صورت سود و زیان
صورت سود و زیان یکی از اصلیترین صورتهای مالی کسبوکارها است که سود و زیان آنها را در طی یک دوره زمانی نشان میدهد. سود یا زیان با محاسبه کلیه درآمدها و کسر کلیه هزینهها از فعالیتهای عملیاتی و غیر عملیاتی تعیین میشود.
صورت سود و زیان، ترازنامه و صورت جریان وجوه نقد (یا صورت جریانهای نقدی) از صورت های مالی اساسی در حسابداری هستند.
ضرورت تهیه صورت سود و زیان
هدف از صورت سود و زیان نشان دادن عملکرد مالی شرکت در یک دوره است. این صورت تصویری از عملکرد مالی یک کسبوکار ارائه میدهد. از طریق صورت سود و زیان و سایر اسناد مالی مانند صورت جریان وجه نقد، ترازنامه و گزارش سالانه، میتوانید سودآوری کسبوکارتان را تعیین کنید.
مشاغل کوچک معمولاً زمانی شروع به تهیه صورت سود و زیان میکنند که یک بانک یا سرمایهگذار بخواهد ببیند تجارتشان چقدر سودآور است.
حسابداران، سرمایهگذاران و صاحبان کسبوکارها به طور مرتب صورتهای درآمد را بررسی میکنند تا بدانند تجارتشان چقدر در عملکرد مورد انتظار خود خوب عمل میکند و از این مورد برای تنظیم اقدامات بعدی خود استفاده میکنند. مالک کسبوکاری که شرکتش به اهداف مالی خود دست نیافته است، استراتژی محوری خود را برای بهبود در سه ماهه بعدی تعیین میکند. به همین ترتیب، یک سرمایهگذار ممکن است تصمیم به سرمایهگذاری بگیرد یا سرمایهاش را بیرون بکشد.
اگر کسبوکاری به سود مدنظرش دست نیابد، بانکدار یا وامدهنده نسبت به دادن اعتبار اضافی دچار شک و تردید میشود. از طرفی شرکتی که سودآوری داشته باشد، با تهیه صورت سود و زیان توانایی خود در سرمایهگذاری به روشی موفق را نشان میدهد. توانایی یک شرکت برای فعالیت سودآور برای وامدهندگان و سرمایهگذاران فعلی، وامدهندگان و سرمایهگذاران بالقوه، مدیریت شرکت، رقبا، سازمانهای دولتی، اتحادیههای کارگری و دیگران مهم است.
انواع صورت سود و زیان
صورت سود و زیان جامع
درآمد جامع برای یک کسبوکار ترکیبی از مقادیر زیر است که در یک دوره زمانی خاص مانند یک ساله، سه محاسبه سود یا ضرر در سرمایهگذاری ماهه و غیره رخ میدهد:
سود خالص یا ضرر خالص (جزئیات آن در صورت سود و زیان کسبوکار گزارش میشود)، به علاوه سایر درآمد جامع (در صورت وجود داشتن)
برای به دست آوردن سود و زیان دقیق شرکت، باید در صورت سود و زیان عادی تغییراتی ایجاد شود و این تغییرات در قالب صورت سود و زیان جامع نمایش داده میشوند؛ بنابراین صورت سود و زیان جامع تغییرات حقوق صاحبان سرمایه را نشان میدهد. البته این تغییرات ممکن است افزایشی یا کاهشی باشند. چه هزینههای مالی شرکت تحقق یافته باشد یا خیر. در هر صورت تمام هزینهها و درآمدهای مالی بر حقوق صاحبان سرمایه اثر میگذارند.
در صورت سود و زیان جامع، سود و زیان خالص مطابق عددی است که در صورت سود و زیان عادی به دست آمده است و در ردیف اول گزارش درج میشود. پس از آن سایر هزینهها و درآمدهای شناسایی شده (مانند سرمایهگذاریهای بلندمدت، سود و زیان تحقق نیافته و…) از مبلغ سود و زیان کسر شده و یا به آن افزوده میشوند.
اطلاعاتی که در صورت سود و زیان جامع درج میشوند، عبارتاند از:
- سود یا زیان خالص دوره مطابق صورت سود و زیان
- تعدیلات سنواتی
- سایر درآمدها و هزینههای شناسایی شده به تفکیک
با توجه به این که صورت سود و زیان شامل تمام درآمدها و هزینههای شناسایی شده (تحقق یافته یا تحقق نیافته) میشود، سود و زیان خالص دوره مالی نخستین موردی است که در صورت سود و زیان جامع قرار میگیرد. بنابراین سود و زیان دوره در صورت سود و زیان جامع به تفصیل نشان داده میشود.
سایر درآمدها و هزینههای شناسایی شده نیز به صورت جداگانه در صورت سود و زیان جامع نشان داده میشوند. این درآمدها و هزینهها شامل دو دسته میشوند. دسته اول هزینه و درآمدهایی هستند که به دلیل بروز تغییرات در ارزش داراییها و بدهیها تحقق نیافتهاند. دسته دوم درآمدها و هزینههایی که مطابق استانداردهای حسابداری، مستقیم در حقوق صاحبان سرمایه لحاظ میشوند.
صورت سود و زیان تلفیقی
صورت سود و زیان تلفیقی با ترکیب درآمدها و هزینههای شرکت اصلی و تابعه، به دست میآید.
در صورتهای سود و زیان تلفیقی درآمدها و هزینههایی که از طریق معاملات بین شرکتهای گروه کسب شدهاند، کسر خواهد شد. سود و زیان تلفیقی بیانگر این است که هزینهها و درآمدهای ناشی از معاملات بین شرکتی گروه به معنای انتقال دارایی از یک شرکت به شرکت دیگر است و بر روی داراییهای گروه تاثیر نمیگذارد.
هزینههای اجاره، درآمدهای اجاره، درآمدهای کسب شده بابت بهره وام محاسبه سود یا ضرر در سرمایهگذاری اعطا شده به شرکتهای گروه، هزینههای دریافت شده بابت بهره وام دریافت شده از شرکتهای گروه، فروش و بهای دریافت شده بابت کالاهای به فروش رفته در گروه، سایر هزینههای پرداخت شده و سایر هزینههای دریافتی از جمله مواردی هستند که به هنگام تهیه صورت سود و زیان تلفیقی حذف میشوند.
سود و زیان انباشته
حساب سود و زیان انباشته یا سود و زیان سنواتی حساب دائمی است که ماندهی آن به سال بعد منتقل میشود و در تمامی شرکتها از جمله سهامی و غیره سهامی با این حساب به یک شیوه برخورد میشود؛ اما شایان ذکر است از آنجایی که حساب سود و زیان انباشته حسابی است که ماهیت خنثی دارد، میتواند هم در طول دوره و یا در پایان دوره بدهکار و یا بستانکار شود و این موضوع به اتفاقات روی داده در طول سالی مالی بستگی دارد. (ماهیت خنثی یکی از انواع ماهیت حساب ها در حسابداری می باشد.) مثال: اگر شرکتی مالیات سالهای قبل خود را امسال پرداخت کند این پرداخت باید در حساب سود و زیان انباشته بدهکار شود.
فرمول نحوه محاسبه سود و زیان انباشته
سود انباشته = سود انباشتهی ابتدایی دوره + خالص سود و زیان – سود سهام نقدی – سود سهمی
فرمول محاسبه سود و زیان
سود دوره مالی = میزان درآمدهای دوره مالی – هزینههای دوره مالی
زیان دوره مالی = میزان هزینههای دوره مالی – درآمدهای دوره مالی
جدول صورت سود و زیان
اقلام صورت سود و زیان
صورت سود و زیان ممکن است تفاوتهای جزئی بین کسبوکارهای مختلف داشته باشد، زیرا هزینهها و درآمد به نوع کسبوکار بستگی خواهد داشت. با این حال، چندین مورد معمولاً در هر صورت سود و زیان مشاهده میشود.
متداولترین اقلام صورت سود و زیان شامل این موارد است:
درآمد شرکت از فروش یا ارائه خدمات است که در بالای صورت سود و زیان نمایش داده میشود.
- هزینه کالاهای فروخته شده یا هزینه فروش (Cost of Goods Sold-Cost of Sale)
به هزینههای مستقیم تولید کالاهای فروخته شده اطلاق میشود. هزینههای مستقیم شامل نیروی کار، قطعات، مواد و هزینههای دیگر مانند استهلاک است.
سود ناخالص با کسر هزینه کالاهای فروخته شده (یا هزینه فروش) از درآمد/فروش محاسبه میشود.
سود ناخالص به شما میگوید که پس از در نظر گرفتن هزینههای مستقیم، اما قبل از در نظر گرفتن هزینههای سربار، کسبوکار شما چقدر سودآور است. سود ناخالص یک معیار تقریبی برای کارآیی تجارت شماست.
به درآمد یا سود یک کسبوکار در طول یک دوره حسابداری گفته میشود.
گاهی اوقات به عنوان «هزینههای عملیاتی» نیز شناخته میشود، این هزینهها شامل اجاره، هزینههای حقوق، هزینه تجهیزات، هزینه اجاره و بیمه، هزینههای بازاریابی و تبلیغات، و هر هزینه دیگری است که شما برای ادامه کار خود باید خرج کنید.
به آن درآمد عملیاتی یا درآمد قبل از سود و مالیات (EBIT) نیز گفته میشود. سود عملیاتی درآمد منهای هزینه، بدون احتساب مالیات و بهره است.
هزینههای مالی در اصل هزینههای تامین مالی استقراضی (Cost of Debt Capital) است. طبق استاندارد شماره 13 حسابداری ایران، سود تضمین شده، کارمزد و جرایم دیرکرد تسهیلات مالی کوتاهمدت و بلندمدت جزء مخارج تامین مالی به شمار میآیند. (دانلود فایل PDF: استاندارد شماره 13 حسابداری ایران)
سودی که پس از لحاظ کردن سود (زیان) خالص دوره، سودهای انباشته سنوات قبل و تعدیلات سنواتی به دست میآید.
مبلغی مالیاتی که در ارتباط با مالیات جاری یا مالیات انتقالی در نظر گرفته میشود.
هزینه فرسودگی تجهیزات که با گذشت زمان کارایی خود را از دست دادهاند.
برخی از کسبوکارها هزینههایی دارند که فقط مختص صنعت آنهاست. این هزینهها شامل تحقیق و توسعه (R&D)، سود / زیان فروش سرمایهگذاریها، نوسانات ارزی و بسیاری از هزینههای دیگر هر صنعت یا کسبوکار میشود.
درآمد قبل از بهره، مالیات و استهلاک (EBITDA)
در همه صورتهای درآمد وجود ندارد. با کسر هزینههای فروش، عمومی و اجرایی (SG&A) (به استثنای استهلاک) از سود ناخالص محاسبه میشود.
انواع روشهای ارائه صورت سود و زیان
صورت سود و زیان را میتوان به دو روش تکمرحلهای و دو مرحلهای ارائه کرد.
روش تکمرحلهای: در این شیوه ابتدا تمامی درآمدها لیست میشوند. سپس همهی هزینهها به ادامه لیست اضافه میشود. در نهایت از کسر مجموع هزینهها از مجموع درآمدها، سود یا زیان قبل از کسر مالیات مشخص میشود.
روش دومرحلهای: در این شیوه ابتدا تمامی درآمدهای عملیاتی و کلیه هزینههای عملیاتی لیست میشوند و از تفاضل آنها، سود یا زیان ناویژه به دست میآید. در ادامه، درآمدهای غیر عملیاتی و هزینههای غیر عملیاتی به لیست اضافه میشوند. در نهایت از تفاضل نتیجهی این دو مرحله، سود یا زیان قبل از کسر مالیات به دست میآید.
بدیهی است چنانچه مجموع درآمدها از مجموع هزینهها بیشتر باشد، فعالیت شرکت سودآور است. بالعکس اگر مجموع هزینهها از مجموع درآمدها بیشتر باشد، فعالیت شرکت زیانده است. قطعا تهیه صورت سود و زیان بدون داشتن یک نرم افزار حسابداری دقیق و کامل، امری سخت و پیچیده خواهد بود.
تفاوت ترازنامه و صورت سود و زیان
ترازنامه به شما نشان میدهد که چه مقدار دارایی دارید، چه مقدار بدهی (بدهی) دارید و چه مقدار مانده (حقوق صاحبان سهام) دارید. این صورت تصویری فوری از کل کسبوکار شما است.
در صورت سود و زیان میزان سودآوری تجارت شما توضیح داده شده است و به شما نشان میدهد که در مدت زمان مشخصی چه مقدار پول به تجارت شما وارد و خارج شده است.
تفاوت صورت سود و زیان شرکت تولیدی، خدماتی و بازرگانی
طریقه محاسبه سود و زیان در موسسات خدماتی، بازرگانی، تولیدی و پیمانکاری متفاوت میباشد.
صورت سود و زیان در موسسات خدماتی به صورت زیر محاسبه میگردد:
هزینه ها – درآمدها = سود (زیان) خالص
اگر درآمد ها بیشتر از هزینه ها باشد سود خالص و اگر هزینه ها بیشتر از درآمد ها باشد زیان خالص خواهیم داشت.
صورت سود و زیان در موسسات بازرگانی و موسسات صنعتی (موسسات تولیدی) به صورت زیر محاسبه میگردد:
هزینه عملیاتی – بهای تمام شده کالای فروش رفته – فروش خالص = سود (زیان) خالص
از کسر فروش خالص و بهای تمام شده کالای فروش رفته سود یا زیان ناخالص بدست می آید که اگر فروش خالص بیشتر از بهای تمام شده کالای فروش رفته باشد سود ناخالص، و اگر فروش خالص کمتر از بهای تمام شده کالای فروش رفته باشد زیان ناخالص خواهیم داشت که اگر هزینه عملیاتی را از سود یا زیان ناخالص کسر کنیم، سود و زیان خالص بدست می آید.
صورت سود و زیان در موسسات پیمانکاری شبیه به موسسات خدماتی است و به صورت زیر محاسبه میگردد:
هزینه های دوره جاری پیمان – درآمد دوره جاری پیمان = سود (زیان) ناخالص دوره جاری پیمان
چند نمونه جدول صورت سود و زیان شرکت تولیدی، شرکت خدماتی، شرکت بازرگانی
جمعبندی
صورت سود و زیان در کنار صورت جریان وجوه نقد، ترازنامه و گزارش سالانه، به رهبران شرکت، تحلیلگران و سرمایهگذاران کمک میکند تا تصویر کاملی از نتایج عملیاتی یک کسبوکار به دست بیاورند تا بتوانند ارزش و کارایی آن را تعیین کنند و در حالت ایدهآل، چشمانداز آیندهشان را پیش بینی کنند. هنگامی که کسبوکاری میخواهد هزینههای خود را کاهش دهد یا استراتژیهایی برای رشد خود تعیین کند، صورت سود و زیان با دقت بررسی و تجزیهوتحلیل میشود.
یادگیری نحوه تجزیه وتحلیل صورت سود و زیان شما را قادر به تصمیمگیری آگاهانهتری در مورد یک شرکت میکند، خواه این شرکت، کارفرمای شما یا یک سرمایهگذاری بالقوه باشد.
بهره یا سود مرکب چیست و چگونه محاسبه می شود؟
احتمالا هر موقع به بانک رفتید و دفترچه حساب خود را مشاهده کردید، طریقه محاسبه سود برایتان سؤال بوده است. دانستن اینکه سود ساده و مرکب چه تفاوتی با هم دارند و چگونه میتوان آنها را محاسبه کرد موضوع جذابی است که در این مقاله به آن میپردازیم. گذشته از این، مفهوم سود مرکب در سرمایهگذاری نیز اهمیت زیادی دارد.
تعریف سود مرکب به زبان ساده (Compound Interest)
سود مرکب، سودی ترکیبشده و مضاعف است. به عبارت دیگر، در محاسبه سود مرکب علاوه بر محاسبه سودی که به اصل سرمایه تعلق میگیرد، سودی که به خود سودها تعلق میگیرد هم در نظر گرفته میشود. در محاسبه سود ساده، فقط اصل سرمایه و سودی که به آن تعلق میگیرد مهم است. مرکب کردن بهره، یعنی دریافت بهره از محل بهره؛ نتیجه این کار، بهره مرکب نامیده میشود. در بهره ساده، بهره دریافتی سرمایهگذاری نمیشود و بنابراین بهرهای که در هر دوره دریافت میشود، فقط از محل سرمایهگذاری اولیه خواهد بود. اثر، مرکب کردن در بلندمدت واضحتر است و سرمایه رشد زیادی خواهد کرد. برای آنکه تعریف دقیقتری ارائه دهیم میتوانیم بگوییم که سود یا بهره مرکب به نوعی از سود گفته میشود که برای محاسبه آن علاوه بر اصل سرمایه، میزان سود حاصل از بهرههای جمع شده از دورههای قبل سپرده یا وام نیز اضافه میگردد.
نحوه محاسبه سود مرکب
با استفاده از فرمول زیر، میتوانیم سود مرکب را محاسبه کنیم.
سود مرکب برابر است با مجموع مبلغ سپرده و سود آن در پایان دوره زمانی مشخص منهای مبلغ سپرده در حال حاضر. عبارت داخل کروشه، همان مبلغ نهایی است که در پایان دوره دریافت میکنیم. هرچه n عدد بزرگتری باشد یا دوره دریافت سود بیشتر شود، این سود نیز عدد بزرگتری خواهد شد. مثلا اگر دوره دریافت سود از یکبار پرداخت سالانه به دوبار پرداخت هر شش ماه یکبار، تغییر کند، n افزایش مییابد و سود مرکب نیز به نسبت بزرگتر میشود. به همین دلیل، اگرچه بازه زمانی هر دو مورد یک سال است اما مقدار بهره مرکب که به یک وام یک میلیون تومانی به صورت سالانه و با نرخ ۱۰% تعلق میگیرد کمتر از مقدار بهره مرکبی خواهد بود که به همان وام یک میلیون تومانی ولی با نرخ ۵% و به صورت ششماهه تعلق میگیرد. در واقع، محاسبه سود مرکب به صورت تصاعدی است و اینگونه سرمایهگذاری در بانک سبب افزایش سرعت سود نسبت به سودهای معمولی میگردد. در فرمول بالا اگر دوره دریافت سود سالیانه است باید نرخ بهره هم سالیانه لحاظ شود و اگر دوره دریافت سود ماهیانه است باید نرخ بهره هم ماهیانه لحاظ شود؛ یعنی باید نرخ سود سالیانه را بخش بر دوازده کنید. اگر مجبور باشید، بین دو گزینه زیر کدام یک را انتخاب میکنید؟
- دریافت یک میلیون تومان پول نقد همین امروز
- پسانداز کردن روزی ۱۰۰۰ تومان به مدت یک ماه با این شرط که هر روز پسانداز دو برابر شود.
شاید تا قبل از آشنایی با مفهوم سود مرکب، درک درستی از گزینه دو نداشتید. اما حالا میتوانید با یک حسابوکتاب ساده دریابید، سودی که از گزینه ۲ بدست میآورید با توجه به محاسبه سود یا ضرر در سرمایهگذاری مرکب شدن سود، بزرگتر است.
چرا سود مرکب اهمیت دارد؟
استفاده از این سود، سرمایه ما را نسبت به سود ساده، چندین برابر میکند. نکته مهم این است که تنها در صورت وجود درآمد پایدار میتوانیم از بهره مرکب استفاده کرده و سرمایه خود را چندین برابر افزایش دهیم. به عبارت دیگر، برای درآمدهای مقطعی کاربردی ندارد. دو اصل در سود مرکب مهم هستند؛ نخست آنکه به اصل و سود سرمایهگذاری خود دست نزنید و به آن اجازه رشد بدهید و نکته محاسبه سود یا ضرر در سرمایهگذاری دوم داشتن صبر است.
چگونه از سود مرکب بهره ببریم؟
برای بهرهگیری از این مفهوم نخست باید تعریف مشخصی از دارایی داشته باشیم. دارایی به هر چیز با ارزش مادی گفته میشود که با واحد پول، قابل اندازهگیری باشد؛ مانند پول، سکه، خانه، ماشین و… . این دارایی میتواند برای مرکب شدن در حساب بانکی یا کسب و کار به کار گرفته شود. پس ما هم باید سعی کنیم کسب و کاری داشته باشیم که حتی وقتی در خواب هستیم نیز برایمان سودآوری کند و سود آن را نیز بتوانیم دوباره در کسب و کار فعلی یا سایر کسب و کارها سرمایه گذاری کنیم تا منجر به پیشرفت فوقالعاده ما در کسب ثروت شود. یکی از سادهترین روشها برای ایجاد سود مرکب، توجه به سرمایههای کوچک است. در واقع، با به کارگیری سرمایههای اندک و قرار دادن آن در مسیر درست سرمایهگذاری، فرد میتواند اندوخته خود را چند برابر کند. ازجمله راههایی که میتواند ما را به این هدف برساند، خرید اوراق بهادار و شرکت در بازار سرمایه است. نظام پرداخت سود بانکها بر اساس سود مرکب نیست. چون اگر از این راه استفاده کنند به سرعت ورشکسته خواهند شد. بنابراین نمیتوان با پسانداز سرمایه در بانک به سود مرکب رسید. اما اگر فرد از دانش و تخصص کافی بهرهمند باشد میتواند با سرمایهگذاری و خرید و فروش اوراق و سهام خود در زمان مشخص، به بهره مرکب برسد. روش کار به این صورت است که با هر بار سوددهی در فروش سهام، مبلغ به دست آمده را نیز دوباره سهام میخرند و آن را به اصل سرمایه اضافه میکنند.
البته برای دستیابی به سود مرکب، راههای دیگری هم مانند سرمایهگذاری در بخشهای صادرات، خرید و فروش ارز، طلا، ملک و خودرو وجود دارند که هر یک دانش و تجربه خاص خود را میطلبند. در هر روشی نخست باید به سود رسید و سودهای حاصله را به سرمایه اولیه اضافه کرد و سپس به سود مرکب دستیافت. در واقع ما به درآمد پایدار و زمان کافی نیاز داریم. اگر بخواهیم اصل پول را از کل مبلغ جدا کنیم و فقط سود حاصل شده را محاسبه کنیم باید از این فرمول استفاده کنیم:
در انتهای فرمول، P که همان اصل سرمایه است از سود حاصل شده کسر میشود.
شرح فرمول:
A = مقدار سود کسب شده در سرمایهگذاری
p = سرمایه اولیه
r = میزان سود سالیانه (به صورت رقم اعشار است، مثلاً برای ۲۰ درصد سود سالیانه عدد ۰٫۲ وارد میشود)
n = تعداد دفعاتی که سود در طول سال مرکب میشود
t = تعداد سالهایی که سرمایهگذاری طول میکشد
سادهترین مثال سود مرکب این است که فرض کنید ۱۰۰ میلیون تومان در بورس سرمایهگذاری کردهاید و ۲۰ درصد سود معادل ۲۰ میلیون تومان بدست آوردهاید. با اضافه شدن ۲۰ درصد به ۱۰۰ میلیون، ۱۲۰ میلیون تومان خواهید داشت. اکنون با داشتن ۱۲۰ میلیون تومان سرمایه، اگر بازهم ۲۰ درصد سود کنید، سود شما ۲۴ میلیون خواهد بود. ۲۰ میلیون تومان سودی که به ۱۰۰ میلیون اضافهشده، دلیل ۴ میلیون تومان سود بیشتر است. آلبرت انیشتین گفته است که بهره مرکب، بزرگترین کشف ریاضی برای همه زمانها خواهد بود. بهترین تشبیهی که برای بهره مرکب بیان میشود، شباهت آن به کاشت درخت است. چون هرچه مدتزمان بیشتری صرف سرمایهگذاری کنیم، درنهایت ثروت بیشتری خواهیم داشت.
در زندگی روزمره نیز اگر هرماه مبلغ اندکی پسانداز کنید و در قالب سیستم سودهای مرکب آن را به جریان بیندازید، میتوانید پس از چند سال به سرمایه هنگفتی برسید. این معجزه بهره مرکب است. مهمترین نکته در این رشد ثروت، داشتن صبر است. پس بهتر است استراتژیهای سرمایهگذاری خود را طولانیتر کنید تا بتوانید بهره بیشتری از این مفهوم ببرید. همانطور که در کتاب «اثر مرکب» نوشته «دارن هاردی» اشارهشده است، هر تغییر مثبت کوچک میتواند به نتایج مثبت بزرگ در آینده منتهی شود. این تغییر میتواند در مورد سرمایهگذاری، نحوه خرج کردن پول، پسانداز کردن آن یا تغییر عادتهای شخصی باشد. پس حتی اگر سرمایهتان کم است از سودهای پایین شروع کنید و به قدرت زمان ایمان بیاورید. در بازار سرمایه نیز اگر سود سهام خود را برندارید با استفاده از بهره مرکب میتوانید سود بیشتری از سهام موردنظرتان برداشت کنید؛ چون در طول زمان هم به اصل سرمایه و هم سود آن اضافه میشود. فکر کنید اگر یک میلیون تومان داشته باشید و بتوانید هرماه ۱۰ درصد به سرمایه ماه قبل اضافه کنید و از اصل سرمایه برداشت نکنید، پس از ۱۰ سال بیش از ۹۰ میلیارد تومان ثروت خواهید داشت! به عبارتی بورس، محل انتقال ثروت از سمت عجولها به سمت صبورها و مدبرها است. هرچه بیشتر صبر پیشه کرده و تجربه کسب کنید بهرهگیری از استراتژی سود مرکب برایتان لذتبخشتر و ثروت شما بیشتر خواهد شد.
مفهوم PnL در ترید رمز ارزها چیست؟ ابزاری برای محاسبه سود و زیان معاملات
اگر در بازار رمز ارزها به عنوان تریدر فعالیت میکنید، حتما با اصطلاح PnL مواجه شدهاید. پی ان ال مخفف Profit and Loss و به منظور محاسبه سود و زیان سرمایهگذاری مورد استفاده قرار میگیرد. در کنار آن دو مفهوم Realized و Unrealized نیز استفاده میشود که در این مقاله این مفاهیم را معرفی کرده و نحوه محاسبه و کاربرد آن را نیز آموزش خواهیم داد.
PnL چیست؟
پی ان ال اصطلاحی رایجی است که در بازارهای مالی و معاملات داراییها مورد استفاده قرار میگیرد. PNL به صورت مشخص برای محاسبه سود و زیان کل ایجاد شده در یک معامله یا تعدادی از معاملات در یک بازه زمانی مشخص مورد استفاده قرار میگیرد. P در این کلمه مخفف Profit و به معنی سود، L مخفف کلمه Loss و به معنی زیان و کلمه N مخفف And است. در برخی مراجع این کلمه به صورت P&L نشان داده میشود. برای محاسبه PnL عموما باید یک بازه زمانی مشخصی را انتخاب کنیم. مثلا محاسبه PnL در یک روز یا محاسبه آن در یک ماه، سه ماه و یک سال و… . این اصطلاح مفهوم پیچیدهای ندارد اما ممکن است PNL Realized (محقق شده) یا PNL Unrealized (محقق نشده) کمی گیج کننده باشد. اما مفهوم این PNL محقق شده و محقق نشده چیست؟
به طور خلاصه، زمانی که پوزیشن معاملاتی شما باز باشد برای نمایش سود یا زیان این معامله از PNL Unrealized استفاده میکنند. برعکس زمانی که پوزیشن معاملاتی خود را میبندید و دارایی خریداری شده رو به فروش میرساند، سود و زیان شما محقق شده و بر روی اکانت شما تاثیر گذاشته است.
PNL محقق شده چیست؟
Realized PnL یا سود و زیان محقق شده اشاره به سود و زیان قطعی شما در یک معامله دارد. این شاخص زمانی محاسبه میشود که تریدر پوزیشن معاملاتی خود را ببندد. در واقع برای محاسبه آن، از قیمت بسته شدن پوزیشن معاملاتی و قیمت باز شدن آن پوزیشن معاملاتی استفاده میکنیم و به این صورت میزان سود یا زیان مشخص خواهد شد. در ادامه محاسبه آن را آموزش خواهیم داد.
برای مثال یک تریدر در بازار رمز ارزها، اتریوم را در قیمت ۱,۵۰۰ دلار خریداری کرده و در قیمت ۲,۵۰۰ دلار آن را به فروش میرساند. از آنجا که این دارایی به فروش رسیده برای محاسبه سود و زیان از سود و زیان محقق شده استفاده میکنیم. در نتیجه، برای محاسبه سود و زیان، باید قیمت اتریوم در زمان فروش و قیمت اتریوم در زمان خرید را در محاسبات خود استفاده کنیم.
PnL محقق نشده چیست؟
این شاخص زمانی استفاده میشود که تریدر هنوز پوزیشن معاملاتی خود را باز نگه داشته است. مثلا او اتریوم ۱,۵۰۰ دلاری را خریده و همچنان آن را نگهداشته و قصد فروش آن را ندارد؛ در نتیجه برای محاسبه این سود یا زیان، قیمت لحظهای آن دارایی مورد استفاده قرار میگیرد. از آنجا که قیمت لحظهای مدام در حال تغییر است، پس این سود و زیان نیز متغیر است. از همین نظر به آن سود و زیان محقق نشده گفته میشود.
اما برای محاسبه PnL محقق شده و محقق نشده، علاوه بر قیمت رمزارز در زمان باز کردن پوزیشن معاملاتی و قیمت آن در زمان بستن پوزیشن معاملاتی و همچنین قیمت لحظهای آن، به اطلاعات دیگری نیز نیاز داریم. در ادامه روش محاسبه PnL را آموزش خواهیم داد.
محاسبه PnL در معاملات اسپات
هرچند PnL بیشتر در معاملات مارجین و فیوچرز مورد استفاده قرار میگیرد و محاسبه آن در بازار اسپات خیلی رایج نیست؛ با این حال ما در این مقاله این شاخص را در معاملات اسپات نیز محاسبه میکنیم. در معاملات اسپات، تریدر امکان استفاده از لوریج یا حساب مارجین را ندارد. همچنین در محاسبه سود یا ضرر در سرمایهگذاری این بازار، امکان شورت کردن (قرارداد فروش یک دارایی و کسب درآمد از ریزش قیمت) را ندارد. در نتیجه، برای محاسبه PnL محقق شده از فرمول زیر استفاده میکنیم:
PnL = تعداد کوین * (قیمت فروش – قیمت خرید)
مثلا یک تریدر تعداد ۰.۱۵ بیت کوین را در قیمت ۳۰,۰۰۰ دلار خریداری کرده و در قیمت ۴۲,۰۰۰ دلار آن را به فروش رسانده است. از آنجا که این پوزیشن معاملاتی بسته شده، در نتیجه PnL محقق شده به صورت زیر محاسبه میشود:
$PnL = ۰.۱۵ * (۴۲,۰۰۰ – ۳۰,۰۰۰) = ۱,۸۰۰
برای محاسبه PnL محقق نشده یا Unrealized به جای عدد قیمت فروش، قیمت لحظهای بیت کوین را قرار میدهیم.
محاسبه PnL در معاملات فیوچرز
برای محاسبه سود و زیان در معاملات لوریج دار، فرمول بالا کمی تغییر خواهد کرد. در این معاملات تریدرها میتوانند با استفاده از لوریج یا اهرم معاملاتی، میزان سود و زیان خود را چند برابر کنند. با اینکه این معاملات مخصوصا در بازار ارزهای دیجیتال ریسک بسیار بالایی دارد، اما از لوریج برای بسیاری از افراد جذابت زیادی دارد. در معاملات فیوچرز و مارجین، دو نوع معامله قابل انجام است؛ معاملات شورت و معاملات لانگ. که در معاملات شورت، تریدرها از ریزش قیمت یک دارایی سود خواهند کرد و در معاملات لانگ، بالا رفتن قیمت منجر به کسب سود خواهد شد.
محاسبه PnL در معاملات لانگ:
فرض کنید که قصد دارید یک پوزیشن۱۰,۰۰۰ دلاری (سرمایه اصلی * لوریج) روی قیمت بیت کوین قرارداد لانگ باز کنید. قیمت هر واحد بیت کوین در زمان باز کردن پوزیشن را ۵۰,۰۰۰ دلار و قیمت آن در زمان بستن پوزیشن را معادل ۵۵۰۰۰ دلار فرض کنید. برای محاسبه PnL محقق شده از فرمول زیر استفاده خواهیم کرد:
PnL = (۱/ قیمت باز کردن پوزیشن) – (۱/ قیمت بستن پوزیشن) * سایز پوزیشن
برای مثال بالا، مقدار PnL به صورت زیر محاسبه میشود:
PnL = (۱/۵۰,۰۰۰ – ۱/۵۵,۰۰۰) * ۱۰,۰۰۰ = ۰.۰۱۸ BTC
اکنون برای محاسبه میزان سود و زیان دلاری، باید PnL را در قیمت بیت کوین ضرب کنیم:
PnL = ۰.۰۱۸ * ۵۵,۰۰۰ = ۱,۰۰۰$
محاسبه PnL در معاملات شورت:
در معاملات شورت، تریدرها وضعیت قیمت را ریزشی پیشبینی میکنند در نتیجه با باز کردن قرارداد Short، به دنبال کسب سود از ریزش قیمتها هستند. فرض کنید تریدری قصد دارد یک پوزیشن ۱۰,۰۰۰ دلاری (سرمایه اصلی تریدر * لوریج) روی قیمت بیت کوین قرارداد شورت باز کند. قیمت هر واحد بیت کوین محاسبه سود یا ضرر در سرمایهگذاری در زمان باز کردن پوزیشن را ۵۰,۰۰۰ دلار و قیمت آن در زمان بستن پوزیشن را ۴۵,۰۰۰ دلار فرض کنید. برای محاسبه سود و زیان محقق شده در معاملات شورت، از فرمول زیر استفاده میکنیم:
PnL = (۱/ قیمت بستن پوزیشن) – (۱/ قیمت باز کردن پوزیشن) * سایز پوزیشن
برای مثال بالا، مقدار PnL محقق شده به صورت زیر محاسبه میشود:
PnL = (۱/۴۵,۰۰۰ – ۱/۵۰,۰۰۰) * ۱۰,۰۰۰ = ۰.۰۲۲ BTC
اکنون برای محاسبه میزان سود و زیان دلاری، باید PnL را در قیمت بیت کوین ضرب کنیم:
PnL = ۰.۰۲۲ * ۴۵,۰۰۰ = ۱,۰۰۰$
نکته: ما در تمامی فرمولهای ذکر شده در فوق، PnL Realized را محاسبه کردیم. برای محاسبه PnL Unrealized یا سود و زیان محقق نشده، به جای قیمت بستن پوزیشن باید از قیمت لحظهای آن رمز ارز استفاده کرد.
محاسبه PnL سبد سرمایهگذاری
تا اینجا محاسبه PnL روی هر خرید و فروش را معرفی کردیم. اما از آنجا که تمامی صرافیها این مقدار را به ما نمایش میدهند، این مفهوم استفادههای بیشتری نیز پیدا کرده است. یکی از این کاربردها، محاسبه سود یا زیان روی سبد سرمایهگذاری است. حالتی را در نظر بگیرید که شما چند رمز ارز مختلف را با دید بلندمدت خریداری کردهاید. این سبد شامل چند ارز دیجیتال بوده و طبیعتا با توجه به تغییرات قیمت در بازار، مقدار PnL کل سبد شما به صورت لحظهای نیز تغییر خواهد کرد.
بسیاری از صرافیها نموداری از PnL سبد سرمایهگذاری تریدرها را به صورت روزانه، هفتگی و ماهانه نمایش میدهند. صرافی بایننس در سال ۲۰۲۰ میلادی در حساب توییتر خود از این سرویس رونمایی کرد.
همانطور که در تصویر مشخص است، عدد PnL به صورت روزانه، ماهانه و به صورت تجمعی نشان داده میشود. این بخش برای مدیریت سرمایه و درک بهتر میزان سود و زیان سبد سرمایهگذاری، بسیار کاربردی است.
کاربرد PnL در مدیریت ریسک
یکی دیگر از کاربردهای PnL، مدیریت ریسک سرمایهگذاری است. حتما با اصطلاح حد سود و حد ضرر در معاملهگری آشنا هستید. حد ضرر در مواقعی استفاده میشود که تحلیل ما از روند آتی قیمت اشتباه بوده و قیمت در خلاف جهت مورد انتظار ما حرکت میکند. در چنین مواقعی با تعریف حد ضرر، از افزایش میزان ضرر معامله جلوگیری میکنیم. حد سود نیز یکی دیگر از ابزارهای مدیریت سرمایه است. زمانی که یک پوزیشن معاملاتی را باز میکنیم و قیمت در جهت مورد انتظار ما حرکت میکند، ما از تغییرات قیمت سود کسب خواهیم کرد. اما روند قیمت تا ابد در جهت دلخواه ماه حرکت نخواهد کرد. لذا برای آن حد سود تعیین میکنیم. یعنی به محض رسیدن به سود دلخواه خود، از بازار خارج میشویم. این دو ابزار، حدسود و حدضرر، روی هر خرید و فروش اعمال میشود.
برخی از تریدرها، برای مدیریت بهتر سرمایه خود، حد سود و حد ضرر را بر روی سبد سرمایهگذاری خود نیز اعمال میکنند. برای این منظور، این افراد PnL سبد خود را محاسبه میکنند (البته همه صرافیها این کار را به صورت خودکار انجام میدهند). اما کاربرد این کار چیست؟ فرض کنید احمد یک تریدر روزانه است که در بازار رمز ارزها معامله میکند. ارزش سبد سرمایهگذاری او ۱۰,۰۰۰ دلار است. او برای سبد خود PnL +-۵% روزانه ( پی ان ال مثبت منفی ۵ درصد) را تعیین کرده است. به مثال زیر توجه کنید.
ارزش دلاری سبد سرمایهگذاری احمد ۱۰,۰۰۰ دلار است. او روز معاملاتی خود را آغاز میکند، پس از انجام چند معامله موفق در روز، ارزش سبد او به ۱۰,۵۰۰ دلار میرسد. به عبارتی او امروز موفق به کسب ۵ درصد سود روی کل سبد خود شده است. در نتیجه، معاملات خود را متوقف کرده و تمام پوزیشنهای خود را میبندد. احمد تا فردا اجازه ترید نخواهد داشت. برعکس حالتی را در نظر بگیرید که او معاملات موفقی را انجام نداده و ارزش سبد او به ۹,۵۰۰ دلار میرسد. او براساس استراتژی معاملاتی خود تمام پوزیشنهای باز خود را بسته و تا فردا تریدی نخواهد کرد.
این کار بیشتر برای تریدرهای روزانه که در یک روز تریدهای زیادی را انجام میدهند، کاربرد دارد. این کار برای کنترل احساسات تریدرها توصیه میشود.
پرسش و پاسخ
PnL مخفف Profit and Loss و به معنی سود و زیان در معاملات است.
- تفاوت PnL Realized و PnL Unrealized چیست؟
PnL محقق شده یا Realized در مواقعی استفاده میشود که تریدر پوزیشن معاملاتی خود را ببند. اما PnL محقق نشده یا Unrealized در مواقعی استفاده میشود که پوزیشن معاملاتی تریدر همچنان باز بوده و با قیمت لحظهای ارز دیجیتال، میزان سود و زیان نیز تغییر میکند.
- کاربرد PnL در معاملات رمز ارزها چیست؟
از PnL برای محاسبه مقدار سود و زیان در هر معامله و همچنین در مدیریت سرمایهگذاری و ارزیابی میزان سود و زیان روزانه، هفتگی و ماهانه یک سبد سرمایهگذاری استفاده میشود.
سخن پایانی
در این مقاله با مفهوم PnL یا Profit and Loss در معاملهگری بازار رمز ارزها آشنا شدیم. این اصطلاح به منظور محاسبه سود و زیان یک معامله، یا سود و زیان یک سبد سرمایهگذاری مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین با دو اصطلاح PnL Realized و PnL Unrealized آشنا شدیم. این دو مفهوم نیز به معنی سود و زیان محقق شده و محقق نشده در ترید ارزهای دیجیتال استفاده میشوند. در صورتی که تریدر پوزیشن معاملاتی خود را نبسته باشد سود و زیان را به صورت محقق نشده و به محض بستن پوزیشن معاملاتی خود، سود و زیان به صورت محقق شده تعریف میشود
عزت خواه دات کام
مهم تر از مقصد مسیر رسیدن به قله های موفقیت هست و در بازار های مالی هم به همین صورت هست .
چشم انداز زندگی مالی شما در 5 یا 10 سال آینده چی هست ؟
همینطور که با اثر مرکب در یک کسب و کار آشنا هستید ، یعنی هر ماه سود اون کسب و کار رو روی همون سرمایه گذاری میکنیم و برای محاسبه این مورد شما نیاز به یک ماشین حساب دارید که میتونه این جایگاه رو برای شما حساب کنه تا ببینید در سال های آینده در چه جایگاهی هستید .
فقط کافی هست که میزان مبلغ اولیه سرمایه گذاری خود را وارد کنید و همچنین میانگین سود 6 ماه یا میانگین سودی که در بازار های مالی دارید وارد میکنید . نکته مهمی که اکثر ماشین حساب های سرمایه گذاری بهش توجه نکرده اند میزان مالیات بر سود هست که در این ماشین حساب سرمایه گذاری این میزان نیز لحاظ گردیده و میتونید وارد کنید .
Year | Balance Growth rate | Total Deposits | Total Withdrawal |
---|
compound interest calculator
کسایی که در امریکا و کانادا و استرالیا و . غیره زندگی میکنند باید هر سال مالیات پرداخت کنن و با وجود این میزان مالیات میتونید به راحتی هم جایگاه مالی خود را در سال های آینده متوجه بشید و هم اینکه میزان مالیات رو نیز لحاظ کنید .
اثر مرکب در کسب و کار یعنی با شروع هر میزان سرمایه ای برای یک بیزنس در سال اول ، دوم و سوم این مورد را تکرار کنید در سال های دهم میتونید مبلغ بالایی سود داشته باشید
این یعنی اثر مرکب ، زمانی که یک کاری را شروع کنیم حتی آهسته ولی پیوسته در طولانی مدت میشه درصد های بالایی و رشد بالایی داشته باشیم . با این ماشین حساب میتونید ببینید که بعد از 10 سال که مالیات را پرداخت کردید و برای شروع با هر مبلغی شروع کنید به سرمایه گذاری به چه جایگاهی خواهید رسید و این یک فرمول ریاضی هست و چیزیه که کاملا اتفاق میوفته .
نکته مهم در سرمایه گذاری این چک کردن و آنالیز کردن راه هست که دقیقا هر جایگاه در سال های آینده را محاسبه کنیم و همیشه بدونیم چه قدمی برداشته ایم .
امیدوارم این اعداد برای شما هر سال بیشتر و بیشتر شود و سود های عالی داشته باشید و بهترین استفاده از این ماشین حساب سرمایه گذاری ببرید
اهمیت سرمایه گذاری در چیست ؟
ممکن است شما در زمینه ای مشغول به کار باشید و مبلغی را به عنوان پس انداز ذخیره می کنید و این بسیار خوب محاسبه سود یا ضرر در سرمایهگذاری است. ولی خیلی بهتر است که آن را سرمایه گذاری کنید تا رشد لازم را داشته باشد.
مورد دیگری که وجود دارد توجه به این نکته است که هر انسانی در همه مراحل زندگی نمی تواند کار کند و در هر سنی، انرژی روزهای جوانی را ندارد. این بسیار خوب است که از طریق سرمایه گذاری به جایی برسید که این سرمایه برای شما کار بکند.
رسیدن به این نقطه برای افراد مختلف با هم متفاوت است. با این کار افراد می توانند زمان بازنشستگی خود را زودتر تعیین کنند و آن زمانی که در اختیار دارند را صرف کارهایی که به آن علاقه مند هستند، بکنند.
سرمایه گذاری در بورس آمریکا
شما می توانید اگر در شرایط لازم هستید نسبت به خرید و فروش سهام در بورس آمریکا اقدام کنید اما نکته مهم در این خصوص داشتن دانش و اطلاعات کافی است. مورد مهم دیگر مدیریت ریسک در این زمینه است که هر فرد با آگاهی نسبت به وجود ریسک در این بازار و مدیریت آن اقدام کند.
من حسین عزت خواه به دنبال چالشی که روزانه یک عکس از حسابم منتشر می کردم و اعلام می کردم که چقدر ضرر یا سود را تجربه کردم، پیام های زیادی دریافت کردم در خصوص این که افراد تمایل داشتند درباره stock بیشتر بدانند و باعث شد این ویدئو ساخته شود.
من به همراه دوستان سرمایه گذار و تیمم در خصوص سهام های مختلف، از لحاظ و جنبه های متفاوت بررسی کردیم. نکات لازم را ویدئو مطرح کردم و در نهایت فایلی در این زمینه تهیه کردیم.
البته ما نمی توانیم الزاما به شما بگویم چه سهامی را بخرید یا نخرید ولی مهمترین بحث، یادگیری و در نهایت تصمیم گیری خود شما است. کاری که من توانستم انجام بدهم این است که بازتابی از عملکردهای خودم را در اختیار شما قرار دهم که البته این موضوع اصلا به معنای توصیه برای خرید و فروش این سهام ها نیست.
سفارش حد ضرر چیست؟ از سرمایه خود محافظت کنید
همه ما میخواهیم در بازار سرمایهگذاری سود کنیم و کلی پول به جیب بزنیم. اما بیشتر از آن، همه ما میخواهیم ضرر نکنیم و پول نازنینی که برای خرید یک سهام یا ارز دیجیتال گذاشتهایم از بین نرود. بنابراین پیش از اینکه اصلا به فکر سود کردن باشیم، باید قوانین جلوگیری و دوری از ضرر را یاد بگیریم. یکی از مهمترین آنها، سفارش حد ضرر است. اما این حد ضرر اصلا چیست و چطور کار میکند؟ در ادامه این مقاله از کوین نیک مارکت با ما همراه باشید تا به معرفی یکی از مهمترین استراتژیهای سرمایهگذاری بپردازیم.
سفارش حد ضرر چیست؟
سفارش حد ضرر چیست؟
به زبان ساده، سفارش حد ضرر (Stop-loss Order) به معنی خارج کردن دارایی شما در زمانی است که قیمت آن دارایی به حدی رسیده باشد که در صورت فراتر رفتن از آن، شما ضرر خواهید کرد. این حد را شما تعیین میکنید. یعنی وقتی قیمت یک دارایی به سطحی که مشخص کردهاید برسد، دارایی از بازار خارج و فروخته میشود تا بیشتر از آن ضرر نکنید.
سفارش حد ضرر چه در بازارهای سهام و چه در بازار ارزهای دیجیتال کاربرد زیادی دارد و استفاده از آن میتواند تغییر گستردهای در شیوه سرمایهگذاری شما ایجاد کند. زمانی که یک سفارش حد ضرر تعیین میکنید، به این معنی است که شما به واسطه معاملات (Broker) یا پلتفرم صرافی دیجیتال سفارش میدهید که دارایی مورد نظرتان را زمانی که به یک قیمت خاص برسد، بفروشد یا خریداری کند. حد ضرر طراحی شده محاسبه سود یا ضرر در سرمایهگذاری تا موقعیت یک سرمایهگذار را حفظ کند و در صورت بروز هرگونه هیجان منفی و مثبت، جلوی ضرر او را بگیرد یا برای اون سود داشته باشد.
برای مثال حد ضرر خود را به گونهای تعیین میکنید که در صورت عبور قیمت داراییتان به زیر ۱۰ درصد از قیمت خریداری شده، آن دارایی فروخته شود تا بیشتر از آن ضرر نکنید. مثلا شما سهام یک شرکت را به قیمت ۲۰ هزار تومان خریداری میکنید. در صورتی که پس از خرید، قیمت هر سهام به ۱۸ هزار تومان برسد، یک حد ضرر تعیین میکنید تا در صورتی که قیمتها به زیر ۱۸ هزار تومن برسد، سهامتان سریعا فروخته شود.
برای ارزهای دیجیتال نیز این مسئله صادق است. مثلا مقداری بیت کوین را در قیمت ۵۰ هزار دلار خریداری میکنید. اگر قیمت صعودی شود که شما در سود قرار دارید. اگر هم قیمتها به زیر ۵۰ هزار دلار برسد در ضرر قرار دارید. این یک ریاضی خیلی ساده است. حالا زمانی که قیمتها نزولی شدهاند، قطعا دوست دارید تا حد ممکن جلوی ضرر را بگیرید. حالا با استفاده از سفارش حد ضرر و تعیید حد آن در یک مقدار خاص، جلوی ضرر بیشتر را میگیرید. مثلا حد ضرر خود را روی قیمت ۴۹٫۹۰۰ هزار دلار تعیین میکنید. زمانی که قیمت بیت کوین به این مقدار رسید، دارایی شما فروخته خواهد شد.
البته شاید از خودتان بپرسید خب این که باز هم ضرر است و من ۱۰۰ دلار از دست دادهام. حد ضرر قرار نیست معجزه کند اما حداقل میتواند جلوی یک فاجعه را بگیرد. به آن به عنوان یک بیمه نگاه کنید. ابزاری که میتوانید با هوشمندی و تعیین درست آن، پول بیشتری را در هنگام نزول قیمتها از دست ندهید.
چرا باید از این ابزار جلوگیری از ضرر استفاده کنم؟
اجازه دهید ارزش حد ضرر را با یک مثال بیان کنیم. همانطور که میدانید بازار ارزهای دیجیتال به شدت پر نوسان است. چهار روز تعطیلات رسمی است و میخواهید بساط خوشگذرانی را جمع کنید و به دور از هرگونه تکنولوژی، به شمال بروید. در همین مدتی که شما در حال عشق و حال هستید، قیمت بیت کوین ناگهان ۳۰ درصد کاهش پیدا میکند و وقتی از سفر باز میگردید و ضرری را که متحمل شدهاید میبینید، هرچه که به شما خوش گذشته بود در کسری از ثانیه به وحشت و فاجعه تبدیل میشود. البته بیت کوین و سایر رمزارزها نیازی به چهار روز دوری شما برای کاهش قیمت ندارند. این داراییها حتی ممکن است در یک شب که به آرامی خوابیدهاید، ناگهان سقوط آزاد داشته باشند تا یک صبح خونین را شروع کنید.
سفارش حد ضرر دقیقا همان ابزاری است تا بتوانید جلوی چنین اتفاقاتی را بگیرید. کافی است یک حد تعیین کنید تا در صورت کاهش قیمتها، داراییتان فروخته شود. آنگاه میتوانید از سفر یا خواب خوشتان لذت ببرید. به عنوان فردی که وارد بازار سرمایه میشوید، باید ذهنیت خود را برای ضرر کردن آماده کنید. ضرر همیشه و در هر لحظه وجود دارد. اما ایجاد یک مرز یا دیواری که جلوی ضرر را بگیرد، کاملا بر عهده شماست.
بیشتر از هر فرد دیگری، این تریدرهای تازهکار هستند که همیشه محافظت از دارایی خود را فراموش میکنند. آنها ارز دیجیتال یا سهام خود را میخرند و دست به دعا منتظر سود کردن هستند و نمیخواهند ضرر کنند. مخصوصا اگر با مقدار کم شروع کرده باشید، این ضرر بیش از حد به چشم میآید. بنابراین سعی کنید هر بار که وارد یک معامله میشوید، یک حد ضرر هم برای آن تعیین کنید. تریدرهای حرفهای معمولا میدانند که چه زمانی باید از بازار خارج شوند. اما بسیاری از ما اگر شناختی از بازار و تحلیل آن نداریم، مهم است که از حد ضرر استفاده کنیم. یادتان باشد که اولین نکته جلوگیری از ضرر است. اگر ناگهان بیش از حد ضرر کنید و همه مال خود را از دست بدهید، آنگاه بازگشت به بازار سرمایهگذاری کار آسانی نیست.
روشی برای حفظ سرمایهگذار در سود
با این که حد ضرر معمولا به عنوان روشی برای جلوگیری از ضرر شناخته میشود، اما کاربرد بسیار جذاب دیگری هم دارد و آن هم حفظ شما در سود است. در خصوص این ویژگی، به حد ضرر به عنوان حد ضرر متحرک یا Trailing Stop هم گفته میشود.
در حالت عادی شما با استفاده از حد ضرر یک قیمتی را تعیین میکنید تا وقتی ارزش دارایی یا سهامتان به آن نقطه رسید، فروخته شود. اما حد ضرر متحرک اجازه میدهد سود شما همچنان ادامه داشته باشد و در عین حال جلوگیری از ضرر را هم برایتان تضمین کند. اما چگونه؟ فرض کنید یک سهام به ارزش ۲۰ دلار خریداری کردهاید. حد ضرر شما ۱۰ درصد پایینتر از قیمت خریداری شده است. بنابراین اگر ارزش داراییتان به بیش از ۱۰ درصد از قیمت خریداری شده کاهش پیدا کند، یعنی کمتر از ۱۸ دلار، این دارایی فروخته میشود.
اما حالا فرض کنید قیمت این سهام به ۳۰ دلار رسیده است. در حال عادی اینطور برداشت میشود که در صورتی حد ضرر فعال میشود که قیمت این ۳۰ دلار به زیر ۱۸ دلار برسد. یعنی ۱۰ درصد کمتر از مقدار خریداری شده در ۲۰ دلار. اما حد ضرر متحرک جور دیگری عمل میکند. مثلا با تعیین این حد ضرر روی ۱۰ درصد، هر چقدر که قیمت سهام بالاتر برود، از آن نقطه حد ضرر متحرک تعیین میشود. به زبان ساده اگر ۲۰ دلار سهام شما به ۳۰ دلار رسیده باشد، ۱۰ درصد حد ضرر از قیمت ۳۰ دلار شروع میشود. یعنی اگر این ۳۰ دلار با احتساب کاهش ۱۰ درصدی به ۲۷ دلار برسد، آنگاه حد ضرر فعال میشود. در این حالت حداقل شما ۷ دلار سود داشتهاید.
به زبان هرچه سادهتر، با کمک این ویژگی دارایی اگر در ضرر قرار داشته باشد، در حد ضرر تعیین شده متوقف میشود و زمانی که بازار دوباره صعودی شود، دوباره دارایی را به بازار برمیگرداند تا سود کنید.
نقاط مثبت و منفی استفاده از حد ضرر
نقاط مثبت و منفی استفاده از حد ضرر
سفارش حد ضرر با توجه به شرایط و میزان تعیین شده آن، میتواند نکات مثبت و در عین حال نکات منفی هم داشته باشد. شاید از خود بپرسید اگر حد ضرر قرار است جلوی ضرر ما را بگیرد، پس چطور میشود که نکته منفی هم داشته باشد؟ در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا شما را با نکات منفی حد ضرر آشنا کنیم. ابتدا به سراغ نکات مثبت برویم.
مزایای استفاده از حد ضرر
مهمترین مزیت سفارش حد ضرر، استفاده کاملا رایگان از آن است. شاید با خود فکر محاسبه سود یا ضرر در سرمایهگذاری کنید که برای تعیین یک حد به منظور جلوگیری از ضرر، باید هزینهای به پلتفرم میزبان پرداخت کنید. اما برعکس استفاده از آن رایگان است و تنها هزینه پرداختی شما همان کارمزدی است که برای فروش دارایی و واریز به حساب خود پرداخت میکنید. به حد ضرر به عنوان یک بیمه رایگان نگاه کنید.
یکی دیگر از مزایای آن این است که دیگر نیازی نیست دائما جلوی سیستم بشینید یا هر لحظه گوشی به دست در حال بررسی عملکرد بازار باشید. مخصوصا در مورد مثال بالا که قطعا نیاز به حضور در کنار خانواده، تعطیلات، استراحت و مسائل دیگر دارید.
از جمله مزایایی که حد ضرر در اختیارتان قرار میدهد، جلوگیری از تصمیمات احساسی است. بارها و بارها شده که افراد زیادی به نادرستی وارد یک بازار سهام یا ارز دیجیتال میشوند. مثلا با سقوط قیمت یک ارز دیجیتال، همچنان به آن ایمان دارند و یک شانس دیگر به آن میدهند. در صورتی که پول آنها روز به روز کاهش پیدا میکند. مثلا اگر یک ارز دیجیتال کوچک ناگهان سر و صدا کند و قصد خرید آن را داشته باشید، خب عیبی ندارد. اما باید برای آن حد ضرر تعیین کنید. این گونه ارزها ممکن است به خاطر هیجانات کاذت یک لحظه صعود کنند و روز بعد به دل دره سقوط کنند. پس حد ضرر اجازه میدهد تا حداقل سرمایهتان نسوزد.
البته لازم به ذکر است که حد ضرر برای سرمایهگذاران بلند مدت کاملا بیفایده است. صحبت در مورد کاربرانی است که قصد دارند به صورت کوتاه مدت دارایی خود را خرید و فروش کنند. اما در کل مهم است که نسبت به استراتژی خود روی یک سرمایهگذاری مطمئن شوید. حد ضرر کمک میکند تا تحلیلهای شما از بازار درگیر مسائل احساسی و وحشت نشود.
معایب استفاده حد ضرر
عیب اصلی استفاده از این روش این است که تغییرات کوچک بازار و قیمت میتواند سفارش حد ضرر را فعال کند. نکته طلایی این است که درصد حد ضرر را باید جوری تعیین کنید که نه تنها نوسانات روزانه را در نظر نگیرد، بلکه در عین حال جلوی برخی از ضررهای مهم را هم بگیرد. مثلا اگر بخواهید حد ضرر ۵ درصد را برای یک دارایی که سابقه کاهش قیمت ۱۰ درصدی را در طول یک هفته دارد در نظر بگیرید، نمیتوان اسمش را یک استراتژی خوب گذاشت چرا که باز هم نتیجه آن چیزی جز از دست رفتن پول نیست.
پس چی کار کنیم؟ قانون راحتی برای این مسئله وجود ندارد و حد ضرر شما کاملا بستگی به نوع سرمایهگذاریتان دارد. مثلا اگر یک تریدر فعال هستید که دائما معامله میکنید، حد ضرر ۵ درصد مناسب است. اما اگر یک سرمایهگذار بلند مدت هستید، حد ضرر ۱۰ درصد اصلا مناسب شما نیست و باید حد ضرر بیش از ۱۵ یا ۲۰ درصد را انتخاب کنید. اگر یک سرمایهگذار بلند مدت هستید، یعنی هرچقدر هم که قیمت یک دارایی پایین بیاید، باز هم میدانید که این دارایی افزایش قیمت خواهد داشت. بنابراین حد ضرر ۵ یا ۱۰ درصد برای شما مناسب نیست.
چگونگی محاسبه حد ضرر
چگونگی محاسبه حد ضرر
برای مثال میخواهیم سهام یک شرکت را در قیمت ۱۰۰ دلار خریداری کنیم. باور دارید که قیمت این سهام به ۱۳۰ دلار خواهد رسید. برای این کار شما مدیریت ریسک خود را حساب میکنید تا بدانید که تا چه میزان قادر به پذیرش ریسک هستید.
برای این کار کافی است قیمت مورد هدف را منهای قیمت خریداری شده در نظر بگیرید. نتیجه به دست آمده در این مثال ۳۰ دلار است که محاسبه سود یا ضرر در سرمایهگذاری میتواند پاداش شما باشد. حاالا تصمیم میگیرید که میخواهید از ریسک پاداش (Risk-Reward) نسبت ۳ به ۱ استفاده کنید. یعنی اگر شما ۳۰ دلار به دست آورید، مدیریت ریسک شما ۱۰ دلار خواهد بود.
حالا برای تعیین حد ضرر قیمت خریداری شده را منهای قیمت ریسکپذیری خود کنید. یعنی ۱۰۰ دلار منهای ۱۰ دلار مدیریت ریسکی که حساب کرده بودیم. در نهایت حد ضرر ما ۹۰ دلار است. اما باز هم فراموش نکنید که میزان نرخ تعیین شده، کاملا بستگی به محاسبه سود یا ضرر در سرمایهگذاری نوع سرمایهگذاری شما دارد. یک سرمایهگذار بلند مدت، به افزایش قیمت بیشتری به نسبت یک سرمایهگذار کوتاه مدت فکر میکند.
نکات کلیدی در تعیین حد ضرر
در حالی که استراتژیهای مختلفی برای تعیین حد ضرر وجود دارد، مهمترین نکته این است که چطور ریسک خود را مدیریت کنید. مدیریت ریسک یکی از مهمترین شالودههای معاملات موفق است. فراموش نکنید که بازار همیشه پر از بالا و پایین است و خیلی از تریدرها همیشه در ضرر قرار دارند. بسیاری از آنها به این دلیل ضرر میکنند چرا که نیازی به آموزش و یادگیری استراتژیها نمیبینند. آنها فقط وارد بازار میشوند و دارایی خود را در آن تزریق میکنند. اما مراحل مهمی از جمله محاسبه ریسک و حد ضرر را نادیده میگیرند. اگر میخواهید شغل بلند مدتی در ترید داشته باشید و در آن موفق شوید، باید با افزایش دانش خود نسبت به رقبا برتری پیدا کنید.
حد ضرر یک ابزار ساده و رایگان است که مزایای آن به نسبت معایب آن بسیار بیشتر است. دیگر چه چیزی بهتر از اینکه جلوی ضررتان گرفته شود؟ بنابراین به سفارش حد ضرر به عنوان یک بیمه نگاه کنید تا داراییتان از ضررهای بیش از حد در امان بماند.
برای خرید ارز دیجیتال با تعیین حد سود و ضرر میتوانید به پلتفرم کوین نیک مارکت مراجعه کنید. همچنین، شبکههای اجتماعی کوین نیک مارکت در توییتر، تلگرام و اینستاگرام اطلاعات خوبی را در اختیار شما قرار داده و خبرهای کوتاه و مسابقات کوین نیک مارکت را به شما اطلاع رسانی میکنند.
دیدگاه شما