یادداشت پژوهشی بررسی سهم بازار حمل و نقل ریلی فرآورده های نفتی
در بین گزینه های مختلف حمل و نقل، حمل و نقل ریلی یکی از ایمن ترین روشهای حمل و نقل انبوه فرآورده های نفتی است ، با این وجود در حال حاضر، سهم بازار حمل و نقل ریلی و جاده ای کاملا غیرمتعادل و در راستای توسعه بیشتر حمل و نقل جاده ای است . تداوم چنین وضعیتی به معنی عدم بهره مندی از مزیت های حمل و نقل ریلی بوده و در عین حال هزینه های بیشتری را به ازای حمل هر تن- کیلومتر نفتی به نظام اقتصادی کشور تحمیل می‌کند. در این مقاله وضعیت حمل و نقل ریلی فرآورده های نفتی مورد بررسی قرار گرفته و قابلیت ها و ظرفیت های حمل و نقل ریلی بر اساس اطلاعات آماری سالهای 1389-1384 در قالب دو سناریو بررسی شده است. "سناریو دو سناریوی محتمل برای بازار سهام اول : تحقق 300 کیلومتر میانگین سیر روزانه واگن های مخزندار بخش خصوصی و سناریو دوم : تحقق 100 کیلومتر سیر روزانه واگن های مخزن دار بخش خصوصی متناسب با میانگین سیر سایر واگن های باری". همچنین سهم بازار حمل و نقل ریلی در سالهای باقی مانده از برنامه پنجم توسعه در قالب طراحی سناریو های خوشبینانه ،بدبینانه و محتمل برآورد شده است و بر اساس تلفیق این سناریوها تصویری از آینده حمل و نقل ریلی فرآورده های نفتی ارایه و منافع اقتصادی حاصل از تحقق این سناریو ها نیز برآورد شده است. بر اساس نتایج این تحقیق ، سهم بازار حمل و نقل ریلی فرآورده های نفتی در سال 1394 به 19 درصد خواهد رسید که با هدف 30 درصدی تعیین شده در قانون مدیریت سوخت مصوب سال 1386 فاصله زیادی خواهد داشت.
کلیدواژه‌ها
20.1001.1.20086598.1392.5.1.9.7
عنوان مقاله [English]
Research Note Surveying Market Share of Rail Transport of Oil Products
Compared to the past, derailment prevention for a majority of railway machineries is now a more important task. Crosswinds are amongst the reasons for the derailment of the railway vehicles. Combination of the moving train and the turbulent transient flow of air causes complexity in the air flow domain. This can expose the rail vehicle to sever instability and increases the oscillations in the resultant aerodynamic forces and momentums. Interaction between such loads and the vehicle dynamics can cause instability problems. This can eventually lead to the derailment of the vehicle. On the other hand, to comply with the never ending demand for increasing the speed of travel, lighter materials are used in the structure of the railway vehicles. Combination of the lightweight and the increased speed of travel adds to the anxiety about the stability of the train. Such anxieties amplify especially when the vehicle is subjected to crosswinds. This paper deals with the numerical simulation of the air flow surrounding the moving railway vehicle (Parsi coach) under the influence of crosswinds. Computational fluid dynamic engineering software is used. The aerodynamic forces and momentums for a variety of deviation angles and conditions of turbulence are calculated. The pattern for the flow of air around the vehicle and the pressure distribution on the vehicle surface are also calculated. Effects of the relative distance between the vehicles are also investigated. The most appropriate and practical distances between the vehicles are suggested. It is observed that doubling the speed of air that is directed at a yaw angle of 8 degrees, causes an increase of 4-45% in the corresponding aerodynamic coefficients.
کلیدواژه‌ها [English]
- Train aerodynamics
- derailment
- Flow Pattern
- crosswinds
- dynamic stability
مراجع
-Barkan, C. and RapikSaat, M. (2011) “Generalized railway tank car safety design optimization for hazardous materials transportation; Addressing the trade-off between transportation efficiency and safety”, Transportation Research, 189, pp.62-68
-Freeman,S., Keren, N., Samuel, C. and Shelley, M. (2009)”Frequency analysis of hazardous material transportation incidents as a function of distance from origin to incident location” Transportation Research, 22, pp.783-79
-Hadayeghi, A., Persaud, B. and Shalaby, A. (2010) “Development of planning level transportation safety tools using geographically weighted poison regression” Transportation Research , pp.676-688
-Osleeb, J. and Ratick,S. (2010) “An interperiod network storage location-allocation (INSLA) model for rail distribution of ethanol biofuels” Transportation Research , pp.729-737
-Wichman, I. (2003) “Material flammability, combustion, toxicity and fire hazard in transportation “Transportation Research, 29, pp.247-299
- رضایی ارجرودی، عبدالرضا (1388) "بررسی جایگاه حمل و نقل ریلی در حمل فرآورده های نفتی در ایران" ، اولین همایش ملی تامین ، نگهداشت ، انتقال و توزیع فرآورده های نفتی.
- سازمان گسترش و نوسزی صنایع ایران. کارگروه صنایع ریلی. "سند چشم انداز صنعت ریلی"، تهران: سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران.
- صفار زاده، محمود و رضایی ارجرودی، عبدالرضا (1380)" راهکارهای کاهش مصرف انرژی در دو سناریوی محتمل برای بازار سهام حمل و نقل زمینی " ؛سومین همایش ملی انرژی ایران.
- کاظمی ، روح االله(1389) "بررسی و محاسبه هزینه های خارجی حمل ونقل جاده ای با تاکید بر حمل ونقل ریلی"؛ نهمین همایش بین المللی حمل و نقل ریلی تهران .
- گزارش آماری بخش حمل و نقل ریلی شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران سال 1390 (1390)
دو سناریوی محتمل برای بیت کوین / معامله گران بیت کوین هوشیار باشند
قیمت بیت‌کوین تقریبا با ۱ درصد کاهش نسبت به ۲۴ ساعت گذشته به نرخ ۴۷ هزار و ۷۹ دلار، رسید.
به گزارش سرآمداخبار: همچنین حجم کل معاملات در طول ۲۴ساعت گذشته ۳ درصد کاهش یافته و به ۱۱۳.۷۷میلیارد دلار رسیده است.
همچنین اتریوم که در حال حاضر رتبه دوم بازار رمز ارزها را به خود اختصاص داده است با کاهش نزدیک به نیم درصدی به قیمت ۳ هزار و ۱۲۰ دلار معامله می‌شود.
کاردانو دیگر ارز دیجیتال مشهور که در حال حاضر در رتبه سوم بازار رمز ارزها قرار دارد با ۲.۵ درصد کاهش نسبت به ۲۴ ساعت گذشته ۲ دلار و ۵۶ سنت در حال معامله است
همچنین سایر رمزارزهای مشهور مانند ریپل، دوج کوین و سولانا و پولکادات نیز در محدوده قرمز قرار گرفتند.
باینانس کوین که در حال حاضر در رتبه چهارم بازار رمز ارزها قرار دارد با حدودا ۲ درصد افزایش قیمت ۴۸۳ دلار و ۱۴ سنت در حال حاضر در حال معامله است.
معامله گران بیت کوین باید هوشیار باشند
به گفته جان بولینگر، مخترع گروه های Bollinger، بیت کوین بار دیگر خود را در موقعیتی خطرناک قرار داده و در اوایل دیروز در صرافی Bitstamp به ۴۷,۷۵۰ دلار کاهش یافته است، جان بولینگر در توئیتی اخیر ادعا می کند که معامله گران باید در آماده باش باشند.
وی مدعی است که معامله گران با پشتکار می توانند به فکر باز کردن موقعیت های کوتاه مدت باشند.
به گفته وی دارندگان بلند مدت می توانند از این شیب به عنوان فرصتی برای جمع آوری تعداد بیشتری موقعیت استفاده کنند.
خبر بد برای رمز ارزها
در گزارش ایمون جاورز، خبرنگار CNBC، یکی از شرکت کنندگان در جلسه ای که با محوریت امنیت سایبری با حضور جو بایدن، برگزار شد وی اظهار داشت: که دولت ایالات متحده مجبور است صنعت “ارزهای رمزنگاری شده” را بسیار شدیدتر سرکوب کند.
سرمایه گذاری جدید ۱۷۷ میلیون دلاری مایکرواستراتژی در بیت کوین
همچنین شرکت سرمایه دو سناریوی محتمل برای بازار سهام گذاری مایکرو استراتژی در سه ماهه سوم امسال ۱۷۷ میلیون دلار بیت کوین خریداری کرده است.
میانگین مبلغ پرداختی این شرکت برای هر واحد بیت کوین ۴۵۳۹۴ دلار بوده است، مایکرو استراتژی هم اینک ۱۰۸,۹۹۲ بیت کوین به ارزش حدوداً ۲,۹۱۸ میلیارد دلار در اختیار دارد.
این شرکت، سرمایه‌گذاری در بیت کوین را از یک سال پیش شروع کرده و ارزش سهام آن طی این مدت حدود ۴۵۰ درصد رشد کرده است.
دو سناریوی محتمل برای بیت کوین
بیت کوین در حال حاضر درون یک کانال صعودی در حال نوسان است و دو سناریوی محتمل برای آن می شود متصور بود: سناریوی اول اینکه در این محدوده حمایت شود که در آن صورت اهداف ۵۱۰۰۰ و ۵۲۵۰۰ و۵۴۰۰۰ دلار در دسترس خواهد بود، اما در سناریوی دوم در صورت فشار بیشتر کف این کانال با کندل پر قدرت در تایم فریم ۴ ساعته شسکته شده و تا ۴۳ هزار خواهد آمد.
دخالت سیاسیون در بورس را به حداقل برسانید/دوران سوددهی ۳۰۰ درصدی بورس فرا رسیده است؟
فعالان بازار سرمایه بر این باورند که اگر برنامه‌های عملیاتی و منسجمی در زمینه مرتفع کردن ایرادهای گذشته در وضعیت اقتصاد کشور به اجرا در آید، می‌توان تصویری شفاف برای بازار سرمایه و بورس متصور شد.هر چند که از نگاه تحلیلگران، به این آسانی نمی‌توان صعود بازار را محتمل تلقی کرد و سناریوهای نزول شاخص و متعادل بودن بازار همچنان در میان فعالان بورسی و حرفه‌ای‌های بورسی پررنگ‌تر و پردامنه‌تر هستند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از خبرآنلاین؛روند بازار بورس در طول یک‌ماه و نیم گذشته، از مثبت شدن بازدهی بورس نسبت به گذشته خبر می‌دهد؛ این در شرایطی است که از مردادماه سال گذشته بازار سهام تقریبا حال خوشی نداشته و سهامداران با زیان سنگینی روبه‌رو شده‌اند.
اگرچه میان بازدهی بازار سرمایه در این مدت آن‌چنان نبوده، اما آن‌گونه که آمارهای معاملاتی کارگزاران بورسی نشان می‌دهد، روند رو به رشد معاملات امیدوارکننده است. آمارها حکایت از آن دارد که در نخستین ماه سال ۱۴۰۰، کارگزاری‌ها کار خود را با خرید و فروش بیش از ۱۸۵ هزار میلیارد تومانی آغاز کرده و در اردیبهشت‌ماه نیز این رقم به حدود ۱۳۸ هزار میلیارد تومان رسیده است.
هر چند که از نگاه تحلیلگران، به این آسانی نمی‌توان صعود بازار را محتمل تلقی کرد و سناریوهای نزول شاخص و متعادل بودن بازار همچنان در میان فعالان بورسی و حرفه‌ای‌های بورسی پررنگ‌تر و پردامنه‌تر هستند. البته همسو با گمانه‌زنی‌ها از ترکیب دولت آینده و موضوع مذاکرات احیای برجام که برخی رسیدن به توافق را با توجه به اختلافات ایران و امریکا سخت‌تر می‌پندارند، بورس هم نگاه جدی به این دو رخداد دارد و منتظر است ببیند چه اتفاق هایی رخ خواهد داد.
در این میان، بررسی وضعیت بازار سهام بیانگر آن است که از سوم خردادماه که شاخص کل بورس در رقم یک میلیون و ۹۵ هزار و ۶۹۷ واحد ایستاده بود، تاکنون با افزایشی بیش ۱۴ درصد روبه‌رو بوده است.
تصویر شفاف از آینده بورس چگونه ایجاد می‌شود؟
در چنین شرایطی، اکنون فعالان بازار سرمایه بر این باورند که اگر برنامه‌های عملیاتی و منسجمی در زمینه مرتفع کردن ایرادهای گذشته در وضعیت اقتصاد کشور به اجرا در آید، می‌توان تصویری شفاف برای بازار سرمایه و بورس متصور شد.
ابوالفضل شهرآبادی، کارشناس بازار سرمایه در این خصوص می‌گوید: باید منتظر ماند و دید که تیم اقتصادی دولت سیزدهم چگونه تیمی خواهند بود و چه برنامه‌های اقتصادی را در کشور به خصوص در حوزه بازار سرمایه در دستور کار خود قرار می‌دهد.
وی با تاکید بر اینکه بازار سرمایه نیازمند یک سری از برنامه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت است، می‌افزاید: در این میان باید برای بازار برخی از سیاست‌های حمایتی و نیز توسعه‌ای مدنظر قرار گیرد و برنامه‌های جدید و متنوعی را برای بورس در زمینه ابزارها، بازیگران و ورود پول جدید به بورس در نظر داشته باشند.
شهرآبادی متذکر می‌شود: لازم است تا تصمیماتی که برای بهبود وضعیت بازار سرمایه اتخاذ می‌شود، زمینه دخالت افراد سیاسی در بورس را به حداقل برساند. هر چه بورس سیاسی‌تر شود، از اهداف اصلی خود که تامین مالی و تشکیل سرمایه است، دور خواهد شد که این موضوع به هیچ عنوان به نفع بورس و اقتصاد کشور نیست.
وی، به علت بازگشت رشد به معاملات بورس اشاره و عنوان می‌کند: با رفع ابهام‌های ایجاد شده در کشور و کاهش بخشی از ریسک‌های سیستماتیک، زمینه ایجاد اطمینان‌بخشی بیشتر در بازار برای سرمایه‌گذاری فراهم شد.
استقلال سازمان بورس رعایت شود
فردین آقابزرگی، تحلیلگر بازار سرمایه هم اعتقاد دارد: اهتمام در ایجاد استقلال سازمان بورس و حمایت از آن سازمان با استراتژی حفظ منافع بلندمدت سهامداران، باید یکی از نکات کلیدی در برنامه‌های تدوینی برای بورس در ماه‌های پیش رو باشد.
وی می‌افزاید: اصلاح قانون بازار اوراق بهادار با محوریت تصدی مسوولیت بخش خصوصی در شورای‌عالی بورس نیز از جمله اقداماتی است که نباید از آن غافل شد؛ ضمن اینکه محدودیت در امکان جابه‌جایی رییس و اعضای هیات‌مدیره سازمان بورس و اصلاح یا تغییر ترکیب شورای‌عالی بورس نیز باید مدنظر قرار گیرد.
آقابزرگی با تاکید بر ضرورت اجرای اصل ۴۴ قانون‌اساسی و کاهش تصدی‌گری و مدیریت دولت بر بنگاه‌های اقتصادی، تصریح می‌کند: الزام به افزایش ت در بازار سهام از سوی دیگر، از جمله راهکارهای کلیدی است که باید در این بازار مدنظر قرار گیرد.
وی عنوان می‌کند: کاهش دخالت دستوری در امور شرکت‌های بورسی و تحمیل قیمت بدون توجه به مکانیزم عرضه و تقاضای بازار نیز باید مدنظر سیاست‌گذار قرار گیرد؛ ضمن اینکه وضع قانون و مقررات درخصوص عدم امکان تغییر ضوابط معاملاتی در محدوده زمانی ثابت نیز از جمله راهکارهای طلایی خواهد بود.
دوران طلایی بورس نزدیک است؟
مصطفی صفاری، کارشناس بازار سرمایه در این خصوص در پاسخ به این پرسش که آیا بازار سرمایه به دوره سوددهی ۱۰۰ تا ۳۰۰ درصدی بازخواهد گشت یا خیر؛ می‌گوید: متوسط بازدهی بورس در ۲۰ سال اخیر بین ۴۰ تا ۶۰ درصد بوده است و نرم انتظارات سهامداران نیز باید روی ۴۰ تا ۵۰ درصد باشد.
وی تاکید می‌کند: آن زمانی که سوددهی بورس به ۳۰۰ درصد رسیده بود، دیگر تکرار نمی شود؛ چراکه در آن زمان بورس در وضعیت نرمالی به سر نمی برده است.
در همین حال مجید عبدالحمیدی، کارشناس بازار سرمایه با اشاره به وضعیت بازار در ماه‌های آینده، می‌گوید: ماه‌های آتی در بازار سرمایه، یادآور مجادله کلاسیک سیاسیون و اقتصاددان‌ها است که کدام علم پیشرو و کدام یک پیرو است. با این مقدمه می‌توان گفت وضعیت بازار سرمایه در ماه‌های آتی بیش از آن‌که متاثر از عوامل اقتصادی باشد، آبستن حوادث و وقایع سیاسی در دو بعد داخلی و بین‌المللی خواهد بود.
وی می‌افزاید: تشکیل کابینه و استقرار دولت جدید و ترکیب تیم اقتصادی آن در داخل و سرانجام برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در بعد بین المللی، عواملی خواهند بود که بیشترین تاثیر را در ادامه حیات بازار سرمایه خواهند داشت.
عبدالحمیدی عنوان می‌کند: هر چند از منظر اقتصادی می‌توان گفت که با توجه به ارزش ذاتی علی الاغلب سهام بازار و همچنین p/nav هلدینگ‌های سرمایه‌گذاری که آنها را در شرایط فعلی بسیار ارزنده کرده و از سوی دیگر با توجه به وضعیت عرضه و تقاضای شکل گرفته در بازار طی هفته‌های اخیر، می‌تواند این نوید را بدهد که فشار و هیجان فروش تا حدودی از بازار تخلیه شده، اما برای ورود خریداران جدی به بازار نیازمند محرک‌های اساسی و احیای اعتماد از دست رفته است.
دو سناریوی محتمل برای بازار سهام
سه ضلعی تحرک بورس تهران
سناریوهای سال آینده
افت دسته‌جمعی بازارها
دنیای اقتصاد: بورس تهران در 10 سال اخیر دوبار سقوط سنگینی را تجربه کرده است که با توجه به سقوط‌های مذکور می‌توان سالهای 86-85 و 90-88 را دو دوره احیای این بازار در نظر گرفت. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» از این دوران نشان می‌دهد به‌رغم تشابه نرخ تورم، رشد قیمت دلار و قیمت جهانی کالاها (به‌طور خاص نفت) در دوره دوم، بازدهی‌های بازار در این دو دوره متفاوت بوده؛ به‌طوری که متوسط بازدهی سالانه بورس در دوره نخست احیا حدود 3 درصد و در دوره دوم 48 درصد رقم خورده است. اکنون نیز اصلاح 5/ 28 درصدی قیمت‌ها از 15 دی 92 تاکنون که بر اساس آن نسبت P/ E به کمتر از 5 مرتبه رسیده، انتظار بازگشت در سال 94 را تقویت کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهند ثبات نسبی نرخ تورم، کنترل قیمت ارز و عدم جهش قیمت‌های جهانی از جمله عوامل مهم اقتصادی هستند که بر شباهت بیشتر وضعیت فعلی با سالهای 86-85 تاکید میکنند. در این میان اما، توافقات هسته‌ای به‌عنوان یک عامل غیراقتصادی می‌تواند موتور محرکی برای جهش سودآوری بورس مشابه دور دوم احیا (سالهای 90-88) باشد. بر این اساس، در سه سناریوی بدبینانه، میانه و خوشبینانه بازدهی بازار سهام در سال 94 به ترتیب با زیان 5 درصدی و سودهای 18 و 32 درصدی پیش‌بینی می‌شود.
گروه بورس- بهزاد بهمن‌نژاد: بورس تهران در حالی سومین افت سنگین خود را از سال 83 تجربه می‌کند که کاهش قابل توجه قیمت‌ها، این گمانه‌زنی را به وجود آورده است که قیمت‌ها به کف خود رسیده‌اند. در این شرایط، با مقایسه افت اخیر بازار سهام با دو افت قبلی (سالهای 83 و 87) مشاهده می‌شود محرک‌های اقتصادی برای جهش قیمتی در سال آینده چندان قدرتمند نیستند. در این میان اما، مذاکرات هسته‌ای به‌عنوان یک عامل سیاسی می‌تواند نقش موتور بورس تهران را برای بازگشت به سطوح قبلی بازی کند. بر این اساس، «دنیای اقتصاد» با در نظر گرفتن عوامل اقتصادی- سیاسی، بازدهی بورس در سال 94 را در سه سناریو بررسی کرده است؛ در سناریوهای بدبینانه، میانه و خوش بینانه به ترتیب 5 درصد زیان، 18 درصد و 32 درصد بازدهی برای سال آینده انتظار می‌رود.
سه ضلعی تحرک بورس تهران
همان‌طور که اشاره شد بورس تهران (در 10 سال اخیر) پیش از سقوط اخیر از 15 دی 92 تا کنون، دو مرتبه ریزش شدید را تجربه کرده است؛ یک بار در میانه سال 83 تا پایان سال 84 به دنبال بردن پرونده هسته‌ای به شورای عالی امنیت ملی و یک مرتبه هم از تیر 87 تا پایان این سال به علت بحران جهانی. با این حال مشاهده می‌شود پس از رسیدن قیمت‌ها به کف خود در دو دوره مزبور، در سالهای 85 و 86 (احیای نخست پس از ریزش سنگین نخست) شاخص کل بورس تهران به‌طور متوسط 2/ 3 درصد بازدهی را به ثبت رساند. این در شرایطی است که در دوران احیای دوم (سالهای 88 تا 90) متوسط بازدهی بازار سهام حدود 48 درصد بوده است. بررسی دو سناریوی محتمل برای بازار سهام دقیق تر دوران احیا نشان می‌دهد تورم متوسط تقریبا مشابه و حدود 15 درصد بوده است. همچنین، گرچه رشد اقتصادی در دوره نخست (5/ 6 درصد) نسبت به دوره دوم (9/ 3 درصد) بیشتر بوده، اما بازار سهام عملکرد ضعیفی در سالهای 85 و 86 داشته است. در دو سناریوی محتمل برای بازار سهام این میان، توجه به دو عامل رشد قیمت دلار و قیمت جهانی نفت (به‌عنوان شاخص کالاهای صادراتی) این عدم توازن بازدهی در بورس و رشد اقتصادی را توجیه می‌کند. به این ترتیب، در سالهای 88 تا 90، متوسط رشد نرخ ارز حدودا 8 درصد در سال بوده است و قیمت نفت در این مدت 133 درصد رشد کرده است؛ این در حالی است که در دوره نخست (86-85) رشد دلار کمتر از 2 درصد و رشد قیمت نفت 60 درصد بوده است. بنابراین، علاوه بر نرخ تورم، دو عامل قیمت جهانی کالاها و نرخ ارز بر رشد مجدد قیمت‌ها در بورس تهران بسیار موثرند.
در این شرایط مشاهده می‌شود در سال 94 که انتظار می‌رود احیای مجددی در بازار سرمایه شکل گیرد، وضعیت بیشتر مشابه سالهای 86-85 است. در واقع، نرخ تورم انتظاری برای سال آینده همان 15 درصد است و با توجه به سیاست دولت، نرخ دلار نیز نمی‌تواند رشد چشمگیری داشته باشد. درخصوص قیمت‌های جهانی کالاها نیز عمده کارشناسان جهش قیمتی را متصور نیستند و رشد قیمت‌ها محدود خواهد بود (تاکیدی بر قدرت سناریو میانه که در ادامه مطرح می‌شود). از سوی دیگر، مذاکرات هسته‌ای به‌عنوان عاملی غیراقتصادی می‌تواند وضعیت موجود را تغییر دهد. در واقع، رسیدن به توافق نهایی می‌تواند خوش بینی زیادی برای اقتصاد کشور و به ویژه بازار سهام به همراه داشته باشد و با ایجاد شرایطی معکوس ریزش سالهای 83، موجب رکوردزنی بورس تهران شود.
سناریوهای سال آینده
به این ترتیب می‌توان در سه سناریو، دو سناریوی محتمل برای بازار سهام آینده بورس تهران را در سال 94 بررسی کرد. در واقع، اکنون که P/ E متوسط بازار حدود 5 مرتبه است می‌توان با محاسباتی ساده و تعیین P/ Eهای هدف 5/ 4، 2/ 5 و 6 مرتبه سناریوهای بدبینانه، میانه و خوش‌بینانه‌ای برای بورس تهران در نظر گرفت. بر اساس بررسی «دنیای اقتصاد»، در سناریوی نخست شاخص کل به عدد 60 هزار و 800 واحد می‌رسد (معادل 5 درصد زیان)؛ در حالت میانه انتظار می‌رود شاخص در رقم 75 هزار و 500 واحدی (معادل 18 درصد سود) قرار گیرد؛ در سناریوی خوشبینانه نیز شاخص می‌تواند به 84 هزار و 500 واحد برسد (معادل 32 درصد سود سالانه).
آنچه سناریوی نخست را می‌تواند محتمل سازد، عدم رسیدن به توافق هسته ای، کاهش نیافتن نرخ بهره بانکی، افت مجدد قیمت کالاهای جهانی و فشار دولت به صنایع به منظور جبران کسری بودجه احتمالی هستند. عملکرد اخیر دولت، پیش بینی‌های موجود از اقتصاد جهانی و روند مذاکرات هسته‌ای تحقق این سناریو را دور از انتظار نشان می‌دهند. در سناریوی خوشبینانه، فقط توافق هسته‌ای است که می‌تواند به تحقق آن کمک کند؛ این موضوع احتمالا با کاهش نرخ بهره در بانک‌ها همراه می‌شود و می‌تواند نقدینگی زیادی را به بورس تهران جذب کند. با این حال، سناریوی دوم نیز احتمال بالایی دارد؛ ثبات نسبی نرخ تورم و قیمت دلار، همچنین رشد آهسته قیمت‌های جهانی احتمال وقوع این سناریو را تقویت میکنند. از سوی دیگر، تمدید مذاکرات از جمله عوامل دیگری است که سناریوی میانه را واقع بینانه خواهد کرد.
افت دسته‌جمعی بازارها
هفته گذشته، بازار سهام با زیان اندک 06/ 0 درصدی در رقم 64 هزار و 15 واحدی ایستاد؛ این در حالی است که شاخص هم وزن رشد 14/ 0 درصدی را نشان می‌دهد. شاخص هم وزن اثرگذاری همه نمادها را یکسان فرض می‌کند (یعنی مستقل از ارزش بازار آنها)؛ بنابراین، رشد آن در شرایطی که شاخص کل افت کرده بیانگر آن است که نمادهای مثبت در میان صنایع کوچک بیشتر حضور دارند. در این شرایط، شاخص بازار ارز با افت 6/ 0 درصدی شاهد معامله دلار به قیمت 3 هزار و 420 تومان بود. در این میان اما، سکه بدترین عملکرد را داشت و با افت 8/ 1 درصدی، در پایان به قیمت 980 هزار تومان معامله شد.
رکود معاملاتی در بورس تهران
هفته گذشته، 2 میلیارد و 962 میلیون سهم به ارزش 552 میلیارد تومان در 199 هزار و 85 دفعه معامله شد. با حذف معاملات بلوکی، متوسط حجم و ارزش معاملات به ترتیب حدود 60 و 30 درصد رشد را نسبت به هفته ماقبل تجربه کردند. علت این امر، برخی اخبار خوشبینانه به مذاکرات هسته‌ای بود که تقاضای نسبی را در بازار ایجاد کرده بود. با این حال، عرضه‌های پایان سال از سوی سهامداران حقیقی (نیاز به نقدینگی) و حقوقی (تسویه حساب پایان سال) باعث شد تا قیمت‌ها در بازار سهام چندان دستخوش تغییر نشوند.
برآیند صفر صنایع بورسی
طی هفته گذشته، تعداد صنایع مثبت و منفی تقریبا با هم برابر بود که با عدم تغییر جدی شاخص کل نیز همخوانی دارد. در این میان، سایر واسطه‌گری‌های مالی (لیزینگ‌ها)، حمل‌و‌نقل و خودرویی‌ها به ترتیب با 7/ 3، 2/ 3 و 2/ 3 درصد رشد، مثبت ترین صنایع هفته گذشته بودند.
حضور گروه خودرویی و لیزینگ تاکیدی بر خوش‌بینی معامله‌گران به مذاکرات هسته‌ای و همچنین قرارداد ایران خودرو با پژو است. از سوی دیگر، در هفته گذشته صنایع کاشی و سرامیک، چاپ و محصولات کاغذی به ترتیب با 2/ 7، 9/ 6 و 6/ 4 درصد افت بدترین عملکرد را در میان گروه‌های بورسی به ثبت رساندند.
همچنین، بررسی «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد گروه‌های بانک، خودرو و فلزات اساسی بیشترین حجم معاملات را در هفته گذشته به خود اختصاص دادند. در این میان گروه پتروشیمی تنها صنعت منفی است که با توجه با ارزش بازاری آن (بیش از 20 درصد) توانسته است اثر سایر صنایع مثبت و پرمعامله را خنثی کند.
دامنه نوسان بزرگ‌ترین ظلم در حق سهامداران حقیقی است/ آینده دنیا در گرو ارزهای دیجیتال
پیمان مولوی در گفت‌وگو با شهر بورس، درباره وضعیت فعلی بازار سرمایه اظهار داشت: بازار سرمایه ایران دقیقاً با الگوی مهر و آبان ماه در حال حرکت است. ریسک‌های سیاسی و غیراقتصادی بر روی بازار سرمایه و بازارهای موازی همچون آوار ریخته و از سویی دیگر ریسک‌های اقتصادی هم وجود دارد. وی افزود: تنها تفاوتی
پیمان مولوی در گفت‌وگو با شهر بورس، درباره وضعیت فعلی بازار سرمایه اظهار داشت: بازار سرمایه ایران دقیقاً با الگوی مهر و آبان ماه در حال حرکت است. ریسک‌های سیاسی و غیراقتصادی بر روی بازار سرمایه و بازارهای موازی همچون آوار ریخته و از سویی دیگر ریسک‌های اقتصادی هم وجود دارد.
وی افزود: تنها تفاوتی که با نیمه نخست سال داریم این است که حقیقی‌ها به حداقل درک ممکن از اتفاقات بازار سرمایه رسیده‌اند و در حال حاضر منتظر فرصت‌هایی هستند تا با سودهایی از بازار خارج شوند یا بخشی از ضررهایی که در بازار داشتند را جبران کنند.
بازار سرمایه در انتظار مذاکرات
دبیر انجمن اقتصاددانان ایران خاطرنشان کرد: با ورود نقدینگی حقوقی به بازار، حقیقی‌ها از بازار خارج می‌شوند ولی اگر این ورود پول ادامه داشته باشد حقیقی‌ها دوباره به بازار بازمی‌گردند و این چرخه در حال پیگیری است. این روند تا زمانی که خبر خوبی در حوزه اقتصاد ایران، مذاکرات و تحریم‌ها منتشر شود و اتفاقات خوبی رخ دهد ادامه خواهد داشت.
مولوی تصریح کرد: سهامداران حقیقی پی به ریسک‌های بازار بردند و بازارهای موازی هم در حالت تعلیق قرار دارد و نقدینگی از آن بازارها به سمت بورس حرکت نمی‌کند.
وی درباره تأثیر بازگشت به برجام بر بازار سرمایه گفت: من دو نوع سناریوی محتمل پیش روی بازار می‌بینم که در حالت نخست طی روزهای آینده اخباری از مذاکرات، کاهش تحریم‌ها و ورود آمریکا به برجام بشنویم که این سناریو باعث می‌شود امید به رشد اقتصادی به اقتصاد ایران بازگردد، پول‌های بلوکه‌شده آزادشده و دولت برای انتخابات 1400 تقویت شود که این سناریو می‌تواند برای بازار سرمایه تأثیر مثبتی داشته باشد. البته هر اتفاق مثبتی پیش‌خور می‌شود ولی بازارها منتظر تأثیرات اتفاقات می‌مانند تا مشخص شود کدام پول‌های بلوکه‌شده آزاد می‌شود و از چه طریقی وارد بازار ایران خواهد شد.
کارشناس مسائل اقتصادی ادامه داد: سناریو دوم این است که مذاکراتی صورت نگیرد و این اتفاق به دولت بعدی موکول شود که در این صورت با توجه به نقدینگی موجود در جامعه و عدم رشد اقتصادی از حالا تا انتخابات شاهد رشد تورمی در اقتصاد خواهیم بود. شواهد حاکی از علاقه ایالات‌متحده و طرف ایرانی به بازگشت به برجام است و درصد کمتری برای رخ داد این سناریو وجود دارد.
مولوی افزود: درصورتی‌که سناریو دوم صورت گیرد شاهد تورم و رشد مبتنی بر تورم خواهیم بود ولی در حالت نخست رشد بازار می‌تواند پایدارتر باشد.
کارشناس بازار سرمایه با تأکید بر اینکه فعالان بازار باید بازارهای موازی را نیز رصد کنند، تأکید کرد: بازار مسکن به‌عنوان کم‌ریسک‌ترین بازار موازی و بازار ارز و طلا در 6 ماه آینده به‌عنوان پرریسک‌ترین بازار موازی باید مدنظر فعالان بازار سرمایه باشد و قسمتی از بودجه مالی خود را به این بازارها تخصیص دهند.
بهینه‌سازی سبد سهام در اولویت سهامداران باشد
وی خطاب به سهامدارانی که در ماه‌های اخیر متضرر شده‌اند و در باتلاق ضرر گیرکرده‌اند، گفت: نمی‌توان توصیه کرد که این گروه از سهامداران از بازار خارج شوند و برای جبران ضرر خود وارد بازارهای موازی شوند ولی آنها هم بایستی اقدام به بهینه‌سازی سبد سهام خود کنند و سهامی که بنیاد مناسبی ندارد را با سهام ارزشمند و سود ساز تعویض کنند تا هرچه سریع‌تر ضرر آنها جبران شود
فعال سرمایه‌گذاری با اشاره به نحوه مدیریت سبد در بورس تصریح کرد: برای داشتن سبد سهام مناسب نیازی به داشتن تعداد سهم بسیار بالا نیست چراکه افراد حرفه‌ای بازار نیز قادر به مدیریت بیش از 10 سهم در پورتفو خود نیستند. داشتن حد ضرر، حد سود و استراتژی ذخیره سود در بازارهای موازی از پول بازار سرمایه، از اهمیت بالایی برخوردار است و فعالان بازار سرمایه باید توجه خاصی به آن داشته باشند.
تحلیلگر مسائل اقتصادی درباره انتقادات موجود پیرامون تغییرات مدیریتی سازمان بورس تأکید کرد: اگر فقط در مورد انتخاب جدید صحبت کنیم ممکن است برداشت بدی صورت گیرد ولی چرا ما نباید بعد از سال‌ها یک متدولوژی خاص که در کشورهای دیگر هم استفاده می‌شود را به کار نبریم تا افرادی دو سناریوی محتمل برای بازار سهام که در میان فعالان بازار سرمایه خوش‌نام و شهره هستند و رزومه خیلی خوبی دارند را انتخاب کنیم.
دبیر انجمن اقتصاددانان ایران افزود: این عوامل به شعاع حرکتی روسای سازمان بورس ضربه می‌زند. الگوهای خوبی در کشورهایی چون آمریکا، انگلیس، ژاپن و.. برای انتخاب ریاست سازمان بورس به دو سناریوی محتمل برای بازار سهام کار می‌گیرد که می‌توان از این الگوها به‌خوبی استفاده کرد.
مولوی با انتقاد از وجود دامنه نوسان در بورس اظهار داشت: دامنه نوسان بزرگ‌ترین ظلم در حق سهامداران حقیقی است و هرچه برای آن دلیل علمی بیاورند منطقی نیست چون باعث ایجاد صف می‌شود و صف نابودکننده بازار سرمایه و هر بازاری است و ایجادکننده فساد است.
وی ادامه داد: امیدوارم دامنه نوسان را یک‌بار برای همیشه با الگویی به صورت پلکانی یا به صورت یک‌باره از بازار سرمایه حذف کنند. در این خصوص هم اگر علاقه‌مند باشند بنده آماده بحث و گفت‌وگو هستم.
آینده دنیا در گرو ارزهای دیجیتال
دبیر انجمن اقتصاددانان ایران درباره وضعیت ارزهای دیجیتال گفت: عمر رمز ارزها هنوز به دو دهه نرسیده است ولی ما در حال تغییر پارادایم شیفت در دنیای مالی و سرمایه‌گذاری هستیم. با توجه به اینکه عمق این بازارها کم و فقط 1000 میلیارد دلار است در مقایسه با بازار طلا با مارکت 9500 میلیارد دلاری، بازار سهام جهانی و اوراق قرضه، بازار کوچکی است.
فعال سرمایه‌گذاری افزود: این موضوع فرصتی محسوب می‌شود که با ورود سرمایه‌گذاران و کارآفرینان بتوانیم شاهد افزایش‌های خیلی شدیدی در قیمت باشیم و از طرفی دیگر ابزاری برای نوسان گیری محسوب می‌شود. علاقه‌مندانی که هنوز وارد این بازار نشدند فرصتی نه برای سرمایه‌گذاری، بلکه برای درک مکانیسم ایجادشده از دست می‌دهند.
مولوی ادامه داد: آینده دنیا ارزهای دیجیتال خواهد بود ولی اینکه آیا به‌عنوان ابزار سرمایه‌گذاری و دارایی به کار گرفته شود یا نه، باید موارد متعددی مدنظر باشد. درک رمز ارزها برای همه الزامی است ولی نیازی نیست که تمامی سرمایه خود را در این بازارها به کار بگیریم بلکه باید ابتدا با سرمایه اندک تجربه حاصل کنیم تا اتفاق ناگواری که در بازار سرمایه رخ داد را در این بازار شاهد نباشیم.
دیدگاه شما