تفاوت پس انداز و سرمایه گذاری

بیمه عمر یا بانک ؟ کدام سرمایه گذاری مناسب تر است؟ زمان مطالعه ۵ دقیقه

شاید یکی از دغدغه های افراد دارای درآمد، این باشد که پول شان را در کجا سرمایه گذاری کنند و با پول شان چه کنند؟ عده‌ای اعتقاد دارند که در لحظه باید زندگی کرد و تمام پول های شان را خرج می‌کنند. عده‌ای دیگر هم که به فکر آینده هستند، سعی می‌کنند با پس انداز، سرمایه گذاری و به نحوی ذخیره کردن پول شان، فکری به حال آینده خود بکنند. برای افرادی که در دسته دوم قرار دارند، دائما این سوال پیش می‌آید که کجا سرمایه گذاری کنم؟ بیمه عمر یا بانک که بیشترین منفعت و سود را برای من داشته باشد. در این نوشتار قصد داریم تا با مقایسه کردن ۲ نهاد سرمایه گذاری بیمه عمر و بانک، ببینیم که کدام نهاد برای سرمایه گذاری مناسب‌تر است.

چرا باید به فکر آینده بود؟

گرچه در این مطلب می‌خواهیم بهترین روش برای سرمایه گذاری و تفاوت بیمه عمر با سپرده نزد بانک را به شما توضیح دهیم. اما باید به یاد داشته باشید انتخاب هر یک از این دو در شرایط کنونی بهتر از انتخاب کردن گزینه هیچ کدام است. شرایط اقتصادی هر روز تغییر می‌کند و بالطبع روش‌های سرمایه ‌گذاری نیز تغییرات دارند. سرمایه‌گذاری در خانه، سرمایه‌گذاری در بورس اوراق بهادار، پس انداز در بانک، خرید دلار و طلا و یا خرید بیمه عمر؟ کدامیک گزینه می‌تواند انتخاب بهتری باشد؟ سود سرمایه‌گذاری در کدام یک بیشتر است و یا بهتر بگوییم سود کدامیک ضریب اطمینان بالاتری دارد؟ این انتخاب مخصوصا با کاهش میزان سود دهی بانک‌ها از شهریور ۹۶ و با نوساناتی که در بازار طلا و دلار اتفاق افتاده سخت تر هم شده است. از این رو به بررسی و مقایسه بیمه عمر و بانک می‌پردازیم.

بیمه عمر

بیشتر افراد با سرمایه گذاری در بانک ها به صورت کم و بیش آشنا و از تسهیلات آن ها با خبر هستند. اما بیمه در بین مردم کمی غریبه است و به اندازه بانک و سپرده گذاری در آن شهرت ندارد. بیمه عمر انواع مختلفی دارد که هر کدام از کاربرد مختص خودشان برخوردار هستند. رایج تفاوت پس انداز و سرمایه گذاری ترین و جامع ترین نوع بیمه عمر، بیمه عمر و سرمایه گذاری است. این بیمه علاوه بر دارا بودن خدمات بیمه ای مانند سایر بیمه نامه ها، برای سرمایه گذاری نیز مناسب است. به این صورت که بیمه گزار در طی سال های قرار داد خود مبالغی را تحت عنوان حق بیمه می پردازد و طی چندین سال به این حق بیمه ها سود تعلق می گیرد.

چگونه بیمه عمر و سپرده بانکی را مقایسه کنیم؟

در ابتدا باید به شما بگوییم این مطلب به هیچ عنوان نمی‌تواند ترغیب کننده عموم افراد به یک انتخاب خاص باشد. در این مقاله از بلاگ بیمه ماهان سعی می‌کنیم از تمام زوایا مزیت ها و معایب بیمه عمر و سپرده بانکی را با یکدیگر مقایسه کنیم. اما در نهایت انتخاب هر یک از این دو گزینه به شرایط زندگی و اهداف کوتاه و بلند مدت افراد دارد. حال باید در نظربگیریم معیارهای مناسبی برای مقایسه بین بیمه عمر و پس انداز در بانک باید در نظر گرفته شود. با بررسی هر کدام از این دو گزینه می‌توان به دانش نسبی از پاسخ به این سوال رسید که بیمه عمر بهتر است یا سپرده گذاری در بانک؟

معیارهای مقایسه بیمه عمر و سپرده بانکی کدام‌اند؟

در این قسمت از مطلب مهم‌ترین معیارهای مقایسه بین سپرده نزد بانک و بیمه عمر را مورد بررسی قرار خواهیم داد. شرایط مختلف با ارائه این معیارها برای هر فرد به طور مجزا می‌تواند روشن و مشخص شود. تا هر فرد بتواند به نسبت وضعیت خود تصمیم بهتر را اتخاذ بنماید. در نظر بگیرید این دو حالت سرمایه گذاری را می‌تواند از نقطه نظرهای بسیار متفاوتی مقایسه کرد اما در این بخش به دنبال اساسی‌ترین نکاتی هستیک که هر سرمایه گذاربه دانستن آن ها نیاز دارد.

سود کدام بیشتر است؟

سودی که به بیمه‌نامه‌های عمر و سرمایه‌گذاری پرداخت می‌شود شامل دو نوع سود تضمینی و سود مشارکتی است. سود تضمینی بیمه تفاوت پس انداز و سرمایه گذاری عمر، تضمین بیمه مرکزی بر روی بیمه نامه‌های عمر داشته و میزان این سود در طول مدت داشتن بیمه عمر برای دو سال اول ۱۶ درصد، برای دو سال بعد ۱۳ درصد و برای سال‌های بعدی تا انتهای قرارداد ۱۰ درصد می‌باشد. بر اساس شرایط بیمه عمر میزان سود از این حداقل کمتر نخواهد بود.

اما سود بانکی که به سرمایه‌گذاری های بانکی پرداخت می‌شود، میزان مشخصی ندارد و براساس سیاست های داخلی و شرایط اقتصادی نوسانات بسیار زیادی را تجربه کرده است. سودهای ۲۰ تا ۲۲ درصدی با یک قانون به ۱۰ و حتی کمتر کاهش پیدا می‌کند.

کدام یک وام دارد؟

از مزایای بیمه عمر دریافت وام بدون نیاز به ضامن و وثیقه است. هر فردی که بیمه عمر دارد می‌تواند بدون نیاز به ضامن از محل اندوخته بیمه نامه خود وام بگیرد. اندوخته بیمه نامه عمر در واقع برای ضمانت بازپرداخت وام کفایت می‌کند. اما درمقابل گرفتم یک وام ساده حتی با پس انداز از بانک ها شرایط پیچیده خود را دارد. انواع ضامن کارمند و غیر کارمند و یا نیاز به دسته چک و فیش حقوقی تنها بخشی از این سختی است.

از معافیت مالیاتی خبر دارید؟

یکی از مهم ترین مزایای بیمه عمر نسبت به دیگر سرمایه گذاری ها معافیت مالیاتی آن است. در صورت فوت بیمه شده، ذینفعان بیمه نامه می‌توانند از سرمایه فوت به همراه اندوخته بیمه نامه استفاده نمایند بدون آنکه نیاز به پرداخت مالیات بر ارث داشته باشند.

اما در حساب بانکی، در صورت فوت دارنده حساب بانکی ابتدا باید انحصار وراثت انجام شده و بعد از کسر مالیات بر ارث از میزان پس انداز بانکی این مبلغ به وراث پرداخت می‌شود که ممکن است روند اداری انجام چنین این کار تا چند ماه به طول انجامد ولی در بیمه عمر با ارائه به موقع مدارک به شرکت بیمه پرداخت سرمایه به ذینفعان حداقل در طول مدت یک ماه انجام می‌شود.

برای شروع چقدر سرمایه نیاز است؟

بورس یا سپرده بانکی، خرید املاک یا طلا و جواهر، فرقی نمی‌کند هر کدام از این بازارهای سرمایه گذاری با مبلغ کم یا امکان پذیر نیست یا نتیجه خاصی را در بر نخواهد داشت.

اما در زمینه بیمه عمر با پرداخت‌های ماهیانه کم می‌توانید یک سرمایه گذاری بلند مدت مناسب را آغاز نمایید. به عنوان مثال سرمایه‌گذاری بیمه عمر که با پرداخت ماهانه ۲۵۰ هزار تومان شروع شده باشد، چندین خدمات مختلف را از آغاز شروع قرارداد به فرد بیمه شده ارائه می‌دهد، میزان پوشش‌های بیمه‌ای شما با این مبلغ ماهانه برای پوشش فوت عادی ۷۵ میلیون تومان، برای پوشش فوت در اثر حادثه ۲۲۵ میلیون تومان و پوشش برای بیماری‌ها حدود ۲۳ میلیون تومان است و نهایتا یک اندوخته بیمه‌ای که چندین برابر سرمایه‌گذاری شما است. که اگر فردی در اثر حادثه فوت نمایند مجموع فوت طبیعی به همراه فوت حادثه ای به علاوه تمام اندوخته بیمه‌نامه به ذینفعان بیمه تفاوت پس انداز و سرمایه گذاری نامه پرداخت می‌شود. و این امر از برتری‌های بیمه عمر نسبت به سپرده گذاری در بانک می‌باشد. درنظر بگیرید این اعداد براساس شرکت ارائه کننده بیمه عمر و سال شوع ممکن است تغییر نماید.

بیمه عمر مصونیت دارد

یک نکته بسیار مهم درباره بیمه عمر کهکمترمورد نظر قرار می گیرد بحث احتمال مصادره است. خوب است بدانید بیمه عمر بر خلاف سپرده بانکی از مصادره توسط طلبکاران چه دولتی و چه خصوصی مصون است. حساب شما براساس قانون و با صدور حکم قاضی ممکن است به نفع طلبکاران مصادره شود. اما بیمه عمر از این امر مستثنی است.

در این بخش مهم ترین تفاوت های بیمه عمر و سپرده بانکی را به شما گفتیم. گرچه اختلافات دیگری نیز وجود دارد ولی تا اینجا نیز بخش مهمی از انتخاب روشن گردیده است. گرچه انتخاب بین این دو به شرایط هر فرد بستگی دارد اما پیشنهاد می‌کنیم برای بررسی شرایط بیمه عمر در سایت بیمه ماهان کلیک کنید یا با مشاوران ما تماس بگیرید.

انواع حساب پس انداز را بدانید

وقتی به بانک می روید نوبت می گیرید؛ دیگر شانس شما تعیین می کند که کدام صندوق دار فعال در بانک، کار مالی شما را انجام می دهد. آن روز حوصله دارد توضیح کامل به شما بدهد که با توجه به شرایط و مبلغ پولتان چه حسابی برای شما مناسب است.؟ اگر حوصله هم داشته باشد و توضیحات لازم را ارائه دهد؛ باز شما در آخر با خود کلنجار می روید که کار درستی انجام دادید یا نه.؟ آیا حساب بهتری هم بود.؟

انتخاب با شماست، بانک فقط پیشنهاد می دهد.

سال هاست که پس انداز های اضافی هر فرد یا خانوار صرف خریدن طلا شده یا راهی بانک برای سپرده گذاری می شود. این که چه حسابی و در چه مدت زمانی باز شود گزینه ای است که صاحب پول انتخاب می کند. وقتی از انتخاب صحبت می کنیم باید فرد نسبت به تمام حساب های که در بانک تعریف شده و پول ها در قالب آن پذیرش می شوند آگاه باشد. سایت وام چی هم با ارائه این مطلب قصد دارد یک قدم در روشن شدن فعالیت های اقتصادی شما بردارد. با ما همراه باشید تا زمانی که در بانک برای سپرده کردن سرمایه مسکوت خود می روید با توضیحات صندوق دار بانک و آگاهی خود بهترین تصمیم را بگیرید.

قرض الحسنه

با توجه به حساسیتی که حساب های قرض الحسنه ای داشت، باید نوع و مصارف آن هم به اختصار بررسی می شد در مطلب پیشین به طور کامل در مورد آن صحبت شد. نوبتی هم باشد نوبت بررسی حساب های دیگر و فعال در تمام بانک ها می باشد.

سرمایه

نوع دیگری از حساب تعریف شده و کاربردی، البته پرطرفدار بانک ها حساب سرمایه گذاری است. یعنی شما پول خودتان را به بانک می دهید تا برای شما در فعالیت های که در بورس و ارواق بهادار، تولیدی، تجاری، وارادات یا صادرات و هر نوع فعالیت اقتصادی که خودش انجام می دهد به وکالت از شما سرمایه گذاری کند. در پایان هر دوره، ماه که با شما قرارداد بسته سود این فعالیت سرمایه را به شما پرداخت کند.

انواع

این نوع حساب هم انواعی دارد که به این شرح است:
سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت
سپرده سرمایه گذاری بلند مدت

کوتاه

این سپرده به آن سود تعلق می گیرد. چون فرد از آن برداشت و واریز تفاوت پس انداز و سرمایه گذاری دارد به حداقل موجودی که در آن هست سود به صورت روزانه تعلق داده می شود. یک مثال برای روشن تر شدن پرداخت سود این نوع حساب، راهگشا است. اگر شما در اول همین ماه ۲۰۰ هزار توامان در حساب سپرده کوتاه مدت خود داشته اید.۱۰۰ هزار تومان در اواسط ماه به آن واریز کرده و به هر دلیلی در آخر ماه ۱۵۰ هزار تومان را برداشت کرده اید به شما سود روی همان ۱۵۰ هزار تومان پرداخت می شود و برداشت و واریز شامل سودی نمی شود.

مدت دار

با توجه به مدت قرارداد به این نوع حساب نیز سود تعلق می‌گیرد، البته فرد نمی‌تواند از حساب برداشت کند در غیر این‌صورت مشمول سود کوتاه‌مدت می‌شود. اکثر بانک‌ها برای این نوع حساب‌ها دفترچه صادر نمی‌کنند و صرفا یک گواهی به فرد می‌دهند.

زیر مجموعه

برای حساب سپرده گذاری مدت دار از نظر زمانی، ماه های تعریف می شود که هر چه ماه آن بالاتر باشد سود بیشتری هم شامل فرد می شود. ماه های این سپرده گذاری به این شرح است:
سپرده سرمایه گذاری ۳ ماهه
سپرده سرمایه گذاری ۶ ماهه
سپرده سرمایه گذاری ۹ ماهه
سپرده سرمایه گذاری یکساله
سپرده سرمایه گذاری مدت‌دار ویژه

یک توضیح

هرچه مدت سپرده‌گذاری بیشتر باشد، نرخ سود بیشتر است.سپرده سرمایه گذاری مدت دار ویژه تفاوتی که با بقیه دارد این است که سود بیشتری در آن منظور شده است اما تا پایان قرارداد سودی به آن تعلق نمی گیرد و سود آن یکجا قابل برداشت است. شما اگر حساب سه ماه در نزد بانک افتتاح کرده باشید هر ماه می توانید سود آن را بردارید اما تا سه ماه نمی توانید اصل پول را برداشت کنید و تا پایان تعهد پول نزد بانک است. در نوع سپرده سرمایه گذاری مدت دار ویژه هم تا پایان زمان قرارداد اصل سرمایه نزد بانک امانت می باشد و هم سود آن که در پایان همان زمان سررسید قرارداد یکجا پرداخت می شود.

کمترین

کمترین سود ها به حساب های روز شمار تعلق می گیرد که شما می توانید از آن برداشت و واریز انجام دهید. اگر مبلغ حسابتان ناچیز باشد سود آن حتی به چشمتان نمی آید. در چنین شرایطی که سود روز شمار بسیار پاین است وام چی به شما پیشنهاد می کند پولتان را در حساب قرض الحسنه جاری قرار دهید. در کار قرض الحسنه ای یک مبلغ ناچیز هم می تواند گره گشا یک کار بزرگ شود.

مدت

شما وقتی در حساب سپرده مدتی مشخص می کنید دیگر نمی توانید به اصل پول مبلغی اضافه، کم کنید یا انتقال دهید. شرایط انصراف برای بستن زود هنگام یا برداشت نصف پول را دارید اما این را هم باید در نظر داشته باشید که بعضی بانک ها بهای آن را از شما خواهند گرفت و سودی که با شما قراداد کرده را نصف می کنند یا ماهی که پول را بر می دارید شامل سود نمی دانند.

خودت یا با دیگری

این نوع حساب ها که سود به آنها تعلق می گیرند هر چه مبلغش بیشتر و مدت زمان بیشتری داشته باشند سود بیشتری به آن ها تعلق می گیرد. شما می توانید برای بهره بردن از این امتیاز با فردی شریک شوید. نگران نباشید بانک قرار داد شما را دو طرفه تنظیم می کند. برداشت و کنسلی حساب را منوط بر حضور و امضای دو طرف قرار می دهد. بانک حواسش جمع است.

در مطلب بعد با شما همراه می شویم که در مورد حساب صندوق سرمایه گذاری صحبت کنیم. با وام چی افق دیدتان را گسترش دهید.

تفاوت حساب جاری و پس انداز؟

حساب سپرده قرض الحسنه پس انداز به حسابی گفته می شود که دارنده آن به قصد تعاون و کمک به نیازمندان و برخورداری از پاداش و اجر اخروی و برخورداری از انواع خدمات بانکی نزد بانک افتتاح می کند. به موجودی داخل این حساب ها هیچگونه سودی تعلق نمی گیرد اما دارنده این حسابها می توانند از تسهیلاتی که بانک ها به این نوع حساب ها می دهند مانند طرح های قرعه کشی استفاده نمایند.

سپرده قرض الحسنه حساب جاری

حساب جاری از انواع حسابهای قابل برداشت است که ابزار اصلی برداشت از آن، دسته‌چکی‌ است که بانک به‌نام شما صادر می‌کند. شما با نوشتن مبلغ و تاریخ مشخص روی هر برگه چک، امکان برداشت از حساب را، با مشخصات موردنظرتان برای دیگران نیز فراهم کنید. ماهیت این حسابها نیز قرض‌الحسنه است و به موجودی آن سودی تعلق نمی‌گیرد.

اما سوال اینجاست که آیا امکان افتتاح حساب جاری بدون دسته چک مقدور است؟

این موضوع در یک‌هزار و یکصد و چهلمین جلسه مورخ 2‏/3‏/1391 شورای پول و اعتبار به تصویب رسید و طی بخشنامه شماره 59912‏/91 مورخ 8‏/3‏/1391 امکان افتتاح حساب جاری بدون دسته چک (در چارچوب ماده 21 قانون صدور چک) برای اشخاص حقیقی و حقوقی متقاضی که فاقد شرایط اخذ دسته چک هستند، فراهم شد.

پس می توان بیان کرد عمده تغییرات و اصلاحات صورت گرفته در مفاد دستورالعمل حساب جاری، بدین نحو است:

1‏- امکان افتتاح حساب جاری بدون دسته چک برای اشخاص حقیقی و حقوقی متقاضی که فاقد تفاوت پس انداز و سرمایه گذاری شرایط اخذ دسته چک بر اساس مفاد مربوط در این دستورالعمل و محدودیت‌های موجود می‌باشند؛

2‏- امکان کمک و اعطای دسته چک به مشتری (عمدتاً بنگاه‌های اقتصادی و واحدهای تولیدی) خارج از اراده و کنترل خود و به دلیل شرایط بیرونی دارای چک برگشتی رفع سوء‌اثر نشده است، با تحقق شرایطی که در دستورالعمل تعیین شده است؛

انواع حساب های بانکی سرمایه گذاری

حساب سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت

در این نوع حساب بانکی، سود بانکی به صورت روزانه حساب شده و به حساب مشتری واریز می شود. در این نوع حساب در پایان روز، بعد از تمام واریز ها و برداشت ها، سود براساس مانده داخل حساب، محاسبه می شود. با این حساب اگر در روز مشخصی مانند بیست مهر، شخصی ۱۵۰ هزار تومان در حساب داشته باشد، و در همان روز ۲۰۰ هزار تومان به حساب وارد شده و ۳۰۰ خارج شود، سود آن روز براساس ۵۰ هزار تومان باقی مانده محاسبه خواهد شد. در انتهای ماه، سود به صورت ماهانه به ازای تمام روزهای ماه، به حساب شخص ریخته شده که می توند از آن برداشت کرد.

حساب سپرده سرمایه گذاری بلند مدت

این نوع از انواع حساب بانکی، خود شامل انواع مختلفی براساس مدت زمان سپرده گذاری است و در مدت سرمایه گذاری پول در بانک، صاحب آن اجازه برداشت از آن را ندارد. در صورتی که از حساب خود برداشت کند، بانک سود آن را به صورت روز شمار حساب خواهد کرد. در تفاوت پس انداز و سرمایه گذاری این نوع حساب، کارتی که مشتری قادر باشد با آن به سرمایه اصلی دسترسی داشته باشد، وجود ندارد و سود به صورت ماهانه به حساب سرمایه گذاری کوتاه مدت دیگری واریز می شود. بعضی از بانک ها به مشتری دفترچه ای برای حساب خود و دیدن سودها می دهند و بعضی تنها گواهی ای به آن ها برای ضمانت داده می شود.

تقسیم بندی سپرده های سرمایه گذاری به صورت، ۳ ماهه، ۶ ماهه، ۹ ماهه، یکساله، بعضی از بانک ها ۵ ساله و بعضی ویژه هستند. در نوع حساب سپرده سرمایه گذاری ویژه، سود بیشتری به حساب تعلق خواهد گرفت اما این سود در پایان دوره سرمایه گذاری به آن تعلق می گیرد.

فرق معامله گر(تریدر) و سرمایه گذار

اولین تفاوت معامله گر و سرمایه گذار در رویکردی است که افراد فعال در این دو روش برای کسب درآمد از بازار سهام و سایر بازارهای مالی استفاده می‌کنند. معامله گران از تحلیل فنی برای تصمیم گیری در خرید و فروش خود استفاده می‌کنند، در حالی که سرمایه گذاران از تحلیل بنیادی استفاده می‌کنند.
سرمایه گذار در تحلیل بنیادی به تحلیل مالی شرکت، تحلیل صنعتی که شرکت در آن فعالیت می‌کند و وضعیت کلی اقتصاد کلان در کشور توجه می‌کند.
این تحلیل شامل بررسی وضعیت مالی یک صنعت خاص و شرکت مدنظر و چشم انداز رشد آن در آینده است، در حالی که معامله گر در تحلیل فنی از نمودارها به جای گزارش‌های سالانه و نمودارها و الگوها استفاده می‌کند.
در تحلیل تکنیکال از قیمت بازار سهام برای پیش بینی الگوهای آینده قیمت و تحلیل الگوهای تاریخی استفاده می‌شود و به تحلیل عوامل موثر بر قیمت بازار مقید نیست. متخصصان در این روش روند قیمت، حجم و میانگین متحرک در طی یک دوره زمانی مشخص را بررسی می‌کنند.
این یکی از تفاوت‌های اساسی بین ترید و سرمایه گذاری است. در معاملات تحلیل فنی بیشتری استفاده می‌شود، در حالی که در سرمایه گذاری توجه به شرایط بازار و تحلیل بنیادی ضرورت بیشتری دارد.

مفاهیم در حقوق بانکی؛ تفاوت بانکداری ربوی با بانکداری اسلامی چیست؟!

یکی از مهم‌ترین ارکان‌های اقتصادی کشورها بانک و سیستم بانکداری در آن‌هاست ، که با فعالیت‌های خود از جمله جذب سپرده‌های مردم نقش بسزایی در اجرای سیاست‌های اقتصادی ایفا می‌کنند.

در همین راستا ابتدا به تعریف بانک و بانکداری و سایر مفاهیم پر کاربرد در این زمینه پرداخته می‌شود.

ریشه بانکداری :

واژه بانک از واژه آلمانی bank و یا واژه ایتالیایی banco گرفته شده که در زمان‌های گذشته به معنای محل کسب صرافان ایتالیایی بوده است.

در تعریف بانک نظرات و تعاریف گوناگونی مطرح شده که به دو مورد از آن‌ها اشاره تفاوت پس انداز و سرمایه گذاری خواهد شد:

1. بانک، موسسه‌ای انتفاعی است که با سرمایه سهام‌داران خود و سپرده‌های مشتریان به منظور کسب سود اقدام به دادن وام و اعتبار و ارائه دیگر خدمات بانکی می‌کند.
2. بانک، موسسه‌ای تجاری است که با تجهیز منابع از طریق جذب سپرده‌ها مبادرت به سرمایه‌گذاری یا اعطای اعتبار می‌نماید.

در تعاریف عنوان شده از بانک دو مشخصه اصلی وجود دارد؛ یکی از آن‌ها جذب سپرده و نگهداری از وجوه اشخاص و دیگری اعطای اعتبار و وام است.

تاریخچه تاسیس بانک در ایران

در ایران آغاز فعالیت های بانکی از طریق شعب بانک های خارجی صورت گرفت و درسال ۱۲۶۶ اولین موسسه بانکی که شعبه‌ای از بانک شرق و اساسا انگلیسی بود، تاسیس شد.

در سال ۱۳۰۴”بانک سپه” به عنوان اولین بانک ایرانی راه‌اندازی شد که فعالیت‌های رایج بانک‌های تجاری را برعهده داشت. بعد از آن در سال ۱۳۰۶ بانکی با عنوان “بانک ملی” تاسیس و در سال ۱۳۰۷ مشغول به کار شد.

بانک ملی در ابتدا فعالیت رایج بانک‌های تجاری از جمله افتتاح حساب و پرداخت بهره را انجام و سپس با خرید امتیاز انتشار اسکناس از بانک شاهنشاهی، این وظیفه را نیز بر عهده گرفت.

پس از تاسیس بانک ملی و فعالیت دوگانه آن، فکر تاسیس بانکی مستقل در راستای تنظیم حجم پول و اعتبارات در حال گردش و نظارت برعملکرد بانک‌ها مورد توجه قرار گرفت. بالاخره در سال ۱۳۳۹ قانون پولی و بانکی کشور تصویب که به دنبال آن بانک مستقلی با عنوان بانک مرکزی تشکیل و دارای حق انحصاری انتشار اسکناس و پول فلزی و تنظیم حجم پول و نظارت بر سیستم بانکی شد.

در سال ۱۳۶۲ “قانون عملیات بانکی بدون ربا” در جهت اسلامی کردن سیستم بانکداری ایران تصویب شد و هم اکنون قانون بانکی کشور به شمار می‌آید. اگرچه با گذشت زمان و تغییر شرایط و اوضاع و احوال کشور، بیش از پیش بازنگری در این قانون احساس می‌شود.

تجهیز منابع در بانک‌ها

به مجموعه فعالیت‌های بانک‌ها در جهت کسب سرمایه فعالیت‌های اقتصادی خود و اعطای اعتبار و وام به اشخاص، تجهیز منابع گفته می‌شود که روش‌های گوناگونی دارد.

یکی از راه‌های تجهیز منابع، جذب سپرده‌های اشخاص و افتتاح حساب‌هایی چون حساب جاری، پس انداز، سرمایه‌گذاری مدت‌دار است که اصطلاحاً به این حساب‌ها نیز تجهیز منابع گفته می‌شود.

تفاوت بانکداری ربوی با بانکداری اسلامی

به مجموعه فعالیت‌های بانک‌ها و خدماتی که به مشتریان خود ارائه می‌دهند، بانکداری گفته می‌شود.

به طور کلی دو نوع سیستم بانکداری در جهان وجود دارد که یکی از آن‌ها سیستم بانکداری ربوی بوده و به آن بانکداری سنتی یا عرفی نیز گفته می‌شود و دیگری نظام بانکداری بدون ربا یا بانکداری اسلامی است.

تفاوت فاحش میان این دو سیستم این است که بانکداری ربوی بر پایه عقد «قرض» بوده یعنی اصل سپرده‌های مشتریان حفظ و مبالغی به عنوان بهره که ثابت و از پیش تعیین شده است به آن‌ها پرداخته می‌شود.

البته امروزه در بسیاری از کشورها در ازای حفظ و نگهداری وجوه مشتریان خود نَه‌تنها سودی پرداخت نمی‌کنند بلکه سالانه مبالغی را در ازای نگهداری این وجوه از مشتریان خود دریافت می‌کنند که هدف اصلی در این امر، وادار کردن اشخاص به سرمایه‌گذاری در دیگر بخش‌های خصوصی است.

این در حالی است که در بانکداری اسلامی یا بدون ربا در ازای جذب سپرده مشتریان، مبالغی تحت عنوان سود علی‌الحساب پرداخت می‌شود. علی‌الحساب بود این سود نشان از عدم از پیش تعیین شدگی آن‌ها دارد اگرچه در عمل کاملا معین است.

در پاسخ به این ایراد، شاید بتوان گفت بدلیل وابستگی بانک‌ها به دولت و سرمایه‌گذاری در بخش‌های عظیم اقتصادی، اطمینان از سودآوری بیشتر از احتمال ضرر آن‌هاست.

در بانکداری بدون ربا سه دسته سپرده وجود دارد:

1. سپرده‌های دیداری یا سپرده‌های جاری
2. سپرده‌های پس انداز
3. سپرده‌های مدت دار

در بانکداری اسلامی نیز همین سپرده‌ها با تفاوتی اندک وجود دارند؛ از جمله اینکه سپرده‌های جاری و پس انداز تحت عنوان سپرده‌های قرض‌الحسنه قرار گرفته و بانک‌ها موظف‌اند از منابع آن‌ها وام‌های قرض‌الحسنه پرداخت کنند که نشان از توجه این بانکداری به افراد نیازمند دارد.

نهایتاً به نظر می‌رسد که در کشورهای توسعه نیافته که بیشتر بخش‌های اقتصادی تحت نظارت دولت فعالیت می‌کنند، شاید منطقی به نظر برسد که به دنبال جذب سپرده‌های اشخاص باشند تا آن را در مسیر درست استفاده نمایند. هر چند در این مسیر، ایرادات بسیاری وجود داشته و در موارد بی‌شماری نقض تعهد و حتی نقض قانون توسط بانک‌ها صورت می‌گیرد.

در نوشتارهای آتی به این موضوعات و مباحث بانکی کاربردی و ایرادات این سیستم بانکی بیشتر پرداخته خواهد شد. اگر در زمینه امور مالی و بانکی خود سوالی دارید با ما در ارتباط باشید.