا بلندمدت مورد استفاده قرار گرفته و فرمول تعیین قیمت معامله نهایی، پیش پرداخت و نوع معامله نهایی آن، براساس نیاز طرفین معامله قابل تغییر است.

تجربه های بین المللی

این قراردادها در حالی برای استفاده در بورس کالای ایران طراحی شده که در بیان سابقه و نمونه‌های مشابه از انعقاد این نوع قراردادها در بورس‌های کالایی در دنیا می‌توان به بورس فلزات لندن اشاره کرد؛ گرچه تفاوت‌هایی بین این قراردادها در بورس کالای ایران با قراردادهای پریمیوم در بورس لندن وجود دارد. بطوریکه در بورس فلزات لندن به دلیل گستردگی دامنه انبارهای پذیرش شده در کشورهای مختلف، خریدار محصولی را از یک عرضه‌کننده خریداری می‌کند، اما محل تحویل توسط عرضه‌کننده تعیین می‌شود. این در حالی است که خریداران تمایل دارند کالا را در منطقه ای دیگر تحویل بگیرند. (با کمک قراردادهای پریمیوم خریدار می‌تواند کالای مشابه را از انبار دیگری در یک منطقه یا کشور دیگری تحویل بگیرد.)

در بورس های کالایی جهان برای رفع دغدغه تولیدکنندگان از قراردادهای بلندمدت و روش کشف پریمیوم استفاده شده، بنابراین از این طریق برای صنایع کوچک و متوسط امنیتی برای تامین منابع مالی خود فراهم شده است.

تجربه ایران

معاملات قراردادهای کشف پریمیوم که از نوع قراردادهای بلندمدت به شمار می رود، برای نخستین بار در بورس کالای ایران روی محصول وکیوم باتوم تولیدی مجتمع پالایش نفت اصفهان کلید خورد. در حال حاضر این قرارداد بر روی محصولاتی نظیر قیر، وکیوم باتوم، پی وی سی و لوله مسی اعمال شده است معامله مابه التفاوت های نرخ بهره و قرار است به طور گسترده روی کالاهای مختلف براساس طرح وزارت صمت اجرایی شود.

از لحاظ تناژ فروش محصولات موضوع این قرارداد وکیوم باتوم و قیر بیشترین عرضه در این معاملات را داشته اند.

مزایا

از جمله مزایای قرارداد کشف پریمیوم می توان به موارد زیر اشاره کرد.

۱- اطمینان خاطر نسبت به فروش و تامین به موقع کالا:مزیت اصلی این گونه قراردادها نسبت به سایر قراردادها در آن است که در قرارداد کشف پریمیوم خریدار از دریافت و تامین به موقع کالا و فروشنده نسبت به فروش محصول خود در آینده اطمینان خاطر دارد. معاملات کالاها در قالب قراردادهای کشف پریمیوم در بورس کالا راهکاری مناسب برای اطمینان فروشنده از فروش محصول در آینده و همچنین امکان برنامه ریزی خریدار این قراردادها برای تولید آتی است. این اتفاق به طور مستقیم تولید کشور را تحت تأثیر قرار می‌دهد و سبب می شود تا تولید کننده تمام تمرکز خود را صرفاً بر روی تولید متمرکز کرده و دغدغه‌ای بابت تامین نیاز موارد اولیه نداشته و محصولات با سرعت بیشتری به بازار مصرف عرضه شود؛ همچنین به دلیل عرضه به موقع محصولات شرکت‌های خریدار، شوک قیمتی در بازار بوجود نمی‌آید و آرامش نسبی در اقتصاد حکفرما می‌شود.

۲- مدیریت سرمایه در گردش: در حالی که در قراردادی مثل سلف خریدار باید از وضعیت مالی خوبی برخوردار باشد تا جنس موردنظر را پیش‌خرید کند یا برخی خریداران، سرمایه مورد نیاز را برای تامین مواد اولیه مصرفی خود در اختیار ندارند، اما برای حفظ تولید آتی خود نیازمند تضمین هستند که این ضمانت به کمک قرارداد کشف پریمیوم امکان‌پذیر است. در روش کشف پریمیوم، خریدار نیاز به پرداخت کل وجه معامله را در ابتدا معامله ندارد و به این ترتیب مشکل نقدینگی صنایع نیز در قراردادهای بلندمدت مرتفع می‌شود.

۳- امکان فروش محصول توسط فروشنده به قیمت معامله مابه التفاوت های نرخ بهره معامله مابه التفاوت های نرخ بهره روز: در قرارداد آتی به دلیل مشخص شدن قیمت نهایی در زمان انعقاد قرارداد، قیمت نهایی برای طریفین معامله تعیین شده است. افزایش یا کاهش قیمت در زمان سررسید معامله سبب سود یا زیان طرفین معامله می‌شود. اما در این نوع قراراداد خریدار و فروشنده ضمن اطمینان از خرید یا فروش محصول با مبنای قیمت روز معامله می‌کنند. فروشنده از طریق این ابزار نه تنها فروش خود را تضمین کرده بلکه با کشف معامله مابه التفاوت های نرخ بهره پریمیوم، در زمان انجام معامله نهایی قیمت محصول خود را نیز بیمه می‌کند.

۴- برنامه‌ریزی تولید و جلوگیری از ایجاد نوسانات قیمتی: قراردادهای کشف پریمیوم می‌تواند عاملی برای بهبود برنامه‌ریزی تولید برای محصولات مبتنی بر این نوع قرارداد باشد و این محصولات را از نوسانات لحظه ای بازار مصون دارد. قراردادهای کشف پریمیوم برای بالادست، دستاورد مهمی مانند برنامه‌ریزی برای تولید به همراه خواهد داشت و این واحدها می‌توانند برای شناسایی دقیق نیاز بازار داخل وارد این قراردادها شوند. صنایع پایین دستی نیز با توجه به قراردادهایی که برای فروش داشته و برنامه ریزی تولید کرده‌اند، می‌توانند مواد اولیه خود را به طور بلندمدت خریداری کنند. این امر سبب می شود تا به دور از هیجانات بازار و به دلیل تامین مواد اولیه شرکت های تولیدی تقاضا از سمت تولیدکنندگان مدیریت و از نوسانات قمیتی در بازار جلوگیری نماید.

۵- نظارت دقیق و شفافیت معاملاتی: با توجه به اینکه انعقاد قراردادهای بلندمدت در بستر بورس کالا انجام می شود، شاهد نظارت دقیق و شفافیت کامل معاملات و عمل به تعهدات کامل خواهیم بود.

۶- راهکاری برای پوشش ریسک‌های مربوط به نوسانات قیمتی: کشف پریمیوم از جمله ابزارهایی است که می‌توان در بورس کالا جهت پوشش ریسک نوسان قیمت به کار برده شود. قطعا در بازار نزولی خریدار با خیال راحت به خرید خود ادامه می دهد و در بازار صعودی نیز فروشنده موجودی انبار محصول خود را با فرض رشد قیمت ها در آینده، احتکار نخواهد کرد، چرا که ریسک هر دو طرف پوشش داده خواهد شد. این نوع قراردادها یک مدل تعهد دو جانبه محسوب می شود که براساس فرمولی توافقی در میان مدت و یا بلند مدت در خصوص قیمت نهایی کالا در زمان تحویل معین شکل می‌گیرد.

۷- حذف سفته بازان: در این قراردادها عرضه کننده اقدام به فروش معامله مابه التفاوت های نرخ بهره در بازه‌های بلندمدت خواهد کرد که از عرضه های هفتگی آن فروشنده جدا است و خریدارانی که به سررسیدهای بلندمدتی نیاز دارند و از جمله خریدارانی نیستند که با نوسانات بازار، وارد فرایند خرید شوند و با رکود نیز خارج شوند و در عین حال نیاز به تامین مواد اولیه به طور منظم، پایدار و بلندمدت دارند، می توانند وارد جریان این قراردادها شوند.

۸- امکان صادرات محصولات مازاد: طبق اعلام وزارت صمت اگر محصولات عرضه شده به فروش نرسند و در بازار داخل در قالب قراردادهای کشف پریمیوم معامله نشوند، سهمیه صادراتی شرکت‌ها در ماه‌های عرضه شده لحاظ خواهند شد و لذا امکان برنامه ریزی صادراتی را برای شرکت‌ها از هم اکنون فراهم خواهد کرد. این امر سبب می‌شود تا شرکت های تولید کننده ضمن مرتفع کردن نیازهای واقعی نه سفته بازی بتوانند ظرفیت مازاد را را صادر و از توزیع رانت به سفته بازان ممانعت به عمل آورند.

تفاوت قراردادهای پریمیوم نسبت به فروش سلف چیست؟

حسن این قراردادها نسبت به قرارداد سلف این است که در قراردادهای سلف، خریدار ناچار است که همه پول را پرداخت کند و با توجه به ریسکی که بازار دارد، افزایش قیمت‌ها می تواند به ضرر عرضه کننده و کاهش قیمت ها به ضرر خریدار خواهد بود. اما در قراردادهای کشف پریمیوم قیمت در سررسید تحویل مشخص می‌شود و کسانی وارد این رقابت می‌شوند که بخواهند در آن زمان سررسید و بازه زمانی مد نظر خود، محصول را تحویل بگیرند. این مساله موجب خواهد شد که تولیدکنندگان واقعی وارد این قراردادها شوند و برای تولیدکننده ای که می خواهد برنامه ریزی بلند مدت انجام دهد، این ابزار می تواند بسیار کارآمد باشد.

نحوه تعیین قیمت در قراردادهای پریمیوم

در قراردادهای کشف پریمیوم، قیمت در زمان تحویل مشخص می شود، از این رو کسی که در این قراردادها در جایگاه خریدار است، پیشنهاد پریمیوم خود را برای فرمول قیمتی در روز عرضه ارائه می دهد و در صورت موفقیت در کسب قرارداد، محصول خریداری شده در زمان تحویل با قیمت های پایه به علاوه پریمیوم خواهد بود.

عرضه از پریمیوم صفر شروع می‌شود و عرضه‌کننده این بازه را انتخاب کرده است و اگر رقابت در کشف پریمیوم صورت نگیرد، خریدار می‌تواند در زمان تحویل، محصول خود را با قیمت پایه تحویل بگیرد. با این وجود ساز و کار تعیین پریمیوم منفی ایجاد شده است و عرضه کنندها می‌توانند در زمان عرضه بازه پریمیوم خود را از منفی در نظر بگیرند. تمامی قرارداهای پرمیوم منعقده در بورس کالا تاکنون با پرمیوم صفر انجام شده است.

**رسول رحیم نیا، مدیر صندوق سرمایه‌گذاری شرکت تامین سرمایه بانک ملت

معامله مابه التفاوت های نرخ بهره

این نمونه رای که از شعبه ۱۴ دادگاه تجدیدنظر استان کردستان صادر شده است درباره این موضوعات می باشد: کسری مساحت مبیع، ماده ۳۵۵ قانون مدنی، مطالبه ارش ناشی از کسری مساحت، ماده ۴۲۲ قانون مدنی، رای مطالبه خسارت کسری مساحت مبیع

چکیده رای مطالبه خسارت کسری مساحت مبیع

دادگاه تجدیدنظر با تکیه بر قدرت عرف، تحلیل اقتصادی و فلسفه رای صادره از دادگاه نخستین را نقض و مطالبه ارش ناشی از فقدان اوصاف مورد معامله و تخلف پژوهش خوانده از مفاد قرارداد را شایسته حمایت دانسته و ارش را یک قاعده عمومی معامله مابه التفاوت های نرخ بهره می داند.

شماره دادنامه ۱۴۰۱۴۸۳۹۰۰۰۰۳۹۳۵ تاریخ تنظیم ۱۴۰۱/۰۲/۱۱

رای دادگاه

در دادرسی مرحله نخست آقای … دعوایی به خواسته مطالبه خسارت ناشی از کسری مساحت مبیع به نرخ روز را مطرح نموده و در تشریح خواسته خود ابراز داشته است در تاریخ ۱۳۹۹/۰۹/۰۷ یک واحد آپارتمان را از آقای … خریداری نموده و در حالی که فروشنده مورد معامله را دارای مساحت ۹۲/۸۴ مترمربع به انضمام پارکینگ و انباری توصیف کرده بود، اینک محرز گردیده که آپارتمان موصوف فاقد انباری و صرفاً دارای مساحت ۷۸/۳۹ مترمربع می باشد. قاضی محترم شعبه … محاکم عمومی حقوقی شهرستان سنندج با این استدلال که تخلف از شرط وصف، صرفاً حق فسخ معامله را در پی داشته و مطالبه وجهی تحت عنوان مابه التفاوت کسری مساحت مبیع بدون تراضی با طرف معامله برخلاف موازین قانونی است، دعوای مطروح را مردود اعلام نموده است. حال خواهان نخستین ضمن پژوهش خواهی از دادنامه فوق خواستار نقض آن گردیده است. دادگاه در مقام بازبینی رای معترض عنه چنین می اندیشد که هرچند تفسیر دادرس محترم نخستین از رویکرد قانون مدنی را می توان به لحاظ انطباق با اراده مقنن در زمان تصویب قانون مدنی و شهرت فقهی و حقوقی توجیه پذیر دانست اما بی شک در زمانه کنونی پذیرفتنی و معقول نیست و این نقد اساسی به دادنامه نخستین وارد است که چرا می بایست از تفسیری از قانون دفاع کند معامله مابه التفاوت های نرخ بهره که مبنای اجتماعی خود را به کلی از دست داده و در محک تجربه دنیای معاصر بی اعتبار شده است. دادرس می بایست به عناصر اجتماعی و بیرون از متن قانون که دیر زمانی انکار می شدند، توجه کند و تفسیر برون زای مبتنی بر منافع واقعی را جایگزین تفسیر درون زای متون قانونی کند و قاعده را با واقعیات اجتماعی زمان سازگار کند. زیرا یکی از عناصر موثر در تفسیر حقوقی، دگرگونی واقعیت اجتماعی است و هر تغییری که در نگرش اجتماعی پدید می آید کارایی قاعده برآمده و مرتبط با آن اوضاع و احوال را تغییر می دهد. بنابراین چنانچه اجرای متن قاعده حقوقی عقلانی نباشد، می بایست با تبعیت از این اصل عملی که بنابر آن اگر علت وجودی قاعده ای از میان برود، آن قاعده خود به خود از بین می رود، قاعده بی مبنا را کنار گذاشت. قانون در فرمان قطعی خود بازنمای حقوق بی حرکت است. تصویری است از یک لحظه منفرد که صرفاً مبین جهات کلی و محورهای اصلی است اما تفکر حقوقی در لحظات همیشه نو و در پایین دست واقعیات متولد می شود و نمی تواند و نباید از عرصه عمل و واقعیات اجتماعی موجود غافل باشد. مبتنی بر این رویکرد، دادگاه قاعده انحصار ارش به عیب مورد معامله را قاعده ای امره و استثنایی ندانسته و متکی به دلایل متعدد ذیل به قابلیت توسعه و تعمیم آن و امکان ارائه خوانشی دیگر از قانون مدنی باور دارد:

۱. رویکرد تکاملی به قواعد نظام حقوقی به روشنی موید این معناست که قاعده حقوقی پدیداری است باز که رو به سوی تحول و تکامل دارد و در فرآیند تکامل اجتماعی و در مواجهه با ضرورت ها و نیازها این قاعده اصلح است که توان بقا داشته و عرف از این حیث حائز اهمیت است که کارآمدترین برآیند تعارضات و تعاملات مردمان است؛ ۲. قواعد حقوقی مولود و محصول ضرورت های اجتماعی در برهه ای از زمانند که در اثر نیازها به صحنه اجتماع آمده و ضرورتاً با گذر زمان و تحولات و نیازهای جدید از بین می رود. قواعد حقوقی و به ویژه حقوق قراردادها به مثابه هنجارهای زمینی و تجربی ابزارهای رفع نیاز و برآوردن انتظاراتند و مانند سایر واقعیات زندگی اجتماعی در معرض تغییر و تبدیل. این واقعیات اجتماعی و هنجارها و عادات اعضا یک جامعه که از آن با عنوان حقوق زنده تعبیر شده است بی شک بر قواعد و گزاره های حقوقی مقدم بوده و رویه قضایی می بایست به عنوان مامور حقوق زنده جامعه عمل کند و نه مجری قاعده ناقص یا تغییر شکل یافته؛ ۳. محل تردید نیست که مقررات مربوط به معاملات مأخوذ از عرف و عادت است و عرفی بودن حقوق قراردادها مبین ابتناء بخش قابل توجهی از مقررات این حوزه بر عرف و عادت جاری در زمان وضع قانون است و طبیعی است که مقنن برای وضع این مقررات اغلب به ساز و کارهای معقول بین مردمان یا مطابق با انتظارات و عقل عرفی آنان نظر داشته و قوانین را بر آن اساس تدوین نماید. در این مقام، مقنن و دکترین فقهی حقوقی جز ترسیم و تبیین مرزها و حدودات عرف و اراده طرفین غالباً نقشی ندارند. پس لاجرم منطق حقوقی اقتضا دارد که در صورت تغییر عرف مبنای وضع قانون، در مقام اعمال عرف تازه براییم؛ چنانکه قانون مدنی نیز در مواد متعدد دادگاه را به مقدم داشتن عرف بر قانون الزام نموده است و روشن است که در زمان کنونی و در پرتو تحولات اقتصادی و عرف حاکم بر معاملات قاعده اختصاص ارش و خسارت به عیب مورد معامله فاقد پایگاه عرفی و عقلی است و باید پذیرفت که قابلیت مطالبه ارش قاعده عمومی معاملات و ما به ازای فقدان اوصاف و شروط قراردادی است و فسخ قرارداد یگانه راه متضرر از نقض نیست؛ ۴. در حوزه قراردادها دخالت شارع و مقنن در حد حفظ منافع جامعه و جلوگیری از اکل مال به باطل است و جز در موارد محدود، با قاعده ای آمره از سوی شارع و به تبع مقنن مواجه نیستیم و فی الجمله، اصل تکمیلی بودن مقررات حاکم بر قراردادها و تقدم اراده طرفین و عرف اصلی مقبول تلقی شده و مقررات قانونی در صورت احراز توافق با عرف و عادت مخالف، مجری نخواهد بود. در مساله مورد نزاع نیز تغییر عرف و انتظارات به روشنی حادث شده و می بایست مقدم بر قانون مورد توجه رویه قضایی قرار گیرد. پس اگرچه در منطق قانون مدنی وصف قابلیت و عدم قابلیت تجزیه مبیع و تقابل و عدم تقابل ثمن در برابر متراژ، سبب تفاوت حکم خواهد بود اما باید دانست که قواعد مقرر در مواد ۳۵۵ و ۳۸۴ قانون مدنی جملگی قوانینی تکمیلی اند که عرف معاملات مقدم بر آن بوده و عرف کنونی نیز در تمامی حالات کسر و اضافه مساحت مبیع، به قابلیت جبران خسارت باور داشته و مطالبه ارش را قاعده بازی می داند و بدیهی است که با پذیرش رویکرد قاعده انگاری ارش، نزاع تفسیری پیرامون مواد فوق نیز حل و بلکه منحل می گردد؛ ۵. در هر قرارداد معاوضی برابری و تعادل نسبی میان ارزش عوضین مدنظر متعاقدین است و هر یک از طرفین که با نقض عهد، تعادل مدنظر را مخدوش کند می بایست با پرداخت خسارت، تعادل را به تراضی باز گرداند و تردیدی نیست که اوصاف مورد معامله اعم از وصف سلامت و غیر آن یکی از عوامل موثر در برقراری تعادل نسبی میان ارزش عوضین در هنگام قرارداد است و فقدان هر یک از اوصاف، تعادل مدنظر متعاقدین را از بین خواهد برد و لاجرم طرف متخلف قراردادی می بایست از طریق پرداخت مابه التفاوت یا همان ارش، ارزش مبیع را به حدی برساند که با ارزش ثمن برابر گردد. پس نه تنها ارش -به مثابه غرامت حاصل از التزام فروشنده به وصف سلامت- مخالف هیچ قاعده ای نیست، در سایر خیاراتی که فقدان عامل موثر در ارزش مبیع سبب نقض تعهد به برقراری تعادل میان ارزش عوضین گردد نیز قابل مطالبه است؛ ۶. این واقعیت عرفی در عبارات فقیهان نیز منعکس گردیده و برخی از ایشان به این معنا که ارش در صورت فقدان مطلق اوصاف مورد معامله قابل مطالبه است، تصریح نموده اند “ان الارش عوض عن جز فائت فی العین او صفاتها- مامقانی- نهایه المقال” همچنین بیان داشته اند “در تمام شروطی که از ارزش مالی مستقل برخوردار هستند حاکم می تواند در صورت عدم امکان اجرا مشروط علیه را به پرداخت خسارت مجبور کند. حق ارش در خیار عیب متکی به نص خاصی نیست بلکه به حکم عقلا بوده و از حقوقی است که عقلا برای طرف قائلند (امام خمینی ره – البیع)”؛ ۷. به باور دادگاه در نظام حقوقی کنونی منطق اقتصادی نیز در صورت عدم مخالفت با گزاره های الزام آور شرعی و قانونی می تواند هنجارهای حقوقی مطلوب خود را تعیین و تجویز کند. از حیث رویکرد تحلیل اقتصادی نظریه ضمانت اجراها می بایست نقش اساسی را به تخصیص بهینه منابع و افزایش ثروت اجتماعی دهد به نحوی که اگر یکی از طرفین قرارداد به تعهدات خود عمل نکند طرف مقابل بتواند با انتخاب ضمانت اجرایی موثر با کمترین هزینه مطلوب ترین نتیجه را به دست آورد. مطابق نظریه کارایی پارتو اگر بتوان تخصیص منابع را به شیوه ای تغییر داد که وضعیت عده ای بهتر شود بدون آنکه وضعیت دیگران بدتر شود، در این صورت باید آن اقدام را انجام دهد. به تعبیر دیگر، وضعیت برتر در این کارایی وضعیتی است که مطلوبیت فردی افزایش یابد بدون آنکه این امر باعث کاهش مطلوبیت شخص در نظریه عمومی ارش نیز فروشنده غرامتی را می پردازد که نتیجه تخلف او از مفاد قرارداد است و این وضعیت به سود خریدار است بدون آنکه ملازمه ای با ضرر طرف قرارداد داشته باشد؛ ۸. در پاسخ به این پرسش که در محاسبه ارش ناشی از مغایرت یا فقدان اوصاف مورد معامله می بایست به قیمت زمان تادیه باور داشت یا آنکه ارش همواره قسطی از ثمن معامله است، به باور دادگاه ملاک مستخرج از رای وحدت رویه ۸۱۱ هیئت عمومی دیوان عالی کشور و ماده ۷ قانون پیش فروش ساختمان اقتضا دارد هرگاه خسارت ناشی از تقصیر یا تغریر طرف قرارداد است، قیمت حین الاداء ملاک محاسبه قرار گیرد و در فرض فقدان تقصیر و تغریر، طریق محاسبه منعکس در قانون مدنی ملاک عمل و وسیله بازگرداندن توازن به تراضی باشد.

النهایه دادگاه معتقد است انسجام نظام حقوقی اقتضای آن را دارد که به وجود مفهومی مخالف برای ماده ۴۲۲ قانون مدنی باور نداشته و سکوت مقنن راجع به سایر خیارات را دلیلی بر منع قابلیت مطالبه ارش ندانیم، فلذا مبتنی بر مبانی و جهات فوق الذکر حق پژوهش خواه در مطالبه ارش ناشی از فقدان اوصاف مورد معامله و تخلف پژوهش خوانده از مفاد قرارداد را شایسته حمایت دانسته و مستندا به مواد ۳۴۸ و ۳۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی و مواد ۲۲۰ و ۴۲۷ قانون مدنی ضمن نقض رای معترض عنه، پژوهش خوانده را به پرداخت مبلغ … منعکس در نظریه کارشناسی به انضمام جبران خسارات دادرسی متعلقه محکوم می نماید. رای صادره حضوری و قطعی است.

مستشاران شعبه ۱۴ دادگاه تجدیدنظر استان کردستان

توضیح: نمونه رای های منتشر شده در عدالت معامله مابه التفاوت های نرخ بهره سرا اعم از نمونه رای بدوی، نمونه رای تجدیدنظر و نمونه رای دیوان عموما از نمونه رای های منتشر شده از سوی قوه قضائیه و مراکز و پژوهشگاه های وابسته به قوه قضائیه برگرفته شده است.

معرفی بازار فارکس و ویژگی های آن

بازار فارکس بعد از بازارهای سرمایه جهانی به وجود آمد و هدف آن وصل کردن بازار ارز های بین المللی به یکدیگر و ایجاد سود برای افراد و سرمایه گذاران در این بازار می باشد .

این بازار دارای ویژگی هایی می باشد که آن را از سایر بازار های مالی جدا کرده است که از جمله آن می توان به غیر متمرکز بودن و نبودن مکانی مشخص برای آن اشاره کرد.

سرمایه گذاران در این بازار با استفاده از کارگزاران و پلتفرم هایی که آنها در اختیارشان قرار می دهند و به عنوان واسطه بین آنها و بانک ها و موسسات اقتصادی موجود در این بازار عمل می کنند.

اما وجود ریسک بالایی که در این بازار وجود دارد و همچنین ناشناس بودن آن برای خیلی از افراد سبب شده تا خیلی از سرمایه گذاران نسبت به فعالیت در این بازار بی میل باشند.

فارکس چیست ؟

فارکس ( Forex ) در واقع مخفف بازار تبادل ارز های خارجی ( Foreign Exchange Market ) می باشد و نامی است که برای بازار جهانی ارز انتخاب شد که در سال 1971 آغاز به کار کرد و در سال 1998 روند رو به رشد خود را آغاز کرد .

روش انجام مبادلات در این بازار به این شکل می باشد که فعالان در بازار که شامل موسسات مالی بزرگ ، بانک های مرکزی ، شرکت های بیمه ای ، شرکت های صادرات و واردات و ….. هستند یک ارز را خریداری کرده و به طور همزمان ارز دیگری را به فروش می رسانند .

ویژگی های فارکس

همانند هر بازار مالی دیگری بازار فارکس نیز دارای ویژگی هایی می باشد که سرمایه گذاران با توجه به این ویژگی ها و شرایط خود تصمیم به سرمایه گذاری کردن و یا امتناع از آن می کنند .

برای افرادی که به تازگی قصد وارد شدن به این بازار را دارند لازم است تا به طور کامل آشنایی داشته باشند:

• بازار بورس فارکس مکان فیزیکی ندارد و به صورت غیر متمرکز کار می کند .

• بزرگترین بازار مالی بوده و روزانه حدود 5 تریلیون دلار گردش مالی دارد.

• سرعت نقد شوندگی در این بازار بسیار بالا می باشد .

• برای تحلیل روند قیمتی جفت ارز های مختلف از تحلیل های بنیادی و تکنیکال در بازار فارکس استفاده می شود.

• معاملات در بازار فارکس از طریق کارگزاری ( Broker ) هایی که زیر نظر رگولاتوری ها یا همان نهاد های نظارتی فعالیت می کنند ،انجام می گیرد .

• انجام مبادلات در بازار بورس فارکس به صورت 24 ساعته و بدون محدودیت می باشد .

• از آنجایی که فارکس یک بازار بین المللی می باشد اخبار ها و اتفاقات سیاسی و اقتصادی جهان تاثیر مشهود و قابل توجهی بر نوسانات قیمتی آن دارد .

• هزینه انجام معاملات در این بازار نسبت به سایر بازار ها پایین تر می باشد .

• استفاده از ضریب اهرمی در انجام معاملات این بازار که یکی از جذاب ترین ویژگی های آن برای سرمایه گذاران می باشد .

نحوه فعالیت در بازار فارکس

بازار فارکس نیز مانند سایر بازار های موجود از سه بازیگر اصلی تشکیل شده است که عبارتند از بازار جهانی ، معامله گران شخصی ( Traders ) و واسطه ها که همان کارگزاران می باشند .

برای فعالیت در بازار بورس فارکس ابتدا باید در یکی از کارگزاری های موجود ثبت نام کرده و مبلغ مورد نظر خود را به حساب سپرده سرمایه گذاری در کارگزاری انتخاب شده به عنوان پشتوانه انجام معاملات واریز کرد .

بعد از واریز کردن مبلغ مورد نظر به حسابی که به نام خود معامله گر است کارگزار نام کاربری و رمز عبوری را در اختیار وی قرار داده تا به وسیله آن بتواند به اطلاعات موجود در نرم افزار یا پلتفرم معاملاتی مربوط به آن کارگزاری دسترسی داشته و به وسیله آن به انجام معاملات در بازار فارکس بپردازد.

کاربران با استفاده از این نرم افزارها اطلاعات قیمتی بازار را به دست آورده و همچنین به انجام عملیات هایی مانند ثبت سفارش خرید ، پیش فروش ، باز یا بسته کردن معاملات و فعالیت هایی از این قبیل در بازار فارکس بپردازد . لازم به ذکر است که معاملات در بازار فارکس بر اساس جفت ارز ها انجام می شود .

سرمایه گذاران در این نرم افزار که کاملا شبیه به بازار واقعی عمل کرده بدون نیاز به هیچ سرمایه ای شروع به انجام سرمایه گذاری می کنند ، متخصصان به سرمایه گذاران تازه وارد توصیه می کنند تا زمانی که در این نرم افزار به سود مستمر نرسیده اند وارد بازار واقعی نشوند .

معرفی اصطلاحات اصلی بازار فارکس

بازار فارکس دارای اصطلاحاتی می باشد که برای فعالیت در این بازار نیاز است تا از مفهوم آنها و کاربردشان در این بازار مطلع شوید . در ادامه به تعریف تعدادی از این اصطلاحات و کاربردشان در بازاربورس فارکس پرداخته شده است .

• نهاد های نظارتی یا رگولاتور ها

سازمان هایی که وظیفه نظارت بر فعالیت کارگزاران در بازار فارکس و جلوگیری از انجام تخلف توسط آنها را بر عهده دارند . لازم به ذکر می باشد که این نهاد ها نیز تحت نظارت دستگاه اقتصادی کشورهای مبدأ هستند.

• کمیسیون ( Commission )

در هنگام انجام معاملات در بازار فارکس بابت نماد ، میزان نقدینگی حساب و حجم مبادلات مبلغی از حساب شما کسر می شود که به آن حق کمیسیون یا کارمزد گفته می شود .

• اسپرد ( Spread )

در بازار بورس فارکس برای هر جفت ارز موجود در این بازار دو قیمت متفاوت وجود دارد یکی قیمت ارز خریداری شده ( ASK ) و دیگری قیمت ارز فروخته شده ( BID ) به این اختلاف قیمت اصطلاحا اسپرد گفته می شود .

• سوآپ ( swaps )

سوآپ در واقع اصطلاحی می باشد که برای اختلاف بین بهره های بانکی مختلف به کار برده می شود . از آنجایی که معاملات در بازار فارکس از نوع آتی یا CFD می باشد در نتیجه هنگام انجام معاملات مبلغ سرمایه گذاری توسط کارگزاری ها به سرمایه گذاران وام داده می شود .

در پایان یک روز معاملاتی و در زمان تسویه حساب روزانه قرارداد های CFD کارگزاری ها با بانک ها در صورتی که معامله همچنان باز باشد آنگاه سرمایه گذار ملزم به پرداخت مابه التفاوت نرخ بهره به بانک ها و یا دریافت آن می باشد .

• ضریب اهرمی ( Leverage )

در بازار بورس فارکس نیز مانند سایر بازار های مالی برای انجام شدن معاملات نیازی به پرداخت تمامی مبلغ سرمایه گذاری توسط سرمایه گذار نیست بلکه تنها با پرداخت یک تا دو درصد مبلغ آن مجاز به انجام سرمایه گذاری مورد نظر می شود که به این اعتبار اعطا شده اصطلاحا ضریب اهرمی گفته میشود.

• لات( lot )

به واحدی که به وسیله آن به تعیین میزان حجم معاملات می پردازند اصطلاحا لات گفته می شود . هر لات برابر با 100 هزار واحد از ارز پایه می باشد که به منظور فراهم آوردن امکان مشارکت تمامی اقشار جامعه در بازار آن را به 100 واحد تقسیم کرده که معادل 0.01 لات و برابر با 1000 واحد است می باشد .

• پیپ ( pip ) و پوینت ( point )

به واحد اندازه گیری مقدار تغییری که در ضریب تبادل جفت ارز های مختلف به وجود می آید پیپ گفته می شود . در واقع پیپ واحد اندازه گیری میزان نوسانات بازار فارکس می باشد و به هر واحد جا به جایی قیمت در این بازار را یک پیپ می گویند .

• جفت ارز ها

در فارکس معاملات به صورت جفت ارز انجام می شود ، به طور مثال ( EUR/USD ) یک جفت ارز بوده که در آن EUR یا ارز اول را اصطلاحا base currency و USD یا ارز دوم را quote currency می نامند . این جفت ارز ها خود در 3 دسته با نام های اصلی ( Major ) ، کراس یا فرعی ( Crosse ) و نوظهور ( Exotic ) تقسیم بندی می شوند . جفت ارزها با نماد اختصاری ( ISO ) دو ارز مشخص می‌شوند .

• کارگزاری ( Broker )

در بازار فارکس برای وصل شدن سرمایه گذاران به بانک ها و موسسات مالی و اقتصادی مربوطه به منظور انجام معاملات ارزی در این بازار نیاز به یک واسطه است . به این واسطه ها اصطلاحا کارگزار یا بروکر گفته می شود.

که خود به 4 دسته اصلی به نام های بازار ساز ها ( Market Maker ) یا MM ، بازار اصلی ( No Dealing Desk ) یا NDD ، پردازش مستقیم سفارشات ( Straight Through Processing ) یا STP و پردازش مستقیم بهینه سفارشات ( Electronic Communications Network ) یا ECN تقسیم می شوند .

تفاوت قرارداد اسپات با فوروارد و فیوچرز در فارکس چیست؟

بازار ارز (فارکس) یک بازار بسیار بزرگ با ویژگی‌ها، مزایا و مشکلات مختلف است. سرمایه‌ گذاران فارکس ممکن است در معاملات فیوچرز ارز (که همچنین تحت عنوان فیوچرز فارکس یا فیوچرز ارز خارجی شناخته می‌شوند) و همچنین در بازار اسپات فارکس (Spot FX) شرکت کنند. به صورت کلی تفاوت اصلی بین قراردادها زمانی است که قیمت معاملاتی تعیین می‌شود و زمانی که مبادله فیزیکی جفت ارز رخ می‌دهد. با مطلب “تفاوت قرارداد اسپات با فوروارد و فیوچرز در فارکس چیست؟” همراه ما باشید.

قرارداد اسپات در مقابل قرارداد های فوروارد و فیوچرز

قرارداد فوروارد یا فیوچرز فارکس تاریخ انقضا دارد و در تاریخی در آینده تسویه می‌شود. به عنوان مثال، خرید یک قرارداد فوروارد GBP/USD قیمت را در حال حاضر قفل می‌کند؛ اما در قرارداد ذکر شده است که ارزها تا پایان قرارداد مبادله نمی‌شوند.

هیچ اعتبار یا بدهی ناگهانی در معاملات فیوچرز یا فوروارد وجود ندارد؛ زیرا تفاوت نرخ بهره ارزهای موجود در جفت در قیمت پرداخت شده برای قرارداد لحاظ می شود. بنابراین قیمت قرارداد فوروارد با قیمت اسپات متفاوت خواهد بود.

معاملات فیوچرز و فوروارد ممکن است دارای اسپرد بالاتری نسبت به اسپات فارکس باشند؛ زیرا به دلیل وجود تاریخ انقضا و تفاوت قیمت نسبت به قرارداد اسپات، آنها حجم معاملات بالایی ندارند.

فیوچرز و فوروارد بسیار شبیه هم هستند. معاملات فیوچرز از طریق صرافی انجام می‌شود، در حالی که معاملات فوروارد در فرابورس است. تراکنش اسپات در فارکس، یک تراکنش متحرک است. این موضوع به این معناست که معامله مجاز به مستقر شدن نیست، که مستلزم تحویل ارز فروخته شده و دریافت ارز خریداری شده است.

از آنجایی که تریدرها قصد دارند از تفاوت بین خرید و فروش سود ببرند، و ممکن است ارز فیزیکی را نخواهند، موقعیت‌های معاملاتی برای راحتی در نظر گرفته می‌شوند. از آنجایی که ارزها به صورت فیزیکی مبادله نمی‌شوند، حفظ موقعیت ناگهانی بسته به نرخ بهره حاکم بر ارزهای مورد مبادله منجر به دریافت اعتبار یا بدهی روزانه می‌شود. به این موارد هزینه‌های نگهداری ناگهانی گویند. نرخ بهره توسط بانک‌های مرکزی هر کشور / منطقه تعیین می‌شود.

پوزیشن‌های معاملاتی نیز به دلیل وجود اهرم‌ها تغییر می‌کنند. تریدرها می‌توانند در یک پلتفرم مناسب از اهرم‌ها برای معامله بر روی ارزهای بیشتری استفاده کنند؛ زیرا مجبور نیستند ارزی را که می‌خرند یا می‌فروشند به صورت فیزیکی مبادله کنند.