بازار اولیه و بازار ثانویه در بورس چیست؟
بازار اولیه و بازار ثانویه چه بازارهایی هستند؟ چه ويژگی هایی دارند و مزیا و معایب هر یک از آنها چیست؟ بازار اولیه، بازاری است که در آن اوراق بهادار شرکتها برای اولین بار به سرمایه گذاران عرضه و به آنها فروخته می شود و در مقابل، بازار ثانویه بازاری است که دارایی هایی که یک بار در بازار اولیه مورد معامله قرار گرفته اند برای خرید و فروش عرضه می شوند. در این مقاله قصد داریم تا اطلاعات جامع و کاملی در مورد بازار اولیه و ثانویه به شما ارائه داده و شما را کامل با ويژگی های هر یک از آنها آشنا سازیم. آنچه در این مقاله به آن خواهیم پرداخت :
بازار اولیه بورس چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟
تعریف بازار ثانویه در بورس چیست؟
با اهداف و ویژگی های بازار اولیه و بازار ثانویه بیشتر آشنا شوید.
ریسکهای جدی بازار سرمایه را بشناسید.
بازار اولیه بورس چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟
بازار اولیه، بازاری است که در آن انواع سهام، بدهی و اوراق بهادار برای اولین بار در یک فرآیند جمعآوری سرمایه بلندمدت فروخته میشود. این بازار با صدور سهام جدید سروکار دارد؛ بنابراین به آن بازار اولیه صدور سهام نیز گفته میشود. وقتی سهمی برای اولین بار به بازار عرضه میشود، در بازار اولیه به آن رسیدگی میشود.
در بازارهای اولیه، وامگیرندگان اوراق بهادار را برای مدت زمان طولانی معامله میکنند؛ بنابراین بازار اولیه سبب تسهیل شکلگیری سرمایه میشود. سه روش برای افزایش سرمایه در بازار اولیه وجود دارد: عرضه عمومی، حق تقدم سهام و سرمایهگذاری خصوصی. انتشار عمومی یا عرضه عمومی سهم به آن دسته از سهامی گفته میشود که بهتازگی در بازار سرمایه منتشرشده است یا یک شرکت تازه تأسیس قصد صدور سهام خود را برای اولین بار داشته باشد.
حق تقدم سهام به آن حقی گفته میشود که به سهامدار فعلی شرکت تعلق دارد و به این ترتیب سهامداران فعلی در خرید سهام جدید منتشر شده با قیمت مناسب اولویت بیشتری دارند. سهام جدید معمولاً به تناسب بین سهامداران فعلی تقسیم میشود. سرمایهگذاری خصوصی به روشی برای فروش و توزیع خصوصی سهام به هر موسسه، نهاد یا گروهی از افراد به طور اختصاصی گفته میشود. از اصلیترین ویژگیهای بازار اولیه این است که این بازار با مسائل مربوط به صدور سهام جدید سر و کار دارد. این بازار جای مشخصی ندارد و روشهای مختلفی برای افزایش سرمایه شناور در این بازار به کار برده میشود.
تعریف بازار ثانویه در بورس چیست؟
بازار ثانویه، بازاری برای خرید اوراق بهادار دست دوم است؛ به عبارت دیگر اوراق بهاداری که از بازار اولیه عبور کردهاند، دیگر در بازار ثانویه معامله میشوند. فروش ثانویه اوراق بهادار به این معنی است که اوراق برای اولین بار در بازار اولیه دادوستد شده است. سهام و اوراقی که در بازار اولیه معامله شدهاند، مجدداً در بازار ثانویه مورد معامله قرار میگیرند.
در حالت کلی، بازار ثانویه بازاری مداوم و منظم برای خرید و فروش انواع اوراق بهادار است. با توجه به مکانیسمهای موجود قیمتگذاری، قیمت هر سهم مشخص میشود و در بازار ثانویه به طور منظم داد و ستد میشود. این بازار شامل کلیه شرکت های بورسی است که توسط دولت به رسمیت شناخته شده است. اصلیترین هدف بازار ثانویه ایجاد نقدینگی در بازار و جامعه است.
نقدینگی به معنای تبدیل اوراق بهادار به پول نقد است، در واقع هر زمانی که نیاز به پول نقد داشتید میتوانید در بازار ثانویه اوراق خود را بفروشید و هر زمانی که پول مازادی داشتید میتوانید این پول را در بازار بورس سرمایه گذاری و اوراق بهادار را خریداری کنید. روندهای خاصی برای خرید اوراق بهادار در زمان رکود بازار وجود دارد، بهاینترتیب در زمان صعود بازار میتوان سهام را فروخت و سود بیشتری کسب کرد؛ بنابراین تعادل ایجاد شده در بازار ثانویه منجر به ایجاد نقدینگی خوبی در بازار میشود.
با اهداف و ویژگی های بازار اولیه و بازار ثانویه بیشتر آشنا شوید.
در صورتی که سرمایه گذار اوراق بهادار را در گذشته خریداری کرده باشد و اکنون قصد فروش آن را داشته باشد، میتواند از طریق بازار ثانویه و به واسطه کارگزاران بورس اقدام به فروش آن کند. خرید و فروش در بازار بورس اهمیت کاربردهای بازار سرمایه اغلب از طریق سامانههای معاملاتی آنلاین انجام می شود. پنل های معاملاتی جهت افزایش رفاه سرمایه گذاران نسبت به گذشته تغییرات قابل توجهی پیدا کرده است. کارگزار بورس نهاد یا موسسهای است که رابط بین سرمایه گذار و بازار بورس است.
در واقع فرآیند ثبت نام ، عضویت و خرید و فروش سهام در بازار بورس بر عهده کارگزار است. در حقیقت کارگزار بورس کار خرید و فروش سهام و اوراق بهادار را به نمایندگی از طرف مشتریان انجام می دهد. معمولاً کارگزاران بورس اشخاص حقوقی با تجربه و آشنا به مسائل مالی هستند. در انتخاب کارگزاری باید دقت کافی به خرج داد تا با یک انتخاب آگاهانه و مناسب از دردسرهای احتمالی به دور ماند. زمانی که شما قصد ورود به بازار بورس را دارید، یکی از مراحلِ اولیه ورود به بورس، انتخاب کارگزاری است. در واقع نقطه ورود به بازار سرمایه از طریق خرید و فروش سهام در کارگزاری میسر است.
از جمله اصلیترین ویژگیهای بازار ثانویه میتوان گفت که بازار ثانویه باعث ایجاد نقدینگی در بازار و جامعه میشود. جایگاه بازار ثانویه پس از بازار اولیه است. این بازار جایگاه مشخص و ویژهای دارد. سرمایهگذاران جدید و تازهوارد به بازار بورس انگیزه زیادی برای سرمایهگذاری در بازارهای ثانویه دارند. برخلاف بازارهای اولیه که مکان مشخصی ندارد، معاملات بازار ثانویه در مکان خاصی به نام بورس اوراق بهادار انجام میشود که زمینهساز بسیاری از سرمایهگذاریهای جدید در اقتصاد است.
ریسکهای جدی بازار سرمایه را بشناسید.
جنبه بعدی مربوط به بازار سرمایه، شناخت ریسکهای بازار سرمایه است. قبل از سرمایهگذاری در دنیای بورس بهتر است انواع ریسکهای موجود در این بازار را کامل بشناسید. سرمایه گذاری و دید بلند مدت در بازار بورس همواره نسبت به کوتاه مدت دارای ریسک کمتر و سود بیشتری است. قبل از اقدام به هر گونه خرید و فروش در بازار بورس باید ملاحظاتی را مد نظر قرار دهید. قیمت سهام بر خلاف سپردههای بانکی یا اوراق قرضه دولتی نوسانات گستردهای دارد، سپردههای بانکی و اوراق دولتی معمولاً عاری از هر گونه ریسک سرمایهگذاری هستند. فرضیههای کارآمد بازار نشان میدهد که عوامل مؤثری در تغییر قیمت سهام در بورس نقش دارند. بنا به مطالعات انجام شده نشان داده شده است که روندهای خاص و منظمی در قیمتگذاری سهام در بورس در دورههای مختلف اقتصادی وزمانی تکرار می شود.
این بدان معناست که رکود و رونق بازار بر روی قیمت سهام تأثیر دارد. تحقیقات نشان میدهد که حتی عوامل روانشناختی نیز بر قیمت گذاری سهام در بازار بورس تأثیرگذار است. برخی اوقات با منتشر شدن اخبار ضد و نقیض قیمت سهام در بازار افزایش یا کاهش مییابد. این نوسانات ناشی از تأثیر روانی آن خبر است. نوع دیگر ریسک معمولاً در بازار اوراق بهادار روی میدهد. ریسک بازار اوراق بهادار ناشی از تغییرات نرخ بهره است.
بین نرخ بهره و قیمت اوراق بهادار رابطه معکوس وجود دارد. بدان معنی که اگر نرخ بهره افزایش یابد، قیمت اوراق قرضه کاهش مییابد و با کاهش نرخ بهره، قیمت اوراق افزایش خواهد داشت. قیمت اوراق بهادار نسبت به سیاستهای پولی و تغییرات اقتصادی کشور حساس است.
همه چیز درباره مدارک و گواهینامههای بازار سرمایه
گواهینامه حرفهای بورس در واقع گواهینامههایی تخصصی هستند که سازمان بورس و اوراق بهادار در اختیار فعالان بورسی میگذارد.
در حقیقت این گواهینامهها نشاندهنده تخصص و حرفهای بودن دارندگان آنهاست و کسانی که موفق به دریافت این گواهینامههای تخصصی بشوند، این امکان را پیدا میکنند که در سازمانها و نهادهای مالی در بازار سرمایه استخدام شوند.
با توجه به این که براساس قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذرماه سال 1384، کلیه نهادهای مالی اعم از شرکتهای کارگزاری، سرمایهگذاری، صندوقهای سرمایهگذاری ، سبدگردانها، صندوقهای بازنشستگی، شرکتهای مادر (هلدینگ)، شرکتهای تأمین سرمایه، مؤسسات رتبهبندی، پردازش اطلاعات مالی و مشاور سرمایهگذاری تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت میکنند، مطابق مقررات فعلی حاکم بر بازار سرمایه تصدی برخی از سمتها در این نهادهای مالی و اعطای مجوز برخی از فعالیتها به این نهادها، منوط به استخدام تعداد کافی از دارندگان این گواهینامهها خواهد بود.
به عنوان مثال معاملهگران اوراق بهادار و کالا، معاملهگران قراردادهای آتی، مسئولین سبدگردانی، مدیران صندوقهای سرمایه گذاری و … در شرکتهای کارگزاری میبایست گواهی نامه حرفهای مربوطه را اخذ نموده باشد.
در حال حاضر 7 نوع گواهینامه حرفهای برای بازار سرمایه ایران طراحی شده است که عبارتند از:
1 – اصول بازار سرمایه
2 – تحلیل گری بازار سرمایه
3 – معامله گری بازار سرمایه
4 – کارشناسی عرضه و پذیرش
5 – مدیریت نهادهای بازار سرمایه
6 – مدیریت سبد اوراق بهادار
7 – ارزشیابی اوراق بهادار
اهمیت گواهینامه اصول بازار سرمایه
آزمون اصول بازار سرمایه یکی از مهمترین آزمونهای سازمان بورس و شاید بتوان گفت مهمترین آنها باشد، چرا که این آزمون پیشنیاز شرکت در پنج آزمون (معاملهگری ابزار مشتقه، معاملهگری بورس کالا، معاملهگری اوراق تأمین مالی، کارشناسی عرضه و پذیرش، مدیریت نهادهای بازار سرمایه) و همنیاز با آزمون تحلیلگری است.
یعنی شرکت در آزمونهای بورس منوط به قبول شدن در این آزمون است.
کاربرد گواهینامه اصول بازار سرمایه
سمت مدیر سرمایهگذاری یا عضویت در گروه مدیران سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری مشترک و سمت کارشناس در شرکتهای مشاور سرمایهگذاری.
معافیتها
1- دارندگان مدرک دکترا یا معادل آن در رشتههای مدیریت مالی، اقتصاد، حسابداری، بیمه و بانکداری مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری که حداقل دو مقاله علمی پژوهشی در زمینههای مرتبط با بازار سرمایه یا حداقل یک کتاب در زمینه مالی تألیف و منتشر کرده باشند، با تأیید کمیته گواهی نامههای حرفهای و تصویب هیأت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار بدون شرکت در آزمون، گواهینامه اصول بازار سرمایه را دریافت خواهند کرد.
2- دارندگان مدرک CFA (تمامی سطوح) در صورت کسب حداقل 50 درصد نمره در هر دو ماده امتحانی مقررات اصول بازار سرمایه و اصول بازار سرمایه اسلامی و اخلاق حرفهای و همچنین شرکت در دوره آموزشی در مورد اوراق بهادار اسلامی، با تأیید کمیته گواهینامههای حرفهای، گواهینامه اصول بازار سرمایه را دریافت خواهند کرد.
دارندگان مدرک CIIA در صورت کسب حداقل 50 درصد نمره در هر دو ماده امتحانی مقررات اصول بازار سرمایه و اصول بازار سرمایه اسلامی و اخلاق حرفهای و همچنین شرکت در دوره آموزشی در مورد اوراق بهادار اسلامی، با تأیید کمیته گواهی نامههای حرفهای، گواهینامه اصول بازار سرمایه را دریافت خواهند کرد.
استخدام دارندگان گواهینامههای بازار سرمایه
از سرمایهگذاری و وضعیت بازار سهام تاکنون بسیار گفته ایم اما اشتغال در این بازار صرفا با عنوان «سرمایه گذار» نیست. بازار سرمایه نیز نهادها و شرکتهای متفاوت و متعددی دارد که امور اجرایی این بازار را بر عهده دارند و به طور طبیعی نیروی انسانی متخصص از سوی این نهادها و شرکتها میباید به کار گرفته شود.
شاید باورش دشوار باشد اما بازار سرمایه با کمبود نیروی متخصص روبرو است و بسیاری از فارغ التحصیلان دانشگاهها میتوانند آینده شغلی خود را در بازار سرمایه جستجو کنند.
در حقیقت به سه علت «نیاز به آشنایی و تخصص در بازار سرمایه» که در دانشگاهها به طور معمول آموزش داده نمیشود، «قانون جدید بازار اوراق بهادار» و «روند تخصصیتر شدن نیروی انسانی»، این عرصه با کمبود نیروی انسانی به خصوص نیروهای باتجربه روبرو است!
در سالهای اخیر هم نهادسازی گستردهای در این عرصه صورت گرفته و هم ضوابطی چون «رتبه بندی شرکتها» رویکردی به سمت به کارگیری نیروهای متخصصتر دارد …
اگر به ماجرا علاقهمند شدهاید و بدتان نمی آید شغل ثابت خود را نیز در کنار یک بازار مهم سرمایه گذاری تعریف کنید، شاید بهتر باشد برای ثبتنام آزمونهای بازار سرمایه اقدام کنید!
– از زمانی که تعداد آزمونها به 9 ارتقاء یافته، چندان نمیگذرد و بنابراین افراد کمی موفق به اخذ گواهینامه در بسیاری از این آزمونها شده اند. به جز آزمون نخست که «اصول بازار سرمایه» است و تقریبا آزمون پایه محسوب میشود، دیگر آزمونها تاکنون آمار قبولی چندانی نداشته در صورتی که کارگزاریها و نهادهای مرتبط با بازار سرمایه نیاز به تخصصهای مختلفی دارند. بورس به تدریج شرایط دشوارتری برای نیروهای استخدامی در نهادهای زیرمجموعه خود وضع کرده که داشتن یک یا چند گواهینامه حرفهای، از جمله آن شرایط است.
– فارغ التحصیلان یا دانشجویان سه رشته حسابداری، اقتصاد و مدیریت مالی بیشتر با مباحث آزمونها آشنا هستند. در این بین «مدیریت مالی» سرفصلهای بسیاری از این آزمونها را دربر میگیرد. در میان رشتههای مهندسی نیز «مهندسی صنایع» با مباحث آزمون آشناتر است ضمن آن که دقت داشته باشید نهادهای و شرکتهای مرتبط با بازار سهام، علاقه بیشتری به جذب اهمیت کاربردهای بازار سرمایه فارغ التحصیلات رشتههای فوق دارند و بورس نیز رتبه افراد با این مدارک را بالاتر در نظر میگیرد … دقت داشته باشید اگر در این رشتهها تحصیل نکردهاید، ناامید نشوید و باز هم میتوانید با قبولی در آزمونهای فوق، در بازار سهام مشغول به کار شوید.
– دقت داشته باشید که آزمونهای «معاملهگری بورس کالا» و «معاملهگری ابزار مشتقه» در بورس کالا و قراردادهای آتی سهام و کالا کاربرد دارند و نیاز زیادی به این مدارک در بازار وجود دارد اما تاکنون افراد کمی موفق به دریافت گواهینامه حرفهای دو آزمون مزبور شدهاند.
– با وجود آن که تمرکز نهادها و شرکتهای مرتبط با بازار سهام در تهران است اما شهرستانها نیز با حضور شعب کارگزاران و شرکتها روبرو هستند و اتفاقا دارندگان مدارک در نقاطی غیر از تهران کمتر است. در صورت استخدام در شهرستانها اما به طور معمول حقوق و مزایایی همچون تهران پرداخت میشود.
در پایان این نکته را اضافه می کنیم که با اشتغال در بازار سرمایه فرصت داشتن شغلی ثابت و امکان سرمایه گذاری از نزدیک، توامان فراهم میشود و ارزش آن را دارد که برای آینده خود به این مسئله فکر کنید!
چگونه در نهادهای مالی استخدام شویم؟
سوالی که مطرح میشود این است که چگونه در کارگزاریها، شرکتهای سرمایهگذاری یا مشاورهای و شرکتهای مشابه استخدام شویم؟
غیر از دریافت مدارک و گواهینامههای بازار سرمایه، به نظر من دارا بودن رزومهای عملی از فعالیتهای مرتبط با تخصصتان میتواند در استخدام شما بسیار تاثیرگذار باشد.
به طور مثال اگر گواهینامه تحلیلگری بازار سرمایه را دریافت کردهاید و به دنبال شغل هستید میتوانید اقدام به ارائه تحلیلهایی در سایتها و رسانههای مختلف نمایید تا با نام شما درج یا چاپ شود.
بیشتر رسانهها و سایتهای مرتبط در صورتی که بدرستی اقدام کنید از اینکار استقبال خواهند نمود.
منابع اطلاعرسانی استخدامها
کانال تلگرامی با عنوان “جذب نیروی انسانی برای نهادهای مالی” برای افراد جویایی کار در شرکتهای کارگزاری ، تامین سرمایه ، سرمایه گذاری و… راهاندازی شده که میتواند در یافتن شغل و استخدام به شما کمک کند.
لینک کانال تلگرام: https://telegram.me/job_broker
همینطور سایتهای کارگزاریها را برای ارسال رزومه بررسی کنید، برخی کارگزاریها بخشی برای ارسال رزومه در سایتشان تعبیه کردهاند. برای مشاهده لیست کارگزاریها این صفحه را ببینید. سایتهای استخدامی بسیار نیز در سطح اینترنت آگهی استخدام کارگزاریها و شرکتهایی که افراد دارای گواهینامههای حرفهای بازار سرمایه را استخدام میکنند درج مینمایند.
سوالات متداول گواهینامههای حرفهای بازار سرمایه
1- چه کسانی امکان شرکت در آزمونهای حرفهای بازار سرمایه را دارند؟
افرادی که دارای مدرک تحصیلی کارشناسی و بالاتر از یکی از دانشگاهها و مؤسسات آزمون عالی معتبر که مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری باشد، میتوانند در آزمونهای حرفهای بازار سرمایه شرکت کنند.
2- نحوۀ ثبت نام در آزمونها چگونه است؟
در صورتی که داوطلب عضو سایت نباشد، لازم است ابتدا در قسمت ثبت نام، برای خود یک پروفایل شخصی تشکیل داده و پس از تکمیل موارد مورد نیاز، در زمان مقرر با مراجعه به پروفایل خود نسبت به انتخاب آزمون و ثبت نام اقدام نماید. لینک سایت: https://icmc.seo.ir
3- نحوۀ برگزاری آزمونها چگونه است؟
در حال حاضر به منظور تسریع بر برگزاری آزمونها و با تمهیدات اتخاذ شده، تمامی آزمونهای 7 گانه بازار سرمایه به صورت الکترونیکی و حضوری در محل شرکت اطلاعرسانی و خدمات بورس برگزار میشود.
4- چگونه از برنامه زمانبندی آزمونها مطلع شویم؟
برنامه آزمونها به صورت سه ماهه بر روی سایت icmc.seo.ir و در قسمت جدول زمانبندی آزمونها قرار میگیرد. معمولا این برنامه حدود سه تا چهارماه پیش از برگزاری آزمونها بارگذاری میشود.
5- هزینه ثبت نام چگونه پرداخت میشود؟
داوطلبین برای پرداخت هزینه ثبت نام بایستی دارای کارت بانکی عضو شبکه شتاب بوده و رمز دوم خود را از بانک دریافت کرده باشند. به محض انتخاب هر آزمون، داوطلب به درگاه پرداخت الکترونیکی بانک هدایت شده و از آن طریق نسبت به پرداخت هزینه مربوطه اقدام خواهد نمود.
6- آیا امکان رزرو آزمون بدون پرداخت هزینه امکان پذیر است؟
این امکان در نرم افزار وجود دارد، اما نکته مهم آن است که رزرو هر آزمون تا زمانی امکان دارد که داوطلبین دیگر ثبت نام خود را کامل ننموده باشند. بنابراین، به دلیل آنکه ظرفیت پذیرش هر آزمون محدود است، در صورتی که تعداد ثبت نام شدههای قطعی به اندازۀ ظرفیت موجود باشد، رزروهای قبلی عملا غیرقابل استفاده خواهد بود. لذا پیشنهاد میشود در صورتی که برای شرکت در آزمون مصمم هستید، ثبت نام خود را به روزهای آتی موکول نکنید.
7- آیا امکان جابجایی آزمون به تاریخهای دیگر وجود دارد؟
این موضوع دو شرط دارد: 1- تا زمانی که موعد ویرایش هر آزمون به اتمام نرسیده باشد. 2- آزمون مورد نظر هنوز ظرفیت پذیرش داشته باشد. بنابر این در صورت داشتن شرایط ذکر شده، داوطلب میتواند شخصا نسبت به تغییر زمان آزمون خود اقدام کند.
8- منابع و سرفصلهای آزمون چیست؟
داوطلبین میتوانند با مراجعه به لینک آشنایی با گواهینامهها و با کلیک بر روی آزمون مورد نظر خود، فایل PDF سرفصلهای هر آزمون را دریافت کنند.
9- حد نصاب هر آزمون چگونه است؟
در حال حاضر حد نصاب هر آزمون در قسمت آشنایی با گواهینامهها وجود دارد، لازم به ذکر است ممکن است حد نصاب هر درس با توجه به شرایط و تصمیم کمیته گواهینامههای حرفهای بازار سرمایه تغییر کند که قاعدتا در زمان مقرر اطلاع رسانی خواهد شد.
10- آیا پس از ثبت نام قطعی و پرداخت هزینه آزمون، امکان عودت هزینه به داوطلب وجود دارد؟
اطلاعات بیشتر را در سایت اداره امور گواهینامههای حرفهای سازمان بورس بخوانید: icmc.seo.ir
اگر نظری درباره مدارک و گواهینامههای بازار سرمایه دارید در بخش دیدگاه با ما و سایرین در میان بگذارید.
قصد شروع سرمایهگذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاریها انجام دهید:
برای سرمایهگذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه میشود:
کاربرد شاخص ها: چرا از شاخص استفاده میشود؟
زمانی که یک خبرنگار یا گزارشگر در تلویزیون درباره «روند صعود یا رکود بازار» صحبت میکند، آیا تابهحال به این فکر کردهاید که درباره چه چیزی حرف میزند؟ واقعاً منظور او از «بازار» چیست؟ و چگونه میداند که بازار به کدام سمت حرکت خواهد کرد؟ اینجاست که کاربرد شاخص ها اهمیت پیدا میکند.
درواقع او به عملکرد تکتک سهام موجود در بازار بورس اشاره نمیکند. دنبال کردن عملکرد کلی هر شرکت در بازار کار سخت و دشواری است (در حال حاضر بیش از ۳۰۰ شرکت فعال در بورس اوراق بهادار تهران حضور دارند) در عوض، او در مورد میانگین کل بازار یا بخشی از آن توضیح میدهد. درواقع او در مورد شاخص صحبت میکند. شاخص نشاندهنده عملکرد گروهی از سهام مختلف است که معمولاً دارای خصوصیات مشابه هستند و نتیجه افزایش و کاهش قیمت این گروه از سهام، بهطور میانگین، تحت عنوان شاخص بیان میشود.
سرمایه گذاران چگونه از شاخص ها استفاده میکنند؟
باوجود چند صد شرکت در بازار بورس تهران، مشخص کردن اینکه یک سرمایه گذار تا چه حدی خوب عمل کرده است کار بسیار دشواری است. خیلی خب، شما امسال ۲۰ درصد بازده به دست آوردهاید – اما آیا این مقدار خوب است؟ یا باید بهتر از این کار میکردید؟
شاخص های عملکرد شما را در بوته آزمایش میگذارند. آنها معیار مناسبی به سرمایه گذاران ارائه میدهند تا بتوانند عملکردشان را با آن بسنجند. درواقع، مدیران صندوقهای سرمایه گذاری مشترک بر این اساس پاداش میگیرند که تا چه نسبت به شاخص های بازار بهتر عمل کردهاند. زمانی که بازار ۲۵ درصد رشد داشته است، بازده ۲۰ درصدی شما هیچ اهمیتی برای هیچکسی نخواهد داشت؛ اما اگر بهتر از شاخص عمل کنید، پول خوبی به جیب خواهید زد.
(پایان درس دوم دوره آموزشی آشنایی با شاخص ها)
اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش نظرات مطرح کنید. همینطور اهمیت کاربردهای بازار سرمایه با اشتراکگذاری این مقاله در شبکههای اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.
2 در مورد “کاربرد شاخص ها: چرا از شاخص استفاده میشود؟”
سلام مژگان عزیز
برای محاسبه بازده سهامی که خردید میتونید قیمت خرید رو از قیمت فروش کسر کنید و جواب رو بر قیمت خرید تقسیم کنید. اینجوری اهمیت کاربردهای بازار سرمایه بازده شما طی اون مدتی که سهامدار شرکت بودید محاسبه میشه
حالا اگر بخواید بازده رو برمبنای سال حساب کنید و بتونید با بازده بقیه سهم هاتون مقایسه کنید کافیه جواب بالا رو در تعداد روزهایی که سهامدار شرکت بودید ضرب کنید و جواب رو بر عدد ۳۶۵ تقسیم کنید. اینطوری بازده سالانه تون محاسبه میشه. با اهمیت کاربردهای بازار سرمایه میانگیری از بازده سالانه سهم های مختلفی که داشتید بازده کل شما از سرمایه گذاری در بورس به دست میاد. البته ما تو این محاسبات کارمزد خرید و فروش و هزینه معاملات رو منظور نکردیم که خودتون میتونید این کار رو انجام بدید تا محاسباتتون دقیق تر بشه.
موفق باشید
بازده خودمون رو از کجا باید بفهمیم؟
بازده کل سهام شرکتهای مختلفمون با هم رو منظورتونه؟
اهمیت و کاربرد اطلاعات آینده نگر در بخش دولتی و بازار سرمایه
در ایالات متحده، سه نوع دولت محلی، ایالتی و فدرال وجود دارد؛ دولت های محلی و ایالتی از معیارهای هییت استانداردهای حسابداری دولتی (GASB) و به خصوص مباحث بیانیه های 34 و 44 که شامل گزارش مالی جامع سالانه دولت (CAFR) می شود و دولت فدرال از معیارهای هییت مشورتی استانداردهای حسابداری دولت فدرال (FASAB) برای گزارشگری مالی استفاده می کنند. هدف متداول روشهای حسابداری و گزارشگری مالی در دولتهای ایالتی و محلی، ارایه اطلاعات سوابق عملکرد نهادهای دولتی به کاربران صورتهای مالی بوده است تا تصویر کلی از وضعیت مالی این نهادها را در تاریخهای مشخص و نمایی پسنگرانه از نتایج عملیات این نهادها را در یک بازه زمانی خاص (معمولا یک ساله) به این کاربران ارایه کنند. هدف مقاله حاضر آن است تا دیدگاه ها را نسبت به اطلاعات آیندهنگر تشریح نماید و از طرفی به کاربران گزارشهای مالی دولتی نشان داده شود که چطور میتوانند از این نوع اطلاعات برای ارزیابی بهتر سلامت مالی فعلی هر دولتی و همچنین توانایی آن برای انجام تعهدات خود در آینده استفاده کنند. همچنین کاربرد این اطلاعات در شرکت ها و بازار سرمایه نیز محسوس بوده و مطالعات نشان داده است که افشای اطلاعات آینده نگر، از یک طرف موجب کاهش نوسانات بازده سهام شرکت ها می شود و از طرف دیگر با ریسک حسابداری شرکت ها در ارتباط است.
سرمایه گذاری در بورس چه مزایایی دارد؟
بازارهای بورس از بهترین بسترها برای سرمایه گذاری هستند و با سرمایه گذاری در بورس و اوراق بهادار می توانید به درآمد به مراتب بالاتری از شکل سرمایه گذاری این بانکی، دست یابید. البته ماهیت سرمایه گذاری در بازارهای بورس، با ریسک هایی همراه است و در صورتی می توانیم این بازار را سودآور بدانیم که فعالیت در آن، با شناخت و آگاهی کافی همراه باشد. در ادامه این مطلب سرفصل های زیر را پاسخ خواهیم داد:
کسب سود و شکل سودآوری در بازار سهام
سودآوری در بازار سهام در گام اول مبتنی بر افزایش قیمت سهام خریداری اهمیت کاربردهای بازار سرمایه اهمیت کاربردهای بازار سرمایه شده است. به علاوه سود نقدی ناشی از برگزاری مجمع و سوددهی سالیانه شرکت ها، بخش دیگری از درآمدهای سهامداران را تشکیل خواهد داد. (البته این مورد قطعی نیست و در همیشه اتفاق نخواهد افتاد. حتی زمانی پیش می آید که شرکتی در مجمع خود تصمیم می گیرد که در یک سال مالی، از تقسیم سود بپرهیزد.)
اما در صورتی که قرار باشد سود نقدی میان سهامداران تقسیم شود، این امر به یکی از دو صورت واریز به حساب سهامدار یا پرداخت نقدی سود از طریق بانک انجام خواهد شد. (برای دریافت سود نقدی از بانک، باید کارت ملی و کد بورسی خود را در اختیار داشته باشید.)
سرمایه گذاری در بورس به دو صورت کلی مستقیم و غیر مستقیم انجام میشود. سرمایه گذاری غیرمستقیم شامل صندوقهای سرمایهگذاری و همچنین سبدگردانی است.
سودآوری در بازارهایی چون طلا و ارز، کمتر قابل پیش بینی هستند و نمی توان نسبت به آینده آن ها بر اساس مطالعات و قوانین، تکیه قابل توجهی داشت. این بازارها بیشتر بر اثر عوامل بیرونی تحت تاثیر قرار می گیرند و با نوسان های سیاسی و اقتصادی، تکان های قابل توجهی می خورند. البته بازار بورس نیز تحت تاثیر این نوسانات قرار دارد، اما کمتر از چیزی است که در بازارهای طلا و ارز اتفاق می افتد. به علاوه بازار بورس تحت حمایت قانونی قرار داشته و قواعد و اصولی در معاملات آن حاکم است. اما در بازارهای ارز و طلا، بی قانونی نسبی را شاهد هستیم و قیمت گذاری می تواند بدون اصول و قواعد صورت بگیرد.
این اتفاق در بازار مسکن نیز تاحدودی رخ می دهد. قیمت های کاذب و حباب های قیمتی بارها و بارها در بازارهای مسکن ایجاد شده و مالکان را به اوج ثروت کاذب رسانده و متقاضیان خرید را زمین گیر ساخته است. البته در چنین شرایط معاملات واقعی بر پایه این قیمت ها کمتر صورت می گیرد، اما با این همه اعداد و ارقام رد و بدل شده در چنین فضایی؛ به تشنج معاملاتی منجر می شود. این موضوع در بازارهای بورس کمتر اتفاق می افتد و قیمت گذاری و نوسانات قیمت، نمی تواند از دامنه نوسان بیرون رفته و تحت تاثیر هیجانات و شایعات، شکلی افسارگسیخته به خود بگیرد.
سرمایه گذاری در بورس با بودجه محدود
یکی دیگر از مزایای سرمایه گذاری در بازار بورس، امکان سرمایه گذاری با بودجه محدود است. به این صورت شما شانس این را دارید که حتی با داشتن 500 هزار تومان، به بازار بورس وارد شده و در همان اندازه شروع به فعالیت نمایید. بدیهی است که با توجه به اینکه حداکثر دامنه نوسان در بازار سهام کشور 5 درصد است، میزان سودآوری شما در یک روز کاری بورس، نمی تواند از 25 هزار تومان بیشتر باشد، اما به همین صورت ریسک زیان دهی نیز در همان 25 هزار تومان خلاصه خواهد شد ولی در مواقعی ممکن است دامنه نوسان 3، 2 و 1 درصد هم باشد که سود و متعاقبا زیان محدودتر خواهد شد. در حالی که چنین امکانی در سایر بازارهای موازی وجود ندارد. به طور مثال شما نمی توانید با این مبلغ هزار تومان به بازار طلا وارد شده و معامله ای انجام دهید. البته این امکان وجود دارد که با هر مبلغی نسبت به خرید میزانی طلا اقدام کنید، اما با توجه به نرخ طلا یا ارز، این اعداد و ارقام به عنوان سرمایه گذاری کاملا بی معنا هستند. این موضوع در خصوص بازار مسکن به مراتب سنگین تر دیده می شود. شما قادر به خرید از بازار اهمیت کاربردهای بازار سرمایه مسکن با بودجه محدود نیستید و به نظر می رسد که روز به روز نیز این موضوع با چالش های بیشتری همراه شود.
مزایای سرمایه گذاری در بورس
1-نقدشوندگی سریع در بازار بورس
سرعت نقدشوندگی در بازار بورس بسیار بالا است و بسیار کم پیش می آید که قادر به فروش سهام خریداری شده خود نباشید. حتی شما می توانید چند لحظه پس از خرید یک سهام خاص، نسبت به فروش آن اقدام کنید. مساله تنها این است که قیمت مناسب و در چهارچوبی برای فروش سهام خود در نظر بگیرید. پس از آن به طور متوسط ظرف مدت 3 روز، مبلغ حاصل از فروش سهام از سوی کارگزاری به حساب شما واریز خواهد شد. این قابلیت نقدشوندگی سریع و مطابق با نرخ بازار، در دنیای بورس بسیار ممتاز دیده می شود. به طور نمونه شاید شما در بازاری چون ارز و طلا نیز به چنین قابلیتی دسترسی داشته باشید، اما غالبا برای فروش طلا و ارز در لحظه بحرانی و نقد کردن آن ها، مجبور به فروش زیر قیمت می اهمیت کاربردهای بازار سرمایه شوید و همیشه خریدار آنی برای این کالاها به قیمت واقعی وجود ندارد. علاوه بر آن در بازاری چون بازار مسکن، نقدشوندگی با تاخیر بالا صورت گرفته و می تواند مدت انتظار قابل توجهی داشته باشد.
2-حفظ ارزش پول
با سرمایه گذاری در بازار بورس، به حفظ ارزش پول موفق خواهید شد. با انجام خریدهای سنجیده از سهام مختلف، سرمایه خود در بازار بورس را مطابق با نرخ تورم و حتی پیشتر از آن، حفظ خواهید کرد. البته این مورد به شکل سرمایه گذاری شما بستگی خواهد داشت و در صورتی که خرید سهم های مختلف را بدون آگاهی و اطلاعات لازم انجام دهید، نه تنها به سودآوری لازم و حفظ ارزش سرمایه خود موفق نمی شوید، بلکه احتمالا ضررهای زیادی را تجربه خواهید کرد.
3-برخورداری از حمایت قانونی
در بازار بورس قواعد و قوانین جدی برای هر دو سوی ماجرا وجود دارد. شرکت هایی که ارائه دهنده سهام خود در بازارهای بورس هستند، فارغ از این که به کدام بازار بورس وارد شده اند؛ باید از فیلترهایی عبور کرده و واجد شرایطی خاص باشند. به همین شکل سهامداران و افراد حقیقی و حقوقی وارد شده به بازارهای بورس نیز پیش از شروع معاملات به ثبت هویت در سامانه سجام پرداخته و کد بورسی را دریافت می کنند.
به این صورت امکان تخلفات هویتی یا معاملات غیرقانونی و متخلفانه در این بازار به صفر نزدیک می شود. این در حالی است که در بازارهایی چون طلا، ارز و حتی مسکن، بارها و بارها شاهد تخلفات معاملاتی بسیار زیادی هستیم. فروش طلا و ارز می تواند کاملا خارج از چهارچوب نظارتی صورت بگیرد و حتی کلاهبرداری های زیادی نیز در آن صورت بگیرد. همین طور در بازار مسکن نیز اوضاع به همین شکل خارج از یک چهارچوب نظارتی قوی و کامل است.
4-سهامداری و مشارکت در اداره شرکت
شما با خرید هر مقدار از سهام یک شرکت یا سازمان، به عضوی از مالکان آن تبدیل می شوید. البته بدیهی است که دارندگان درصدهای جزئی از سهام یک شرکت بزرگ، نمی توانند در تصمیم گیری های آن شرکت یا سازمان تاثیر مستقیم داشته باشند؛ اما به هر ترتیب شما به عنوان یک سهامدار جزئی در سرنوشت آن شرکت تاثیرگذار بوده و البته تاثیر خواهید پذیرفت. این موضوع در خصوص سهامداران بزرگ که بخش زیادی از سهام یک شرکت را در اختیار دارند، کمی متفاوت بوده و این عده می توانند در تصمیم های شرکت به صورت مستقیم اثربخش باشند.
چه تضمینی برای سرمایه گذاری در بورس وجود دارد؟
اگر بخواهیم شکل سرمایه گذاری در بازارهای بورس را با سایر بازارهای موجود مقایسه کنیم، باید گفت که به شرط انجام خرید و فروش های مبتنی بر دانش و آگاهی، ماهیت سرمایه گذاری در بورس با ضمانت سودآوری بالاتری نسبت به سایر بازارها همراه است. البته سپرده گذاری در بانک و دریافت ضریب سود قطعی به صورت ماهیانه را باید از این دایره بیرون دانست.
نکته: همواره به قانون ریسک بالاتر امکان کسب سود بیشتر توجه داشته باشید.
با توجه به نکته ذکر شده و با سرمایه گذاری در بورس به دلیل مالکیت بخشی از سهام شرکت ها در سود و زیان شرکت ها نیز شریک می شوید ولی در صورت پذیرفتن ریسک ذکر شده با داشتن دانش بورسی لازم، قادر به کسب مقدار قابل توجهی سود بیش از سود بانکی خواهید بود.
سود بانکی بهتر است یا سود بورس؟
پاسخ به این سوال به فردی که قصد سرمایه گذاری دارد و شرایط پیرامون وی، بستگی خواهد داشت. در صورتی که نیازمند دریافت سود قطعی ماهیانه به عنوان درآمد ثابت هستید، سود بانکی علی رغم کوچک تر بودن؛ مناسب خواهد بود. زیرا شما می توانید از دریافت ماهیانه آن اطمینان داشته و روی عدد آن حساب قطعی باز کنید. اما اگر به دنبال کسب سودآوری بیشتری بوده و روی ماهیانه و قطعی بودن رقم آن در یک ماه، پافشاری ندارید، به حتم سودآوری در بازار بورس زمینه بیشتری دارد و پتانسیل های سودآوری در معاملات بورسی بارها بزرگتر خواهد بود.
سود حاصل از سرمایه گذاری در بورس
برای شناخت سود حاصل از سرمایه گذاری در بورس، باید بدانیم که سود و زیان روزانه در بورس دارای محدوده ای است به نام دامنه نوسان. سود حاصل نیز روزانه در این محدوده قرار دارد.
به علاوه سهم های مختلف در روز نوسانات زیادی را بعضا تجربه می کنند. به این صورت که ممکن است در ساعات ابتدایی روز سهمی به سقف دامنه نوسان خود رسیده و پس از آن بازگشت به سمت پایین را بنا بگذارد و همین طور در دامنه نوسان خود بالا و پایین رود تا در پایان روز کاری بورس در یک نقطه بایستد. با توجه به توضیحات فوق، می توان میزان سودآوری در بورس را تخمین زد. بنابراین به نظر می رسد که امکان دستیابی به سودهای قابل توجه و درآمد عالی در بازارهای بورس وجود دارد، اما این مورد منوط به داشتن اطلاعات و آگاهی کافی نسبت به سهم های مختلف و خرید به موقع و فروش در زمان لازم است. در غیر این صورت نه تنها به سودآوری در بازار بورس دست نخواهید یافت، بلکه احتمال آن وجود دارد که در گام های مختلف، سرمایه اولیه خود را کوچک و کوچک تر نمایید.
چرا باید در بورس سرمایه گذاری کنیم؟
با سرمایه گذاری در بازار بورس، از خرید و فروش کالاهای فیزیکی چون سکه، ارز، مسکن، خودرو و غیره جهت سرمایه گذاری بی نیاز می شوید .
نقد شوندگی در این بازار به سرعت صورت می گیرد و شما می توانید به میزان نیاز خود، استخراج نقدینگی از بخش سرمایه گذاری را داشته باشید. در حالی که در بازاری چون مسکن یا حتی سکه، در صورتی اهمیت کاربردهای بازار سرمایه که به طور مثال به 1 میلیون تومان نیاز داشته باشید، باید مالکیت ارزشمندتری را به نقدینگی تبدیل سازید. این شاید در مورد سکه، کمی قابل هضم باشد؛ اما در زمان فروش ملک حتی با فاکتور زمان بر بودن رسیدن به پول نقد نیز روبرو خواهید بود .
سرمایه گذاری در بازارهای بورس توصیه می شود، زیرا برای ورود به این بازارها نیازی به سرمایه بزرگ نداشته و می توانید با حداقل سرمایه 500 هزار تومان شروع به معامله کنید .
برای خرید و فروش سهام، نیازی به حضور فیزیکی شما در محل خاصی نخواهد بود و با دریافت کد معاملاتی آنلاین، می توانید معاملات خود در بازارهای بورس را از طریق درگاه اینترنتی کارگزاری به انجام برسانید .
اگر چه ریسک سرمایه گذاری در بازارهای بورس، بیشتر از سرمایه گذاری در بانک است؛ اما پتانسیل های این بازارها برای به دست آوردن سود، به مراتب بیشتر از چیزی است که در سپرده گذاری بانک ها خواهید داشت .
نکته پایانی در مورد سرمایه گذاری در بورس
به نظر می رسد که با مزایا سرمایه گذاری در بورس آشنا شدیم و خود را در معرض یک میدان اقتصادی قوی چند صد قطبی قرار خواهیم داد که پتانسیل سودآوری در هر قطب آن قرار دارد. کافی است که سر آهنربای سرمایه خود را با مطالعات درست و استفاده از ابزارهای بازار سرمایه، به سمت درستی چرخانده و به جذب درآمد و ثروت موفق شوید.
دیدگاه شما